İçeriğe atla

Gideon Toury

Gideon Toury (Aralık 2013)

Gideon Toury (6 Haziran 1942 - 4 Ekim 2016[1] ), Tel Aviv Üniversitesi'nde Poetik, Karşılaştırmalı Edebiyat ve Çeviri Çalışmaları profesörü ve İsrailli çeviri araştırmacısıydı. Aynı üniversite'de M. Bernstein Çeviri Kuramı Başkanı olarak görev yaptı. Gideon Toury, Betimsel Çeviri Çalışmalarının öncülerinden biriydi.[2]

Biyografisi

Gideon Toury, tarihçi Jacob Toury (1915-2004) ve eşi Eve'in ilk çocuğu olarak, İsrail'in Hayfa kentinde doğdu.[3] Liseyi 1960 yılında Hayfa'daki Reali Okulu'nda bitirdi. Liseden sonra askerlik görevini Nahal Tugayı ve Paraşütçü birimlerinde yaptı. Eğitiminin bir parçası olarak çiftçiliğe yardım etmek için bir kibbutz'a gönderildi.[4] Altı yıl orada yaşadı, kibbutz seyir defterinin editörlüğünü yaptı ve kültürel etkinlikler düzenledi. Bu deneyim, sonraları çeviriye ilk adımlarını atacağı bir çocuk dergisi ve ardından da Popular Photography dergisinin İbranice versiyonunda editörlük görevi almasını sağladı.[5]

1970 yılında Tel Aviv Üniversitesi İbrani Dili ve Edebiyatı bölümünden onur derecesi ile mezun oldu. 1977 yılında aynı üniversitede Edebi Kuram üzerine Doktorasını Çeviri Normları ve 1930-45 Yılları Arası İbraniceye Edebi Çeviri konusunda tamamladı. 1980 yılında C. S. Lewis'in Şafak Yıldızının Yolculuğu kitabının İbranice çevirisiyle Hans Christian Andersen Ödülü'nü kazandı.[6] 1989'da Jose Lambert tarafından oluşturulan Çeviri Araştırmaları araştırma programı CETRA'daki ilk başkan profesörü oldu.[7] 1999 yılında Slovakya'daki Comenius Üniversitesi'nde kendisine UNESCO Çeviri Çalışmaları Kürsüsü fahri üyeliği ve[8] 2000 yılında Londra Middlesex Üniversitesi tarafından da fahri doktora unvanı verildi.

1970-1983 yılları arasında Benjamin Harshav, Itamar Even-Zohar ve Menachem Perry ile Edebiyat isimli dergi üzerine çalıştı. 1989 yılında Target, International Journal of Translation Studies dergisini kurdu. Benjamins Translation Library'nin genel editörlüğünü yaptı.[9] Mona Baker'ın İsrail Akademik çevresi boykotu sırasında görevden alınışına kadar, The Translator and The Translation Studies Abstracts'ın yönetim kurulu üyesiydi.[10]

Araştırmaları

Ana araştırma konusu, İncil'in günümüze İbranice tercümesinin tarihine vurgu yaparak, çeviri teorisi ve betimleyici çeviri araştırmaları olmuştur.

Toury'ye göre, kuralcı ve tanımlayıcı çalışmalar vardır. Kuralcı yaklaşımlar, belirli bir türde metin üreten herkes tarafından uyulması gereken kuralları formüle etmeyi amaçlar. En uygun veya doğru çözümleri bulmaya odaklanırlar. Açıklayıcı yaklaşımlar, mevcut metinleri incelemek ve takip ettikleri kuralları tanımlamakla ilgilidir.

"Çeviri normları" terimini, esas çevirinin betimleyici gözlemi ile ortaya çıkan ve çoğunluğun kullandığı gizli yöntemler olarak tanımlamıştır. Bu yöntemler, kurallardan ziyade, belirli bir bağlama dayalı normlar olarak nitelendirilmiştir. Bu nedenle, normlar zaman ve kültür ile değişir, çeviri de aynı sorunu tekrar tekrar ziyaret eder.

