İçeriğe atla

Giacomo Leopardi

Giacomo Leopardi
DoğumGiacomo Taldegardo Francesco di Sales Saverio Pietro Leopardi
Recanati, Papal States
Defin yeriParco Virgiliano, Napoli, İtalya
Milliyetİtalyan
MeslekŞair, düşünür, dil bilimci, deneme yazarı
Dönem19. yüzyıl
Önemli eser(ler)Şarkılar, Hisseli Kıssalar
Ebeveyn(ler)Adelaide Antici Leopardi, Monaldo Leopardi
İmza

Giacomo Taldegardo Francesco di Sales Saverio Pietro Leopardi (İtalyanca: [ˈdʒaːkomo leoˈpardi]; 29 Haziran 1798 – 14 Haziran 1837), İtalyan şair, düşünür, deneme yazarı ve dil bilimci. 19. yüzyılın en radikal ve kamçılayıcı düşünürleri arasında gösterilmektedir.[1][2] Batı uygarlığı mirasını, metinleri özgün dillerinden okuyarak özümseyen, Yunan-Roma kültürü konusunda büyük bilgi birikimi sahibi Leopardi'nin düşüncelerinin ve yazılarının merkezini, yanılsama ile gerçeklik arasındaki bitimsiz diyalektik savaşım oluşturur. Leopardi, iki ünlü çağdaşı Ugo Foscolo ve Alessandro Manzoni ile İtalya'nın büyük Romantik üçlüsü ve Avrupa Romantik akımının en ünlü yazarları arasında yer almaktadır.

Yaşamı

Leopardi, 1798'de Kont Monaldo'nun oğlu olarak Recanati'de doğdu. Ailesinin içinde bulunduğu ekonomik sıkıntı Leopardi'nin kendine özgü bağımsız bir yaşam biçimi geliştirmesini engellemiş ve o yılların geri kalmış bölgelerinden biri olan Recanati'de bu kısa yaşamının büyük bölümünü sürdürmek zorunda kalmıştır. Bir ara ailesi tarafından rahip olmaya zorlanan şair, daha çocukluğundan başlayarak derin bir yalnızlığa itilmiş olması hem yaşamının hem de yapıtlarının temel izleklerinden birinin oluşmasına yol açmıştır.

Babasından ve iki rahipten aldığı ilk eğitiminden sonra babasının çok kapsamlı kütüphanesine kapanmış ve yedi yıl boyunca (1809-1816), kendi deyişiyle, "çılgınca ve umutsuzca"[3] çalışmıştır. bu soluksuz çalışma, genç yaşta sağlığını bozmuştur. Ne ki, Leopardi klasik dillerin yanı sıra İbranice ve modern dilleri öğrenmiş; ilk ürünlerini vermeye başlamış ve çeviriler yapmıştır. 1815-1816 yıllarında araştırmacı yönüyle ürettiği yapıtlardan vazgeçip kendisini şiire vermiştir. Bu arada Alfieri, Foscolo ve Goethe gibi yazarları okumaya başlar. Bu yapıtlar şairin romantik duyarlılığını olgunlaştırmıştır.

1819'da Recanati'nin kapalı ortamından sıkılarak evden kaçmak istese de başaramaz. 1822'de babasının izniyle Roma'ya, teyzesine gider. Özlemle beklediği dış dünya onu düş kırıklığına uğratır. Şiire ara verir. 1824'te henüz yirmi altı yaşındayken Operette Morali (Hisseli Kıssalar) 'yi yazar.

Leopardi ölüm döşeğinde, 1837

1825-1828 yılları arasında önce Milano, ardından Bologna, Floransa ve Pisa'da kalır. Sonunda burada yeniden şiire döner. 1830'da Toscanalı dostlarının yardımıyla Floransa'ya yerleşir. I Canti (Şarkılar) gün ışığına çıkar. Antonio Ranieri ile tanışır ardından Fanny Targioni Tozzetti'ye aşık olur. Bu aşk düş kırıklığıyla sonlanır.

1833'te Napoli'ye yerleşir. Ranieri ve kız kardeşi Paolina'nın himayesi altındadır. Giderek kötüleşen sağlık durumunun yanı sıra yaşamla ilgili düşüncelerinin daha karamsarlık kazandığı bir dönemde ünlü şiiri Ginestra'yı yazar. 14 Haziran 1837'de otuz dokuz yaşındayken Napoli'de Ranieri'nin evinde öldü.[4]

Eserleri

Leopardi
  • Zibaldone
  • Canti (1818)
  • Idilli (1819-1821)
  • Canzoni (1820–1823)
  • Operette morali (1824)
  • Canti Pisano-Recanatesi (1823–1832)
  • Canti (1832–1837)
  • Palinodia al marchese Gino Capponi
  • Paralipomeni della Batracomiomachìa
  • Pensieri (1837)

Türkçede Leopardi

  • Hisseli Kıssalar (Operette morali, çev: Kemal Atakay)
  • Şarkılar (çev: Necdet Adabağ)

Popüler kültürde

  • Leopardi, 2014 İtalya yapımı film.

