İçeriğe atla

Gewehr 98

Gewehr 98

Çeşidi Tüfek
Uyruğu Alman İmparatorluğu
Hizmet geçmişi
Kullanıcılar Bakınız: Kullanıcılar
Kullanıldığı savaşlar Bakınız: Kullanıldığı Savaşlar
Üretim tarihi
Üretici Mauser
Üretildiği tarih 1898-günümüze
Üretim adedi 5.000.000'dan fazla
Özellikler
Ağırlık 4.09kg
Uzunluk 1250 mm
Namlu uzunluğu 740 mm

Mühimmat7.92x57mm Mauser
Kalibre7.92 mm
Etkili menzil 500 m (standart nişangah ile), 800 m (dürbün ile)

Gewehr 98 (kısaca G98 ya da Gew 98), 1898'ten 1935'e kadar Alman piyadelerinin standart piyade tüfeğidir.[1] 1935'te hizmete giren Mauser Kar 98k, bu tüfeğin karabina modelidir. Birçok savaşta kullanılmıştır. Günümüzde bile sağlam olanları ve sonradan üretilenleri av için kullanılmaktadır. Osmanlı İmparatorluğu ordusunun ve Cumhuriyet'in ilk yıllarında Türk Silahlı Kuvvetleri tarafından en çok kullanmış olduğu tüfeklerden biridir. 1950 yılında Türkiye'nin Kore Savaşı'na girmesiyle M1 Garand TSK'nın envanterine girdi ve Gewehr 98 kullanımdan çıkarıldı.

Genel Bilgi

G98, 740 mm'lik uzun bir namluya sahiptir. Karabina modelinden çok daha hızlı bir namlu çıkış hızına sahiptir. Standart olarak zamanında askerlere süngü ile gelirdi. Kundak içi mermi yuvası 5 mermi alır. Sürgülü olduğu için her atıştan sonra mermi sürgü çekilerek el yardımıyla dışarı atılır. Sürgü geri itildiğinde tüfek tekrar atışa hazır hâle gelir. 5 mermi aynı anda bir kılavuz metal parçasıyla üstten bastırılarak silah doldurulur. Standart 7.92x57mm Mauser mühimmat kullanır.

Osmanlı İmparatorluğu ve Türkiye'de Kullanımı

Bu tüfekler, Osmanlı İmparatorluğu'nun envanterine II. Abdülhamit zamanında girmiştir. Osmanlı İmparatorluğu, ABD'nin silah satmayı durdurması üzerine II. Abdülhamit'in girişimleri ile Alman İmparatorluğu'ndan bu silahları almayı başarmıştır. Alman İmparatorluğu müttefik arayışında olduğundan Osmanlı-Alman işbirliği gerçekleşmiştir. II. Wilhelm bu yakınlaşmanın üzerine bugün Alman Çeşmesi olarak bilinen çeşmeyi hediye etmiştir. Çok iyi tüfekler olması ve o zamana kadar daha iyileri geliştirilememesi nedeniyle uzun yıllar Türkiye Cumhuriyeti'nde de hizmet vermişlerdir. Üretilen tüfeklerde seri numarası üzerinde kullanan ülkenin amblemi vardır. Türk tüfeklerinin çoğu Amerikan M1 Garand'ın kullanılmaya başlaması ile hurda olarak yurtdışına satılmıştır. Bugün ABD ve Avrupa'da sivil koleksiyonerler arasında sürgü sisteminin üstündeki seri numarasının yanında ay-yıldız olan Türk Mauser'leri de bulunmaktadır. Bu tüfekler ABD'de kuvvetli ve ucuz oldukları için sivil avcılar ve atışçılar tarafından kullanılmaktadır. Bir tabancanın ortalama 600 dolar olduğu ABD'de bu tüfekler 100 dolara satılmaktadır. Türkiye içinde de siviller arasında az sayıda olsa da bu tüfeklerden hâlen bulunmaktadır. Bu tüfekler uzun yıllar model adı olan 98 yerine marka adı olan Mauser adıyla tanınmıştır. Bu nedenle Türkçeye Mavzer tüfek deyimi yerleşmiştir. Cumhuriyet döneminde Kırıkkale'de modifiye edilmiş Türk Mauser modelleri üretilmiştir. Bunlar Kırıkkale 38 adıyla bilinir.

