İçeriğe atla

Ghizo Adası

Ghizo Adası
Harita
Coğrafya
BölgePasifik Okyanusu
TakımadasıYeni Georgia Adaları
Solomon Takımadaları
Zirve 180
Siyasi
Adadaki ülke(ler)
Demografi
Nüfus&0000000000002019.0000002.019

Ghizo Adası, Okyanusya ülkesi Solomon Adaları'na bağlı bir adadır. Ada, ülkenin Batı Bölgesi'nin başkenti olan Gizo şehrine de ev sahipliği yapmaktadır.

Ada, Yeni Georgia Adaları ve Kolombangara Adası'nın batısında yer almakta olup, adını ünlü bir yerel kelle avcısından almıştır.

Ghizo çevredeki adalara göre nispeten küçüktür, adanın uzunluğu 11 kilometre (6,8 mi) uzunluğunda ve 5 kilometre (3,1 mi) genişliğinde, zirve yüksekliği 180 metre (590 ft) (Maringe Tepesi).

Yerel dil Bilua dilidir.

Tarihçe

Ghizo, önemli sayıda I-Kiribati olarak da adlandırılan Kiribati kökenli insanlara ev sahipliği yapıyor. Bu insanlar, 1950'lerde Britanya Solomon Adaları Koruma Bölgesi'nin (şu anki bağımsız Solomon Adaları ulus devleti) Britanya yönetimi tarafından oraya yerleştirildi. Daha önce Orona (Hull Adası) ve Nikumaroro (Bahçıvan Adası) adalarında 20 yıl geçirmişlerdi ve 1930'larda Gilberts takımadalarındaki çeşitli adalardan Phoenix Grubu'ndaki daha önce ıssız adalara yerleştirilmişlerdi. 1930'lardaki orijinal yeniden yerleşim, özellikle güney Gilberts'teki kuraklığa eğilimli adalarda aşırı kalabalık olduğu iddiasına dayanıyordu. İkinci yeniden yerleşim, Phoenix grubundaki adaların zorlu yaşam koşullarına sahip olduğu ve aynı zamanda kuraklığa yatkın olduğu iddiasıyla yapıldı; ancak uzaklık ve sömürge yönetimine düşen maliyetler de rol oynadı. (Ayrıca bkz. Wagina Adası) [1][2][3]

Çevre

Toplam 12,862 hektar (32 akre) alana sahip adanın tamamı ve çevresindeki sular, çeşitli tehdit altındaki veya endemik kuş türlerinin popülasyonlarını desteklemesi nedeniyle BirdLife International tarafından Önemli Kuş Alanı (IBA) olarak tanımlanmıştır. Bunlar arasında Melanezya çalı kuşları, kırmızı yumrulu imparatorluk güvercinleri, devetüyü kafalı kukallar, Sanford deniz kartalları, Solomon kakaduları, kardinal loriler, ötücü papağanlar ve beyaz gözlü Gizo bulunur. Bölgeye yönelik tehditler ağaç kesimi ve orman temizliğinden kaynaklanmaktadır.[4]

Kaynakça

  1. ^ Cochrane, G. (1970). The Administration of Wagina Resettlement Scheme. Human Organization, 29(2), 123-132.
  2. ^ Knudson KE. Sydney Island, Titiana, and Kamaleai: Southern Gilbertese in the Phoenix and Solomon Islands. In: Lieber MD, editor, Exiles and migrants in Oceania. Honolulu: University of Hawaii Press; 1977. pp. 195–242.
  3. ^ Maude, H. E. (1952). The colonisation of the Phoenix Islands, Journal of the Polynesian Society, Vol. 61 Nos. 1-2, pp. 62-89.
  4. ^ "Gizo". BirdLife Data Zone. BirdLife International. 18 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ekim 2020. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Kiribati</span> Büyük Okyanusta bir ada devleti

Kiribati ya da resmî adıyla Kiribati Cumhuriyeti, Büyük Okyanus'ta, Mikronezya ada öbeği içerisinde, Büyük Okyanus'un orta kesiminde takımadalardan oluşan bir ada ülkesidir. Ada ülkesinin başkenti Güney Tarava'dır.

