İçeriğe atla

Gine-Bissau başbakanları listesi

Gine-Bissau başbakanı, Afrika ülkesi Gine-Bissau'nun bağımsızlığını ilan ettiği 1973 (Portekiz tarafından kabulü 1974 yılında gerçekleşmiştir) yılından sonra hükûmetin başında yer alan kişi olarak bu makama getirilen kişiye verilen unvandır.

Bugüne kadar başbakanlık görevinde bulunan kişiler şu şekildedir:

Gine-Bissau başbakanları(1973–...)

      Gine ve Yeşil Burun'un Bağımsızlığı için Afrika Partisi (PAİGC)
      Sosyal Yenileme için Parti (PRS)
      Cumhuriyetçi Bağımsızlık ve Kalkınma Partisi (PRID)
      Halkların Birliği Meclisi (APU)
      Bağımsız

Başbakan Görev Süresi Siyasi Parti
№ Resim İsim
(Doğum–Ölüm) 		Başlangıç Bitiş
1 1 Francisco Mendes

(1939–1978)[1]

24 Eylül 1973 7 Temmuz 1978[2]PAIGC
2 2 Constantino Teixeira 7 Temmuz 1978 28 Eylül 1978 PAIGC
3 3 João Bernardo Vieira

(1939–2009)

28 Eylül 1978 14 Kasım 1980[3]PAIGC
Makam boş (14 Kasım 1980 – 14 Mayıs 1982)
4 4 Victor Saúde Maria

(1939–1999)

14 Mayıs 1982 10 Mart 1984[4]PAIGC
Makam kaldırıldı (10 Mart 1984 – 27 Aralık 1991)
5 5 Carlos Correia

(1933–2021)

27 Aralık 1991 26 Ekim 1994 PAIGC
6 6 Manuel Saturnino da Costa

(1942–2021)

26 Ekim 1994 6 Haziran 1997 PAIGC
7 (5) Carlos Correia

(1933–2021)

6 Haziran 1997 3 Aralık 1998 PAIGC
8 7 Francisco Fadul

(1953–)

3 Aralık 1998 19 Şubat 2000 Bağımsız
9 8 Caetano N'Tchama

(1955–)

19 Şubat 2000 19 Mart 2001 PRS
10 9 Faustino Imbali

(1956–)

21 Mart 2001 9 Aralık 2001 Bağımsız
11 10 Alamara Nhassé

(1957–)

9 Aralık 2001 17 Kasım 2002 PRS
12 11 Mário Pires

(1949–)

17 Kasım 2002 14 Eylül 2003[5]PRS
Makam boş (14 Eylül 2003 – 28 Eylül 2003)
13 12 Artur Sanhá

(1965–)

28 Eylül 2003 10 Mayıs 2004 PRS
14 13 Carlos Gomes Júnior

(1949–)

10 Mayıs 2004 2 Kasım 2005 PAIGC
15 14 Aristides Gomes

(1954–)

2 Kasım 2005 13 Nisan 2007 PAIGC
16 15 Martinho Ndafa Kabi

(1957–)

13 Nisan 2007 5 Ağustos 2008 PAIGC
17 (5) Carlos Correia

(1933–2021)

5 Ağustos 2008 2 Ocak 2009 PAIGC
18 (13) Carlos Gomes Júnior

(1949–)[6]

2 Ocak 2009 10 Şubat 2012 PAIGC
19 — Adiato Djaló Nandigna

Geçici Başbakan

10 Şubat 2012 12 Nisan 2012[5]PAIGC
Makam boş (12 Nisan 2012 – 16 Mayıs 2012)
20 — Rui Duarte de Barros

(1960–)
Geçici Başbakan

16 Mayıs 2012 3 Temmuz 2014 Bağımsız
21 16 Domingos Simoes Pereira

(1964–)

3 Temmuz 2014 20 Ağustos 2015 PAIGC
22 17 Baciro Djá

(1973–)

20 Ağustos 2015 9 Eylül 2015 PAIGC
Makam boş (9 – 17 Eylül 2015)
23 (5) Carlos Correia

(1933–2021)

17 Eylül 2015 12 Mayıs 2016 PAIGC
Makam boş (12 – 27 Mayıs 2016)
24 (17) Baciro Djá

(1973–)

27 Mayıs 2016 18 Kasım 2016 PAIGC
25 18Umaro Sissoco Embaló

(1972–)

