İçeriğe atla

Gezegenimsi Bulutsu M2-9

Koordinat:Sky map 17sa 05d 37,952s; -10º 08' 34,58″
Minkowski 2-9 (M2-9)
Salma bulutsusu
Gezegenimsi bulutsu
HUT tarafından elde edilen M2-9 fotoğrafı.
Gözlem verisi (Dönem J2000)
TakımyıldızYılancı
Sağ açıklık (α)17sa 05d 37.952s[1]
Dik açıklık (δ)-10° 08′ 34.58″[1]
Görünür büyüklük (V)14.7[1]
Mutlak büyüklük (V)5.6[b]
Görünür boyutlar (V)115″ × 18″[2]
İyonize kaynağı
AdıIRAS 17028-1004
Özellikler
Dikey hız ()87,5 km/sn
Uzaklık2100 Iy (650[2] pc)
Yarıçap (r)0.7 Iy (0.2 pc)[2][a]
Dikkate değer özelliklerÇiftkutuplu bulutsu
Keşif
Rudolph Minkowski (1947)
Katalog belirtmeleri
Twin Jet Nebula,[1] Butterfly Nebula,[1] Wings of a Butterfly,[3] PNG 010.8+18.0, PK 010+18.2
  Wikimedia Commons'ta ilgili ortam
Ayrıca bakınız: Bulutsu listeleri

Minkowski 2-9, kısaca M2-9, (ayrıca Minkowski'nin Kelebeği, Kelebek Bulutsusu'nun kanatları veya sadece Kelebek Bulutsusu ve İkiz Fıskiye Bulutsusu olarak da bilinir) Rudolph Minkowski'nin 1947 yılında keşfetmiş olduğu bir gezegenimsi bulutsu. Dünya'dan yaklaşık olarak 2,100 ışık yılı uzaklıktadır ve Yılancı takımyıldızı yönünde bulunur.

M2-9'un uzun yıllar boyunca gezegenimiz üzerinde yer alan teleskoplarla incelemesi, resimdeki birleşik görüntüde de gösterildiği gibi, birtakım özelliklerin batıdan doğuya doğru (soldan sağa) etkileyici bir biçimde hareket ettiğini ortaya çıkarmıştır. Görülen bu hareketin nedeni, bulutumsu malzeme içerisinde hızla ilerleyen, enerji yüklü, dönen bir ışık demeti olabilir. Gök bilimciler, bu ışık demetinin M2-9'un merkezinde yer alan bir çift yıldız sisteminin etkileşimli yıldızlararası rüzgarları nedeniyle aynı hizaya geldiğini ispatlamaya çalışmaktadır. Dev bir yıldız ile sıcak bir beyaz cüce yıldızdan meydana gelen bu ikili sistemde, yıldızlar her 120 yılda bir birbirleri etrafındaki yörüngelerini tamamlamaktadır.

3D uçuş simülasyonu
Diğer 3D uçuş simülasyonu
M2-9 içerisindeki jet devinimini gösteren gif animasyonu [1]

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. ^ a b c d e SIMBAD (22 Aralık 2006), PN M 2-9 için sonuçlar, SIMBAD, Centre de Données Astronomiques de Strasbourg, 3 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi, erişim tarihi: 29 Nisan 2009 
  2. ^ a b c Schwarz, H. E.; Aspin, C.; Corradi, R. L. M.; Reipurth, B. (1997), "M 2-9: moving dust in a fast bipolar outflow", Astronomy and Astrophysics, cilt 319, ss. 267-273, 16 Mart 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi, erişim tarihi: 29 Nisan 2009 
  3. ^ APoD (12 Haziran 2005), Astronomy Picture of the Day, NASA and Michigan Technological University (MTU), 11 Mayıs 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi, erişim tarihi: 29 Nisan 2009 

Notlar

  1. ^ Yarıçap = uzaklık × sin(açısal boyut / 2) = 2.1 kIy * sin(115″ / 2) = 0.6 Iy
  2. ^ 14.7 görünen parlaklık - 5 * (log10(650 pc uzaklık) - 1) = 5.6 mutlak parlaklık

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Gezegenimsi bulutsu</span>

Gezegenimsi bulutsu veya gezegenimsi nebula, yaşamının son evresinde bulunan bir kırmızı devin yaydığı parlak bir iyonize gazdan oluşan salma bulutsusu türüdür.