Yayınları ve Ölümü

Çeviri kuramı ve karşılaştırmalı edebiyat alanlarında İngilizce ve İbranice olmak üzere üç kitap, bir dizi düzenlenmiş cilt ve çok sayıda makale yayınlamıştır. Makaleleri birçok dile çevrilmiş, yaşamını yaklaşık 30 kitap ve birçok makalenin çevirmeni olarak, 4 Ekim 2016'da İsrail'in Tel Aviv kentinde tamamlayıp, hayata veda etmiştir.

İngilizce Dilindeki Kitapları

  • I Search of a Theory of Translation. Tel Aviv: The Porter Institute for Poetics and Semiotics, Tel Aviv University. 1980.
  • Descriptive Translation Studies and Beyond. Amsterdam/Philadelphia: John Benjamins. 1995.

Editörlüğünü Üstlendiği Kitaplar

  • Translation Theory: A Reader.Tel Aviv University: Dyonun. 1980.(English and Hebrew)
  • With Itamar Even-Zohar.Translation Theory and Intercultural RelationsThe Porter Institute for Poetics and Semiotics, Tel Aviv University. 1981.
  • Translation Across Cultures.New Delhi: Bahri Publications. 1987.
  • Introducing Translation Theory: Selected Articles.Tel Aviv University: Dyonun. 1991. 198 pp. (English and Hebrew)

Editörlüğünü Üstlendiği Dergiler

İbranice'ye Edebi Çevirileri

Dış bağlantılar

Kaynakça

  1. ^ "European Society for Translation Studies: Gideon Toury, translation scholar, died on 4 October 2016 at the age of 74". 19 Ocak 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Şubat 2018. 
  2. ^ "Gideon Toury's publications". 1 Haziran 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Mayıs 2020. 
  3. ^ "Die Bibliothek des israelischen Historikers Jacob Toury (1915-2004)". 18 Mart 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Mart 2014. 
  4. ^ "My way to translation studies". 3 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Mayıs 2020. 
  5. ^ YouTube'da Gideon Toury (translation scholar) interviewed in Tarragona, 2008
  6. ^ "IBBY, IBBY Honour List (1956-1980), April 1980, p.34". 5 Ekim 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Mayıs 2020. 
  7. ^ "Research Summer School". 29 Mayıs 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Mayıs 2020. 
  8. ^ "Tel Aviv University Webflash 2000". 13 Ekim 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Mayıs 2020. 
  9. ^ "Bio at Tel Aviv University". 24 Aralık 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Mayıs 2020. 
  10. ^ "Correspondence with Gideon Toury". 19 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Mart 2014. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Robert J. Aumann</span> Matematiksel Ekonomist

Israel Robert John Aumann, 2005 yılı Nobel Ekonomi Ödülü sahibi İsrailli matematikçi ve ekonomisttir.

<span class="mw-page-title-main">İbranice</span> Afro-Asyatik dil ailesinin Kenan koluna bağlı bir dil

İbranice (עִבְרִית‎,

<span class="mw-page-title-main">Clive Staples Lewis</span>

Clive Staples Lewis, Kuzey İrlandalı yazar ve öğretim görevlisi.

<span class="mw-page-title-main">Tel Aviv</span> İsrail Devletinde yerleşim birimi

Tel Aviv-Yafo veya kısaca Tel Aviv, İsrail'in Akdeniz kıyı şeridinde, Guş Dan metropolünde bulunan 451.523 nüfuslu bir şehirdir. Ülkenin finans ve teknoloji merkezidir. Uluslararası kuruluşlar ve birçok ülke Tel Aviv'i İsrail'in başkenti olarak tanımakta ve bu ülkelerin elçilikleri Tel Aviv'de bulunmaktadır. Doğu Kudüs, İsrail'in bir parçası olduğu varsayılırsa Tel Aviv, ülkenin Kudüs'ten sonra ikinci en kalabalık şehridir. Tel Aviv, Batı Kudüs'ten önceki en kalabalık şehirdir.

