İçeriğe atla

Giacomo Matteotti

Giacomo Matteotti
Milletvekili
Görev süresi
1 Aralık 1919 - 10 Haziran 1924
Kişisel bilgiler
Doğum 22 Mayıs 1885(1885-05-22)
Fratta Polesine, Rovigo, İtalya Krallığı
Ölüm 10 Haziran 1924 (39 yaşında)
Roma, İtalya Krallığı
Ölüm nedeni Suikast
Partisi İtalyan Sosyalist Partisi (1907–1922)
PSU (1922–1924)
Evlilik(ler)
Velia Titta (e. 1916)
Çocuk(lar) Giancarlo (1918–2006)
Matteo (1921–2000)
Isabella (1922–1994)
Bitirdiği okul Bologna Üniversitesi

Giacomo Matteotti (d. 22 Mayıs 1885 – ö. 10 Haziran 1924), İtalyan sosyalist bir politikacıydı. 30 Mayıs 1924'te, İtalyan Parlamentosu'nda, Faşistlerin son yapılan seçimlerde hile yaptıklarını açıkça iddia ederek konuştu ve oy kazanmak için uyguladıkları şiddeti kınadı. On bir gün sonra faşistler tarafından kaçırılıp öldürüldü.

Siyasi kariyeri

Matteotti, Veneto'daki Rovigo Eyaleti, Fratta Polesine'de varlıklı bir ailede dünyaya geldi. Bologna Üniversitesi'nde hukuk bölümünden mezun oldu.

Bir ateist[1] ve başından beri sosyalist hareket ve İtalyan Sosyalist Partisi'nde bir aktivist olarak, İtalya'nın I. Dünya Savaşı'na girmesine karşı çıktı (ve bu nedenle çatışma sırasında Sicilya'da tutuklandı).

1919, 1921 ve 1924'te olmak üzere üç kez milletvekili seçildi:

Filippo Turati'nin bir takipçisi olan Matteotti, daha radikal olan İtalyan Sosyalist Partisi'nden ayrıldıktan sonra İtalyan Temsilciler Meclisinde reformist Üniter Sosyalist Parti'nin lideri oldu.

Öldürülmesi

10 Haziran 1924'te Matteotti, bir Lancia Lambda'ya bindirildi ve kaçmaya çalışırken bir marangoz eğesiyle birkaç kez bıçaklandı. Cesedi, 16 Ağustos 1924'te Roma'nın 23 kilometre kuzeyindeki Riano yakınlarında kapsamlı bir aramanın ardından bulundu.

Beş adam (Amerigo Dumini - Faşist gizli polisin önde gelen bir üyesi, Ceka - Giuseppe Viola, Albino Volpi, Augusto Malacria ve Amleto Poveromo) kaçırılma olayından birkaç gün sonra tutuklandı. Diğer bir zanlı olan Filippo Panzeri kaçarak tutuklanmaktan kurtuldu.

Katillerine karşı açılan davalar

Sadece üç kişi (Dumini, Volpi ve Poveromo) mahkûm edildi ve kısa bir süre sonra Kral III. Vittorio Emanuele tarafından af kapsamında serbest bırakıldı.

Katillerin yargılanmasından önce Senato Yüksek Mahkemesi, Faşist paramiliter Kara Gömlekliler (MVSN) komutanı general Emilio De Bono hakkında dava açtı, ancak görevden alındı.

İkinci Dünya Savaşı'ndan sonra, 1947'de Francesco Giunta, Cesare Rossi, Dumini, Viola, Poveromo, Malacria, Filippelli ve Panzeri'nin davası yeniden açıldı. Dumini, Viola ve Poveromo ömür boyu hapis cezasına çarptırıldı.

Davalının ölümü ve yargılamanın sona ermesi nedeniyle nedeniyle bu üç davanın hiçbirinde Mussolini'nin parmağı olduğuna dair kanıt beyan edilmedi.[2]

Kaynakça

  1. ^ Antonio G. Casanova, Matteotti. Una vita per il socialismo, Bompiani, Milan, 1974, p. 90.
  2. ^ See F. Andriola, Mussolini, prassi politica e rivoluzione sociale, Rome, 1981.

