İçeriğe atla

Getbol

UNESCO Dünya Mirası
Getbol, Kore Gelgit Düzlükleri
KonumKuzey Jeolla,
Güney Chungcheong ve
Güney Jeolla, Güney Kore
KriterDoğal: x
Referans1591
Tescil2021 (44. oturum)
BölgeAsya-Pasifik

Getbol (Korece갯벌), çamur düzlükleri veya gelgit düzlükleri, kıyı tortul sistemleridir. Bunlar, göçmen kuşlar ve istiridye, yengeç, ahtapot ve salyangoz gibi deniz faunası da dahil olmak üzere farklı organizma türleri için önemli yaşam alanlarıdır. Alan, her biri başka bir getbol tipini (nezgi tipi, açık gömülü tip, takımada tipi ve yarı kapalı tip) temsil eden dört alandan oluşmaktadır. 2021 yılında bu dört getbol alanı UNESCO Dünya Mirası listesine dahil edildi.[1]

Kaynakça

  1. ^ "Getbol, Korean Tidal Flats". UNESCO Dünya Miras Merkezi. 5 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Mayıs 2024. 

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Türkiye'deki Dünya Mirasları listesi</span> Vikimedya liste maddesi

Türkiye'de yirmi bir tane UNESCO Dünya Mirası bulunmaktadır. İlk olarak 1985'te İstanbul'un Tarihî Alanları, Göreme Millî Parkı ve Kapadokya ile Divriği Ulu Camii ve Darüşşifası, son olarak da 2023'te Gordion ile Anadolu'nun Ortaçağ Dönemi Ahşap Hipostil Camileri listeye dâhil edildi. Listedeki varlıklardan on dokuzu kültürel, ikisi karma alandır. Türkiye'nin Dünya Mirası Geçici Listesi'nde ise yetmiş dokuz tane varlığı bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Bulunduğu ülkelere göre Dünya Mirasları listesi</span> Vikimedya liste maddesi

2024 yılı sonu itibarıyla, 195 "Taraf Devlet"te 1.223 Dünya Mirası Alanı bulunmaktadır. 1,223 Dünya Mirası Alanının 952'si kültürel, 231'i doğal, 40'ı karma özelliktedir. Bu Dünya Mirası Alanlarının 49'u sınıraşırı alan olup, birden fazla ülke tarafından paylaşılmaktadır. Sınıraşırı alanları paylaşan toplam 72 ülke bulunmaktadır. Ülkeler Dünya Miras Komitesi tarafından Afrika, Arap Devletleri, Asya ve Pasifik, Avrupa ve Kuzey Amerika ve Latin Amerika ve Karayipler olmak üzere beş coğrafi bölgeye ayrılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Azerbaycan'daki Dünya Mirasları listesi</span> Vikimedya liste maddesi

1972 yılında imzalanan UNESCO Dünya Mirası Sözleşmesi ile Birleşmiş Milletler Eğitim, Bilim ve Kültür Örgütü (UNESCO), kültürel veya doğal miras açısından önem taşıyan yerler olan Dünya Mirasları kavramını tanımladı. Doğal özellikler, jeolojik ve fizyografik oluşumlar ve bilim, koruma veya doğal güzellik açısından önemli olan doğal alanlar doğal miras olarak tanımlanır. Azerbaycan, Dünya Kültürel ve Doğal Mirasının Korunmasına Dair Sözleşmeyi 16 Aralık 1993'te onaylamasıyla ülkedeki alanlar listeye dahil edilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Gelgit düzlüğü</span>

Gelgit daireler olarak bilinen gelgit düzlüğü veya çamur daireleri, gelgit ya da nehir tarafından depolanarak oluşturulan kıyı sulak alanlardır. Bunlar; koylar,lagünler,haliç gibi korunaklı alanlarda bulunurlar. Jeolojik katmanlar olarak gelgit düzlüğü nehir ağzında silt, kil ve deniz hayvanlarının tortu birikimi sonucunda çamura maruz kalarak katmanlar halinde görülebilirler. Bir gelgit düzlüğü içinde tortu çoğunlukla gelgit bölgesinin içindedir. Günde yaklaşık olarak iki kez çamura maruz kalırlar.

<span class="mw-page-title-main">Dünya Mirası</span> kültürel veya fiziksel önemi nedeniyle UNESCO tarafından listelenen yer

Dünya Mirası, UNESCO tarafından listelenen, özel kültürel veya fiziksel öneme sahip yerlerden her birine verilen addır. Genel Kurul tarafından seçilen 21 UNESCO üyesi ülkenin oluşturduğu Dünya Miras Komitesi tarafından yönetilen uluslararası Dünya Mirası Programı bu listeyi güncellemektedir.