<span class="mw-page-title-main">Bulutsu</span> Yıldızlararası bulut cisimleri

Bulutsu, iyonize, nötr veya moleküler hidrojen ve kozmik tozdan oluşabilen, yıldızlararası ortamın belirgin bir şekilde ışıldayan kısmıdır. Bulutsular genellikle Kartal Bulutsusu'ndaki "Yaratılış Sütunları" gibi yıldız oluşum bölgeleridir. Bu bölgelerde gaz, toz ve diğer malzemelerin oluşumları bir araya gelerek daha yoğun bölgeler oluşturur ve bu yoğun bölgeler daha fazla madde çekerek sonunda yıldızları oluşturacak kadar yoğun hale gelirler. Geri kalan malzemenin ise gezegenler ve diğer gezegen sistemi nesnelerini oluşturduğu düşünülmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Yengeç Bulutsusu</span>

Yengeç Bulutsusu Boğa takımyıldızı bölgesinde yer alan bir süpernova kalıntısı ve atarca rüzgarı bulutsusudur.

<span class="mw-page-title-main">Kedi Gözü bulutsusu</span> Ejderha takımyıldızı yönünde bulunan gezegenimsi bulutsu

Kedi Gözü bulutsusu, Ejderha takımyıldızı yönünde bulunan bir gezegenimsi bulutsu. Yapısal açıdan, bilinen en karmaşık bulutsulardandır; Hubble Uzay teleskobu ile düğümler, püskürtmeler ve yaysal yapılar gözlemlenmiştir. Merkezinde, 1000 yıl önce dış zarfını kaybederek bulutsuyu üretmiş olan parlak ve sıcak bir yıldız vardır.

<span class="mw-page-title-main">Halka bulutsusu</span>

Ünlenen adıyla "Halka Bulutsusu" Çalgı takımyıldızının kuzeyinde bulunan ve kataloglarda Messier 57, M57 veya NGC 6720 olarak yer alan gezegenimsi bulutsudur.

<span class="mw-page-title-main">Baykuş Bulutsusu</span>

Baykuş Bulutsusu Büyük Ayı takımyıldızı bölgesinde yaklaşık olarak 2.030 ışık yılı uzaklıkta bulunan bir gezegenimsi bulutsudur. Pierre Méchain tarafından 16 Şubat 1781 tarihinde keşfedilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Helis Bulutsusu</span>

Helis Bulutsusu, Kova takımyıldızı yönünde bulunan oldukça büyük bir gezegenimsi bulutsu. Karl Ludwig Harding tarafından muhtemelen 1824'ten önce keşfedilmiştir. Bu bulutsu, parlak gezegenimsi bulutsular içinde Dünya'ya en yakın olanıdır. Uzaklığı yaklaşık olarak 215 parsek yani 700 ışık yılıdır. Görünüşte Halka bulutsusu'na, boyutu, yaşı ve fiziksel özellikleri nedeniyle de Halter bulutsusu'na benzemektedir. Helis, 2003'ten bu yana internette sıklıkla "Tanrı'nın gözü" olarak anılır. Ünlü TV dizisi Battlestar Galactica'nın 15 Aralık 2006 tarihinde yayınlanan The Eye of Jupiter bölümünde Helis bulutsusuna muhtemelen bir gönderme vardır.

<span class="mw-page-title-main">Koni Bulutsusu</span>

Koni Bulutsusu Tekboynuz takımyıldızında bulunan H II bölgesi. 1785 yılında William Herschel tarafından keşfedilmiştir. Dünya'dan yaklaşık olarak 2.700 ışık yılı uzaklıktadır.

<span class="mw-page-title-main">NGC 2440</span>

NGC 2440 bizim gökadamızdaki birçok gezegenimsi bulutsudan birisidir. Merkezi yıldız, HD62166 muhtemelen en iyi bilinen beyaz cüce yıldızdır. Bulutsu, Pupa takımyıldızında bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Yumurta Bulutsusu</span>

Yumurta Bulutsusu, Kuğu takımyıldızında yaklaşık olarak 3.000 ışık yılı uzaklıkta bulunan çift kutuplu bir ön gezegenimsi bulutsudur. Palomar Gözlemevi Gökyüzü Araştırması kapsamında 1975 yılında keşfedilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">NGC 6302</span>

NGC 6302, Akrep takımyıldızı'nda yaklaşık olarak 4.000 ışık yılı uzaklıkta bulunan çiftkutuplu bir gezegenimsi bulutsudur. Bu, gözlenmiş en ilginç ve karmaşık gezegenimsi bulutsulardan birisidir. NGC 6302 orta yıldızlı bir galaksinin en sıcak cismidir, tayf bilgileri merkezindeki yıldızın yüzey sıcaklığını 200.000 °K olarak göstermektedir ki bu da bulutsuyu oluşturan yıldızın çok büyük bir yıldız olduğunu gösterir.

