İçeriğe atla

Gil Eanes

Gil Eannes
Gil Eanes'in madalyon portresi
DoğumLagos, Portekiz Krallığı
MilliyetPortekizli
MeslekDenizci ve kâşif
Tanınma nedeniBojador Burnu ötesine yelken açan ilk kişi

Gil Eanes (veya eski Portekizce yazımıyla Eannes; Portekizce söylenişi: [ˈʒil iˈɐnɨʃ]) 15. yüzyılda Portekizli bir gezgin ve kaşifti.

Biyografi

Gil Eanes 1395'te Lagos'ta[1] doğdu. Portekiz Keşif Çağı'ndaki rolünden önceki kişisel yaşamı hakkında çok az şey biliniyor ve bir ev hizmetçisi ve Denizci Prens Henry'nin kalkan taşıyıcısı olarak kabul ediliyordu. Güney Algarve'de deniz yolculuklarını temel aldığı Lagos'un yerlisiydi.[2]

Gil Eanes'in memleketindeki heykeli: Lagos kenti

1433'te, Prens, bilgi ve ekipman düzeyleriyle geçilmez bir burun olan Bojador Burnu'nu dolaşmaya çalışmak için ona bir gemi ve mürettebat emanet ettiğinde, Prens Henry'nin seferlerinin hizmetine katıldı.[2][3] Portekiz, Lagos'tan yelken açan Eanes, batıya Kanarya Adaları'na doğru yollanmadan önce Afrika'nın batı kıyısı boyunca bilinmeyen sayıda sefer yaptı.[4] Adalarda bazı yerlileri yakaladı ve onlarla birlikte tutsak olarak Sagres'e döndü ve yolculuğun tehlikelerini anlatarak başarısızlığını mazur gördü. Dönüşü, denizcinin Burnu çevrelemeyi başarmasını bekleyen Prens Henry'nin sarayında ihtiyatlılık ve soğuklukla karşılandı.[2] Eanes, Prens onu ikinci bir seferle tercih ederse, ertesi yıl yeniden lütfa mazhar olmayı umuyordu.[2] 1434'te barquentine - caravel[4] ve mürettebatı, Cape Bojador'un ötesine yelken açmayı ve bir volta do mar ile Sagres'e dönmeyi başardılar, deniz, kara ve seyir koşullarını rapor ettiler; seferlerinde başarılı olduklarını kanıtlamak için kendisi beraberinde yabani güller getirdi.[5] Bojador Burnu çevresinde geçilebilir bir rotanın keşfi, Portekiz'in Afrika'yı keşfetmesinin başlangıcı oldu.[6]

Eanes, 1435'te[2] Afonso Gonçalves Baldaia ile başka bir yolculuk yaptı. Yaklaşık 30 lig (144 km) veya hatta 50 lig (240 km), Bojador Burnu'nun güneyine yelken açtı ve Afrika kıyılarına ulaştı. Hemen herhangi bir sakin bulamasalar da, olumlu görülen bir yolculuk sırasında bir insan varlığının izlerini buldular. Sularda yakaladıkları balıkların (gurnete benzer) bolluğundan dolayı demirledikleri koya Angra dos Ruivos (Kızıl Koyu) adını verdiler.[2]

Adlar

Memleketi Lagos, Portekiz'de bir şehir meydanına adı verilmiştir.

Cape Verde'deki São Vicente adasındaki Mindelo'daki eski bir liseye onun adı verildi. 1930'larda bu okul adada ve takımadalarda en iyi eğitime sahipti. Bugün Escola Jorge Barbosa olarak biliniyor ve Cape Verde Üniversitesi'nin bir kampüsünü oluşturuyor.[7]

1955'te inşa edilen bir Portekiz Donanması gemisine onun adı verildi.

Ayrıca bakınız

Notlar

  1. ^ ""Gil Eanes doubles the Bojador", Ensina RTP". 14 Temmuz 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Nisan 2023. 
  2. ^ a b c d e f Robert Kerr (1844), p.183
  3. ^ Alan Viliers (1956), p.28
  4. ^ a b Alan Viliers (1956), p.30
  5. ^ Samuel Morison (1974)
  6. ^ Origins: How Earth's History Shaped Human History (İngilizce). Basic Books. 14 Mayıs 2019. ss. 223-224. ISBN 978-1-5416-1789-6. OCLC 1101101039.  Yazar |ad1= eksik |soyadı1= (yardım)
  7. ^ University of Cape Verde 16 Eylül 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.: Liceu Gil Eanes

