İçeriğe atla

Gindarus Dağı Muharebesi

Koordinatlar: 36°23′41″N 36°41′20″E / 36.394722°K 36.688889°D / 36.394722; 36.688889
Gindarus Dağı Muharebesi
Pompey-Part istilası
Tarih38 MÖ
Bölge
Sonuç Roma zaferi[1]
Taraflar
Roma CumhuriyetiPart İmparatorluğu
Komutanlar ve liderler
Publius VentidiusPakorus (ölü)
Güçler
11 lejyon Bilinmiyor
Kayıplar
Çok az Ağır

Gindarus Dağı Muharebesi veya Cyrrhestica Muharebesi, MÖ 38'de Romalı general Publius Ventidius Bassus'un, Büyük Suriye'nin Cyrrhestica bölgesindeki Kral Orodes'in oğlu Pakorus'un Part ordusuna karşı kazandığı kesin bir zaferdir.

Başlangıç

Carrhae Muharebesi'nde Crassus komutasındaki Roma ordusunun yenilgisinden sonra Part kuvvetleri Roma topraklarına bir dizi baskın düzenlediler. Carrhae Muharebesi'nden sağ kurtulan ve proquaestor olan Gaius Cassius Longinus komutasındaki Romalılar, bu saldırılara karşı sınırı savundular.

Ancak Partlar MÖ 40'ta, hizmetlerinde olan asi Romalı Quintus Labienus'la birlikte daha da büyük bir kuvvetle geri döndüler. Bu kuvvet, Suriye'nin Romalı valisini mağlup etti ve eyaleti istila etmeye başladı. O zamanlar Suriye'deki Romalı birliklerin çoğu, bir zamanlar Brutus ve Cassius'un hizmetinde Marcus Antonius'a karşı savaşmış olan eski Cumhuriyetçilerdi ve birçoğu, Romalı işgalcilere katılmak için Cumhuriyetçi arkadaşları Quintus Labienus'un safına geçerek Roma ordusunun doğudaki konumunu daha da zayıflatmış olabilir.[2]

Partların kazanımlarına karşı koymak için Marcus Antonius, Publius Ventidius Bassus'a birkaç lejyonun komutasını verdi. Ventidius, Crassus'un hatalarından ders almış ve ağır piyadelerin tek başına hareketli Part atlı okçularına karşı savunmasız olması nedeniyle kuvvetlerinin okçular ve sapancılar şeklinde yeterli ateş gücüne sahip olduğundan emin olmuştur. Ayrıca düz zeminin Part süvarilerine avantaj sağladığını, engebeli arazinin ise bu avantajı ortadan kaldıracağını da fark etti.

Ventidius Bassus, Gülek Boğazı Muharebesi'nde Quintus Labienus ve Part generali Pharnapates'e karşı savaştı ve onları yendi; Labienus kılık değiştirip kaçmaya çalıştı ama Ventidius'un güçleri tarafından yakalandı ve idam edildi. Partlar Belen Geçidi'ne çekilmek zorunda kaldılar ve orada Ventidius'un güçleriyle bir kez daha karşılaştılar. Romalılar muharebede galip geldi ve Partlar Suriye'den çekildi.

Muharebe

Bu yenilginin ardından Partlar, MÖ 38'de Kral Orodes'in oğlu Pakorus'un önderliğinde Suriye'ye yeni bir istila başlattılar. Ventidius, zaman kazanmak için Pakorus'a, Fırat Nehri'ni her zamanki geçitlerinden geçmesi gerektiğini ima ederek dezenformasyon sızdırdı. Pakorus bu bilgiye güvenmedi ve nehrin çok daha aşağısına doğru geçmeye karar verdi; Ventidius'un gerçekleşmesini umduğu şey buydu ve ona güçlerini hazırlaması için zaman verdi.[3]

Partlar, nehri geçmelerinden sonra hiçbir direnşle karşılaşmadılar ve nehri geçmeyi engellemeye çalışmadıkları için Romalı düşmanlarının zayıf veya korkak olduğuna inanarak Cyrrhestica'daki Gindarus kasabasına doğru ilerlediler.

