İçeriğe atla

Getsemani

Getsemani Bahçesi.

Getsemani, Doğu Kudüs'teki Zeytindağı'nın eteklerinde, Yeni Ahit'in dört İnciline göre İsa'nın çarmıha gerilmeden önce ızdırap çektiği ve tutuklandığı bahçedir. Günümüzde kilise arazisinde, hepsi birbirine bitişik olan ve İncil'deki Getsemani ile özdeşleştirilen birkaç küçük zeytinlik bulunmaktadır.

Etimoloji

Getsemani, Matta İncili'nin[1] ve Markos İncili'nin[2] Yunanca orijinalinde Γεθσημανή (Gethsēmanḗ) olarak geçer. Bu kelime Aramice ܓܕܣܡܢ (Gaḏ-Šmānê) kelimesinden türemiştir ve 'zeytinyağı çıkarma, zeytinyağı presi' anlamına gelmektedir.[3] Matta 26:36[1] ve Markos 14:32'te[2] bir yer ya da mülk anlamına gelen χωρίον (chōríon) olarak adlandırır. Yuhanna İncili ise İsa'nın havarileriyle birlikte bir bahçeye (κῆπος, kêpos) girdiğini söyler.[4]

Konum

Yeni Ahit'e göre Getsemani, İsa ve havarilerinin sürekli olarak ziyaret ettikleri ve Yahuda İşkariyot'un İsa'nın tutuklandığı gece İsa ile buluştuğu yerdir.[5]

Farklı mezhepler tarafından İsa'nın ihanete uğradığı gece dua ettiği yer olduğu iddia edilen Zeytindağı'nın batı eteğinde ya da yakınında dört yer vardır:[6]

  1. "Izdırap Kayası" üzerine inşa edilen Tüm Milletler Katolik Kilisesi'nin bahçesi;
  2. Kuzeyde Meryem Ana Türbesi'nin yakınındaki yer;
  3. Doğudaki Rum Ortodoks bölgesi;
  4. Mecdelli Meryem Kilisesi'nin yanındaki Rus Ortodoks meyve bahçesi.

İlk baskısı 1880 yılında yapılan The Land and the Book adlı kitabın yazarı William McClure Thomson bahçe hakkında şöyle yazmıştır: "Kudüs'e ilk geldiğimde ve daha sonraki uzun yıllar boyunca bu toprak parçası, burayı ziyaret edip yaşlı zeytin ağaçlarının altında ibadet yapmak isteyen herkese açıktı. Ancak Latinler son birkaç yıl içinde buraya tek başlarına sahip olmayı başardılar ve etrafına yüksek bir duvar inşa ettiler. Yunanlılar ise biraz kuzeyinde başka bir yer uydurdular. Benim izlenimim her ikisinin de yanlış olduğu yönünde. Bu konum kente çok yakındır ve her zaman doğuya doğru giden büyük caddeye o kadar yakın olmalıdır ki, Efendimiz o tehlikeli ve kasvetli gecede inzivaya çekilmek için burayı seçmiş olamaz. Ben bahçeyi şimdiki Getsemani'nin birkaç yüz metre kuzey doğusundaki tenha vadiye yerleştirme eğilimindeyim."[7]

Yukarıda anlatılanların tümü uzun süredir devam eden geleneğe ve Markos (14:31) ve Matta'nın (26:36) sinoptik anlatımlarının Yuhanna 'in anlatımıyla (Yuhanna 18:1) birleştirilmesine dayanmaktadır. Markos ve Matta İsa'nın "yağ deposu (Getsemani) denilen yere" gittiğini kaydederken, Yuhanna Kidron Vadisi yakınlarındaki bir bahçeye gittiğini belirtir. Modern araştırmalar, Getsemani'nin tam yerinin bilinmediğini kabul eder.[8]