18 Kasım 2016 30 Ocak 2018 PAIGC
26 19Artur Silva

(1956–)

30 Ocak 2018 16 Nisan 2018 PAIGC
27 (14) Aristides Gomes

(1954–)

16 Nisan 2018 1 Kasım

2019

Bağımsız
28 (16) Domingos Simoes Pereira

(1964–)

1 Kasım

2019

16 Nisan 2019 Bağımsız
29 (14) Aristides Gomes

(1954–)

16 Nisan 2019 29 Ekim 2019[7]PAIGC
30 (9)Faustino Imbali

(1956–)

29 Ekim 2019 8 Kasım 2019 Bağımsız
31 (14) Aristides Gomes

(1954–)

8 Kasım 2019 28 Şubat 2020 PAIGC
32 20 Nuno Gomes Nabiam

(1966–)

28 Şubat 2020 8 Ağustos 2023 APU
33 21 Geraldo Martins

(1967–)

8 Ağustos 2023 GörevdePAIGC

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. ^ 19 Ekim 1974'e kadar Conakry, Gine'de sürgünde yaşamıştır
  2. ^ Suikast sonucu öldürüldü
  3. ^ Cabral'i darbe ile görevden uzaklaştırarak devlet başkanı olmuştur
  4. ^ Vieira ile yaşanan sorun nedeniyle Portekiz'e kaçmıştır
  5. ^ a b Yaşanan hükûmet darbesi ile görevden uzaklaştırılmıştır
  6. ^ 2010 yılında orduda yaşanan hoşnutsuzluğu sonucu çıkan olaylar neticesinde kısa bir süre ev hapsine alınmıştır
  7. ^ Görevden alınmayı kabul etmediğini ifade ederek, görevinin başında olduğunu beyan etmiştir

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Gine-Bissau</span> Batı Afrikada bulunan bir ülke

Gine-Bissau ya da resmî adı ile Gine-Bissau Cumhuriyeti, Afrika kıtasının batı bölümünde bulunan bir ülkedir. Ülkenin sınır komşularını Senegal ve Gine oluşturmakta olup, ülkenin batısında Atlas Okyanusu yer almaktadır. Ülkenin başkenti ve en büyük şehri Bissau'dur.

<span class="mw-page-title-main">São Tomé ve Príncipe</span> Batı Afrikadaki bir ada ülkesi

São Tomé ve Príncipe ya da resmî adıyla São Tomé ve Príncipe Demokratik Cumhuriyeti, Afrika kıtasının batı kıyısında Gine Körfezi açıklarında yer alan bir ada ülkesidir. São Tomé ve Príncipe adaları ada ülkesini oluşturmaktadır. Ülkenin ada ülkesi olması nedeniyle sınır komşusu bulunmamakta olup, Ekvator Ginesi ile Gabon'un açıklarında yer almaktadır ve Gabon'un kuzeybatı kıyıları 250 km uzaklıktadır. Ülkenin başkenti São Tomé'dir.

<span class="mw-page-title-main">MPLA</span> Angolayı 1975 yılındaki bağımsızlığından sonra yöneten siyasi parti

MPLA, Angola'yı 1975 yılındaki bağımsızlığından sonra yöneten siyasi partidir. 1961-1975 yılları arasında bağımsızlık için Portekiz ile savaşmış, 1975-2002 yılları arasında ise çıkan iç savaşta UNITA ve FNLA ile savaşmış ve zafer kazanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Karanfil Devrimi</span>

Karanfil Devrimi, Portekiz'de 25 Nisan 1974 günü şiddet kullanılmadan gerçekleştirilen askerî darbedir. Portekiz'in otoriter bir diktatörlükten demokrasiye geçişini sağlayacak iki yıllık bir değişim döneminin başlangıcı olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Portekiz Sömürge Savaşları</span> Portekiz Ordusuyla Portekiz’in Afrika’daki sömürgeleri arasında 1961-1974 yılları arasındaki yaşanmış savaşlar