<span class="mw-page-title-main">Gochang, Hwasun ve Ganghwa Dolmen Alanları</span>

Gochang, Hwasun ve Ganghwa Dolmen Alanları, MÖ 1. binyılda Megalitik Kültürü, Kore Yarımadası'nda ortaya çıktığı zaman, yüzlerce taş dolmenin mezarlık veya ritüel amaçlarla kullanıldığı yerdir. 2000 yılında UNESCO tarafından Dünya Mirası listesine dahil edildi. Kore'nin bu üç alanda çoğunlukla yoğunlaşmış olan dolmenlerin, dünya dolmenlerinin %40'ından fazlasını içerdiği tahmin edilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Gyeongju Tarihi Alanları</span>

Gyeongju Tarihi Alanları, Güney Kore'de bulunan Silla döneminden kalma arkeolojik bölgelerdir. Korunan alanlar, tapınak ve saray kalıntılarını, açık pagoda ve heykeltıraşları ve diğer kültürel eserleri kapsamaktadır. Tarihi alanlar, bazen dünyanın en büyük açık müzelerinden biri olarak bilinir. Gyeongju Tarihi Alanları, 2000 yılında UNESCO Dünya Mirası listesine dahil edildi.

<i>Tripitaka Koreana</i>

Tripitaka Koreana, 13. yüzyıldan kalma 81,258 adet Kore Tripitaka ahşap baskı bloku grubudur. 1496 başlık ve 6568 ciltlik bölümde düzenlenen 52.330.152 karakterde bilinen hatasız veya hatalı bir şekilde Hanja karakterler ile yazılmış olup dünyadaki en kapsamlı ve en eski sağlam Budist kutsal yazıtlardır. Her bir tahta blokun yüksekliği 24 cm ve uzunluğu 70 cm olup kalınlığı ise 2,6 ile 4 cm arasındadır ve her biri yaklaşık üç ile dört kilogram ağırlığındadır. Ahşap bloklar üst üste dizildiğinde 2.74 km ile Baekdu Dağı kadar uzun, sıraya dizildiğinde ise yaklaşık 60 km uzunluğunda ve 280 ton ağırlığında olabilmektedirler. Ahşap bloklar, 750 yıl önce oluşturulmalarına rağmen günümüze kadar bozulmadan kalabilmişlerdir. Tripitaka Koreana Güney Kore'nin Güney Gyeongsang eyaletinde bulunan Haeinsa Tapınağı'nda saklanmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Namhansanseong</span>

Namhansanseong, Güney Kore'nin başkenti Seul'un 25 km güneydoğusunda bulunan bir kaledir. Kale, 480 metre yükseklikte bir tepede yer almakta olup Seul'u korumak amacıyla inşa edilmiştir. Günümüzde Güney Kore'nin egemenliğinin bir simgesi olarak görülmektedir. Kale 2014'te UNESCO Dünya Mirası listesine dahil edildi.

<span class="mw-page-title-main">Bulguksa</span> Tapınak

Bulguksa, Güney Kore'nin Kore Budizmi'nin Jogye tarikatının bir baş tapınağıdır. Tapınak, Gyeongju kenti sınırları içerisinde yer almakta olup Dabotap ve Seokgatap taş pagodaları, Cheongun-gyo ve Buda'nın iki adet yaldızlı bronz heykeli de dahil olmak üzere Güney Kore'nin Ulusal Hazinesi'nin yedisini kapsamaktadır. Bulguksa, 1995 yılında Seokguram ile birlikte UNESCO Dünya Mirası listesine dahil edildi.

<span class="mw-page-title-main">Güney Kore'deki Dünya Mirasları listesi</span> Vikimedya liste maddesi

1972 yılında imzalanan UNESCO Dünya Mirası Sözleşmesi ile Birleşmiş Milletler Eğitim, Bilim ve Kültür Örgütü (UNESCO), kültürel veya doğal miras açısından önem taşıyan yerler olan Dünya Mirasları kavramını tanımladı. Doğal özellikler, jeolojik ve fizyografik oluşumlar ve bilim, koruma veya doğal güzellik açısından önemli olan doğal alanlar doğal miras olarak tanımlanır. Güney Kore'nin, Dünya Kültürel ve Doğal Mirasının Korunmasına İlişkin Sözleşmeyi 14 Eylül 1988'de onaylamasıyla ülkedeki alanlar listeye dahil edilmiştir.

Çin'de 2016 yılı itibarı ile 50 adet Dünya Mirası bulunmaktadır. İlk olarak 1987'de Ming ve Qing Hanedanları İmparatorluk Sarayları, İlk Çin İmparatoru'nun Mozolesi, Mogao Mağaraları, Tai Dağı, Zhoukoudian Pekin Adamı Alanı ile Çin Seddi, son olarak 2016'da Shennongjia listeye dâhil edildi. Listedeki varlıklardan 35'i kültürel, 11'i doğal ve dördü karma alanlardır.

