İçeriğe atla

Giambologna

Giambologna
Giambologne portresi Ressam:Hendrick Goltzius
Genel bilgiler
Doğum adıJean de Bologne' veya Jehan de Boulogne
Doğum1529
ÖlümFloransa, İtalya
UyrukFlandralı
Alanıheykel
Sanat eğitimiAnvers'de Jacques Du Brœucq

Giambologna (Fr. Jean de Bologne veya Jehan de Boulogne) (1529, Douai - 14 Ağustos1608, Floransa), Flandralı asıllı ama önemli eserlerini Floransa, İtalya'da vermiş olan, maniyerizm güzel sanatlar stilinde heykeller yapan bir heykeltıraş sanatçı.

Hayatı

Giambologna 1529'da Flandra'da (şimdi Fransa içinde yer alan) Douai şehrinde doğdu. Eğitimi için Anvers'e gidip orada mimar ve heykeltıraş olan "Jacque Du Broecq" yanına atölye çırağı olarak girdi.[1]

1555'te sanatını geliştirmek için Roma, İtalya'ya gitti. Orada 1557'ye kadar heykeltıraşlık eğitimine devam etti. Burada antik klassik heykelleri ve heykel yapma tekniklerini ayrıntıları ile inceleme fırsatı buldu. 1557'de Floransa'ya geçti ve kendi atölyesini açtı. Giambologna Michelangelo'dan çok etkilendi ve hazırladıkları eserler mannerist sanat üslubunun en iyi örnekleri arasında olduğu belirtilmektedir. Eserlerinde hislere çok daha az önem vermiştir ve çok ince işlenip parlatılmış metal yüzeyler, sakin zarafet ve güzellik niteliklerine daha çok önem verilmiş ve eserlerine bu nitelikler ön plana alınmıştır.

Giambologna Floransa'da iken şehrin merkezi olan Piazza Signoria'da yapılmak üzere Neptün Çeşmesi 1565'te siparişi verilmişti. Giambologna bu proje için bir plan sundu ama eserin ihalesi önce Baccio Bandinelli'ye verildi. Ama bu sanatkar eserin tasarımı hazırlayıp bunu inşa etmeye başlamakta iken bir iş kazası ile öldü ve bu eser Bartolomeo Ammannati tarafından yapıldı. Bu yapılma sırasına Ammannati'nin yardımcıları arasında Giambologna da bulunmaktaydı. Bu çeşmenin havuz kısmının dış duvarında bulunan bir bronz satır heykelinin Giambologna tarafından hazırlanmış olduğu çok muhtemel olduğu belirtilir.

Giambologna'ya ilk önemli anıtsal heykel siparişi Papa IX. Pius tarafından verilmiştir. Bu sipariş 1860'li yıllarda Papalık Devleti'ne dahil olan Bologna'nin merkezinde (Floransa merkezinde yapılmış olan Neptün Çeşmesi'ne atıfla yaptırılan) Neptün Çeşmesi'dir. Bu eserinin tasarımı 1563'te Sicilyalı mimar Tommaso Laureti tarafından hazırlanmıştır ve bu eserin ortasında bulunan insan vücudu ebadında olan bronz Neptün heykeli Giambologna tarafından hazırlanmış ve bronzdan dökülmüştür. 1566'da bu eser tamamlanmıştır.

Giambologna, 15 Ocak 1563'te I. Coşimo Medici tarafından Floransa'da kurulan ve çok prestij kazanan "Accademia delle Artı del Disegno (Dizayn Sanatı Akademisi)"'ne 1573'te üye seçildi ve prestijli "Accademico" unvanını taşımaya başladı. Bunu başarısı için ressam-mimar Giorgio Vasarı'den büyük destek gördü. Giorgio Vasarı gibi Giambologna da Floransa'nın idareci ailesinin en önemli saray heykel sanatçısı oldu.