Çeviribilim ya da Çeviri bilimi, yazılı ve sözlü çevirinin kuram, betimleme ve uygulamasını konu alan beşeri bilim dalıdır. Sahalar arası bir çalışma alanı olarak çeviribilim, çeviriye destek olan çeşitli sahalardan katkı alır. Bunların arasında metin dilbilim, toplumbilim, tarih, karşılaştırmalı edebiyat, felsefe, filoloji, göstergebilim, edebiyat gibi bilim dalları bulunur. Batı dillerinde “translation studies” (İngilizce), “Translationswissenschaft” (Almanca) ve “traductologie” (Fransızca) gibi adlarla anılır.

Lişan Didan bir modern Yahudi Aramicesi dilidir ve genellikle Neo-Aramice denir. Asıl olarak Salmas ve Mahabad bölgeleri arasında Urmiye Gölü civarında konuşulurdu. Bu dili konuşanların birçoğu şu anda İsrail'de yaşamaktadır. Lişan Didan "bizim dilimiz" anlamına gelir; bu sebeple bu dil için yakın anlamı olan Lişanan ("dilimiz") veya Lişanid Naş Didan terimleri de kullanılır. Bu terimler Lişana Deni ve Lişanid Noşan gibi diğer lehçelerin adlarına benzediği için dilbilimciler daha teknik bir terim olan İran Azerbaycanı Yahudi Neo-Aramicesini tercih ederler. Lişan Didan'ı diğer lehçelerden ayırabilmek için edat ve zamirlerinde farklılık olduğunu belirtmek amacıyla bazen Lakhlokhi veya Galihalu ("benim-senin") isimleri de kullanılır.

Normlar Gideon Toury tarafından geliştirilen çevirmenin süreç öncesi ve çeviri sürecinde aldığı öznel kararlardır. Çevirmenin bu konuda sınırlanamaz hakları vardır. Her çevirmenin kendine özgü normları vardır. Çevirmen, bu normlarla topluma hizmet eder ve bu normları topluma uygun olarak değiştirebilir. Bu bakımdan, çevirmenin aslında toplumsal bir rolü vardır. Sosyo-kültürel sınırlamaların üstesinden gelmek için çevirmen normları kullanır. Sonuç olarak da farklı stratejilerle, yani, farklı normlarla farklı erek metinler ortaya çıkar.

Peter Frederick Strawson, Britanyalı filozof, gündelik dil felsefesinin en önemli temsilcilerinden olan çağdaş düşünür. 1968-1987 yılları arasında Oxford Üniversitesi'nde Waynflete metafizik felsefesi profesörü olarak çalıştı.

<span class="mw-page-title-main">Meir Dizengoff</span>

Meir Dizengoff, 1921–1925 yılları arasında Tel Aviv'in ilk ve 1928–1936 yılları arasında üçüncü belediye başkanı olmuştur. Genel Siyonistler partisinin üyesi idi.

<span class="mw-page-title-main">Yair Lapid</span> 14. İsrail başbakanı

Yair Lapid, İsrailli politikacı, Yesh Atid partisi genel başkanı, aktör, gazeteci, yazar, eski TV sunucusu, haber spikeri. 1 Temmuz-29 Aralık 2022 tarihleri arasında İsrail'in 14. başbakanı olarak görev yaptı. Ocak 2012 tarihinden beri Yesh Atid genel başkanlığı yapmaktadır.

Kültürel çalışmalar siyasal, kuramsal ve deneysel olarak kültür analiziyle bağlantılı bir alandır. Çatışmaları ve özellikleri tanımlayarak çağdaş kültürün siyasi dinamiklerine ve tarihi temellerine odaklanır. Kültürel çalışmalar alanındaki araştırmacılar genellikle kültürel uygulamaların daha geniş kapsamlı bir sistem olan güçle nasıl ilişkili olduğunu araştırır. Bu güç sistemi, ideoloji, sınıf yapıları, ulusal oluşumlar, etnik köken, cinsel yönelim, cinsiyet ve nesil gibi toplumsal olgularla ilişkilidir ya da bunlar aracılığıyla faaliyet gösterir. Kültürel çalışmalar kültürleri sabit, sınırlı, değişmeyen ve birbirinden bağımsız olarak görmekten ziyade onları sürekli birbirleriyle etkileşim hâlinde olan, uygulamaları ve süreçleri değiştiren birer oluşum olarak görür. Kültürel çalışmalar alanı çeşitli kuramsal, yöntemsel yaklaşımları ve uygulamaları kapsar. Kültürel çalışmalar, kültürel antropoloji ve etnik çalışmalar gibi alanlardan ayrı tutulsa da, bu alanların her ikisine de destek vermiş ve katkıda bulunmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Yair Auron</span>