Kaynakça

  1. ^ a b "Matta 26:36". kutsalkitap.info.tr. 19 Mayıs 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Mayıs 2024. 
  2. ^ a b "Markos 14:32". kutsalkitap.info.tr. 19 Mayıs 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Mayıs 2024. 
  3. ^ Metzger, Bruce M.; Coogan, Michael D., (Ed.) (1993). The Oxford Companion to the Bible. Oxford, UK: Oxford University Press. s. 253. ISBN 0-19-504645-5. 
  4. ^ "Yuhanna 18:1". kutsalkitap.info.tr. 19 Mayıs 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Mayıs 2024. 
  5. ^ Brown, S. Kent (1992), "Gethsemane", Ludlow, Daniel H (Ed.), Encyclopedia of Mormonism, New York: Macmillan Publishing, ss. 542-543, ISBN 0-02-879602-0, OCLC 24502140 
  6. ^ Wycliffe Bible Encyclopedia, "Gethsemane", p.675, 1975, 0-8024-9697-0
  7. ^ Thomson, William M. 1806-1894. The Land And the Book. New York: Harper & brothers, 1860.
  8. ^ The Complete Gospels: Annotated Scholars Version. 1994, Polebridge Press. p. 108, note on Matthew 26:36
Wikimedia Commons'ta Gethsemane ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır.

Ek okumalar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">İncil</span> Nasıralı İsanın yaşamını, öğretilerini, ölümünü ve dirilişini anlatan biyografi metinleri

İncil, İsa'nın yaşamını, öğretilerini, ölümünü ve dirilişini anlatan her bir biyografidir. Matta, Markos, Luka ve Yuhanna tarafından kaleme alınmış olan ve yazarlarının adlarıyla anılan dört incil, Yeni Ahit'in ilk dört bölümünü teşkil eder. İncil sözcüğü Türkçe konuşan kimseler arasında sıklıkla Yeni Ahit anlamında kullanılır. Bu kullanıma –hatalı olsa dahi– Türkçe Hristiyan kaynaklarda da rastlanabilir. Bu kaynaklarda Müjde sözcüğü de Yeni Ahit anlamında kullanılır.

<span class="mw-page-title-main">Yeni Ahit</span> Kitâb-ı Mukaddesin ikinci kısmı

Yeni Ahit veya Yeni Antlaşma, Kitab-ı Mukaddes'in Eski Ahit'in ardından gelen ve Grekçe kaleme alınmış olan ikinci kısmına Hristiyanların verdiği isimdir. İnançlı Yahudilerce "Yeni Ahit" kabul edilmez. Hristiyanlarca kutsal kabul edilen 27 kitapçıktan oluşan bir kitap bütünüdür.

<span class="mw-page-title-main">Petrus</span> İsanın 12 havarisinden biri ve geleneğe göre 1. Katolik Kilisesi papası (MÖ 1-MS 65)

Simun Petrus, İsa'nın on iki havarisinden biridir. İsa'nın diğer bir havarisi olan Andreas'ın kardeşidir.

<span class="mw-page-title-main">Hristiyanlıkta İsa</span> Hristiyanlık inancında Mesih ve Tanrının Oğlu

Hristiyanlıkta İsa, birçok ana akım Hristiyan mezhebinde Üçlü Birlik'teki ikinci figür olan Oğul Tanrı'dır. Bununla birlikte, İsa'nın Tanrı'dan farklı bir kişilik olduğuna ve Tanrı'ya bağımlı olduğuna inanan mezhepler de vardır. Hristiyanlığın her biçiminde, İsa'nın "Eski Ahit" olarak adlandırılan Tanah'ta kehanet edilen Yahudi mesih olduğuna inanılmaktadır. Çarmıha gerilişi ve ardından dirilişi sayesinde Tanrı'nın insanlara kurtuluş ve sonsuz yaşam sunduğuna, ve İsa'nın, insanlığı Tanrı ile barışın günahını telafi etmek için öldüğüne inanılmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Yuhanna</span>

Yuhanna, Hristiyanlık inancına göre İsa'nın 12 havarisinden biridir. Aslen Yahudi olan Yuhanna'nın, Yuhanna İncili'nin yazarı olduğu düşünülmektedir. Bu kitap dışında, Yuhanna'nın 1., 2. ve 3. mektupları ve Vahiy, Yuhanna'nın kaleme aldığına inanılan Yeni Antlaşma kitaplarındandır. Zebedi'nin oğlu olduğu bilinen Yuhanna'nın Efes'te öldüğüne inanılıyor.