Gianmbologna zengin ve asillerinin büyük bahçe ve parkları için heykel eserleri yaratan bir heykeltıraş olarak gayet popüler haykeltraş oldu. Floransa'da Medicilerin Boboli Bahçesi için yaptığı "Oceanus Fiskiyeli Çeşmesi (1571-1576) ve Groticella Venüsü (1573); (devasa heykel Apennine [1581] bulunduğu) Pratolino villa bahçesi ve Petraia ve Castello'daki Medici villalarında bulunan bahçe heykelleri bu şekil heykellere gayet iyi örnekler olmuşlardı. Castello'da buluna Villa Medicae bahçesindeki suni mağara için yapmış ve bronzdan dökülmüş olan yaşayan hayvan ebadında bulunan tek evcil hayvan heykelleri Floransa Bargello Müzesi'nde daima ilgi çekmektedir. Giambologna'nın hazırlamış olduğu büyükçe boyutlu heykelleri küçük boyutlu bronzdan kopyaları yüzyıllardır zengin sanatsevenler tarafında zevkle toplanmaktadır ve Giambologna'yinin bu eserlerini modası yapıldıklarında beri hiçbir dönemde geçmemiştir.

Giambologna sivil kurum ve zengin kişiler aldığı heykel siparişler yanında çok sayıda kilise için roliyef ve üç boyutlu dinsel konulu heykeller de yapmıştır. Bunların başında Lucca Katedrali için 1577-79 döneminde hazırldığı "Özgürlük Sunağı" sayılabilir.

Giambologna Floransa'ya yerleştikten sonra ve özellikle bu cumhuriyetin sonra dükalığın idarecisi olan Medici'ler tarafından sanat değeri anlaşılınca sanki gayet değerli bir hazine gibi Mediciler tarafından Floransa'da yaşamaya ve bu şehri hiç bırakmamaya zorlanmıştır. Floransa'da ayrılırsa Avusturyalı Habsburglar veya İspanyalı Habsburglar tarafında kapışılıp onlara heykeltıraş sanatkar olarak hizmete zorlanacağından Medici'ler korkmuşlardı. Hayatını Floransa'da kendine verilen dairede yaşamakla geçirmiştir.

Giambologna 13 Ağustos 1681'de 79 yaşında iken Floransa'da ölmüştür. Mezarı ve mezar anıtı Floransa'da buluna "Santissima Annunziata Bazılıkası" içindeki önemli eserleri hazırlamakta iken kendisini için yapmış olduğu özel bir şapelde bulunmaktadır. Pietro Francavilla adli asistanı ise 1601'de Paris'e giderek orada Giambologna'nın sanatını gelecek nesillere nakletmiştir.

Değerlendirme

Giambologna öldükten sonra da çırak ve atölye asitanı olarak yetiştirdiği ve kendileri önemli heykeltıraşlar olan öğrencileri dolayısıyla Avrupa heykelcilik sanatına etksi olmuştur. Çırak olarak yetiştirdiği ve stuyo asistanı olan Pietro Tacca bunların başında gelmektedir. Petro Taccae ustasının önemli eserlerinden biri olan Floransa 'da Piazza Signoria'da bulunan I. Cosimo de Medici'nin atlı heykelini tamamlamıştır. Buna ek olarak Pietro Tacca ustasının ölümü ile onun atölyesini almış ve sonra da Roma'da atölye açarak kendi neslinden sonra gelen İtalyan heykeltıraşlar olan Gian Lorenzo Bernini ve Alessandro Algardi'ye büyük etkileri olmuştur. Yine öğrencilerinden olan ve Holland asıllı Adriaen de Vries (yak. 1556–1626) İtalya'da çok güzel eserler vermiştir. Pierre Puget, Giambologna etkilerinin Kuzey Avrupa ve İtalya'ya yayılmasına baş amillerden olmuştur.