Partlar küçük bir tepe üzerinde bulunan kasabaya vardıklarında, yamaçlarda savaş düzeninde kendinden emin bir şekilde oluşturulmuş Roma lejyonlarıyla karşılaştılar. Partlar saldırmak için acele ettiler - bu emrin Pakorus'tan mı geldiği yoksa kendiliğinden bir saldırı mı olduğu bilinmiyor. Her halükarda Ventidius, yüksek zemin avantajına sahip olan birliklerine yokuş yukarı ilerleyen atlı okçulara saldırmalarını emretti. Atlı okçular, lejyonerlere karşı yakın mesafeli çatışmaya zorlandılar ve bu tür bir muhabereye uygun olmadıkları için ağır bir zorluk çektiler. Part süvarilerinin iradesi en sonunda kırıldı ve panik yayıldı, atlı okçuların çoğu yokuştan aşağı sürüldü ve kaçma çaresizliği içinde arkadaşlarına çarptılar. Atlı okçular sonunda kaçtı ya da öldü. Tepenin dibinde konuşlanmış olan ağır Part süvarileri lejyonerler tarafından kuşatılmışlardı. Ventidius, lejyonerlerle hemen saldırmak yerine sapancılarını kullanarak Pakorus'un da dahil olduğu Part ağır süvarilerinin üzerine ok yağdırdı. Baraj kaldırıldıktan sonra lejyonerler harekete geçti ve standart ve pahalı zırhı sayesinde Pakorus'u hızla teşhis edebildiler. Pakorus sonunda korumalarıyla birlikte öldürüldü ve geri kalan süvariler bozguna uğradı ve düştükleri tuzaktan kaçmaya çalıştı ama hepsi bunu başaramadı. Genel olarak Roma ordusu tam bir zafer elde etmiştir.[4]

Sonrası

Ventidius, Partların yenilmeleri halinde geldikleri yoldan kaçmaya çalışacaklarını tahmin etmişti ve bu nedenle, Fırat'a doğru geri dönerken Romalı piyade ve süvarileri onları pusuya düşürmüştü. Yakalanan kaçan Partlar yok edildi. Ventidius, Cyrrhestica'da Pacorus'un büyük ordusuyla karşılaşarak ve Partları ezici bir yenilgiye uğratarak, Roma'nın doğu eyaletlerini güvence altına almayı başardı. Ventidius, isteseydi Partları daha da takip edebilirdi ama Antonius'un kıskançlığına maruz kalmak istemediğinden, bunun yerine Roma'ya isyan edenleri bastırdı.

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. ^ C.P. Cavafy Historical Poems 21 Temmuz 2024 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. - J. Phillipson "Ventidius, Kilikya Kapıları ve Amanus Dağı'nda kesin zaferler kazandı"
  2. ^ "Rome and Parthia at War - All Empires". 8 Temmuz 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  3. ^ Smith, Dictionary of Greek and Roman Biography and Mythology,pp. 1239
  4. ^ Dando-Collins, Stephen (2008). Mark Antony's Heroes. John Wiley and Sons. ss. 36-39. ISBN 9780470224533. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">MÖ 1. yüzyıl</span> yüzyıl

MÖ 1. yüzyıl, 1 Ocak MÖ 100 tarihinde başlayıp, 31 Aralık MÖ 1 tarihinde biter. Bu yüzyıl için alternatif bir isim ise MÖ son yüzyıldır. Bu MS/MÖ gösterimi 0 yılını içermez. Fakat bilimsel gösterim içerir ve eksi işaretini kullanır. Böylese 'MÖ 2' bilimsel gösterimde 'yıl -1' olur.

<span class="mw-page-title-main">Antik Çağ'da savaş</span> Antik Çağ Savaşları

Antik çağlarda savaş yazılı tarihin başlangıcından antik dönemin sonuna kadar geçen dönemdeki savaş tarzıdır. Avrupa'da Eski Çağ'ın sonu genellikle Batı Roma İmparatorluğu'nun yıkılmasıyla (476) eş tutulur. Çin'de de aynı şekilde beşinci yüzyılın sonu sayılabilir.

Orta Çağ'da savaş, genellikle Orta Çağ Avrupası'nda kullanılan savaş tarzını anlatmak için kullanılır.

<i>Rome: Total War</i> 2004 video oyunu

Rome: Total War ya da kısaca RTW, MÖ 270 ve MS 14 yılları arasında Roma Cumhuriyeti ve erken Roma İmparatorluğu döneminde geçen bir strateji oyunudur. Creative Assembly tarafından geliştirilmiş ve Activision tarafından 22 Eylül 2004’te piyasaya sürülmüştür.