Portekiz Sömürge Savaşları, aynı zamanda Denizaşırı Savaş ve Kurtuluş Savaşı olarak da bilinir, Portekiz Ordusuyla Portekiz'in Afrika'daki sömürgeleri arasında 1961-1974 yılları arasındaki savaşların adı. Soğuk Savaş döneminde Afrika kıtasındaki belirleyici ideoloji ve silahlı çatışmalardır. Portekiz, diğer Avrupa uluslarının aksine 1950 ve 1960'lı yıllarda Afrika'daki sömürgelerini bırakmamıştır. 1960'lı yıllarda sayısız silahlı kurtuluş örgütü ülkelerdeki komünist hareketin de gelişmesiyle bağımsızlık savaşı vermeye başlayacaktır. Bölgede ABD, Çin ve aparthayd yönetimindeki Güney Afrika desteğinde örgütlenen anti-komünist silahlı kuvvetlerle bağımsızlık yanlıları arasında iç savaşa varacak çatışmalar yaşanacaktır. Bölgedeki Portekiz'e karşı en belirgin kurtuluş savaşı veren ülkeler Angola, Mozambik ve Gine-Bissau olacaktır. Angola'da MPLA, Gine-Bissau'da PAIGC, Mozambik'de FRELIMO koordineli verdikleri silahlı mücadele karşısında Portekiz yönetimi zorlansa da öldürücü darbeyi 1974 yılında Lizbon'da gerçekleşen Karanfil Devrimi indirecektir. Portekiz Ordusu içerisinde örgütlenen Movimento das Forças Armadas Afrika'da sürmekte olan kanlı sömürge savaşları ve Salazar yönetiminden genel olarak kamuoyunun rahatsızlığı nedeniyle halkı da arkasına alarak darbe yapmış ve devrim sürecini başlatmıştır. Ülkedeki siyasal yapıda çok önemli değişiklikler gerçekleştiren yeni yönetim sömürgelerde kalan askerî birlikleri hızla geri çekecek ve Afrika'daki sömürgelerde iktidar yerel örgütlere hızla bırakılacaktır. Nisan 1974'te Lizbon'da gerçekleşen Karanfil Devriminin sömürge savaşını sona erdirmesinin ardından sömürge ülkelerindeki yüzbinlerce Portekiz vatandaşı ülkeye geri dönmeye başlamış, askerî personelin yanı sıra değişik etnik kökenden Afrikalı-Portekiz dönmüştür. Bu devasa göçten sonra özellikle Angola ve Mozambik'de uzun yıllar sürecek olan iç savaşlar çıkmıştır. Eski sömürge ülkeleri bağımsızlıklarını ilan ettikten sonra ciddi sorunlarla karşılaşacak, ekonomik ve sosyal gerilemenin yanı sıra, yolsuzluk, yoksulluk, eşitsizlik ve merkezi planlama eksikliği bağımsızlık dönemi üzerine kurulan beklentileri yerine getirmeye engel olacaktır. Afrika'da ilk sömürge sahibi olan Avrupalı ülke olan Portekiz, sömürgelerini de en son terkeden ülke olacaktır. Eski sömürgelerdeki ülkeler olan Angola'da Agostinho Neto, Mozambik'de Samora Machel, Gine-Bissau'da ise Luis Cabral devlet başkanı olacaklardır.

<span class="mw-page-title-main">Samora Machel</span> Mozambik devlet başkanı (1975-1986)

Samora Moisés Machel, Mozambikli askeri komutan, devrimci ve siyasetçi. Machel, Afrika ülkesi Mozambik Halk Cumhuriyeti'nin 1975 yılında bağımsızlığını kazanmasında büyük rol oynamış, 1975 yılında üstlendiği devlet başkanlığını 1986 yılındaki ölümüne kadar yürütmüştür. 1986 yılında devlet başkanlığı uçağı Mozambik, Esvatini ve Güney Afrika Cumhuriyeti sınırlarının olduğu dağlık bölgede yere çakılmış ve Machel ölmüştür.

<span class="mw-page-title-main">Gine ve Yeşil Burun’un Bağımsızlığı için Afrika Partisi</span>

Gine ve Yeşil Burun'un Bağımsızlığı için Afrika Partisi veya PAIGC, Gine-Bissau'yu 1973 yılındaki bağımsızlığından 1990'lı yılların sonuna dek yöneten ve 2004 yılından 2005 yılına kadar iktidarda olan siyasi parti. Parti, halihazırda Ulusal Halk Meclisinde çoğunluğa sahiptir. 2007 yılında iktidardaki koalisyonun bir parçası olmuş, 2008 yılında görevden ayrılana kadar PAIGC üyesi Martinho Ndafa Kabi, başbakan olarak görev yapmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Luis Cabral</span>

Luís de Almeida Cabral, Gine-Bissaulu siyasetçi. Cabral, Afrika ülkesi Gine-Bissau'nun ilk devlet başkanı olarak 1973 ile 1980 yılları arasında devlet başkanlığı makamında bulunmuştur. Ülkenin bağımsızlığını kazanan PAIGC örgütünün kardeşi Amilcar Cabral ile beraber kurucusudur.

