Gürcistan Krallığı ya da Gürcü İmparatorluğu, Orta Çağ'da kurulmuş olan Gürcü devleti. Gürcistan pek çok alanda, Altın Çağ olarak adlandırılan dönemi bu krallık zamanında yaşamıştır.
Gürcistan Demokratik Cumhuriyeti, Gürcistan'ın 1918-1921 arasında bağımsız olduğu dönemdeki adıdır.
Gürcistan ve Kafkasların Moğollar tarafından istilası, Orta Çağ'da Gürcistan Krallığı ve Kafkaslardaki ona bağlı vasal devletlerin 13. yüzyılda Moğol İmparatorluğu orduları tarafından istila edilmesidir. İlk muharebeler 1220 yılında Moğol öncü birlikleriyle yaşanır. 1236 yılında ise Moğol Ordusu bütün kuvvetiyle bölgeyi istila eder ve 1243 yılında Gürcistan Moğol egemenliğine boyun eğer. Devlet her yıl çok ağır bir vergi vermek zorunda kalacak ve bitip tükenmeyen Moğol seferleri için asker sağlamak durumunda kalacaktır. İlk dönemlerde güçsüz olan Gürcü direnişi gelişerek açık isyanlara dönüşecektir. Gürcistan devletinde Moğol yanlısı ve Moğol karşıtı grupların çekişmeleri ülkeyi bölecektir. 1320'li yıllarda tahta çıkan kral V. Giorgi diplomatik ve askeri alandaki başarılarıyla krallık topraklarında yeniden Moğolları yenerek egemen olacak ve devleti eski gücüne çıkaracaktır.
Kartli Krallığı Batı Gürcistan'ın Kartli bölgesinde başkenti Tiflis olan Geç Orta Çağ / Yakın Çağ Gürcü monarşisidir. 1478 yılında Gürcistan Krallığı'nın dağılma süreciyle ortaya çıkmış ve Bagrationi Hanedanı'nın Kahetili kolunun başarısı sayesinde 1762 yılında komşusu Kaheti Krallığı ile birleşene dek varlığını sürdürmüştür. Bu dönemin çoğunda krallık Safevi hanedanlıklarının vasalıydı ancak belirli aralıklarla özellikle 1747 yılından sonra bağımsızlığını sürdürmüştür.
Dimitri Bakradze, Gürcü tarihçi, arkeolog ve etnograf. Petersburg Bilimler Akademisi üyesiydi. Gürcistan ve Kafkasya üzerine tarih, arkeoloji ve etnografya çalışmalarıyla tanınır.
Tiflis Açık Hava Etnografya Müzesi, tam adı Giorgi Çitaia Açık Hava Etnografya Müzesi, Gürcistan’ın başkenti Tiflis’te açık hava müzesi. Müzede halk mimarisi ve el sanatları ürünleri sergilenmektedir. 1966'da Gürcistan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti döneminde kurulan müze, kurucusu Gürcü etnograf Giorgi Çitaia'nın adını taşır. Kafkasya'daki ilk etnografya müzesidir. Tiflis Açık Hava Etnografya Müzesi, 2004'ten bu yana Gürcistan Ulusal Müzesi'nin bir parçası olarak yönetilmektedir.
Samtshe Atabeyliği ya da Samtshe-Saatabago, Samtshe Prensliği olarak da bilinir, Gürcistan'ın Zemo Kartli bölgesinde hüküm sürmüş Orta Çağ Gürcü prensliğidir. 1268'de kurulan prenslik 1334 yılından itibaren "atabagi" unvanı taşıyan Gürcü hükümdarlar tarafından yönetilmiştir. En geniş sınırlara sahip olduğu dönemde sınırları Taşiskari’den Erzurum’a kadar uzanan Samtshe-Saatabago, Cavaheti’nin bir kısmı ile Eruşeti, Kola, Artaani, Acara, Tao, Klarceti ve Şavşeti bölgelerinden oluşuyordu. Osmanlıların eline geçtikten sonra Çıldır Eyaleti’ne dönüştürülen bölge, 1574 ve 1595 tarihli Osmanlı kayıtlarında Gürcistan Vilayeti olarak adlandırılmıştır.
Dadiani Sarayları Tarihi ve Mimari Müzesi Gürcistan'nın Samegrelo-Zemo Svaneti bölgesinde konumlanmış Zugdidi şehrinde bulunan bir ulusal müzedir. Dadiani Sarayları Tarihi ve Mimarisi Müzesi, Kafkasya'daki en seçkin saraylardan biri olarak kabul edilir.
Simon Canaşia Müzesi, önceden bilinen adıyla Gürcistan Devlet Tarih Müzesi, Gürcistan'ın Tiflis kentindeki başlıca tarih müzelerinden biridir. Ülkede bulunan başlıca arkeolojik bulgular sergilenmektedir.