<span class="mw-page-title-main">Roma lejyonu</span> Roma İmparatorluğunda 1.000 ile 5.600 kişi arasında değişen eski ağır piyade birliği

Roma Lejyonu Roma Cumhuriyeti ve Roma İmparatorluğu boyunca tüm Roma ordusunu ya da daha dar anlamda ağır piyadeleri kasteden temel askeri birlik. İkinci anlamı birkaç Kohorttan oluşan ve legionaries olarak bilinen ağır piyadelere vurgu yapar. Roma lejyonunun ana unsurunu ağır piyadeler oluştururken, piyadelere neredeyse her zaman bir ya da daha fazla sayıda, Roma yurttaşı olmayan kişilerden oluşturulan süvariler, düzenli birlikler ve avcılardan kurulu destek birlikleri olan Auxilialar eşlik ederdi.

<span class="mw-page-title-main">Roma Cumhuriyeti</span> Antik Romanın cumhuriyetle yönetildiği dönem

Roma Cumhuriyeti, Antik Roma uygarlığında hükûmetin cumhuriyet şeklinde işlediği dönem. Geleneksel olarak MÖ 509 yılında krallığın devrilmesiyle başlayan dönemdir. Bu dönemde ilk iki yüzyıl boyunca, Cumhuriyet toprakları İç İtalya'dan bütün Akdeniz dünyasına kadar genişledi. Sonraki yüzyılda Roma; Kuzey Afrika, İber Yarımadası, Yunanistan ve şu anki Güney Fransa'da egemenlik kurarak daha da büyüdü. Roma Cumhuriyeti, son iki yüzyılı sırasında, hem Fransa'nın kalanına hem de Makedonya ile Anadolu'nun büyük kısmına egemen oldu.

<span class="mw-page-title-main">Part İmparatorluğu</span> MÖ 3.yy MS 3.yy arasında hüküm sürmüş bir İranî imparatorluğu

Part İmparatorluğu, Arsakes İmparatorluğu olarak da bilinen, eski İran'da önemli bir siyasi ve kültürel güç olup Medler'den ve Ahamenişler'den sonra gelen üçüncü yerel hanedanlıktır. Hanedanın adı, MÖ 247 yılında, Helenistik krallık Selevkoslar'ın yönetiminde bir satraplık konumunda olan İran'ın kuzeydoğusundaki Parthia bölgesini ele geçirdikten sonra bağımsızlığını ilan eden Parni kabilesi lideri I. Arsakes'tan gelmektedir. Arsakes'in adı onursal bir unvan olarak kendisinden sonra gelen bütün Part kralları tarafından kullanıldı.

<span class="mw-page-title-main">Carrhae Muharebesi</span> roma-part savaşı

Carrhae Savaşı, MÖ 53 yılında, Carrhae şehri yakınlarında Roma Cumhuriyeti adına Romalı general Crassus ve Part İmparatorluğu adına spahbed ("General") Surena arasında yapılan ve Partlar adına mutlak bir zaferle sonuçlanan savaş.

<span class="mw-page-title-main">Gaius Cassius Longinus</span>

Gaius Cassius Longinus Romalı senatör, Jül Sezar'a düzenlenen suikastın baş aktörlerinden biri ve Brutus'un kayınbiraderi.

<span class="mw-page-title-main">Alesia Muharebesi</span>

Alesia Muharebesi veya Alesia Kuşatması, MÖ 52 yılının Eylül ayında Mandubi kabilesinin en önemli kenti ve kalesi Alesia çevresinde yapılan savaş. Jül Sezar ve süvari komutanları Marcus Antonius, Titus Labienus ve Gaius Trebonius tarafından komuta edilen Roma Cumhuriyeti ordusu ile Avernilerin lideri Vercingetorix etrafında toplanmış olan Galyalı kabileler arasında yapılmıştır. Galyalılar ve Romalılar arasında meydana gelen son büyük çarpışmadır ve Galya Savaşlarında inisiyatifin Romalılara geçmesinin önünü açmıştır. Alesia Kuşatması, Sezar'ın en büyük askeri başarılarından biri olarak görülmektedir ve günümüzde bile Kuşatma savaşı ve Ablukanın klasik örneklerinden biri olarak kabul edilir.