Varyantları

Keskin Nişancı Modelleri

1915'te 15,000 Gewehr 98 tüfeği dürbün ile keskin nişancı tüfeğine dönüştürüldü. 2.5x ve 3x yakınlaştırmalı dürbünler hem askerî hem de sivil alanda kullanıldı.

Karabiner 98a

Süvari ve hızlı mekanize birlikler için daha kısa namlulu bir karabina Gewehr 98 varyantıdır.

Karabiner 98b

Bir başka karabina Karabiner 98b varyantıdır.

1941 yılında üretilmiş Türk yapımı 7.92 Mauser mermiler ve kılavuz metal parçası

Servis Geçmişi

Alman İmparatorluğu ve müttefikleri, I. Dünya Savaşı'nda bu tüfekle donatılmıştır. Türk Kurtuluş Savaşı'nda da kullanılmıştır. Çağının gelmiş geçmiş en iyi 2 silahından biriydi. I. Dünya Savaşı'ndan önce İspanya-Amerika Savaşı'nda kullanılıp, daha sonraları Çin'de meydana gelmiş olan Boxer Ayaklanması'nı bastırmak için kullanılmıştır. Aynı zamanda Herero ve Namaka Soykırımı ve Çin Devrimi'nde de kullanılmıştır. I. Dünya Savaşı'ndan sonra İspanyol İç Savaşı'nda Francisco Franco'ya bağlı İspanyol falanjları tarafından kullanılmıştır. II. Dünya Savaşı'na az bir zaman kala Çin-Japon Savaşı'nda kullanıldı. II. Dünya Savaşı'nda ise Gewehr 98'ler Nazi Almanyası tarafından geliştirildi ve Mauser Kar 98k tüfeği ortaya çıktı. II. Dünya Savaşı'ndan sonra Çin İç Savaşı'nda kullanıldıktan sonra modası geçtiği için kullanımdan çıkmıştı. Günümüzde sadece silah koleksiyoncularında bulunup av tüfeği olarak satılmaktadır.

1935'te üretilen Kar 98k'nın sürgü sistemi. G98'lerle aynı sisteme sahiptir, sadece namlu uzunluğu farklıdır. Resimde 41 yazan yerde Türkiye'de kullanılanlarının bazılarında ay-yıldız işlemesi vardır

Kullanıldığı Savaşlar

Kullanıcılar

Kaynakça

  1. ^ İmparatorluğu, Alman (1898-1950). "Gewehr 98". Bkz. 26 Kasım 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Kasım 2022. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">M1 Garand</span> yarı otomatik bir Amerikan piyade tüfeği

M1 Garand, bir II. Dünya Savaşı yarı otomatik bir Amerikan piyade tüfeğidir. 30 kalibrelik mermi kullanan bu tüfekler 1936'da resmi olarak Birleşik Devletler ordusunun standart servis tüfeği olan sürgülü Springfield M1903 tüfeklerinin yerini almıştır. M1 de 1958'de M14'lerle değiştirilmiştir. M1'lerin geliştirilmiş versiyonu olan M14'ler hala Amerikan ordusu tarafından kullanılmaktadır. 1963'e hala kadar çok sayıda olan M1 kullanımı, 1966 itibarıyla gitgide azaldı.

<span class="mw-page-title-main">Mauser</span> Alman tüfek firması

Mauser (Mavzer), Alman tüfek firması. 1874 yılında, Prusya ordusu için tüfek üretmek amacıyla Paul Von Mauser tarafından kurulmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Heckler & Koch G3</span> Alman yapımı piyade tüfeği

Heckler & Koch G3 , otomatik, yarı otomatik ve tam otomatik atış seçeneklerine sahip 7.62 mm'lik piyade tüfeği. 1950'lerde Alman silah üreticisi Heckler & Koch ile İspanyol devletine ait dizayn ve geliştirme ajansı CETME iş birliğiyle geliştirilmiştir. 1959 yılında Bundeswehr'in standart piyade tüfeği olarak hizmete girmiştir.

Tüfek, hafif ateşli bir silahtır. Omuza dayanarak, elde veya kucakta kullanılır. Kullanıldığı yerlere göre piyade tüfeği, su altı tüfeği, av tüfeği gibi adlar alır. Mekanizma, kundak, dipçik ve namlu olmak üzere dört ana parçadan meydana gelir. Mekanizma ateşlemeyi ve kovanı dışarı atmayı sağlar. Kundağın muhafaza ettiği namlu mermiye yön vermeye, dipçik ise tüfeğin omuza dayanarak tepkisini hafifletmeye yarar. Çeşitli tüfekler bulunur.