Gürcistan Sanat Müzesi, ayrıca diğer bilinen adıyla Şalva Amiranaşvili Güzel Sanatlar Müzesi, Gürcistan'daki başlıca müzelerden biridir. Gürcistan Ulusal Müzesi'ne bağlı olan Gürcistan Sanat Müzesi, Tiflis'teki Özgürlük Meydanının yakınlarındadır. Müze, yaklaşık 140.000 Gürcü, Oryantal, Rus ve diğer Avrupa sanat eserlerine ev sahipliği yapmaktadır.
Gürcistan Ulusal Müzesi, Gürcistan'daki birçok başlıca müzeyi birleştiren bir ağdır. Bu ağ, birleşmiş kurumların yönetimini modernize etmeyi ve yapısal, kurumsal ve yasal reformlar çerçevesinde araştırma ve eğitim faaliyetlerini koordine etmeyi amaçlamıştır. Müze, 30 Aralık 2004 tarihindeki kuruluşundan bu yana, Profesör Davit Lortkipanidze tarafından yönetilmektedir. Gürcistan'ın ulusal hazinelerinin çoğu, Ulusal Müze koleksiyonlarında korunmaktadır. Ulusal Müze'deki müzelerin en eskisi, Simon Canaşia Müzesidir. Müze, 1852'de Rus İmparatorluğu Coğrafya Birliği tarafından Kafkasya Müzesi adıyla kurulmuştur. Müze, Gürcistan, Kafkasya ve Orta Doğu arkeolojisinin ve etnografisinin yüz binlerce eserini barındırmaktadır.
Giorgi Mazniaşvili, Gürcü general ve Gürcistan Demokratik Cumhuriyeti'nin (1918–1921) önde gelen askeri şahsiyetlerinden biridir. Kızıl Ordu'nun Gürcistan'ı işgali sırasında Bolşeviklerle birlikte hareket ederek Türkleri Batum'dan çıkarmış ve kenti Kızıl Ordu güçlerine teslim etmiştir. 1937'de Büyük Temizlik sırasında Stalin rejimi tarafından kurşuna dizilmiştir.
Ekvtime Takaişvili, Gürcü tarih çalışmalarına önemli katkısı olan Gürcü tarihçi, arkeolog ve toplum adamıdır.
Kafkasya'da Hristiyan bir krallık olan Gürcistan, 1386-1403 yılları arasında, büyük imparatorluğu Orta Asya'dan Anadolu'ya kadar uzanan Türk-Moğol fatihi Timur'un orduları tarafından birçok felakete maruz kaldı. Bu çatışmalar, Timur (Tamerlane) ile Altın Orda'nın son hanı ve Timur'un İslam dünyasını kontrol eden en büyük rakibi Toktamış Han arasındaki savaşlarla yakından bağlantılıydı. Timur, işgallerinin bölgedeki gayrimüslimlere karşı cihat olduğunu resmen ilan etti. Timur, Gürcistan'ın bazı bölgelerini işgal edebilmesine rağmen ülkedeki insanları Müslüman yapamadı ve hatta Gürcistan'ı bir Hristiyan devlet olarak tanıdı.
Gürcistan Ulusal Bilimler Akademisi (GUBA), Gürcistan'ın önde gelen akademilerindendir. Kasım 1990'a kadar Gürcistan SSR Bilimler Akademisi adı kullanılıyordu. Akademi, Gürcistan'daki bilimsel araştırmaları koordine eder ve yabancı ülkelerin akademileri ve bilim merkezleriyle ilişkiler geliştirir.
Pavle İngorokva Gürcü tarihçi, filolog ve hayırseverdir.
Sergi Makalatia, Gürcü etnograf.
Zemo Avçala Mezarı, Gürcistan'ın başkenti Tiflis'in hemen kuzeyinde Avçala bölgesinde Demir Çağından kalma bir mezardır. Gürcü arkeolog Giorgi Nioradze tarafından ortaya çıkarılan mezar, The Amazons: Lives and Legends of Warrior Women across the Ancient World adlı kitabın yazarı ABD'li tarihçi Adrienne Mayor tarafından günümüze kadar ulaşılmış en eski Amazon kadın mezarı olarak tanımlanmıştır.
Gürcistan kültürü, ülkenin uzun tarihi ile beraber gelişmiş, Gürcü dili ve alfabesi üzerine dayanan güçlü bir edebiyat geleneği ve eşsiz bir ulusal kültür barındırmaktadır. Bu özelliği güçlü bir ulusal kimlik sağlayarak tarih boyunca tekrarlanan yabancı işgali ve asimilasyon çabalarına rağmen Gürcü kimliğinin korunmasına yardımcı olmuştur.
İaşa Tandilava, Laz asıllı Gürcü şair, dilbilimci, söz yazarı ve akademisyen.