<span class="mw-page-title-main">Solomon Adaları</span> Büyük Okyanusta bir ada devleti

Solomon Adaları, Okyanusya'da 6 büyük ve 900'den fazla küçük adadan oluşan bir ülkedir. Papua Yeni Gine'nin doğusunda ve Vanuatu'nun kuzeybatısındadır. Yüzölçümü 28.400 km² ve nüfusu 650.000 civarındadır. Başkent Honiara, Guadalcanal adasındadır. Ülke ismini üzerinde bulunduğu Solomon Takımadaları'ndan alır, Melanezya'ya dâhil olan bu takımadalar Solomon Adaları ülkesinin yanı sıra Kuzey Solomon Adaları olarak adlandırılan Papua Yeni Gine'ye bağlı Bougainville'i de içerir. Ancak Solomon Adaları'na bağlı olan Santa Cruz Adaları ile Rennell ve Bellona bu takımadalara dâhil değildir.

<span class="mw-page-title-main">Pasifik Adaları</span> Pasifik Okyanusu adalarından oluşan coğrafi bölge

Pasifik Adaları, Pasifik Okyanusu'ndaki adalardır. Üç büyük adalar grubu Polinezya, Mikronezya ve Melanezya'dır.

<span class="mw-page-title-main">Phoenix Adaları Korunmuş Bölgesi</span> Orta Kiribatideki deniz koruma alanı

Phoenix Adaları Korunmuş Bölgesi , yaklaşık olarak orta Avustralya ile Hawaii arasında Pasifik'te Kiribati Cumhuriyeti sınırları içerisinde yer alan okyanus ulusudur. PIPA, Kiribati sitesinin Münhasır Ekonomik Bölge (MEB) sınırlarının %11,34'ünü oluşturmaktadır ve 408.250 km2 büyüklüğü ile Pasifik Okyanusu'ndaki en büyük deniz koruma alanıdır.

<span class="mw-page-title-main">Kanton Adası</span> Kiribatiye bağlı mercan adası

Kanton Adası veya Abariringa, Büyük Okyanus'ta Phoenix Adaları'na yer alan ve Kiribati'ye bağlı bir mercan adasıdır. Kanton Adası, Phoenix Adaları'ndaki üzerinde yerleşim bulunan tek adadır. Adadaki tek yerleşim Tebaronga köyüdür.

<span class="mw-page-title-main">Caroline Adası</span>

Caroline Adası ya da diğer adıyla Milenyum Adası, Pasifik Okyanusu'nun orta kesiminde yer alan Kiribati ülkesindeki güney Line Adaları'nı oluşturan ıssız mercan atollerinin en doğusundadır.

<span class="mw-page-title-main">Mavi lori</span>

Mavi lori, Fransız Polinezyası ve Cook Adaları'nda yaşayan küçük bir lorikettir. Aynı zamanda Tahiti loriketi, menekşe loriket, Tahiti lorisi, mavi loriket, rahibe kuşu ve indigo lori olarak da bilinir. Eskiden Tahiti çevresindeki 23 adada görülen tür günümüzde muhtemelen sadece sekiz adada yaşamaktadır: Motu, Manuae, Tikehau, Rangiroa, Aratua, Kaukura, Apataki, Aitutaki ve muhtemelen Harvey Adası ve Manihi. Tüyleri ağırlıklı olarak koyu mavidir ve göğsünün üst kısmında, boğazında ve yüzünde beyaz bir alan vardır. Birleşik Krallık'taki ilk esir yetiştirme 1930'larda Tavistock Markisi tarafından yapıldı. Bu başarısından dolayı Yabancı Kuş Ligi tarafından gümüş madalya ile ödüllendirildi.

<span class="mw-page-title-main">Alejandro Selkirk Adası</span>

Alejandro Selkirk Adası, daha önceki ismi Más afuera olarak bilinen ve -başka bir- adaya terk edilmiş denizci Alexander Selkirk anısına yeniden adlandırılmış, Şili'nin Valparaíso bölgesinin Juan Fernández Takımadaları'nın en büyük ve en batı adasıdır. Güneydoğu Pasifik Okyanusu'ndaki Robinson Crusoe Adası'nın180 kilometre batısında yer almaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Codfish Adası</span>

Codfish Adası, Yeni Zelanda'nın güneyinde bulunan bir adadır. Ada, Stewart Adası'nın batısında yer almaktadır. İdari olarak, Southland bölgesine bağlıdır.