Giambologna asıl olarak Flandaralı olmakla beraber yaşamı ve sanatı açılarından bir İtalyan heykeltıraşı sayılması gerekmektedir. Floransa'da gelişen yörel bir güzel sanatlar stili olan Maniyerizm stilini 16. yüzyılda bütün Avrupa için önemli olan bir sanat stiline dönüştürmüştür. Çabucak kaybolan fiziksel dışavurumu hemen eserine ele geçirme yeteneği ve sanat hayatının olgunluk dönemindeki stilinin hayatiyeti ve doğurduğu hissel zevklilik kendinden sonra gelecek usta heykeltıraş Gian Lorenzo Bernini'nin sanatına değerli bir öncülük yapmıştır. 19. yüzyılın sonlarına kadar Gianbologna, Mikel Angelo yanında heykel eserleri sanat severler ve alelade halk tarafından sevilen ve hayran kalınan; heykelcilik sanatı öğrencileri tarafından mutlaka kopya edilmeleri gereken eserler yaratan bir üstün sanatkar heykeltıraş olarak görülmüştür.

Eserleri

Heykel eserleri şu listede bulunmaktadır:

  • Sansone e un Filisteo, Londra, Victoria and Albert Müzesi (1562-1567)
  • Ercole con il centauro Nesso, Floransa, Loggia dei Lanzi (1599)
  • Fontana dell'Oceano, Floransa (1575)
  • Ratto delle Sabine, Floransa, Loggia dei Lanzi (1574-1580)
  • Neptün Çeşmesi, Bologna, Bologna, Piazza Maggiore (1563-1566)
  • Statua equestre di Coşimo İ, Floransa, Piazza della Signoria (1587-1594)
  • Statua equestre di Fernando İ, Floransa Piazza della Sanctissima Annuciata (1608)
  • Giustizia, Cenova, Palazzo Spinola Ulusal Galerisi (1579-1590)
  • İl nano Morgante şu un mostro marino, Floransa, Bargello (1582)
  • İl ratto della Sabina, Muşée Çapodimonte Napoli (1579)
  • Marte, New York, Hall ve Knight (1565-1570)
  • Mercurio, Roma, Villa Médicis
  • Mercurio, Bologna, Müseo Civico (1563)
  • Mercurio, Floransa, Bargello (1580)
  • Mercurio, Paris, Duç de Brissaç Koleksiyonu, Louvre Müzesi
  • Mercurio, Viyana, Kunsthistorisches Museum
  • Nesso ed Deianıra, Paris, Louvre Müzesi (1576)
  • Ninfa dormiente con şatıro, Dresden, Staatlıche Kunstsammlungen (1575-1580)
  • Psiche, cosiddetta Betsabea, Los Angeles, J. Paul Getty Müzesi (1571-1573)
  • San Filippo, Floransa, San Marco, Cappella Salviatı (1579-1589)
  • San Giovanni Battista, Floransa, San Marco Müzesi, Cappella Salviatı (1579-1589)
  • San Giovanni Battista, Floransa, Santa Maria değli Angiolini (1588)
  • Tacchino, Floransa, Bargello Müzesi
  • Scimmia, Paris, Louvre Müzesi (1570)
  • Temperanza, Genova, Palazzo Spinola Ulusal Galerisi (1579-1590)
  • Toro, Amsterdam, Rijkşmuşeum (1580-1600)
  • Tritone, New York, Metropolitan Museum of Art
  • Crisco, Sainte-Catherine-De-Hatley şehir merkezi (1573)
  • Apennin, Pratolino Villası ve Parkı (1569-1581)