Kaynakça

  1. ^ "Arşivlenmiş kopya". 22 Ağustos 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Ocak 2017. 
  2. ^ "Arşivlenmiş kopya". 23 Mayıs 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Ocak 2017. 
  3. ^ G. Leopardi, Lettera a Pietro Giordani, Milano, 2 Mart 1818
  4. ^ G. Leopardi, Şarkılar, Ankara, Kültür Bakanlığı 2002, Çeviren: Necdet Adabağ

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Romantizm</span> sanat akımı

Romantizm veya Coşumculuk, 1800 ve 1850 yılları arasında Avrupa'da edebiyatı, müziği, felsefeyi ve sanatı etkileyen entelektüel bir akımdı. Bir ölçüde Sanayi Devrimi'ne, Aydınlanma Çağı'na aristokratik sosyal ve siyasi düzenine, doğanın bilimsel rasyonalizasyonuna ve klasisizme tepki olarak doğan, doğaya ve duygulara verdiği önemle bilinen bir akımdır. Ortaya çıkışında ise 1789 Fransız İhtilali sonrasındaki toplumsal, siyasal ve düşünsel yapının etkileri vardır.

<span class="mw-page-title-main">Mary Shelley</span> İngiliz yazar

Mary Wollstonecraft Godwin Shelley, yazdığı romanlarla ünlü İngiliz yazardır.

Percy Bysshe Shelley, İngiliz edebiyatının ve Romantik Dönem'in en önemli şairlerinden biri.

<span class="mw-page-title-main">William Wordsworth</span>

William Wordsworth, Romantik dönemin önde gelen şairlerindendir. Samuel Taylor Coleridge ile birlikte yayımladıkları Lyrical Ballads ile İngiliz edebiyatında Romantik dönemin başlangıcına imza attı.

<span class="mw-page-title-main">Adelbert von Chamisso</span> Alman yazar (1781-1838)

Adelbert von Chamisso,, Alman botanikçi ve şair. Gölgesini satan bir adamı anlatan ünlü öykü Peter Schlemihl'in Tuhaf Öyküsü'nün yazarı.

İtalyan Edebiyatı, İtalyan yazarlarca İtalyanca yazılmış edebiyat yapıtlarını kapsar. İtalya'nın siyasal birliğini 19. yüzyıla kadar kuramaması ve Katolik Kilisesi'nin etkisiyle, yazılı metinlerde uzun süre Latince kullanılmış ve yerel bir dilin yaygınlaşması öbür Avrupa ülkelerine göre daha geç başlamıştır. 12. ve 14. yüzyıllar arasında İtalya'da Fransızca düzyazı ve koşukla yazılmış romanslar okunmuş ve klasik metinlerden uyarlamalar yapılmıştır. Böylece 13. yüzyılda bir Fransız-İtalyan edebiyatı gelişmiştir. İtalyanlar Fransız öykülerini çoğu zaman uyarlayarak ve bunlara çeşitli eklemeler yaparak kaleme almışlardır. Bu edebiyatta Fransızca kullanılmakla birlikte, yazarlar yapıtlarına yer yer kendi lehçelerinin özelliklerini de katmışlardır.

<span class="mw-page-title-main">Washington Allston</span> Amerikalı sanatçı (1779 – 1843)

Washington Allston Amerikalı yazar ve ABD'nin ilk önemli romantik ressamı.

<span class="mw-page-title-main">Silvio Pellico</span>

Silvio Pellico, İtalyan yurtsever, şair ve oyun yazarı. Siyasi mahkûmluk günlerini anlattığı Le Mie Prigioni 'yle İtalyan milliyetçi hareketi Risorgimento'nun destek toplamasına katkıda bulunmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Dun Karm Psaila</span> Maltanın ulusal şairi (1871-1961)

Dun Karm, asıl adı Carmelo Psaila, Malta'nın ulusal şairidir. Bazılarınca Malta ozanı ya da Malta'nın Chaucer'ı olarak adlandırılır. Doğa ve yurt sevgisinin yanı sıra dinsel duyarlılığı nedeniyle romantik bir şair sayılmış, öte yandan özellikle çok incelikli sonelerinde ortaya çıkan, geleneksel ölçüye olan düşkünlüğüyle de klasik bir şair olarak tanınmıştır.