<span class="mw-page-title-main">Gilbert ve Ellice Adaları</span> 1892–1976 arası var olan Pasifikteki Britanya kolonisi

Gilbert ve Ellice Adaları, Pasifik Okyanusu'nda bulunan ve 1892'den 1976'ya kadar Britanya İmparatorluğu'nun bir parçası konumunda bulunan koloni bölgesi. Adalar, 1892'den 12 Ocak 1916'ya kadar Britanya himaye bölgesi, 1 Ocak 1976'ya kadar da taç kolonisiydi. Koloninin tarihi esas olarak Banada Adası'ndaki fosfat madenciliği ile şekillenmektedir. Ekim 1975'te bu adalar kanun gereği iki ayrı koloniye bölündü ve kısa bir süre sonra bağımsız uluslar haline geldiler: Ellice Adaları 1978'de Tuvalu oldu ve Gilbert Adaları 1979'da Kiribati'nin bir parçası oldu.

<span class="mw-page-title-main">Yeni Georgia Adaları</span>

Yeni Georgia Adaları, Okyanusya ülkesi Solomon Adaları'na bağlı olup, bu ülkenin Batı eyaletinin bir parçasıdır. Adalar, Guadalcanal'ın kuzeybatısında bulunurlar. Büyük adalar dağlıktır ve yağmur ormanlarıyla kaplıdır. Ana adalar Yeni Georgia Adası, Vella Lavella Adası, Kolombangara, Ghizo Adası, Vangunu Adası, Rendova Adası ve Tetepare Adası'dir. Adalar, Mercan resifleriyle çevrilidirler ve Marovo Lagünü'nü içerirler.

<span class="mw-page-title-main">Ranongga</span>

Ranongga, Okyanusya ülkesi Solomon Adaları'nın Batı Bölgesi'ne bağlı Yeni Georgia Adaları grubunda yer alan bir adadır.

<span class="mw-page-title-main">Kolombangara</span>

Kolombangara, Pasifik Okyanusu'nun güneybatısındaki Solomon Adaları ulus devletinin Yeni Georgia Adaları grubunda yer alan bir adadır. Adı yerel bir dilden alınmıştır, anlamının kabaca çevirisi "Su Lordu"dur ve yanlarından aşağı doğru akan yaklaşık 80 nehir ve dere vardır.

<span class="mw-page-title-main">Yeni Georgia Adası</span>

Yeni Georgia Adası, Okyanusya ülkesi Solomon Adaları'na bağlı bir adadır. Yeni Georgia Takımadaları'nın ana adası olan Yeni Georgia Adası, 2.037 km2 (786 sq mi) yüzölçümüne sahiptir. Ada, Batı Bölgesi'ne bağlı olup, Solomon Adaları'ndaki adaların en büyüğü ve dünyanın 224'üncü büyük adasıdır.

<span class="mw-page-title-main">Vella Lavella Adası</span>

Vella Lavella Adası, Okyanusya ülkesi Solomon Adaları'nın Batı Bölgesi'nde bulunan bir adadır. Ada, Yeni Georgia Adası'nın batısında yer alır ve Yeni Georgia Takımadaları'ndan biri olarak kabul edilir. Adanın batısında Hazine Adaları bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Vangunu Adası</span>

Vangunu Adası, Okyanusya ülkesi Solomon Adaları'ndaki Yeni Georgia Takımadaları'nın bir parçası olan bir adadır. Ada, Yeni Georgia Adası ile Nggatokae Adası arasında yer alır. Adanın kuzeyinde ve doğusunda Marovo Lagünü bulunmaktadır. Adanın yüzölçümü 509 kilometrekare (197 sq mi).

<span class="mw-page-title-main">Choiseul Adası</span>

Choiseul Adası ya da yerel adı Lauru Adası, Okyanusya ülkesi Solomon Adaları'na bağlı bir adadır. Ada, ülkenin Choiseul Bölgesi'ne bağlı olup, bölgenin en büyük adası konumundadır.

Taro Adası, Okyanusya ülkesi Solomon Adaları'nda 507 nüfuslu küçük bir adadır. Ada, ülkenin Choiseul Bölgesi'nin başkentidir ve kuzeybatı kıyısındaki Choiseul Körfezi'nde yer almaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Wagina Adası</span>

Wagina Adası, Okyanusya ülkesi Solomon Adaları'na bağlı küçük bir adadır. Ada, ülkenin Choiseul Bölgesi'ne bağlıdır. Wagina'ya ulaşmanın en kolay yolu ülkenin başkenti Honiara'dan Choiseul Bölgesi, Kaghau Havaalanı'na uçakla gitmektir. Kagau'dan Wagina'ya OBM ile sadece 45 – 60 dakika sürüyor.

<span class="mw-page-title-main">Cockroach Adası</span>

Cockroach Adası, Karayip Denizi'nde Britanya Denizaşırı Toprakları'nın bir parçası olan Britanya Virjin Adaları'na bağlı ıssız bir adadır.