İçeriğe atla

Giovanni Arduino

Giovanni Arduino'nun madalyonu, Pietro Bearzi'nin 1847'den önce yaptığı bir çalışma. Madalyon, Venedik'teki Campo Santo Stefano'daki Palazzo Loredan'da korunan Pantheon Veneto'nun bir parçasıdır.

Giovanni Arduino (16 Ekim 1714, Caprino Veronese, Veneto; 21 Mart 1795, Venedik, Venedik Cumhuriyeti), "İtalya'da jeolojik araştırmalarının babası" olarak bilinen İtalyan jeologdur.

Kuzey İtalya'nın jeolojisini incelemeye dayanan jeolojik zamanın ilk sınıflandırmasını geliştiren bir maden uzmanıdır. Yeryüzünün tarihini dört döneme ayırmıştır: ilkel, ikincil, üçüncül ve Volkanik veya Kuaterner. Arduino tarafından 1759'da önerilen,Güney Alpler'deki kayaların çok çalışmasına dayanan kayaları dört seri halinde gruplandırılmıştır. Bunlar (volkanik veya kuaterner ek olarak) şu şekildeydi: dağların çekirdeğindeki şistlerden oluşan birincil seri; dağ kenarlarındaki sert tortul kayaçlardan oluşan ikincil; ve eteklerin daha az sertleşmiş tortul kayaçlarından oluşan üçüncül. Bu gruplandırma Alpler dışındaki diğer dağ sıraları için geçerli değildir, bu yüzden birincil ve ikincil olarak gruplandırılmıştır. 'Üçüncül' terimi Paleojen ile Neojen dönemlerinin yerini alana kadar jeolojik literatürde devam etmiştir. 'Pleistosen Dönemi' olarak bilinen Senozoik Çağın son dönemleri üçüncül kavramına dahil edilmez. Senozoik, İngiliz bir jeolog olan Charles Lyell (Charles Darwin'in akıl hocası olan) tarafından incelemiştir. Giovanni Arduino 1795 yılında Venedik'te ölmüştür. Ay sırtı olan Dorsum Arduino, onun adını almıştır.

Ayrıca küçük yaştan itibaren madenciliğe merakı olan Ardunio, İtalyanın kuzeyinde maden uzmanı olarak ün kazandı.[1] 1760'lı yılların ilk evrelerinde Arduino, fazla sayıda fosil dolgulu minör tabakadan oluşan dört ayrı büyük jeolojik tabaka tespit etmiştir. Ayrıca fosil tabakalarının önemini fark etti, kaya oluşumlarının yaşını belirlemek için fosil ve kimyasal metotların kullanılmasına öncülük etmiştir ve mermerin kireç taşının metamorfizm-ası ile üretildiğini gözlemledi. Venedik Cumhuriyeti 1769'da Arduino'yu tarım ve sorumlusu atadı. Padova Üniversitesinde botanik uzmanı olan kardeşi Pietro'nun da zaman zaman yardımını alarak, toprak ıslahı, büyükbaş hayvan yetiştiriciliği ve gelişmiş tarım araçları yapımı gibi etkinlikleri yakından izledi. Madencilik, metalurji ve kimya alanlarında da Venedik Cumhuriyeti adına araştırmalar yaptı.

Hakkındaki eserler

  • Giovanni Arduino (1714-1795): Ezio Vaccari tarafından 18. yüzyılın yer bilimleri hakkındaki tartışmalarına Venedikli bir bilim insanının katkısı (Kitap)
  • Toskana Giovanni Arduino ve madenleri: geçmiş haber ile Giovanni Battista Ronconi
  • Giovanni Arduino ve onsekizinci yüzyılın Venedik jeologları: seminer bildirileri: Kentsel Doğa Tarihi Müzesi, Venedik, 1 Haziran 1995 (Kitap)
  • John Mektupları Arduino (1714-1795): jeolog tarafından Giovanni Arduino (Kitap)
  • uçan takım, arithmetica ve tarım ile Antonio SanGiovanni (Kitap)
  • 1785 yılının Temmuz ayına kadar yayımlanan yazılar dizini. Giovanni Arduino tarafından (Kitap)
  • Verona'dan Giovanni Arduino ve jeoloji biliminin ilerlemesine katkısı Giuseppe Stegagno (Kitap)
  • Onun doğal gözlemleri ile ilgili Bay Giovanni Arduino iki referans mektubu; Birinci tam Turco çeviri tarafından Theodore Ell (Kitap)
  • Giovanni Arduino'nun çalışmalarında teknik bilim ve iyi halk (1714-1795) 9-10 Şubat 1996 da Ettore Curi tarafından Verona'da düzenlenen konferansın sunumu(Kitap)
  • Onsekizinci yüzyılda jeoloji ve madencilik araştırmaları: Giovanni Arduino ve Tiziano Arrigoni tarafından Toskana madenleri (Kitap)[2]

Konuyla ilgili yayınlar

Kaynakça

  1. ^ "Giovanni Arduino". 5 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  2. ^ "Arduino, Giovanni 1714-1795". 30 Ekim 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. 