Havârî, İsa'nın öğüt ve inançlarını yayma işiyle görevlendirdiği mürit ve öğrencilerinden her biri. Havari sözcüğü ile çoğunlukla "İsa'nın 12 Havarisi" kastedilmekle birlikte, kavram İsa'nın Hristiyanlığı yaymaya çalışan bazı diğer öğrencileri için de kullanılır.

<span class="mw-page-title-main">Yahya</span> Yahudi din büyüğü

Yahya veya Yuhanna, İsa'nın çağdaşı, Zekeriya'nın ise oğlu olan Yahudi din büyüğüydü. Hristiyanlıkta Vaftizci Yahya olarak anılır ve aziz kabul edilir. Hristiyanlar tarafından her yıl 24 Haziran'da "Vaftizci Aziz Yuhanna Günü" kutlanır. Bahá’ílik, Sâbiîlik ve İslam'da ise bir peygamber olarak kabul edilir. Bu durum Yeni Ahit'teki Matta, Markos, Luka ve Yuhanna İncilleri ile Kur'an'da ve Bahá’í metinlerinde teyit edilir.

<span class="mw-page-title-main">Matta İncili</span> Yeni Ahitin ilk bölümü

Matta İncili, Kutsal Kitap'ın dizisine ait olan kanonik bir kitaptır. Yunanca Kutsal Yazıların ya da Yeni Ahdin ilk kitabıdır. Bu incilin Matta adlı bir adam tarafından yazıldığı genellikle kabul edilir.

<span class="mw-page-title-main">Markos İncili</span> Yeni Ahitin ikinci bölümü

Markos İncili, Kutsal Kitap dizisine ait olan kanonik bir kitaptır. Yunanca Kutsal Yazıların ya da Yeni Ahdin ikinci kitabıdır. Bu incilin Markos adlı bir adam tarafından yazıldığı genellikle kabul edilir. Markos'un bölümleri ve konuları vardır.

Sinoptik İnciller, Kitab-ı Mukaddes'te yer alan ve doğru kabul edilen dört incilden Matta, Markos ve Luka'ya ait olan üçü. Sinoptik, Yunanca "eş görünümlü" demektir. Bu üç incil konu ve üslup olarak birbirine benzediği, hatta önemli miktarda ortak metin içerdiği için Sinoptik adını almıştır. Dördüncü incil olan Yuhanna da İsa'nın hayatını anlatmakla birlikte, üslubu ve içeriği Sinoptiklerden farklıdır.

<span class="mw-page-title-main">Bahçede Izdırap</span> İsanın Son Yemek ile tutuklanması arasındaki zamanda yaşadığı olaylara verilen isim

Bahçede Izdırap, İsa'nın Son Yemek ile tutuklanması arasındaki zamanda yaşadığı olaylara verilen isimdir.

<span class="mw-page-title-main">Andreas</span> İsanın on iki havarisinden biri

Havari Andreas ; Andreas ya da Doğu Ortodoks geleneğinde İlk Çağrılan olarak da bilinir, İsa'nın on iki havarisinden biridir. Doğu Ortodokslarda Konstantinopolis ekümenik patriğinin Andreas'ın havari halefi olduğu kabul edilir.

<span class="mw-page-title-main">Yusuf (Yeni Ahit)</span> Hristiyan aziz, Meryemin kocası ve İsanın dünyevi babası

Yusuf, Hristiyanlığa göre İsa'nın dünyevi babası olan Yahudi bir marangozdu. Hristiyanlıkta Aziz olarak kabul edilir ve 19 Mart "Aziz Yusuf Günü", 1 Mayıs "İşçi Aziz Yusuf Günü" olarak kutlanır. Yeni Ahit'te İsa'nın dünyevi babası ve Bakire Meryem'in eşi olarak bahsedilir. Yusuf'tan özellikle Matta ve Luka İncillerinde bahsedilir. Roma Katolik inanışına göre evrensel kilisenin baş azizi ve koruyucusudur.

<span class="mw-page-title-main">Barabbas</span> Kutsal Kitapta adı geçen kişi

Barabbas veya İsa Barabbas, Hristiyan anlatıda İsa'nın Tutkusu'nda adı geçen bir figürdür. Kudüs'te Fısıh Bayramı'nda Pontius Pilatus tarafından serbest bırakılan bir isyancıdır.