<span class="mw-page-title-main">Besa</span>

BESA Makineli Tüfek Çekoslovakya tarafından tasarlanan ZB 53 makineli tüfeğinin Birleşik Krallık tarafından üretilen modeliydi. Bu silah, tank silahı olarak kullanıldı.

<span class="mw-page-title-main">Vickers (makineli silah)</span>

Vickers makineli tüfeği ya da Vickers silahı, Vickers Limited firması tarafından Birleşik Krallık Ordusu için üretilen, su soğutmalı namluya sahip .303 inç (7.7 mm) mermi atabilen bir Makineli tüfekti. Makineli tüfek için 4 ila 6 kişilik bir mürettebat gerekiyordu. Bir kişi ateş ediyor, bir diğeri mühimmatı besliyor ve geri kalanı da silah taşınacağı zaman yardım ediyordu.

Mauser C96, 1896 ile 1937 yılları arasında Alman silah fabrikası Mauser tarafından üretilen yarı otomatik tabanca. Lisanssız kopyaları Çin ve İspanya tarafından 20. yüzyılın ilk yarısında üretilmiştir. Mauser C96'yı diğer silahlardan ayıran en önemli özellikleri tetik önündeki şarjörün sabit, namlusunun diğer tabancalardan daha uzun ve arkasına dipçik takılabilir olmasıdır.

<span class="mw-page-title-main">StG 44</span> tarihteki ilk saldırı tüfeği

StG 44, II. Dünya Savaşı'nda Nazi Almanyası tarafından tasarlanmıştır. Son versiyonu olan MP 44'ün 1944 yılında tasarlanması nedeni ile "44" kısaltmasıyla anılan dünyanın ilk modern saldırı tüfeğidir. StG 44'ün MP 43 ve MP 44 gibi versiyonları vardır. Bu versiyonlar orijinal StG 44'ün aynısıdır, aralarındaki tek fark üzerlerinde yapılan küçük değişikliklerdir. Aslında 1943 yılında tam olarak kullanıma hazır olmuştur, fakat 1942 yılında ilk üretildiği zamanlardan itibaren kullanıma sunulmuştur.

Karabiner 98 Kurz, 1935 yılında ilk kez Nazi Alman Silahlı Kuvvetleri Wehrmacht tarafından, Alman Mauser fabrikasına siparişi verilerek üretilen tüfektir. Kar98k sürgülü tüfeği, piyade tüfeği olarak tanımlanan uzun namlulu Gewehr 98 tüfeklerinin, araç içi gibi kapalı alanlarda daha kolay manevra yapılabilmesi için mekanizması değiştirilmeden sadece namlu boyu kısaltılarak standart piyade tüfeğine dönüştürülmüş halidir.

<span class="mw-page-title-main">Gewehr 41</span> Savaş tüfeği

Gewehr 41, bir 7.92x57mm Mauser kalibreli yarı otomatik tüfektir. Nazi Almanyası tarafından II. Dünya Savaşı sırasında yapılmıştır. Gewehr 43'ün ilk modelidir. Bir Sovyet silahı olan Tokarev SVT40 gibi özellikleri vardır. Alman Ordusu savaş için yarı-otomatik tüfeklere gereksinim duyuyordu. Daha çok da Gewehr 41'lere. Bu tüfek Alman Ordusu tarafından kullanılan en popüler silah olmuştur. Özellikle Doğu Cephesi'nde çok kullanılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Mosin-Nagant</span> 1891de tasarlanıp o yıl hizmete konulan, 1998 yılına kadar hizmette kalmış Rus yapımı elle kurmalı piyade tüfeği

Mosin-Nagant, Rus yapımı elle kurmalı piyade tüfeğidir. Tüfek 1891 yılında Rus yüzbaşı Sergei Mosin ve Belçikalı Nagant firması tarafından tasarlanıp o yıl hizmete konulmuştur. 1965 yılına kadar üretilip 1998 yılına kadar hizmette kalmıştır. Rus-Japon Savaşı, Kore Savaşı, I. Dünya Savaşı ve II. Dünya Savaşı boyunca hep hizmette kalmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Lee-Enfield</span> Piyade Tüfeği