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Benito Mussolini</span> İtalya diktatörü (1922–1945)

Benito Amilcare Andrea Mussolini, Ulusal Faşist Parti'nin lideri olan İtalyan politikacı ve gazeteci. Kendini faşist olarak tanımlayan Mussolini, iktidara geldikten sonra Duce (Lider) olarak tanındı. Mussolini, faşizm ideolojisinin ilk örneği olan İtalyan faşizminin kurucusudur, bu sebepten dolayı faşizmin kurucusu olarak da kabul edilmektedir. 31 Ekim 1922 ve 25 Temmuz 1943 tarihleri arasında İtalya Krallığı'nın başbakanı, 23 Eylül 1943 ve 25 Nisan 1945 tarihleri arasında ise İtalyan Sosyal Cumhuriyeti'nin Ducesi olarak görev yaptı. II. Dünya Savaşı öncesinde ve savaş sırasında İtalyan siyasetinde önemli bir rol oynadı. Nisan 1945'te, Luftwaffe miğferi takıp bir Nazi konvoyu ile İsviçre'ye kaçmaya çalışırken, komünist İtalyan partizanlar tarafından fark edildi ve sevgilisi ile beraber kurşuna dizilerek infaz edildi. Ayrıca; Adolf Hitler, Francisco Franco ve António de Oliveira Salazar gibi aşırı sağ totaliter yöneticilere de ilham vermiştir.

<span class="mw-page-title-main">Ulusal Faşist Parti</span> İtalyan politik partisi

Ulusal Faşist Parti, Benito Mussolini'nin faşizmin politik ifadesi olarak 9 Kasım 1921 tarihinde Roma'da kurduğu siyâsî parti. Faşizmi bu zamandan önce Faşist Mücadele Birliklerinin İttifakı isimli teşkilata bağlı Fasci olarak bilinen gruplar temsil ediyordu. Partinin temel politikaları, milliyetçilik, vatanseverlik, cumhuriyetçilik, korporatizm ve popülizm üzerine kuruluydu. Cumhuriyetçi Faşist Parti ile birlikte şu anda İtalya'da anayasa tarafından yeniden kurulması yasaklanan iki partiden biridir.

<span class="mw-page-title-main">Avusturya faşizmi</span> 1934te Avusturyada kurulup 1938de Nazi Almanyasının ülkeyi ilhak etmesiyle feshedilmiş otoriter sistem

Avusturya faşizmi, 1920'li ve 1930'lu yıllarda faşizmin Avusturya yorumudur.

<span class="mw-page-title-main">Dino Grandi</span> İtalyan Devlet Adamı.

Dino Grandi Mordano kontu, Benito Mussolini'nin devrilmesinde önemli rol oynamış, Büyük Faşizm Konseyi üyesi faşist İtalyan devlet adamı.

<span class="mw-page-title-main">III. Vittorio Emanuele</span> 1900-1946 yılları arasında İtalyanın kralı

III. Vittorio Emanuele, 1900-1946 arasında İtalya kralı.

<span class="mw-page-title-main">Palmiro Togliatti</span>

Palmiro Togliatti, İtalyan siyaset adamı ve komünist önder. Yaklaşık 40 yıl yöneticiliğini yaptığı İtalyan Komünist Partisi'ni (PCI) Batı Avrupa'nın en büyük komünist partisi durumuna getirmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Galeazzo Ciano</span> İtalyan Politikacı

Gian Galeazzo Ciano, İtalya Krallığı'nın Dışişleri bakanı ve Benito Mussolini'nin damadı. Faşist İtalya'nın kilit isimlerindendi.

<span class="mw-page-title-main">Alessandro Pertini</span> 7. İtalya cumhurbaşkanı

Alessandro (Sandro) Pertini İtalyan sosyalist politikacı. İtalya Cumhuriyeti'nin 7. Cumhurbaşkanı (1978-1985)

<span class="mw-page-title-main">Édouard Daladier</span> Fransız siyasetçi (1884 – 1970)

Édouard Daladier, Fransız siyasetçi ve II. Dünya Savaşı'nın başında Fransa Başbakanı.

<span class="mw-page-title-main">Il Popolo d'Italia</span> İtalyada günlük gazete, Benito Mussolini tarafından kuruldu.

Il Popolo d'Italia, Faşist Mücadele Birliklerinin İttifakı örgütünün ve Ulusal Faşist Parti'nin resmi yayın organı. 15 Kasım 1914'te Benito Mussolini tarafından kurulmuştu. İlk başlarda Mussolini bu gazeteyi geçmişte bağlı bulunduğu İtalyan Sosyalist Partisi için hazırlamıştı, ancak partiden atılınca 1919'dan 1921'e kadar Faşist Mücadele Birliklerinin İttifakı örgütünün, sonra ise 1921'den 1943'e kadar Ulusal Faşist Parti'nin resmî yayın organı olarak yayım yaptı. Parti propagandaları ve siyasal haberler bu gazete üzerinden yazılı halde yapılmaktaydı. 1943'te Ulusal Faşist Parti'nin dağılmasıyla birlikte 1945'e kadar da Cumhuriyetçi Faşist Parti'nin yayın organı olmuştu.

<span class="mw-page-title-main">Ferruccio Parri</span>

Ferruccio Parri, 1945 yılında birkaç ay için İtalya'nın 43. Başbakanı olarak görev yapmış bir İtalyan Partizan ve politikacı. Direniş sırasında Maurizio olarak biliniyordu.