Resim

Resim İsim Yapım tarihi Büyüklük, Materiyel Mevkii

Floransa'nın Pisa'ya karşı galebesi
Tamamlanmasi 1570 [2]Mermer model Bargello Ulusal Müzesi, Floransa
Nesso ed Deianira
Herakles'in Eşi Deianira'nin Sentor Nesso Tarafından Kaçırılması
Yak. 1620 Bronz Louvre-Lens
Triton1560 ile 1570 arası Bronz
DiavolinoBronz Bardini Müzesi, Floransa
Fontana del bacchino
Baküs Çeşmesi
Bronz Bargello Ulusal Müzesi, Floransa[3][4]
Tetis1580–1585
Mimari veya GeometriStaatliches Kunstmuseum, Kopenhag
Venus1573 Mermer Boboli Bahçesi, Floransa
ApolloBronz Palazzo Vecchio Sarayı, Floransa
AstronomiBu 16./17. yüzyıllarda tasarlanıp yapılmıştır.
(Bronz döküm yak. 1624)
Bronz
Merkür1580 1,80 m
Bronz
Louvre
Neptün Çeşmesi, Bologna [5]1563–1566 Bronz ve Mermer Piazza Nettuno, Bologna
PerseusYak. 1576 Mermer Boboli Bahçesi
Ercole con il centauro Nesso
Herakles ve Sentor Nesso
1600 Mermer
2,69 m
Loggia dei Lanzi, Floransa
Fontana dell'Oceano
Oceanus Fiskiyesi
1576 Mermer Boboli Bahçesi, Floransa
Francesco de Medici büstüModelleme 1585-87
Pietro Tacca tarafından bronz döküm yak. 1611
Bronz New York, Metropolitan Museum of Art [6]
Apennin1570 ile 1579 arası 10 m
Kaya, Lava, Tuğla
Pratolino'da Villa Medici
Il ratto della Sabina
Sabin Kadınının Irzına Tecavüz
Mermer Loggia dei Lanzi, Floransa
'Sansone e un Filisteo
Samson ve Bir Antik Filistinli
yak. 1560 2,10 m
Mermer
Victoria and Albert Müzesi, Londra [7]
Otoportre yak. 1599 Mum
I. Fernando
Statua equestre di Fernando I
Ata Binmiş I. Fernando Heykeli
Bronz Piazza Santissima Annuntiata, Floransa
Statua equestre di Cosimo I. de Medici

Ata Binmiş Cosimo I. Medici Heykeli
1587-94
4,50 m
Bronz Piazza della Signoria, Floransa
Statua equestre di Philipp III
Ata Binmiş III. Filip (İspanya) Heykeli
Pietro Tacca tarafından bronz döküm 1616 Bronz Plaza Mayor, Madrid
Grotta degli animali, Villa di Castello
Hayvanlar Mağarası
Castello'da Villa Medici
San Luca
Aziz Luka
Bronz Orsanmichele, Floransa

Aslanın ata saldırışı
Yak. 1580 ile 1589 arası 23,8 cm
Bronz
Walters Güzel Sanatlar Müzesi

Herakles'in Erimathia Yaban Domuzunu Taşıması
Yak. 1575/1580 47,7 cm
Bronz
Walters Güzel Sanatlar Müzesi
Nano Morgante
Cüce Morgante
17. yüzyıl.
Il nano Morgante su un mostro marino
Cuce Morganthe'nin bir Su Ejderhasına Binmesi
29 cm
Bronz
Paris
Walters Güzel Sanatlar Müzesi'ndeki eserin kopyası.[8]

Yuruyen At
1595 ve 1600 arası Victoria and Albert Muzesi, Londra

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. ^ R. Wellens, (1962) Jacques du Broeucq, sculpteur et architecte de la renaissance (Brussels) 1962
  2. ^ "Arşivlenmiş kopya". 3 Mart 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Mart 2014. 
  3. ^ Bu eser 1838'de Mimar Lenni tarafından "ponte Vecchio" Köprüsü yakınlarındaki Borgo San Jacopo Sokağı'ndaki Rossi Cerchi kulesinin alt tarafına inşa edilmiş bir çeşme olup Giambologna tarafından yapılmış ve Bargello'da bulunan orijinal bronz Baküs heykelinin bir kopyasıdır.
  4. ^ "Arşivlenmiş kopya". 6 Mart 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Mart 2014. 
  5. ^ Tasarım mimar Tommaso Laureti tarafından.
  6. ^ "Arşivlenmiş kopya". 18 Ağustos 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Mart 2014. 
  7. ^ "Arşivlenmiş kopya". 3 Mart 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Mart 2014. 
  8. ^ "Arşivlenmiş kopya". 3 Mart 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Mart 2014. 