Kaynakça

  • The European Discovery of America: The Southern Voyages, 1492–1616, New York: Oxford University Press, 1974  Yazar |ad1= eksik |soyadı1= (yardım)
  • A general history and collection of voyages and travels, arranged..., 2, Edinburgh, Scotland: William Blackwood, 1844  Yazar |ad1= eksik |soyadı1= (yardım)
  • Pioneers of the Seven Seas, London, England: Routledge & Paul, 1956  Yazar |ad1= eksik |soyadı1= (yardım)
  • Ray Howgego. "Gil Eannes". Discoverers Web. 8 Şubat 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  • Cañizares-Esguerra, Jorge; Seeman, Erik R., (Ed.) (2007), "Navigating the Mid-Atlantic, or What Gil Eanes Achieved", The Atlantic in Global History, 1500–2000, London, England: Pearson  Yazar |ad1= eksik |soyadı1= (yardım)

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Bartolomeu Dias</span> Portekizli kaşif ve kayıtlarda Ümit Burnunu geçen ilk Avrupalı (1450-1500)

Bartolomeu Dias, Portekizli denizci ve kâşif. Afrika kıtasının güney ucu olan Ümit Burnu'nu ilk kez gemiyle keşfedip, yerleşen Avrupa'lıdır.

<span class="mw-page-title-main">Dört Halife</span>

Dört Halife ya da Râşid Halifeler; Sünnilik'te Râşid halifeler, doğru yola yönlendirilen ve doğru bir model olduğu kabul edilen halifelerdir. Bazıları bu kategoriye Muhammedin torunu Hasan'ın 6 aylık hilafetini de sokarlar. İslam peygamberi Muhammed'in ölümünden sonra ümmete önderlik eden ilk dört halifedir:

<span class="mw-page-title-main">Birleşik Krallık tarihi</span> Büyük Britanya tarihi

Birleşik Krallık tarihi, 18. yüzyılın başlarında Birlik Antlaşması ve Birlik Yasaları ile başlar. Birleşik Krallık'ın çekirdeği, 1707'de İngiltere ve İskoçya krallıklarının siyasi birliği yoluyla Büyük Britanya adlı yeni bir üniter devletin kurulmasıyla oluştu. Tarihçi Simon Schama, bu yeni Büyük Britanya devleti hakkında şunları söylemiştir:

Düşmanca bir birleşme olarak başladı, ancak dünyanın en güçlü ve sağlam birliğine dönüştü... Bu Avrupa tarihindeki en hayret verici dönüşümlerden biriydi.

<span class="mw-page-title-main">Gemici Henrique</span>

Viseu dükü küçük Henrique, daha yaygın bilinen adıyla Gemici Henrique, , Portekiz Prensi.

<span class="mw-page-title-main">Osman</span> İslam Devletinin üçüncü halifesi, sahabe

Osman bin Affan, Hulefâ-yi Râşidîn'den üçüncüsü, İslam peygamberi Muhammed'in cennetle müjdelenmiş sahâbelerinden birisidir. 644 yılından 656'daki öldürülmesine kadar, 12 yıl boyunca halifelik yapmıştır; Hulefâ-yi Râşidîn'den en uzun süre halifelik yapan odur. Şiâ'da halifeliği kabul edilmeyen sahâbedendir; zira Şîa inancına göre hüküm sürmesi gereken ilk halife Ali'dir. Sünni inanca göre Ali ve Osman arasında ayrım yapılmaz. Ümeyyeoğullarından (Emeviler) olan Osman'ın künyesi İslam peygamberi Muhammed'in kızı Rukiyye'den olan oğluna nispetle Ebu Abdullah'tır. Bunun dışında Ebu Leyla olarak anıldığı da olurdu.

<span class="mw-page-title-main">Portekiz coğrafi keşifleri</span> Avrupada Portekiz öncülüğünde başlatılan coğrafî keşifler

Portekiz Coğrafi Keşifleri (1415-1542), 15. ve 16. yüzyılda Portekizliler tarafından dünya çapında özellikle denizde yapılan coğrafi keşifleri tanımlar. Bu dönemde Portekiz, Afrika kıtasının etrafını Ümit Burnu yoluyla dolanıp Hindistan'a giden doğu yolunu keşfetmiş, bu sayede Güneydoğu Asya'nın neredeyse tamamıyla temas kurmuş, Afrika'nın bazı bölgelerini sömürgeleştirmiş, Brezilya'yı keşfetmiş ve Çin'e, Avrupa'dan giden ilk ticari ve diplomatik elçileri göndermiştir.

