İçeriğe atla

Gilbert Diendéré

Gilbert Diendéré
Burkina Faso Demokrasi için Ulusal Konsey Başkanı
Görev süresi
17 Eylül 2015 - 23 Eylül 2015
Yerine geldiğiMichel Kafando
Yerine gelenMichel Kafando
Kişisel bilgiler
Doğum 1960/1961

Gilbert Diendéré (d. ~1960/1961), Burkina Fasolu asker. Diendéré, Afrika kıtasında yer alan alan Burkina Faso'da gerçekleştirilen darbe sonucu 2015 yılında birkaç gün devlet başkanlığı makamında bulunmuştur.

Diendéré uzun süre ülkenin devlet başkanlığı görevini yürüten Blaise Compaoré'nin en güvendiği kişiler arasında yer almış, Compaoré'nin 1987 ile 2014 yılları arasında yürüttüğü başkanlığının bir bölümünde de devlet başkanlığı muhafız alayının başında yer almıştır.

17 Eylül 2015 tarihinde askeri kaynaklar ülkede yapılan radyo ve televizyon duyuruları ile yönetime el koyduklarını açıklamışlardır. Geçici hükûmetin başında yer alan başbakan Yacouba Isaac Zida ile geçici devlet başkanı Michel Kafando'nun tutuklanarak cezaevine gönderildiği bildirilmiştir. Darbeyi gerçekleştiren ve kendilerine Demokrasi İçin Ulusal Konseyi olarak adlandırılan grubun 27 yıllık iktidarının sonrasında 2014 yılında görevden uzaklaşmak zorunda kalan Compaoré'ye bağlı bir grup olduğu ifade edilmiştir. Bu süreçte darbeci grubun önderliğini Tuğgeneral Diendéré üstlenmiştir. Yaşanan bu darbe girişimi sonrasında hem Birleşmiş Milletler hem de Avrupa Birliği açıklama yaparak darbenin bir an önce sonlandırılarak uluslararası alanda kabul edilen bir önceki geçici hükûmete görevin devredilmesi gerektiği bildirilmiştir.[1] Yönetimi darbe ile ele geçiren Diendéré ve bağlı ordu birlikleri daha sonra yaptıkları açıklamada tutuklanan devlet başkanı ve başbakan olmak üzere tüm hükûmet üyelerinin serbest bırakıldığını açıklamıştır.[2] Diendéré bunun haricinde on kişinin öldüğü bu süreçte yaşananlar için de özür dilemiş,[3] olası bir yargılamada sorumlu olduğu tüm olaylardan hakim karşısına çıkmayı kabul edeceğini ifade etmiştir.[4]

Kaynakça

  1. ^ "Burkina Faso'da darbe - 17 Eylül 2015". 18 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Haziran 2016. 
  2. ^ "Darbe sonrası devlet başkanı serbest bırakıldı". 21 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Haziran 2016. 
  3. ^ "Burkina Faso'da darbe sonlandırıldı". 5 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Haziran 2016. 
  4. ^ "Diendéré'den pişmanlık darbesi". 5 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Haziran 2016. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Burkina Faso</span> Batı Afrikada bulunan bir ülke

Burkina Faso, Afrika kıtasının batı bölümünde yer alan, denize kıyısı bulunmayan bir kara ülkesidir. Ülkenin sınır komşularını Mali, Nijer, Benin, Togo, Gana ve Fildişi Sahili oluşturmaktadır. Geçmişte Fransa sömürgesi olan ülke 1960 yılında Yukarı Volta adı ile bağımsızlığa kavuşmuştur. Bağımsızlık sonrası dönemde siyasi belirsizlikler neticesinde darbeler yaşanmış, 4 Ağustos 1983 tarihinde Thomas Sankara önderliğinde devrim gerçekleştirilmiş, ülkenin ismi de devrim neticesinde Burkina Faso olarak değiştirilmiştir. Ülkenin başkenti Vagadugu'dur.