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<i>Davut</i> (Michelangelo)

Davut, 1501 ile 1504 yılları arasında Michelangelo tarafından yapılan, İtalyan Rönesans mimar sanatının mermerden bir şaheseridir. Davut, 5,17 metre yüksekliğiyle Yüksek Rönesans döneminde yapılan ilk devasa mermer heykeldir ve klasik antik çağdan bu yana 16. yüzyıl ve sonrası için bir emsal teşkil etmektedir. Davut, başlangıçta Floransa Katedrali'nin doğu ucunun çatı hattı boyunca konumlandırılmak üzere on iki peygamberden oluşan bir dizi heykelden biri olarak sipariş edildi, ancak bunun yerine Floransa'daki sivil yönetimin merkezi olan Palazzo della Signoria'nın önündeki halka açık meydana yerleştirildi ve burada 8 Eylül 1504'te açıldı. Heykel, 1873 yılında Floransa'daki Galleria dell'Accademia'ya taşındı ve 1910 yılında heykelin bir kopyası meydandaki orijinal yerine yerleştirildi.

<span class="mw-page-title-main">Leonardo da Vinci</span> İtalyan Rönesans polimat (1452–1519)

Leonardo di ser Piero da Vinci (

<span class="mw-page-title-main">Michelangelo</span> İtalyan sanatçı, mimar ve şair (1475–1564)

Michelangelo di Lodovico Buonarroti Simoni, İtalyan rönesans dönemi ressam, heykeltıraş, mimar ve şairidir.

<span class="mw-page-title-main">Floransa</span> Floransa iline bağlı komün (Toskana, İtalya)

Floransa, İtalya'da, San Marino'nun batısında bulunan bir şehirdir. Kuzey İtalya'daki Toskana Bölgesi'nin başkentidir ve kendi ismini taşıyan ilin merkezidir. Kısa bir dönem, İtalya Krallığı'na da başkentlik yapmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Auguste Rodin</span> Fransız heykeltıraş (1840 – 1917)

François-Auguste Rodin, Fransız heykeltıraş.

<span class="mw-page-title-main">Uffizi</span>

Uffizi Galerisi, Floransa'da tarihi şehir merkezinde bulunan ünlü bir sanat müzesi. İtalya'nın en önemli ve en çok ziyaret edilen müzelerinden biri olmanın yanı sıra dünyanın en büyük ve en ünlü müzelerinden biridir. Özellikle İtalyan Rönesansı dönemine ait paha biçilmez eserlere sahiptir.

Metin Yurdanur, heykel sanatçısı, heykeltıraş

<span class="mw-page-title-main">Gian Lorenzo Bernini</span> İtalyan heykeltıraş, mimar ve ressam (1598-1680)

Gian Lorenzo Bernini, İtalyan heykeltıraş ve mimar. 17. yüzyıl Romasında, Barok tarzında çalışan bir heykeltıraştı.

<span class="mw-page-title-main">Neptün Çeşmesi (Floransa)</span>

Neptün Çeşmesi, Floransa'nın merkezindeki Signoria Meydanı'ndadır. Neptün Havuzu'nun ortasında mermerden yapılmış Deniz Tanrısı Neptün'ün heykeli, mermer atlar ve etrafında deniz kızları ve erkek deniz tanrıları vardır.

<span class="mw-page-title-main">Donatello</span> İtalyan Rönesans heykeltıraş (1386–1466)

Donato di Niccolò di Betto Bardi, kısaca Donatello, Floransalı Rönesans öncüsü heykeltıraş. Natüralizm akımının gelişimine katkıda bulunmuştur ve tarihteki en önemli sanatçılardan biri olarak kabul edilmektedir.