<span class="mw-page-title-main">Prens Patrick Adası</span> Kanadada bulunan ada

Prens Patrick Adası, Kanada Arktik Adaları'nın bir üyesi olarak Melville Adası'nın kuzeybatısında yer alan Kanada'nın Kuzeybatı Toprakları'ndaki Kraliçe Elizabet Adaları'nın en batısındaki ada konumundadır. Prens Patrick Adası'nın alanı 15.848 km2 (6.119 sq mi), onu dünyanın 55. en büyük adası ve Kanada'nın 14. en büyük adası yapmakta. Tarihsel olarak tüm yıl boyunca buzla kaplı olan ada, onu Kanada'nın en az erişilebilir bölgelerinden biri hâline getirmektedir. McClure Boğazı'nın girişinde bulunan Prens Patrick Adası ıssız bir adadır.

<span class="mw-page-title-main">William Whaley</span>

William Whaley bir İngiliz köle tüccarıydı. Liverpool Limanı'ndan en az 22 köle yolculuğuna katıldı ve İngiliz Amerikasın'daki en büyük köle tüccarlarından biriydi. Köle tüccarı olmadan önce en büyük iki köle tüccarı olan William Davenport ve William Earle'ü çalıştırdı.

II. Tuğrul, Selçuklu sultanıdır. Amcası olan Selçuklu sultanı Ahmed Sencer'in (1118-1157); desteğiyle iktidarı korudu. Hastalığa yakalandı ve Ekim/Kasım 1134'te öldü.

<span class="mw-page-title-main">Kahire Kuşatması</span> 1801 yılında Fransız devrim savaşları sırasında Mısırdaki kuşatma

Kahire Kuşatması, Fransız Devrim Savaşları sırasında Osmanlı kuvvetleri ile Fransız ve İngilizler arasında Mısır Seferi'nden hemen bir önce gerçekleşen bir kuşatmadır. İngiliz komutan John Hely-Hutchinson, Haziran ortasında gerçekleşen birkaç çatışmadan sonra Kahire'ye doğru ilerledi. Hutchinson'a büyük bir Osmanlı kuvveti de katıldı ve Kahire kuşatıldı. 27 Haziran'da General Augustin Daniel Belliard komutasındaki 13.000 kişilik Fransız garnizonu teslim oldu. Jacques-François Menou komutasındaki Mısır'da kalan Fransız birlikleri, bu başarısızlıktan sonra İskenderiye'ye çekildi.

<span class="mw-page-title-main">Philip Amadas</span>

Philip Amadas (1550–1618) Elizabeth İngiltere'sinde bir deniz komutanı ve kaşifti. Erken yaşamından çok az şey biliniyor, ancak güneybatı İngiltere'de zengin bir tüccar ailede büyüdü. Amadas, Kuzey Amerika'nın İngiliz kolonizasyonunun ilk yıllarında etkili oldu. 1584'te Kuzey Karolina Outer Banks'e olan keşif gezisinde Arthur Barlowe ile birlikte görev yaptı. 27 Nisan 1584'te ayrılarak, yolculukta ustası ve pilotu Simon Fernandes ile Bark Ralegh'in kaptanlığını yaptı. Fernandes en çok, 1587'de Roanoke Adası'ndaki kötü şöhretli "Kayıp Koloni"nin kolonistlerini ıssız adada bırakmaya yönelik tartışmalı kararıyla tanınır. 1584 yolculuğu, Sir Walter Raleigh liderliğinde gelecekteki kolonilerin yeri olarak Roanoke Adası'nı belirledi. 1584 ve 1585 Roanoke seferlerindeki rolü için Amadas, 1585'te Raleigh tarafından Virginia Amirali olarak atandı Bulgularını bildirmek için İngiltere'ye döndüğünde, Kraliçe ülkeye kendisinin, Virginia, adını verdi.

<span class="mw-page-title-main">Miguel Corte-Real</span>

Miguel Corte-Real, Labrador sahilinin yaklaşık 600 milini haritalandıran Portekizli bir kaşifti. 1502'de bir keşif gezisi sırasında ortadan kayboldu ve denizde kaybolduğuna inanıldı

<span class="mw-page-title-main">António de Abreu</span>

António de Abreu, 16. yüzyılda Portekizli bir denizci ve deniz subayıydı. Afonso de Albuquerque komutasında 1507'de Ormus'un ve 1511'de Malakka'nın fethine katıldı ve burada yaralandı. Kasım 1511'de dört gemiyle Maluku'nun 'Baharat Adaları'na keşif gezisinde Malakka'dan yola çıkarak, Endonezya'daki Timor ve Benderaçe'ye ulaşan ilk Avrupa seferine öncülük etti.

Jan Carstenszoon veya daha yaygın olarak Jan Carstensz, 17. yüzyılda Hollandalı bir kaşifti. Carstenszoon, 1623'te Hollanda Doğu Hindistan Şirketi tarafından, Willem Janszoon'un Duyfken gemisiyle yaptığı 1606 seferlerinde daha güneyde görülen kara parçasının raporlarını takip etmek üzere Yeni Gine'nin güney kıyılarına ve ötesine bir keşif gezisine liderlik etmesi için görevlendirildi.