<span class="mw-page-title-main">Thomas Sankara</span> Burkina Fasonun eski devrimci lideri ve devlet başkanı

Thomas Isidore Noël Sankara, Burkina Fasolu asker ve siyasetçi. Sankara, Afrika kıtası ülkesi Yukarı Volta'da 1983-1987 yılları arasındaki devlet başkanlığı makamında bulunmuştur. Bu süreçte 1984 yılına kadar Yukarı Volta devlet başkanı olan Sankara, gerçekleştirdiği isim değişikliği sonrasında 1984 ile 1987 yılları arasında Burkina Faso devlet başkanlığı makamında bulunmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Robert Mugabe</span> 2. Zimbabve cumhurbaşkanı (hd. 1987-2017)

Robert Gabriel Mugabe, Zimbabveli siyasetçi. Mugabe, Afrika ülkesi Zimbabve'de 1987 ile 2017 yılları arasında devlet başkanlığı makamında bulunmuştur. Mugabe makamdaki son yıllarında dünyada görevdeki en yaşlı devlet başkanı olarak görev yapmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Blaise Compaoré</span> Burkina Faso devlet başkanı (1987-2014)

Blaise Compaoré (d. 3 Şubat 1951), bir darbe ile Cumhurbaşkanı Thomas Sankara devrilmesinden sonra 1987 yılından 31 Ekim 2014 yılında istifa edene kadar Burkina Faso'nun Cumhurbaşkanlığını yapmış bir politikacı. 14 Nisan 2011'de Cumhurbaşkanlığı Sarayını koruyan askerlerin konut tazminatının ödenmemesini protesto etmek için ağır ve hafif silahlarla ateş etmeye başlayan bir grup askerin protesto etmiş ve sarayda yaralanlar olmuştur. İsyan sonrasında Compaoré protestocular ve askerlerin istek ve taleplerini tatmin etmek amacıyla hükûmeti feshetti.

Luc-Adolphe Tiao, Burkina Faso'nun bir siyasetçisi ve diplomat. Tiao Burkina Faso Cumhurbaşkanı Blaise Compaoré tarafından 18 Nisan 2011 tarihinde Başbakan olarak atandı. 2008 yılından beri ülkesinin Fransa büyükelçisiydi. Öğrenciler, askerler ve polisler tarafından yapılan protestolar sonrası Başbakan olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Honoré Traoré</span> Burkina Fasonun 3.başkanı

General Honoré Nabéré Traoré, 2014 Burkina Faso ayaklanması sonrasında Blaise Compaoré'nin istifasında bu yana devlet başkanı olan Burkina Fasolu askerdir. Traoré, 60-90 gün içinde yeni bir seçimin gerçekleşeceğini belirtmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Yacouba Isaac Zida</span> Burkina Faso devlet başkanı (2014)

Yarbay Yacouba Isaac Zida, Burkina Faso'un eski başbakanı ve devlet başkanı olarak görev yapan bir Burkinalı subaydır. Bir üst kıdemli subay olan Honoré Traoré'nin yerine 2014 Burkina Faso ayaklanmasının ardından iktidarı ele aldı. Birkaç hafta sonra, bir sivil olan Michel Kafando, geçiş sırasında devlet başkanı olarak Zida'nın yerine seçildi; Kafando sonradan 19 Kasım 2014 tarihinde Başbakan olarak Zida'yı göreve atadı.

<span class="mw-page-title-main">Michel Kafando</span> Burkina Faso devlet başkanı (2014-2015)

Michel Kafando, Burkina Fasolu siyasetçi. Kafando, Afrika ülkesi Burkina Faso'da 2014 ile 2015 yılları arasında geçici olarak devlet başkanlığı makamında bulunmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Maurice Yaméogo</span> Yukarı Voltanın ilk devlet başkanı (1960-1966)

Maurice Yaméogo, Yukarı Voltalı siyasetçi. Yaméogo, Afrika kıtasında bulunan Yukarı Volta'nın bağımsızlığını kazanması sonrası 1960 ile 1966 yılları arasında ilk devlet başkanı olarak devlet başkanlığı makamında bulunmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Burkina Faso devlet başkanları listesi</span> Vikimedya liste maddesi

Burkina Faso devlet başkanı, Afrika ülkesi Burkina Faso'nun Fransa'dan bağımsızlığını kazandığı 1960 yılından bu yana ülkenin en üst makamında yer alan kişiye verilen unvandır.