<span class="mw-page-title-main">NGC 1818</span> yıldız kümesi

NGC 1818, Kılıçbalığı takımyıldızı yönünde yaklaşık olarak 164,000 ışık yılı uzaklıkta bulunan bir küresel yıldız kümesi. James Dunlop tarafından 3 Ağustos 1826 tarihinde keşfedilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">NGC 1812</span> galaksi

NGC 1812, Yeni Genel Katalog'da yer alan bir galaksidir. Gökyüzünde Güvercin takımyıldızı yönünde bulunur. Sa tipi bir sarmal galaksidir. İngiliz astronom John Herschel tarafından 1834 yılında 47,5 cm çaplı aynalı tip bir teleskopla keşfedilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">NGC 1813</span>

NGC 1813, Yeni Genel Katalog'da yer alan bir açık yıldız kümesidir. Gökyüzünde Masa takımyıldızı yönünde bulunur. OCL tipi bir açık yıldız kümesidir. İngiliz astronom John Herschel tarafından 1835 yılında 47,5 cm çaplı aynalı tip bir teleskopla keşfedilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">NGC 1814</span>

NGC 1814, Yeni Genel Katalog'da yer alan bir açık yıldız kümesidir. Gökyüzünde Kılıçbalığı takımyıldızı yönünde bulunur. OCL+EN tipi bir açık yıldız kümesi ve salma bulutsusudur. İngiliz astronom John Herschel tarafından 1834 yılında 47,5 cm çaplı aynalı tip bir teleskopla keşfedilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">NGC 1815</span>

NGC 1815, Yeni Genel Katalog'da yer alan bir açık yıldız kümesidir. Gökyüzünde Masa takımyıldızı yönünde bulunur. OCL tipi bir açık yıldız kümesidir. İngiliz astronom John Herschel tarafından 1834 yılında 47,5 cm çaplı aynalı tip bir teleskopla keşfedilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">NGC 1816</span>

NGC 1816, Yeni Genel Katalog'da yer alan bir açık yıldız kümesidir. Gökyüzünde Kılıçbalığı takımyıldızı yönünde bulunur. OCL tipi bir açık yıldız kümesidir. İngiliz astronom John Herschel tarafından 1837 yılında 47,5 cm çaplı aynalı tip bir teleskopla keşfedilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">NGC 1817</span>

NGC 1817, Yeni Genel Katalog'da yer alan bir açık yıldız kümesidir. Gökyüzünde Boğa takımyıldızı yönünde yaklaşık olarak 6.432 ışık yılı uzaklıkta bulunur. İngiliz astronom William Herschel tarafından 1784 yılında 47,5 cm çaplı aynalı tip bir teleskopla keşfedilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">NGC 1819</span> galaksi

NGC 1819, Yeni Genel Katalog'da yer alan bir galaksidir. Gökyüzünde Yılancı takımyıldızı yönünde bulunur. SB0 tipi bir çubuklu sarmal galaksidir. Amerikan astronom Lewis A. Swift tarafından 1886 yılında 40,64 cm çaplı mercekli tip bir teleskopla keşfedilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">NGC 1820</span>

NGC 1820, Yeni Genel Katalog'da yer alan bir açık yıldız kümesidir. Gökyüzünde Kılıçbalığı takımyıldızı yönünde bulunur. OCL tipi bir açık yıldız kümesidir. İngiliz astronom John Herschel tarafından 1837 yılında 47,5 cm çaplı aynalı tip bir teleskopla keşfedilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">NGC 1821</span> galaksi

NGC 1821, Yeni Genel Katalog'da yer alan bir çubuklu düzensiz galaksidir. Gökyüzünde Tavşan takımyıldızı yönünde yaklaşık olarak 161,12 MIy (49,4 Mpc)uzaklıkta bulunur. Amerikan astronom Francis Leavenworth tarafından 1885 yılında 66,04 cm çaplı mercekli tip bir teleskopla keşfedilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">NGC 1822</span>

NGC 1822, Yeni Genel Katalog'da yer alan bir açık yıldız kümesidir. Gökyüzünde Kılıçbalığı takımyıldızı yönünde bulunur. OCL tipi bir açık yıldız kümesidir. İskoç astronom James Dunlop tarafından 1826 yılında 22,86 cm çaplı aynalı tip bir teleskopla keşfedilmiştir.