Masaccio, İtalyan Rönesans akımı başlangıç döneminin ilk önemli ressamlarındandır.

<span class="mw-page-title-main">Lüksemburg Bahçesi</span>

Lüksemburg Bahçesi, Paris 6. bölgede bulunan çeşitli stillerdeki bir bahçeler bütünüdür.

<span class="mw-page-title-main">Maniyerizm</span> Geç Rönesans olarak bilinen Avrupa sanat tarzı

Maniyerizm (üslupçuluk), yaklaşık 1520-1580 tarihleri arasında ortaya çıkmış olan gizemli ve garip bir sanat akımıdır. Rönesans'ın getirmiş olduğu yetkinliğe karşı bir çıkış olmuş, kendisinden sonra gelen üslup ve akımlara ön ayak olmuştur. Başlatıcısı ve en önemli temsilcisi Michelangelo Buonarroti'dir. Sistine Şapeli'ndeki mahşer freskleri bu resim tarzı için belirleyici olmuştur. Artık ideal görüntü yerine sanatsal niteliğin araştırıldığı, figürlerin deformasyonu ile kendini belli eder ve özgün tarzlara doğru bir adım olarak belirir. En önemli sanatçıları Tintoretto ve El Greco'dur.

<span class="mw-page-title-main">Arezzo</span> İtalyanın Toskana bölgesinde, Arezzo iline bağlı ilçe (komün)

Arezzo, İtalya'nın ortakuzey kesiminde, Toskana yönetim bölgesindeki Arezzo ilinin merkezi olan bir komündür.

<span class="mw-page-title-main">Bargello</span>

Bargello, ayrıca Bargello Palace veya Palazzo del Popolo olarak bilinmekte olup, eskiden kışla ve hapishane olarak kullanılan yapı şimdi bir sanat müzesi olan yapı İtalya'nın Floransa şehrinde bulunmaktadır.

<i>Faun başı</i>

Faun başı, Michelangelo'nun ilk çalışması olarak bilinir, 15-16 yaşındadır ve antik çalışmanın küçük bir değişiklikle bir kopyasıdır. Heykel kayıptır.

Lorenzo Ghiberti,, , İtalyan sanatçı.

<span class="mw-page-title-main">Neptün Çeşmesi (Bologna)</span>

Neptün Çeşmesi, İtalya'nın Emilia-Romagna bölgesinde Bologna şehrinin merkezinde bulunan "Piazza Maggiore "'a bağlı bulunan "Piazza Nettuno" meydanında bulunan 1667'de inşası tamamlanmış anıtsal bir fıskiyeli havuz ve onun ihtiva ettiği büyük bronzdan Neptün ve iki çift diğer dörder bronz heykellerden oluşur.

<i>Aziz Petronius</i> (Michelangelo) Michelangelonun heykeli

Aziz Petronius Heykeli, Michelangelo tarafından 1494 ile 1495 yılları arasında mermerden yapılmıştır. Yüksekliği 64 santimetre (25 in) uzunluğundadır. Bologna'daki San Domenico Basilikas'nda yer almaktadır. Konusu Bologna piskoposu Saint Petronius'tur.

<span class="mw-page-title-main">Galleria dell'Accademia</span>

Galleria dell'Accademia di Firenze veya "Floransa Akademi Galerisi", İtalya'nın Floransa kentinde bulunan bir sanat müzesidir. Michelangelo'nun Davut heykelinin evi olarak bilinir. Ayrıca Michelangelo'nun başka heykelleri ve Floransalı sanatçıların, çoğunlukla 1300 – 1600 dönemine ait geniş bir resim koleksiyonu bulunmaktadır. Floransa'daki ana sanat müzesi olan Uffizi'den daha küçüktür. Accademia di Belle Arti'nin veya Floransa güzel sanatlar akademisinin bitişiğindedir.