<span class="mw-page-title-main">Roch Marc Christian Kaboré</span> Burkina Faso devlet başkanı (2015-2022)

Roch Marc Christian Kaboré, Burkinalı bankacı ve siyasetçi. Kaboré, Afrika ülkesi Burkina Faso'da 2015'ten askerî darbe ile görevden uzaklaştırıldığı 2022'ye kadar devlet başkanlığı makamında bulunmuştur. Kaboré, 1994-1996 arası başbakanlık görevinde de bulunmuştu.

<span class="mw-page-title-main">Jean-Baptiste Ouédraogo</span> Yukarı Volta devlet başkanı (1982-1983)

Jean-Baptiste Ouédraogo, Yukarı Voltalı doktor ve siyasetçidir. Ouédraogo, Afrika kıtası ülkesi Yukarı Volta'da 1982 ile 1983 yılları arasında devlet başkanlığı makamında bulunmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Batı Afrika Birliği</span>

Batı Afrika Birliği, Afrika ülkeleri Gana ile Burkina Faso arasında 1980'li yıllarda planlanan ancak gerçeğe dönüşmeyen birliktelik.

<span class="mw-page-title-main">Moussa Traoré</span> Malili asker, politikacı ve diktatör (1936-2020)

Moussa Traoré, Malili asker ve siyasetçidir. Traoré, Afrika ülkesi Mali'de 1968 yılından 1991 yılına kadar devlet başkanlığı makamında bulunmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Burkina Faso başbakanları listesi</span> Vikimedya liste maddesi

Burkina Faso başbakanı, Afrika ülkesi Burkina Faso'nun Fransa'dan bağımsızlığını kazandığı 1960 yılından bu yana ülkede kurulan hükûmetin başında yer alan kişiye verilen unvandır.

<span class="mw-page-title-main">Ange-Félix Patassé</span>

Ange-Félix Patassé Orta Afrikalı siyasetçi. Patassé, Afrika ülkesi Orta Afrika Cumhuriyeti'nde 1993 ile 2003 yılları arasında devlet başkanlığı makamında bulunmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Paul-Henri Sandaogo Damiba</span> Burkinalı asker ve cunta lideri

Paul-Henri Sandaogo Damiba, 31 Ocak 2022'den bir darbeyle görevden alındığı 30 Eylül 2022'ye kadar Burkina Faso'nun geçici cumhurbaşkanı olarak görev yapan Burkinalı subaydır. Damiba, sadece sekiz ay önce, 24 Ocak 2022'de Cumhurbaşkanı Roch Marc Christian Kabore'yi bir darbeyle görevden aldığında iktidara gelmişti.

30 Eylül 2022'de Burkina Faso'da Cihatçı isyanla başa çıkılmaması nedeniyle Geçici Devlet Başkanı Paul-Henri Sandaogo Damiba'yı görevden alan bir darbe gerçekleşti. Damiba sadece sekiz ay önce bir darbeyle iktidara gelmişti. Kaptan Ibrahim Traore geçici lider olarak devraldı. Teğmen Ibambe L'Monsein, darbeden saatler sonra Traore tarafından kurulan Ulusal Geçiş Konseyi'nin başkan yardımcılığını üstlendi.

<span class="mw-page-title-main">Ibrahim Traore</span> Burkinalı asker ve cunta hükûmet lideri

Ibrahim Traoré, Burkina Fasolu asker. Traoré, Afrika ülkesi Burkina Faso'da darbe ile iktidara gelen geçici devlet başkanı Paul-Henri Sandaogo Damiba'ya karşı düzenlediği 30 Eylül 2022 darbesinden bu yana geçici olarak devlet başkanlığı makamında bulunan askerî subay. 34 yaşındaki Traoré, aktif olarak dünyada görev yapan en genç 2. başkandır.

<span class="mw-page-title-main">Apollinaire Joachim Kyélem de Tambèla</span>

Apollinaire Joachim Kyélem de Tambèla (d.1955) Burkina Fasolu avukat, yazar ve siyasetçi. Tambèla, Afrika ülkesi Burkina Faso'da 21 Ekim 2022 tarihinden bu yana başbakanlık makamında bulunmaktadır.