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">İtalya</span> Güney Avrupada yer alan kısmi ada ülkesi

İtalya, resmî adıyla İtalyan Cumhuriyeti, Güney Avrupa'da, büyük ölçüde İtalya Yarımadası üzerinde yer alan bir ülke. Akdeniz'in en büyük iki adası Sicilya ve Sardinya da İtalyan topraklarıdır. Yüzölçümü 301.340 km2 olan ülkenin kuzeyde Alpler bölgesinde Fransa, İsviçre, Avusturya ve Slovenya'yla kara sınırı vardır. Bağımsız iki Avrupa ülkesi olan Vatikan ve San Marino da İtalya'nın yarımadadaki toprakları içine sıkışmış anklav ülkelerdir. İtalya'nın ayrıca biri İsviçre (Campione), diğeriyse Tunus (Lampedusa) tarafından kara ve deniz sınırlarıyla kuşatılmış iki eksklavı bulunur. Nüfusu 58 milyon olan İtalya, Avrupa Birliği'nin en kalabalık üçüncü ülkesidir. Başkenti ve en büyük şehri Roma, yüzyıllar boyunca Batı uygarlığının merkezi olmuş, mimaride barok üslûbunun doğuşuna tanıklık etmiş ve eskiden beri Katolik Kilisesi'nin merkezi olmuştur.

16 Ekim, Miladi takvime göre yılın 289. günüdür. Yıl sonuna kadar kalan 76 gün vardır.

<span class="mw-page-title-main">Leonardo da Vinci</span> İtalyan Rönesans polimat (1452–1519)

Leonardo di ser Piero da Vinci (

<span class="mw-page-title-main">Roma</span> Roma iline bağlı komün (Lazio, İtalya)

Roma veya Roma komünü, İtalya'nın, Lazio bölgesinin ve aynı zamanda Roma ilinin başkentidir. Roma hem şehir hem de özel komün statüsü taşır. Tiber ve Aniene nehirleri arasında ve Akdeniz'e yakındır. Yaklaşık 2,7 milyon nüfuslu şehirde, Katoliklerin ruhani lideri Papa'nın yaşadığı bağımsız devlet Vatikan da yer almaktadır. Bu sebeple Roma'ya bazı kaynaklar tarafından iki devletin başkenti de denilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Napolyon Bonapart</span> Fransız asker ve imparator (1769–1821)

Napolyon Bonapart veya I. Napolyon kısaca Napolyon, Fransız asker, politikacı ve 1804-1814 arası Fransa imparatoru. Gerek Fransız Devrim Savaşları gerekse Napolyon Savaşları sırasında Fransa'ya önderlik ettiği gibi tüm Avrupa'yı da etkilemiş önemli bir komutandır. Girdiği savaş ve çatışmaların büyük bölümünü kazanmış, 1815'teki nihai yenilgisine kadar hızla Avrupa kıtasının hakimiyetini ele geçirmiştir. Tarihteki en önemli komutanlardan biri olan Napolyon'un savaşları dünyanın her yerinde askerî okullarda ders olarak okutulmaktadır ve kendi Avrupa tarihinin en ünlü ve en tartışmalı siyasi figürlerinden birisidir.

<span class="mw-page-title-main">Floransa</span> Floransa iline bağlı komün (Toskana, İtalya)

Floransa, İtalya'da, San Marino'nun batısında bulunan bir şehirdir. Kuzey İtalya'daki Toskana Bölgesi'nin başkentidir ve kendi ismini taşıyan ilin merkezidir. Kısa bir dönem, İtalya Krallığı'na da başkentlik yapmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Louis Agassiz</span> İsviçre-Amerika paleontologu, jeolog

Jean Louis Rodolphe Agassiz İsviçre doğumlu Amerikalı zoolog, glasiyolog, ihtiyolog ve jeologdur. Eğitimci Elizabeth Cabot Cary Agassiz'in eşidir.