<span class="mw-page-title-main">Kirsten Neuschäfer</span>

Kirsten Neuschäfer, yüksek enlem ve yüksek macera yelkenciğinde uzmanlaşmış Güney Afrikalı bir denizcidir. 2022 Altın Küre Yarışı'nın galibi ve tek başına ve tam mürettebatlı, kesintisiz veya duraklı yarışlar dahil olmak üzere üç büyük burunla dünya turunu kazanan ilk kadın ve dünya çapında bir yarış kazanan ilk Güney Afrikalı denizcidir.

Kongo Krallığı Orta Afrika'da bugünkü kuzey Angola'da, Demokratik Kongo Cumhuriyeti'nin batı kısmında ve Kongo Cumhuriyeti'nde bulunan bir krallıktı. En geniş alanı batıda Atlantik Okyanusu'ndan doğuda Kwango Nehri'ne ve kuzeyde Kongo Nehri'nden güneyde Kwanza Nehri'ne kadar uzanıyordu. Krallık, "Kongo krallığının efendisi veya hükümdarı" anlamına gelen Kongo ismi Mwene Kongo'nun Portekizce versiyonu olan Manikongo tarafından yönetilen birkaç çekirdek eyaletten oluşuyordu ancak sonradan etki alanı Ngoyo, Kakongo, Loango, Ndongo ve Matamba gibi komşu krallıklara kadar genişledi.

<span class="mw-page-title-main">John Davis (kaşif)</span>

John Davis, İngiltere Kraliçesi I. Elizabeth'in başdenizcilerinden biriydi. Kuzeybatı Geçidi'ni keşfetmek için birkaç sefer yönetti ve Doğu Hint Adaları'na giden hem Hollanda hem de İngiliz seferlerinde dümenci ve kaptan olarak hizmet etti. Ağustos 1592'de Falkland Adaları'nı keşfetti.

<span class="mw-page-title-main">William Dampier</span> Britanyalı korsan ve kâşif

William Dampier, bugünkü Avustralya'nın bazı kesimlerini keşfeden ilk İngiliz kaşif, korsan, hükümeti izinli korsan, denizci ve doğa bilimciydi ve dünyanın çevresini üç kez dolaşan ilk kişiydi. Ayrıca Avustralya'nın ilk doğa tarihçisi ve Francis Drake ile James Cook arasındaki dönemin en önemli İngiliz kaşiflerinden biri olarak tanımlanmıştır; o, birincisinin korsan cüreti ve ikincisinin bilimsel araştırmasının bir karışımıyla "bu iki çağ arasında köprü kurdu". Avokado, barbekü ve yemek çubukları gibi sözcükleri kullanan ilk İngiliz yazarlar arasında olarak, keşifleri Avrupalı bir takipçi kitlesi için bir dizi bitki, hayvan, yiyecek ve pişirme tekniğini belirleyen ve adlandıran ilk keşif gezileri arasındaydı. Avokadoların hazırlanışını anlatırken, ekmek meyvesi bitkisi olarak adlandırılan guacamole'nin yapımını tarif eden ilk Avrupalı oldu ve flamingo ve deniz ineği gibi Avrupa damak tadına yabancı çok sayıda yiyeceğin tadını sık sık belgeledi.

<span class="mw-page-title-main">Marcus Atilius Regulus (MÖ 267 konsülü)</span>

Marcus Atilius Regulus MÖ 267 ve 255 yıllarında Roma Cumhuriyeti'nin konsülü olan Romalı bir devlet adamı ve generaldi. Kariyerinin çoğu Birinci Pön Savaşı sırasında Kartacalılarla savaşarak geçti. MÖ 256 yılında, o ve Lucius Manlius Vulso Longus, Ecnomus Burnu açıklarındaki büyük deniz savaşında Kartacalıları yendi; daha sonra Afrika üzerine olan Roma seferine önderlik etti, ancak MÖ 255 baharında Bagradas Nehri'nde yenildi. Yakalandı ve olasılıkla eceliyle öldü.

<span class="mw-page-title-main">Duarte (Portekiz kralı)</span> Portekiz kralı (1391-1438; hd. 1433-1438)

Duarte, aynı zamanda Filozof Kral Duarte veya Eloquent olarak da anılır, 1433'ten ölümüne kadar Portekiz Kralıydı. Portekiz Kralı I. João ve eşi Lancaster'lı Philippa'nın oğlu olarak Viseu'da doğmuştur. Duarte, 15. yüzyılda Portekiz medeniyetinin gelişimine katkıda bulunan "Şanlı Nesil" olarak adlandırılan başarılı kraliyet çocuklarının ilkidir.