<span class="mw-page-title-main">NGC 7662</span>

NGC 7662, Andromeda takımyıldızı yönünde yaklaşık olarak 1.800 ışık yılı uzaklıkta bulunan bir gezegenimsi bulutsu. Wilhelm Herschel tarafından 6 Ekim 1784 tarihinde keşfedilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Vatoz Bulutsusu</span>

Vatoz Bulutsusu Sunak takımyıldızı bölgesinde yaklaşık olarak 18.000 ışık yılı uzaklıkta bulunan, bilinen en genç gezegenimsi bulutsudur.

<span class="mw-page-title-main">Küçük Halter Bulutsusu</span>

Küçük Halter Bulutsusu, Kahraman takımyıldızında tahminen 1.700 ila 15.000 ışık yılı uzaklıkta bulunan bir gezegenimsi bulutsudur. Pierre Méchain tarafından 5 Eylül 1780 tarihinde keşfedildi. Messier Kataloğu'ndaki yalnızca dört gezegenimsi bulutsudan biri olan Messier 76, en soluk Messier cisimlerinden birisidir.

<span class="mw-page-title-main">Mz 3</span>

Mz 3 , Cetvel takımyıldızı yönünde bulunan genç çiftkutuplu bir gezegenimsi bulutsu. Mz 3, 1922 yılında Donald Howard Menzel tarafından keşfedilmiştir. Menzel 1922

<span class="mw-page-title-main">Sukabağı Bulutsusu</span>

Sukabağı Bulutsusu, Pupa takımyıldızında yaklaşık olarak 5.000 ışık yılı uzaklıkta bulunan, 1.4 ışık yılı uzunluğundaki bir ön gezegenimsi bulutsudur.

<span class="mw-page-title-main">Tarantula Bulutsusu</span>

Tarantula Bulutsusu, Büyük Macellan Bulutu içerisindeki bir H II bölgesidir. İlk başta bir yıldız olarak kayıtlara geçmiş olan 30 Doradus, 1751 yılında Nicolas Louis de Lacaille tarafından bulutsu olarak tanımlanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Karina Bulutsusu</span>

Karina Bulutsusu, çevresindeki açık yıldız kümesiyle birlikte büyük ve parlak bir bulutsu. Eta Carinae ve HD 93129A, Samanyolu içindeki en büyük kütleli ve parlak yıldızlardır. Bulutsu, Karina takımyıldızı yönünde Dünya'dan yaklaşık olarak 6.500 ilâ 10.000 ışık yılı uzaklıkta bulunmaktadır ve çoklu O-tipi yıldızlar içerir.

<span class="mw-page-title-main">Donuk Aslan Bulutsusu</span>

Donuk Aslan Bulutsusu, Aslan takımyıldızında yaklaşık olarak 10.000 ışık yılı uzaklıkta bulunan bir ön gezegenimsi bulutsudur. Tayfsal çiftkutuplu bulutsudur. Merkezi yıldız, Frosty Leo olarak adlandırılan optik tayf türü K7II olan bir yıldızdır. 3,1 µm'de çok aşırı soğurma özelliği ve gökada düzlemi üzerinde 900 parsekten fazla mesafesiyle oldukça sıradışıdır.

<span class="mw-page-title-main">Ön gezegenimsi bulutsu</span>

Ön gezegenimsi bulutsu (PPN), bir yıldızın geç asimptotik dev kolu (LAGB) evresi ve sonraki gezegenimsi bulutsu evresi arasındaki kısa ömürlü bir bölümde yer alan gök bilimsel bir nesnedir. Ön gezegenimsi bulutsu, kuvvetli kızılötesi radyasyon yayan bir yansıma bulutsusu türüdür. Bu, orta kütleli yıldızların yaşam döngüsü içindeki son yüksek parlaklık evresinin ikinci aşamasıdır.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.