<span class="mw-page-title-main">Yunanistan'daki Dünya Mirasları listesi</span> Vikimedya liste maddesi

Yunanistan'da on sekiz tane UNESCO Dünya Mirası bulunmaktadır. İlk olarak 1986'da Bassae'deki Apollon Epikurios Tapınağı, son olarak da 2016'da Filippi listeye dâhil edildi. Listedeki varlıklardan on altısı kültürel, ikisi karma alandır.

<span class="mw-page-title-main">Stora Alvaret</span>

Stora Alvaret, İsveç'in Öland kentinde bulunan çorak bir kireç taşı düzlüktür. Bölgede, ince zemin mantosu ve yüksek pH seviyeleri nedeniyle çok sayıda nadir tür de dahil olmak üzere büyük bir bitki örtüsü çeşitliliği gözlenir. Stora Alvaret, olağanüstü biyoçeşitliliği ve tarih öncesi önemi nedeniyle UNESCO tarafından bir Dünya Mirası olarak belirlenmiştir. Bu alanı 260 kilometre kareyi aşmakta ve bu hali ile Avrupa'daki en geniş alan haline gelmekte ve ada arazisinin dörtte birinden fazlasını oluşturmaktadır. Stora Alvaret, ağaçlardan yoksun değildir; çeşitli seyrek bodur ağaçlar barındırmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Liverpool Deniz Ticareti Şehri</span>

Liverpool Deniz Ticareti Şehri, Liverpool, İngiltere'de UNESCO tarafından belirlenen bir Dünya Mirası sitesidir. Pier Head, Albert Dock ve William Brown Caddesi dahil olmak üzere Liverpool şehir merkezinde bulunan altı alandan oluşmaktadır ve kentin en ünlü simgelerinden birçoğunu içermektedir.

<span class="mw-page-title-main">Cornwall ve Batı Devon Madencilik Peyzajı</span> İngilterede bir Dünya Mirası alanı

Cornwall ve Batı Devon Madencilik Peyzajı, İngiltere'nın güneybatısındaki Cornwall ve West Devon'da yer alan maden sahalarını içeren bir Dünya Mirası alanıdır. Alan, Temmuz 2006'da Vilnius'taki UNESCO Dünya Miras Komitesi'nin 30. Oturumunda Dünya Mirası listesine eklendi. 2011'de South Crofty'de madenciliği yeniden başlatmak ve Hayle Harbor'da bir süpermarket inşa etmek için planlar yapıldı ve Dünya Miras Komitesi, 2014 yılında, Dünya Mirası alanını Tehlike altındaki Dünya Mirasları listesi'ne dahil etme kararı aldı ancak bu karar reddedildi.

<span class="mw-page-title-main">Pireneler - Mont Perdu Dünya Mirası Alanı</span>

Pireneler - Mont Perdu Dünya Mirası Alanı, Pirenelerde, İspanya ve Fransa arasındaki sınırda yer alan bir Dünya Mirası alanıdır. Monte Perdido'nun zirvesi sınırın İspanya tarafındadır. Dünya Mirası, 1997'de listelenmiş, 1999'da Fransa'daki Gèdre Komünü'nü dahil edilerek genişletildi.

<span class="mw-page-title-main">Bongjeongsa</span>

Bongjeongsa, Güney Kore'deki Kuzey Gyeongsang ilinin Andong kentindeki Cheondeung Dağı eteklerinde bulunan bir Kore Budist tapınağıdır. Jogye Tarikatı'nın 16. dalının ana tapınağı olan Gounsa'nın bir yan tapınağıdır.

<span class="mw-page-title-main">Seowon</span>

Seowon, orta ila geç Joseon Krallığı döneminde Kore'nin en yaygın eğitim kurumlarıydı. Özel kurumlardı ve Konfüçyüs tapınağı ile hazırlık okulu işlevlerini birleştirdiler. Eğitim açısından, seowon öncelikle öğrencileri ulusal kamu hizmeti sınavlarına hazırlamaya çalışmaktaydı. Çoğu zaman, seowon sadece aristokrat yangban sınıfının öğrencilerine hizmet etmekteydi. 6 Temmuz 2019'da UNESCO, dokuz seowon alanını Dünya Mirası Alanı olarak listeledi.

<span class="mw-page-title-main">Koramaz Vadisi</span> Kayseri de bir vadi

Koramaz Vadisi, Türkiye'nin Kayseri ilinde yer alan bir vadidir. Deprem kırığı sonucunda oluşan ve doğu-batı yönünde konumlanan vadinin uzunluğu 12 km iken rakımı 250 m ila 1.550 m arasında değişmektedir. Vadide kayadan yapılmış kırk iki tane kilise vardır. UNESCO, 2020'de vadiyi Dünya Mirası Geçici Listesi'ne dahil etti.