<span class="mw-page-title-main">Buzul çağı</span> yeryüzü ve atmosfer sıcaklığının uzun süren bir dönem boyunca azalarak kıtasal, kutup ve alp buzullarının genişlemesi ve varlığını sürdürmesi

Buzul çağı ya da buz çağı, Dünyanın ve atmosferinin sıcaklığının uzun süren dönem boyunca azalarak kıtasal, kutup ve alp buzullarının genişlemesi ve varlığını sürdürmesidir. Dünyanın iklimi, gezegende buzulların olmadığı sera dönemleri ile buzul çağları arasında gidip gelir. Dünya halen Kuvaterner buzullaşması içindedir. Buzul çağındaki soğuk iklimin bireysel darbeleri buzul dönemi ve buzul çağındaki aralıklı sıcak dönemlere ise buzullararası denir.

<span class="mw-page-title-main">Tortul kayaçlar</span>

Üç ana kayaç türünden biri olan tortul kayaçlar, yeryüzünde en çok görülen kayaç türüdür. Dünya'nın yüzeyinin yaklaşık yüzde 75'ini yerkabuğunun ise yaklaşık yüzde 8'ini kaplarlar. Bu kayaçlar genellikle tabakalı olarak bulunurlar ve içerisinde organizma kalıntıları (fosil) bulundururlar. Sarkıt ve dikitler bu kayaçların oluşturduğu jeolojik yapılara örneklerdir. Tortul kayaçların büyük bir kısmı dış etmenler tarafından yeryüzünün aşındırılmasıyla meydana gelen çeşitli büyüklükteki unsurların (sediman) taşınarak çukur sahalara biriktirilmesi sonucu oluşmuşlardır. Bu olaya genel anlamda tortullaşma denir. Biriken unsurlar önceleri boşluklu gevşek bir yapıya sahiptirler. Fakat zamanla sıkışıp sertleşirler. Bir birikme sahasında, sonradan biriken unsurlar öncekiler üzerinde birikerek ağırlıkları vasıtasıyla basınç yaparlar. Bu basınç sonucu unsurlar, aralarındaki boşlukların küçülmesi ve büyük ölçüde ortadan kalkmasıyla sıkışır ve sertleşirler. Tortul depoların veya kayaçların oluştukları ortamlar yerden yere farklılık gösterirler.

<span class="mw-page-title-main">Kuvaterner</span> Senozoyik Zamanın üçüncü ve şu anki dönemi

Kuvaterner, jeolojide yaklaşık son 2,588 ± 0,005 milyon yıllık dönemi kapsayan, Uluslararası Stratigrafi Komisyonunun (ICS) kabul ettiği jeolojik zaman cetveline göre tanımlanmış, Senozoik Zaman'ın sonuncu bölümüdür. Neojen'in sonundan günümüze kadar devam eder. Gayriresmî "Geç Kuvaterner" kavramı, son 0,5–1,0 milyon seneyi kapsar.

<span class="mw-page-title-main">Christoph Willibald Gluck</span>

Christoph Willibald Gluck; 2 Temmuz 1714 - 15 Kasım 1787), erken klasik dönemde İtalyan ve Fransız opera bestecisidir. Her ikisi de Kutsal Roma İmparatorluğu'nun parçası olan Yukarı Pfalz'da doğup Bohemya'da büyüdü, Viyana'daki Habsburg sarayında ön plana çıktı. Orada birçok entelektüelin kampanya yürüttüğü operanın dramaturjik uygulamalarında pratik reform yaptı. 1760'larda, aralarında Orfeo ed Euridice ve Alceste 'nin de bulunduğu birçok radikal yeni çalışmayla, Metastasian opera serisi 'nin yüzyılın büyük bölümünde sahip olduğu boğucu baskıyı kırdı. Gluck, orkestral anlatım kullanarak ve genellikle uzun olan da capo aria'yı keserek daha fazla drama kattı. Daha sonraki operaları tipik barok operanın yarısı kadar uzunluktadır. Mozart, Schubert, Berlioz ve Wagner gibi geleceğin bestecileri Gluck'a saygı duydu.

<span class="mw-page-title-main">Leopold von Ranke</span> Alman tarihçi ve kaynak bazlı modern tarihin kurucusu

Leopold von Ranke, 19. yüzyıl Alman tarihçisi. Ranke ile birlikte tarih incelemelerinde birincil kaynakların önemi, hikâyeci tarih ve özellikle uluslararası politikanın tarihte yeri özel anlam kazandı. Kaynağına, “aslında ne ise” ona sadık bir tarih yazımı üzerine düşünceleri ile kendinden sonraki tarih yazımının niteliğine önemli katkılarda bulundu.