Lee-Enfield, Büyük Britanya yapımı bir tüfek. 1907'de hizmete girmiştir ve I. Dünya Savaşı ile II. Dünya Savaşı gibi birçok savaşta kullanılmış olup günümüzde Afgan mücahitler tarafından kullanılmaktadır. Bir defada 10 mermi alabilmektedir. İlk olarak 1895 yılında James Paris Lee tarafından tasarlanmıştır. Başlıca kullanıcıları İngiliz Milletler Topluluğu olmuştur. Bu silahta İngilizlerin favori mermisi .303 British kullanılmıştır. Etkili menzili 500 metre olup keskin nişancı tüfeği versiyonunda menzil 1 km'yi bulur. Osmanlı tarafından ele geçirilen tüfekler 7,92x57mm kartuşuna uygun hale getirilip kullanılmıştır. Bu özel tüfeklere bir isim verilmediğinden dolayı, kaynaklar genelde bu tüfeklere "Enfauser" adı ile hitap eder.

<span class="mw-page-title-main">Gewehr 43</span> II. Dünya Savaşında kullanılan, yarı otomatik bir keskin nişancı tüfeği

Gewehr 43, 7.92x57mm Mauserlik kurşun kullanan gaz kaçırmalı kilit sistemine sahip yarı otomatik bir silah türüdür.

Volkssturm, II. Dünya Savaşı'nın son aylarında Adolf Hitler'in emriyle Alman erkeklerinden oluşturulan halk kurtuluş ordusu. Örgüt milislerinin yaşları 16 ila 60 arasında olmakla beraber katılım için daha önce orduda askeri eğitim almış olma şartı yoktu.

<span class="mw-page-title-main">MP 18</span> tarihte kullanılan ilk hafif makineli silah

MP 18, Theodor Bergmann tarafından üretilen bir hafif makineli tüfektir. Aynı zamanda tarihte kullanılan ilk hafif makineli silahtır.

<span class="mw-page-title-main">7,92x57mm Mauser</span> Mühimmat

7.92x57mm mühimmat, Alman Gewehr-Prüfungskommission (G.P.K.) tarafından Gewehr 1888 için tasarlanmıştır. Daha sonra Mauser tüfeklerinde de kullanılmıştır. Alman Ordusu 1888 yılında M/88 7.92x57mm I adında kullanmaya başlamıştır. M/88 mühimmatı, 1905 yılında 7.92x57mm IS olarak geliştirilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Type 99 (hafif makineli silah)</span>

Type 99, II. Dünya Savaşı sırasında Japon İmparatorluk Kara Kuvvetleri ve Deniz Kuvvetleri tarafından kullanılmış Japon yapımı hafif makineli tüfek.

Bu listede Kore Savaşında (1950-1953) kullanılan silahlardan bahsedilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Mauser 87</span>

Mauser 87, Alman İmparatorluğu'nun Osmanlı İmparatorluğu'na özel olarak ürettiği silahtır. Halk arasında mavzer olarak bilinir. Osmanlı ordusunun klasik ordu teşhizatıdır. II. Abdülhamid'in çabaları sonucunda ülkeye girmeyi başarmıştır.Toplam 730.000 adet sipariş edilmiştir. Cihan Harbi Osmanlı'nın savaştığı tüm cephelerde kullanılmıştır. Osmanlı İmparatorluğu, ordu reformuyla birlikte Almanya'dan pek çok bu silahlardan sipariş etmiştir.Osmanlı, Almanya'dan aynı markanın farklı modellerini de almıştır. Bu silahlar Kurtuluş Savaşında da büyük zaferlere vesile olmuştur.

Tip 44 süvari tüfeği , Japon üretimi bir kurmalı tüfektir. Tüfek, yaygın olarak Tip 44 karabina olarak da bilinir. Tip 44, her ikisi de Tip 38 hizmet tüfeği temeline dayandığından Tip 38 karabina ile karıştırılabilir. 1911'de Arisaka Nariakira tarafından tasarlanan tüfek, süvari birlikleri için tasarlanan bir karabinadır. Tüfeğin sabit bir süngüsü vardı ve ilk olarak I. Dünya Savaşı'ndan önce hizmete alındı. Yüksek sayılarda üretilen tüfek, II. Dünya Savaşı'nın ilk yıllarında hala üretimdeydi.