Geyve Hanı
 | |
 | |
| Diğer ad(lar) | Hacı İvaz Paşa Hanı, Payigâh, Lonca, Ütücüler Hanı |
|---|---|
| Genel bilgiler | |
| Tür | Han |
| Şehir | Bursa |
| Ülke | Türkiye |
| Koordinatlar | 40°11′07″K 29°03′47″D / 40.18528°K 29.06306°D |
| Açılış | 15. yüzyıl |
| Tasarım ve inşaat | |
| Mimar(lar) | Hacı İvaz Paşa |
| Tür | Kültürel |
| Kriter | i, ii, iv, vi |
| Belirleme | 2014 (38. oturum) |
| Parçası | Bursa ve Cumalıkızık: Osmanlı İmparatorluğu'nun Doğuşu |
| Referans no. | 1452 |
| Ülke |  Türkiye |
| Bölge | Avrupa ve Kuzey Amerika |
Gevye Hanı Bursa, Kapalıçarşı'da bulunan, 15. yüzyılda Tokat ahileri’nden Ahi Bayezıt’ın oğlu Hacı İvaz Paşa tarafından Yeşil Camii'ye gelir temini için yaptırılıp, Çelebi Mehmet’e armağan edilmiş bir handır. Han, daha önce Hacı İvaz Paşa Hanı, Payigâh, Lonca ve Ütücüler Hanı olarak anılmıştır.[1]
Duvarları tuğla ve moloz taşı ile örülmüş olan han, iki katlıdır.[2] Kapılar, ayaklar ve kemerler tümüyle tuğladan yapılmıştır. Yapıda, kare planlı avlusunun çevresine sıralanan revaklar ile bunlara açılan odalar vardır. Revakların üzeri tonozla, odaların üzeri ise beşik tonozla örtülüdür. Bugün tonoz ve kubbelerin üzeri beton ile kaplanmıştır.
Alt katta yirmi altı, üst katta otuz oda bulunur.[3] Alt katta bulunan odalarda ikişer pencere, üst katlardakilerde ise birer pencere vardır. Hanın orta kısmında sekizgen bir mermer şadırvan vardır. Saçakları, üçgen tuğla frizle süslenmiştir
Hanın güney, kuzey ve batı yönlerinde olmak üzere üç girişi vardır. Ayrıca belgelerden Geyve Hanı’nda bir mescit bulunduğu anlaşılmaktadır. Bu mescidin de, diğer Bursa hanlarında olduğu gibi şadırvan üzerinde olduğu tahmin edilmektedir. Ancak tarihçi-yazar Ekrem Hakkı Ayverdi, batı kapısı karşısındaki odanın mescit olduğunu yazmaktadır. Han; 1647, 1699, 1742 ve 1775 yıllarında onarım görmüştür. En büyük tehlikeyi de 1958 yılı yangınında atlatmıştır.
Geyve Han, 2014 yılında UNESCO Dünya Mirası Listesi'ne giren “Bursa ve Cumalıkızık: Osmanlı İmparatorluğu'nun Doğuşu” Dünya Miras Alanı 'nın bileşenlerinden biri olan Yeşil Külliyenin[4] yapılarındandır.
Günümüzde genellikle çeşitli toptan tekstil ürünleri satan esnaf tarafından kullanılmaktadır..[5]
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ "Geyve Han". Bursa.com.tr sitesi. 28 Haziran 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Haziran 2020.
- ^ "Geyve Han - Bursa". Kulturportali.gov.tr sitesi. 12 Haziran 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Haziran 2020.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 12 Haziran 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Haziran 2020.
- ^ "'Sultan külliyeleri' UNESCO ile dünyaca tanındı". Anadolu Ajansı web sitesi, 30 Temmuz 2018. 13 Haziran 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Haziran 2020.
- ^ Köprülü Bağbancı, Özlem. "Bursa Hanlar bölgesi değişim ve dönüşüm sürecinin incelenmesi ve bölgenin korunması üzerine bir araştırma /". Yıldız Teknik Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Doktora Tezi, 2007. 15 Haziran 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Haziran 2020.