<span class="mw-page-title-main">Alessandro Scarlatti</span> İtalyan besteci

Alessandro Scarlatti, özellikle opera eserleri ve oda kantataları ile ünlü olan İtalyan Barok dönem klasik batı müziği bestecisidir. Napoli ekolu opera janrının bulucusu olduğu kabul edilir. Oğulları Domenico Scarlatti ve Pietro Filippo Scarlatti de tanınmış klasik batı müziği bestecileridir.

<span class="mw-page-title-main">Kıta kayması</span> Kıtaların bir zamanlar parçalanan ve şimdi yavaşça birbirinden uzaklaşan büyük bir kara alanı olduğu kuramı

Kıta Kayması Teorisi, 1912'de Alman meteorolog Alfred Wegener tarafından ortaya konulmuş olan ve kıtaların hareket halinde olduğunu ve bugünkü durumunu böylece aldığını öne süren bir teoridir. Kıta kayması, kıtaların birbirlerine ve okyanus havzalarına göre girmiş olduğu büyük ölçekli yatay hareketlerdir.

<span class="mw-page-title-main">Paleosol</span>

Yer bilimlerinde, paleosol veya fosil toprak, iki anlama gelmektedir. Jeoloji ve Paleontolojide yaygın olan birinci anlamı alüvyal veya lös gibi tortullar ya da volkanik depozitlerin altında gömülerek muhafaza edilen eski bir toprak manasına gelmektedir. Toprak biliminde, paleosoller uzun dönemler önce oluşmuş ve kimyasal ve fiziksel özellikleriyle bugünkü iklim ve bitki örtüsü arasında ilişki olmayan topraklardır. Bu topraklar oldukça eski kıta kratonları üzerinde ve eski kayanın çevresindeki küçük dağınık yerlerde oluşmuştur. Paleosoller Yunanca "eski" anlamındaki "paleo" kelimesinden gelmektedir. Paleosoller genellikle gömülü haldedir ve bugünkü toprağın altında ayrı tabakalar olarak bilinir. Kuaterner jeolojisinde, genelde Sedimantoloji, Paleoklimatoloji ve Jeolojide Rettallack (2001) ile Kraus (1999) tarafından ve sayısız diğer yayınlanmış makale ve kitaplarda tanımlandığı gibi tüm kıt'alardaki açığa çıkmış haldeki volkanik depozitler veya çökeller içerisinde gömülü bulunan bu "fosil" toprakların belirtilmesinde "paleosol" teriminin kullanılması kabul görmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Üniformitaryanizm</span>

Tekdüzelik Doktrini veya Tekdüzen İlkesi olarak da bilinen Tekdüzencilik, günümüz bilimsel gözlemlerimizde işleyen aynı doğal yasaların ve süreçlerin geçmişte evrende her zaman işlediği ve her yerde uygulandığı varsayımıdır.Tekdüzelik veya değişmezlik ilkesi, deney ve gözleme dayalı bilim dallarının tamamında; nedensellik, sebep sonuç ilişkisi ve fizik kanunları gibi temel ilkelerin, zaman ve mekanla değişmediğini kabul eden, ancak kendisinin bilimsel metotlarla doğrulanması imkânı olmayan önermedir. Tek düzelik ve değişmezlik ilkesinin kendisinin bilimsel yöntemlerle doğrulanması mümkün olmasa da, tüm bilim dallarında vazgeçilmez bir ilk kabul, aksiyomdur.

Bu, faaliyet gösterdikleri döneme göre düzenlenmiş önemli İtalyan bilim insanlarının bir listesidir.

<span class="mw-page-title-main">Bilim tarihi</span> bilimin ve bilimsel bilginin tarihsel gelişiminin incelenmesi

Bilim tarihi, hem doğa hem de toplumsal bilimler dahil olmak üzere bilimsel bilgi ve bilimin gelişiminin incelenmesidir. 18. yüzyıl ile 20. yüzyıl arası dönemde, öteden beri yanlış bilindiği düşünülen olguların bilimsel gerçeklerle değiştirilmesi yolunu izlemiştir.

<span class="mw-page-title-main">İtalya Krallığı (1805-1814)</span>

İtalya Krallığı Kuzey İtalya'da, Fransız imparatoru I. Napolyon'un himayesinde bulunan Fransa ile kişisel birliktelikte olan devletti.

<span class="mw-page-title-main">İtalya Ordusu (Fransa)</span>

İtalya Ordusu, Grande Armée'nin İtalya sınırında konuşlanmış ve İtalya'daki operasyonlar için kullanılan bir sahra ordusuydu. 16. yüzyıldan beri bir şekilde var olmasına rağmen, en iyi Fransız Devrim Savaşları ve Napolyon Savaşları sırasındaki rolüyle bilinir.