Yair Auron Holokost, soykırım, ırkçılık, modern Yahudilik alanlarında çalışmalar yürüten İsrailli tarihçi. 2005'ten beri Open University of Israel'da sosyoloji bölüm başkanı olarak görevini yürütmektedir.

İsraildeki Gey Erkek, Lezbiyen ve Biseksüeller Derneği (İbranice:  אגודת ההומואים, הלסביות, הביסקסואלים והטראנסקסואלים בישראל, Agudat HaHomoseksualim, HaLesbiyot, HaBiseksualim, VeHaTranseksualim BeYisrael, genelde bilinen adıyla Aguda, gay, lezbiyen, biseksüel ve transgender kişilerin haklarını geliştirmeye yardım etmek için temel düzeyde çalışan ulusal bir kâr amacı gütmeyen İsrail örgütüdür.

<span class="mw-page-title-main">Dram (sinema ve televizyon)</span> film türü

Sinema ve televizyonda dram, güldürüye göre daha ciddi bir tona sahip anlatı kategorisi veya türüdür. Bu tür dramlar genellikle pembe dizi, polisiye dram, suç draması, siyasi dram, tarihî dram, aile içi dram, gençlik draması ve komedi-drama gibi ek terimlerle nitelendirilir. Belirli bir hikâyenin mekânına ya da konusuna vurgu yapma eğiliminde olan bu terimler, bir dramın normalde ciddi olan tonunu daha geniş bir ruh hâli yelpazesini teşvik eden unsurlarla donatabilir. Bu amaçlar doğrultusunda, bir dramın temel unsuru duygusal, sosyal ya da başka türlü bir çatışmanın ortaya çıkması ve hikâyenin akışı içinde çözülmesidir.

Jak Yakar, (d. 1949, İstanbul) İsrailli arkeolog.

<span class="mw-page-title-main">Uri Orlev</span> Polonya doğumlu İsrailli çocuk kitabı yazarı ve çevirmen.

Uri Orlev, Polonya doğumlu İsrailli çocuk kitabı yazarı ve çevirmen.

<span class="mw-page-title-main">George Herbert Mead</span> Amerikalı filozof ve psikolog (1863 – 1931)

George Herbert Mead, öncelikle birkaç seçkin pragmatistten biri olduğu Chicago Üniversitesi'ne bağlı Amerikalı bir filozof, sosyolog ve psikologdur. Simgesel etkileşimciliğin ve Chicago sosyolojik geleneğinin kurucularından biri olarak kabul edilir.

<span class="mw-page-title-main">Itamar Rabinoviç</span> İsrailli diplomat ve akademisyen

Itamar Rabinoviç İsrail Enstitüsünün başkanıdır. 1990'larda İsrail'in ABD büyükelçisi ve 1993-1996 yılları arasında Suriye ile eski başmüzakerecisi ve Tel Aviv Üniversitesinin eski başkanı (1999-2007) olarak görev yaptı. Halen Tel Aviv Üniversitesinde Orta Doğu tarihi emeritus profesörü, New York Üniversitesinde seçkin bir küresel profesör ve Brookings Enstitüsünde seçkin bir araştırmacıdır.

<span class="mw-page-title-main">Trumpeldor Mezarlığı</span> Cemetery in Tel Aviv, Israel

Trumpeldor Mezarlığı, İsrail'in başkenti Tel Aviv'de bulunan bir mezarlık.

<span class="mw-page-title-main">Beno Arbel</span> İsrailli matematikçi ve bilim tarihçisi (1939-2013)

Been Arbel İsrailli bir matematikçi ve Tel Aviv Üniversitesi'nde Matematik Profesörü olarak çalışan bir matematik tarihçisiydi.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.