Gezegenimsi bulutsu veya gezegenimsi nebula, yaşamının son evresinde bulunan bir kırmızı devin yaydığı parlak bir iyonize gazdan oluşan salma bulutsusu türüdür.
Kedi Gözü bulutsusu, Ejderha takımyıldızı yönünde bulunan bir gezegenimsi bulutsu. Yapısal açıdan, bilinen en karmaşık bulutsulardandır; Hubble Uzay teleskobu ile düğümler, püskürtmeler ve yaysal yapılar gözlemlenmiştir. Merkezinde, 1000 yıl önce dış zarfını kaybederek bulutsuyu üretmiş olan parlak ve sıcak bir yıldız vardır.
Ünlenen adıyla "Halka Bulutsusu" Çalgı takımyıldızının kuzeyinde bulunan ve kataloglarda Messier 57, M57 veya NGC 6720 olarak yer alan gezegenimsi bulutsudur.
Halter Bulutsusu Tilkicik takımyıldızında yaklaşık olarak 1360 ışık yılı uzaklıkta bulunan bir gezegenimsi bulutsudur.
Helis Bulutsusu, Kova takımyıldızı yönünde bulunan oldukça büyük bir gezegenimsi bulutsu. Karl Ludwig Harding tarafından muhtemelen 1824'ten önce keşfedilmiştir. Bu bulutsu, parlak gezegenimsi bulutsular içinde Dünya'ya en yakın olanıdır. Uzaklığı yaklaşık olarak 215 parsek yani 700 ışık yılıdır. Görünüşte Halka bulutsusu'na, boyutu, yaşı ve fiziksel özellikleri nedeniyle de Halter bulutsusu'na benzemektedir. Helis, 2003'ten bu yana internette sıklıkla "Tanrı'nın gözü" olarak anılır. Ünlü TV dizisi Battlestar Galactica'nın 15 Aralık 2006 tarihinde yayınlanan The Eye of Jupiter bölümünde Helis bulutsusuna muhtemelen bir gönderme vardır.
NGC 3132 Yelken takımyıldızı yönünde bulunan parlak bir gezegenimsi bulutsu. Mevcut spektroskopik verilerle gaz kabuğu 24 km−1 hızla genişlemektedir. Dünya'dan yaklaşık uzaklığı 610 pc. veya 2.000 ışık yılıdır.
NGC 6826 Kuğu takımyıldızında bulunan gezegenimsi bulutsu. Birçok bulutsunun göz kırpar gibi görünmesine rağmen bu bulutsu için yaygın olarak Göz Kırpan Bulutsu denir. Küçük bir teleskopla bakıldığı zaman, merkezdeki yıldız doğrudan gözü kaplar ve çevredeki bulutsunun görünmesini zorlaştırır.
Salma bulutsusu veya emisyon bulutsusu, çeşitli dalga boylarında ışık yayan iyonize gazlardan oluşmuş bir bulutsu türüdür. İyonlaşmanın en yaygın kaynağı, yakındaki sıcak bir yıldızdan yayılan yüksek enerjili ultraviyole fotonlardır. Farklı türlerde salma bulutsuları arasında, yıldız oluşumunun gerçekleştiği ve iyonlaştırıcı fotonların kaynağı olan genç, büyük kütleli yıldızların bulunduğu H II bölgeleri ve dış katmanlarını atmış olan ölmekte olan bir yıldızın açığa çıkan sıcak çekirdeğinin bu katmanları iyonlaştırdığı gezegenimsi bulutsular bulunur.
Bulutsu listeleri ile ilgili başlıklar için:
- Karanlık bulutsular listesi
- Dağınık bulutsular listesi
- Gezegenimsi bulutsular listesi
- Ön gezegenimsi bulutsular listesi
- Süpernova kalıntıları listesi
Nova kalıntısı, bir nova yıldızının dev patlaması sonucunda geriye kalan malzeme veya uzakta patlayan bir novanın gaz kabarcıklarıdır. Bu genişlemenin, birkaç yüzyıllık bir ömrü ve 1000 km/sn bir hızı vardır. Nova kalıntıları, süpernova kalıntılarından veya gezegenimsi bulutsulardan daha az kütleye sahiptir.
NGC 6302, Akrep takımyıldızı'nda yaklaşık olarak 4.000 ışık yılı uzaklıkta bulunan çiftkutuplu bir gezegenimsi bulutsudur. Bu, gözlenmiş en ilginç ve karmaşık gezegenimsi bulutsulardan birisidir. NGC 6302 orta yıldızlı bir galaksinin en sıcak cismidir, tayf bilgileri merkezindeki yıldızın yüzey sıcaklığını 200.000 °K olarak göstermektedir ki bu da bulutsuyu oluşturan yıldızın çok büyük bir yıldız olduğunu gösterir.
NGC 6751, Kartal takımyıldızında bulunan Lambda Aquilae ve çevresindeki bir gezegenimsi bulutsu. Bulutunun merkezindeki yıldızın yüzey sıcaklığı yaklaşık olarak 140,000 °K'dır. Dünya'dan 6,500 ışık yılı uzakta olduğu hesaplanmaktadır. 20 Temmuz 1862 yılından Alman gökbilimci Albert Marth tarafından keşfedilmiştir.
NGC 7027, Kuğu takımyıldızında yaklaşık 3.000 ışık yılı uzaklıkta bulunan ve merkezindeki beyaz cücenin oluşturduğu bir gezegenimsi bulutsudur.
NGC 6826 Kral takımyıldızı yönünde yaklaşık olarak 6800 ışık yılı uzaklıkta bulunan bir gezegenimsi bulutsu. Frederick William Herschel tarafından 3 Kasım 1787 yılında keşfedilmiştir.
NGC 7662, Andromeda takımyıldızı yönünde yaklaşık olarak 1.800 ışık yılı uzaklıkta bulunan bir gezegenimsi bulutsu. Wilhelm Herschel tarafından 6 Ekim 1784 tarihinde keşfedilmiştir.
Küçük Halter Bulutsusu, Kahraman takımyıldızında tahminen 1.700 ila 15.000 ışık yılı uzaklıkta bulunan bir gezegenimsi bulutsudur. Pierre Méchain tarafından 5 Eylül 1780 tarihinde keşfedildi. Messier Kataloğu'ndaki yalnızca dört gezegenimsi bulutsudan biri olan Messier 76, en soluk Messier cisimlerinden birisidir.
M1-92 Kuğu takımyıldızı yönünde bulunan bir gezegenimsi bulutsu. 1990'larda Hubble Uzay Teleskobu tarafından fotoğraflanmıştır.
NGC 6781, Kartal takımyıldızı yönünde bulunan bir gezegenimsi bulutsu. John Herschel tarafından 1830 yılında keşfedilmiştir.
NGC 1360, Ocak takımyıldızı yönünde bulunan bir gezegenimsi bulutsu. Ocak 1868'de Alman gökbilimci Friedrich August Theodor Winnecke tarafından keşfedilmiştir. OIII (oksijen) bandındaki kuvvetli radyasyon nedeniyle gezegenimsi bulutsu olarak tanımlanmıştır. NGC 1360'ın büyütülmüş bir fotoğrafına bakıldığında, sağ alt köşede yıldızının çöküşünden önce çıkardığı kırmızı madde fark edilir. Bulutsu, IC 2003'ten biraz daha soluktur.
listeler