<span class="mw-page-title-main">Gine-Bissau bayrağı</span> Ulusal bayrak

Gine Bissau bayrağı resmî olarak 24 Eylül 1973 tarihinde göndere çekilerek kullanılmaya başlanmıştır.

Yeşil Burun Adaları devlet başkanı, Afrika ada ülkesi Yeşil Burun Adaları'nın bağımsızlığını kazandığı 1975 yılından bu yana ülkenin en üst makamında yer alan kişiye verilen unvandır. Ülkede bu görevde bulunan kişilerin listesi şu şekildedir:

Gine-Bissau devlet başkanı, Afrika ülkesi Gine-Bissau'nin bağımsızlığını ilan ettiği 1973 yılından bu yana ülkenin en üst makamında bulunan kişiye verilen unvandır. Ülkede bu görevde bulunan kişilerin listesi şu şekildedir:

<span class="mw-page-title-main">Joaquim Chissano</span> Mozambik devlet başkanı (1986-2005)

Joaquim Alberto Chissano, Mozambikli siyasetçi. Chissano, Afrika ülkesi Mozambik'te 1986 ile 2005 yılları arasında devlet başkanlığı görevini üstlenmiştir. Chissano bu süreçte 1986 ile 1990 yılları arasında Mozambik Halk Cumhuriyeti'ni, 1990 ile 2005 yılları arasında da Mozambik Cumhuriyeti'ni yönetmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Aristides Pereira</span>

Aristides Pereira, Yeşil Burunlu siyasetçi. Pereira, Afrika ada ülkesi Yeşil Burun Adaları'nda bu makama çıkan ilk devlet başkanı olarak 1975 ile 1991 yılları arasında devlet başkanlığı makamında bulunmuştur.

Yeşil Burun Adaları başbakanı, Afrika ada ülkesi Yeşil Burun Adaları'nda bağımsızlığın kazanıldığı 1975 yılında sonra hükûmetin başında yer alan kişi olarak bu makama getirilen kişiye verilen unvandır.

Mozambik başbakanı, Afrika kıtası ülkesi Mozambik'in bağımsızlığını kazandığı 1975 yılından sonra hükûmetin başında yer alan kişi olarak bu makama getirilen kişiye verilen unvandır. Söz konusu makam ülkenin Portekiz Doğu Afrikası ismi ile Portekiz'e bağlı bir koloni bölgesi olduğu 1974 yılında oluşturulmuştur.

Gabon başbakanı, Afrika ülkesi Gabon'da bağımsızlığın kazanıldığı 1960 yılından sonra hükûmetin başında yer alan kişi olarak bu makama getirilen kişiye verilen unvandır. Bu makam 1959'da ülke henüz Fransa'ya bağlı özerk bir bölge iken oluşturulmuştur.

Gine başbakanı, Afrika ülkesi Gine'nin bağımsızlığını kazandığı 1958 yılından sonra hükûmetin başında yer alan kişi olarak bu makama getirilen kişiye verilen unvandır.

São Tomé ve Príncipe başbakanı, Afrika ada ülkesi São Tomé ve Príncipe'in bağımsızlığını kazandığı 1975 yılından sonra hükûmetin başında yer alan kişi olarak bu makama getirilen kişiye verilen unvandır. Söz konusu makam 1974 yılında ülkenin özerk bir bölge olarak Portekiz koloni bölgesiyken oluşturulmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Kumba Ialá</span>

Kumba Ialá ya da Kumba Yalá, Gine-Bissaulu öğretim görevlisi ve siyasetçi. Ialá, Afrika ülkesi Gine-Bissau'da 2000 ile 2003 yılları arasında devlet başkanlığı makamında bulunmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Francisco Mendes</span> Gine-Bissau başbakanı

Francisco Mendes ya da takma adı Chico Té, Gine-Bissaulu asker ve siyasetçi. Mendes, Afrika ülkesi Gine-Bissau'da ülkenin ilk başbakanı olarak 1973 ile 1978 yılları arasında başbakanlık makamında bulunmuştur.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.