<span class="mw-page-title-main">Evanjelist Markos</span> İsanın havarisi

Müjdeci Markos veya Evanjelist Markos, geleneksel olarak Markos İncili'ni yazdığı düşünülen kişi. Katolik Kilisesi tarafından uzunca bir süre Matta (insan), Luka (buzağı) ve Yuhanna (kartal) ile birlikte Apokalips 4'te geçen dört yaşayan mahluktan (aslan) biri olarak sınıflandırılmıştır. Yetmiş Havariden biri olarak Markos pentarşinin 3 ana piskoposluk makamından olan İskenderiye Kilisesi'ni kurmuştur. Oruç günü 25 Nisan olan Markos'un sembolü aslandır.

<span class="mw-page-title-main">Ebedî hayat (Hristiyanlık)</span>

Ebedî hayat, Hristiyanlıkta, geleneksel inanca göre, ölümden sonra gerçekleşen devamlı hayattır. Havarilerin Amentüsü'nde şöyle geçmektedir: "...Bedenin dirilişine ve ebedî hayata... iman ediyorum." Geleneksel inanışa göre, ebedî hayat, İsa'nın ikinci gelişinden ve ölülerin dirilişinden sonra başlayacaktır. Bununla birlikte, Yeni Ahit'teki Yuhanna kitaplarında, bu dünyevi hayatın içindeyken de imanlı kişinin kendisi için önceden belirlenmiş bir ebedi hayata kavuşabileceği ima edilmektedir.

Golgota, İncil'deki anlatımlara göre Kudüs surlarının hemen dışında yer alan ve İsa'nın çarmıha gerildiği tepe. Matta İncili, Markos İncili ve Yuhanna İncili''nin güncel Türkçe çevirisinde "kafatası" anlamına geldiği belirtilmektedir. Ayrıca Luka İncili'nde yalnızca "kafatası" olarak anılmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">İsa'nın çarmıhtaki yedi özdeyişi</span> İsanın çarmıha gerilirken söylediği sözler

İsa'nın çarmıhtaki yedi özdeyişi, Kutsal Kitap'a göre İsa'nın çarmıha gerilme sürecinde söylediği yedi sözdür. Geleneksel olarak, "sözler" diye anılır. Kutsal Kitap'ta bir araya getirilmiştir. Üçü Luka, ikisi Yuhanna, bir tanesi de Matta ve Markos'ta aynı şekilde geçmektedir. Sonuncu söz ise Yuhanna'da doğrudan Matta ve Markos'ta ise alıntılanarak geçmektedir. Matta ve Markos'ta İsa, Tanrı'ya yakarmaktadır. Luka'da ise katillerini affetmekte, pişmanlık duyan hırsızı rahatlatır ve ruhunu Baba'ya emanet eder. Yuhanna'da annesiyel konuşup susadığını ve dünyadaki yaşamının son bulduğunu söylemektedir.

<span class="mw-page-title-main">Papirüs 45</span>

Papirüs 45 Yunanca Kutsal Yazıların Grekçede yazılan eski bir kopyasıdır. ayrıca Chester Beatty I adı altında da tanınır. Bu el yazması tüm dört İncillerden ve Elçiler İşleri kitabından ayetler içermektedir. Onlar ekseriyetle Dublin'deki (İrlanda) Chester Beatty koleksiyonunda bulunur. Bir parça Viyana'da Österreichische Nationalbibliothek'te bulunur.

<span class="mw-page-title-main">1. Yuhanna</span> Yeni Ahitteki yedi Genel (Katolik) mektuptan biri

Birinci Yuhanna Mektubu ya da Yuhanna'nın Birinci Mektubu Yunanca Kutsal Yazıların bir kitabıdır. Sadece 1. Yuhanna olarak da adlandırılmaktadır. Bu mektup Yuhanna'nın adını taşıyan üç mektubunun birincisidir ve tüm Hristiyan cemaatlere yazıldı. Bunun için o „katolik“ mektup olarak adlandırılır.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.