<span class="mw-page-title-main">Thapsus Muharebesi</span> Sezar İç Savaşında muharebe

Thapsus Muharebesi, 6 Nisan MÖ 46 tarihinde antik Tunus'un Thapsus (modern Ras Dimas kenti yakınlarında yapılan savaş. Marcus Porcius Cato, Genç ve Quintus Caecillius Metellus Scipio tarafından komuta edilen Optimates destekli Cumhuriyet Ordusu ile Populares destekli Jül Sezar'ın orduları arasında yapılmıştır. Savaşı Sezar'ın kazanmasıyla birlikte Afrika'daki direniş kırılmış ve Sezar mutlak güce bir adım daha yaklaşmıştır.

Munda Muharebesi, 17 Mart MÖ 45 tarihinde Hispania'nın güneyindeki Munda ovasında yapılan muharebe. Bu muharebe Jül Sezar ve Muhafazakâr Cumhuriyetçiler arasındaki iç savaşın son çarpışmasıdır. Zaferin kazanılması ve Titus Labienus ve Gnaeus Pompeius'un öldürülmesinin ardından artık Sezar'ın Roma'ya dönerek diktatör yetkileriyle yönetimi ele almasının önünde hiçbir engel kalmamıştır.

<span class="mw-page-title-main">Galya Savaşları</span> MÖ 58-50, Roma ile Galya kabileleri arasındaki savaşlar

Galya Savaşları çeşitli Galyalı kavimlere karşı Roma valisi Jül Sezar tarafından yürütülen bir seri askerî kampanyalar dizisidir.

<span class="mw-page-title-main">II. Artavazd</span> Ermeni kral (ö. MÖ 31)

II. Artavazd, İÖ 55-34 arası Ermenistan imparatoru. II. Tigran ile Pontuslu Kleopatra'nın çocuğudur. Böylece anne yanından Büyük Mitridat'ın da torunu olmaktadır.

Publius Ventidius, Romalı generaldi ve Julius Caesar'ın koruyucularından biriydi. Partlara karşı kilit liderlerin ölümüyle sonuçlanan önemli zaferler kazandı. Plutarch'a göre "Antonius'un Hayatı" adlı eserinde, Ventidius'un Partlara karşı kazandığı üç askeri zafer, tek başına Partlara karşı zafer için yapılan zafer töreniyle ilgili bir Romalı generale verilen tek ödülle sonuçlandı.

<span class="mw-page-title-main">IV. Fraates</span> Part kralı

IV. Fraates, MÖ 37'den 2'ye kadar Part İmparatorluğu'nun Krallarının Kralıydı. II. Orodes'in oğlu ve halefiydi; kardeşi I. Pakorus'un ölümünden sonra tahta geçti. IV. Fraates kısa süre sonra tüm kardeşlerini ve muhtemelen babasını da öldürdü. Eylemleri Ermenileri ve ayrıca Romalı üçlü hükümdar Marcus Antonius'a kaçan ancak kısa süre sonra geri dönen ve IV. Fraates ile barışan seçkin Monaeses de dahil olmak üzere bazı soyluları yabancılaştırdı.

<span class="mw-page-title-main">I. Pakorus</span> Part prensi (ö. 38 MÖ)

I. Pakorus, II. Orodes'in oğlu ve vârisi olan bir Part prensiydi.Nümismatist David Sellwood, Pakorus'un y. 39 MÖ hüküm sürdüğü sonucuna varır. Pakorus'un babasıyla birlikte mi yoksa bağımsız olarak mı hüküm sürdüğü belli değildir. Karısı, adı açıklanmayan bir Ermeni prensesiydi ve Ermenistan'ın Artaksiad kralı II. Artavazd'ın kızkardeşiydi.

Belen Geçidi Muharebesi, Gülek Boğazı'nda gerçekleşen muharebenin Partların yenilgisi ile sonuçlanmasından sonra M.Ö. 39 yılında Nur Dağları'ndaki Belen Geçidi'nde gerçekleşmiştir. Publius Ventidius'un güçleri tarafından son yenilgilerinden sonra paniğe kapılan Partlar, en iyi generallerinden biri olan Pharnapates'in komutası altında güçlerini kuzey Suriye'de yoğunlaştırmaya başladılar.

Gülek Boğazı Muharebesi MÖ 39'da Romalı general Publius Ventidius'un Küçük Asya'da Quintus Labienus komutasında görev yapan Part ordusuna ve onun Romalı müttefiklerine karşı kazandığı kesin bir zaferdir.

Pompey-Part istilası, Part İmparatorluğu tarafından desteklenen Pompeylilerin, Kurtarıcıların iç savaşı sırasında Marcus Antonius ve Octavianus tarafından yenilgiye uğratılmasından sonra MÖ 40'ta meydana gelmiştir.