İtalyan faşizmi, Ulusal Faşist Parti'nin 1922 ile 1943 yıllarında içerisinde yönettiği İtalya Krallığı'nda, 1943 ile 1945 yılları arasında ise İtalya'nın kuzeyinde kurulan İtalyan Sosyal Cumhuriyeti'nin resmî ideolojisi olarak uygulanmış yönetim sistemidir. "İtalyan faşizmi" kavramı, Benito Mussolini'nin kurucusu olduğu faşizmin İtalya'da uygulandığı dönemi tanımlayıp nazizm, falanjizm ve daha pek çok faşist hareketten ayırmak için kullanılmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Faşist Mücadele Birliklerinin İttifakı</span>

Faşist Mücadele Birliklerinin İttifakı, 1919 yılında Benito Mussolini tarafından kurulmuş siyasi teşkilat. 1921 yılında ardılı olarak Ulusal Faşist Parti kurulmuştu. Teşkilatın merkezi Milano şehriydi.

<span class="mw-page-title-main">İtalyan direniş hareketi</span> II. Dünya Savaşı sırasında hem Mussolini iktidarına karşı hem de Nazi Almanyasına karşı verilmiş mücadele

İtalyan direniş hareketi, II. Dünya Savaşı sırasında ve savaşın son dönemlerinde patlak veren İtalyan İç Savaşı sırasında hem Mussolini iktidarına karşı hem de Nazi Almanyası'na ve onun işgali sonucunda kurulan kukla İtalyan Sosyal Cumhuriyeti'ne karşı verilmiş mücadeleye verilen addır.

<span class="mw-page-title-main">Pietro Nenni</span> İtalyan sosyalist siyasetçi

Pietro Nenni, İtalyan sosyalist siyasetçi. Eski dışişleri bakanı.

<span class="mw-page-title-main">Emilio De Bono</span>

Emilio De Bono, İtalyan Mareşal ve Faşist Büyük Konsey üyesi. Trablusgarp Savaşı, I. Dünya Savaşı ve İkinci İtalya-Habeşistan Savaşı'nda görev aldı.

<span class="mw-page-title-main">Benito Mussolini'nin ölümü</span> Mussolininin ölüm olayı

Benito Mussolini'nin ölümü, görevden alınan İtalyan faşist diktatörü, 28 Nisan 1945'te, Avrupa'da II. Dünya Savaşı'nın son günlerinde, İtalya'nın kuzeyindeki küçük Giulino di Mezzegra köyünde bir İtalyan partizan tarafından infaz edildiğinde meydana gelen bir olaydır. Olayların genel kabul gören versiyonu, Mussolini'nin "Albay Valerio" nun takma adını kullanan komünist partizan Walter Audisio tarafından vurulmasıdır. Bununla birlikte, savaşın sona ermesinden bu yana, Mussolini'nin ölüm koşulları ve katilinin kimliği, İtalya'da devam eden kafa karışıklığı, anlaşmazlık ve tartışmaların konusu oldu.

<span class="mw-page-title-main">Walter Audisio</span> İtalyan siyasetçi (1909-1973)

Walter Audisio İtalyan bir sosyalist partizan ve politikacıydı. 1930'ların sonlarında ve 1940'ların başlarında İtalyan faşist rejimi tarafından anti-faşist faaliyetleri nedeniyle hapsedildi. II. Dünya Savaşı sırasında serbest bırakıldıktan sonra İtalyan direniş hareketinin kıdemli bir partizanı olan Audisio, Benito Mussolini'nin ölümüne karıştı ve muhtemelen diktatörü ve metresini bizzat öldürdü. Savaştan sonra, 20 yıl görev yaptığı İtalyan Komünist Partisi'nden parlamentoya seçildi.

<span class="mw-page-title-main">Luigi Facta</span>

Luigi Facta İtalyan siyasetçi ve gazeteci. Roma'ya Yürüyüş ve Benito Mussolini diktatörlüğünden önceki son İtalya Başbakanıydı.

<span class="mw-page-title-main">Arditi del Popolo</span>

Arditi del Popolo, Haziran 1921'in sonunda Benito Mussolini'nin Ulusal Faşist Partisi'nin yükselişine ve Kara Gömlekliler adlı paramiliter güçlerinin şiddetine direnmek için kurulan İtalyan militan anti-faşist bir gruptur. Giuseppe Mingrino, Argo Secondari tarafından ortaklaşa kurulan grup, anarko-sendikalistleri, sosyalistleri, komünistleri, anarşistleri, cumhuriyetçileri, anti-kapitalistleri ve bazı eski subayları bir araya getirdi.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.