İçeriğe atla

Gerçek papağan

Gerçek papağan
Biyolojik sınıflandırma Bu sınıflandırmayı düzenle
Âlem:Animalia
Şube:Chordata
Sınıf:Aves
Takım:Psittaciformes
Üst familya:Psittacoidea
Illiger, 1811
Familyalar
Psittacidae

Psittrichasiidae

Psittaculidae

Gerçek papağanlar, Papağansılar biyolojik takımının üç üst ailesinden[Not 1] biri olan Psittacoidea üst ailesini oluşturan yaklaşık 350 türden oluşan renkli, (bazı önemli istisnalar dışında[Not 2]) uçabilen, kanca gagalı, genellikle otobur kuşlar. Gerçek papağanlar dünyada yaygın bir biçimde gözlenebilir; Meksika, Orta ve Güney Amerika, Sahra Altı Afrika, Hindistan, Güneybatı Asya, Avustralya ve doğusunda Pasfik Okyanusu'nun ötesinde Polinezya'da yaşayan türleri vardır. Gerçek papağanlar altında loriket, Amazon papağanı, jako ve muhabbet kuşu en bilinen türlerdir.

Genel bakış

Gerçek papağanların gagasının karakteristik eğimli bir şekli vardır, çene kafatasına bağlandığı yere göre biraz daha hareketlidir ve genellikle kapalı durumdadır. Ayrıca yüksek kafatası kapasitesine sahiptirler ve en akıllı kuş türlerinden biridir. İyi uçarlar ve ağaç dallarına oldukça yetenekli bir şekilde tırmanabilirler.

Bazı türleri ses telleri olmamasına rağmen insan ve diğer sesleri taklit edebilirler. Ses tellerinin yerine soluk borusunun bitişinde ses çıkarmalarını sağlayan bir organ vardır.

Çoğu papağanlar gibi Psittacidae temelde tohum yer. Türlerin diyetleri arasında diyet farklılıkları gözlenebilir. Türüne göre diyete meyveler, kabuklu yemişler, yapraklar, böcekler, hatta diğer hayvanlar eklenebilir. Loriketler genellikle nektar içerler; diğer pek çok papağan türü de nektar içer. Çoğu Psittacidae türü tek eşli çiftler kurar ve kovuklarda yuvan yapar.

Dağılımı ve habitatı

Gerçek papağanlar dünyanın tropik ve tropik altı bölgelerinde, çoğunlukla Güney yarımkürede yaşar. Avustralya, Hindistan, Güneydoğu Asya, Sahra Altı Afrika, Orta ve Güney Amerika'yı kapsayan habitatları nemli tropik ormanlardan çöllere kadar değişiklik gösterir. Amerika Birleşik Devletleri'nde yaşayan iki türden birinin soyu tükenmiştir (Karolina paraket). Büyük popülasyonlar Avustralasya, Güney Amerika ve Orta Amerika'da yaşar.

Koruma durumu

Dünya Doğa ve Doğal Kaynakları Koruma Birliği'nin (IUCN Kırmızı Listesi'nin kuşlar kısmına bakınız) yanı sıra ulusal ve kâr amacı gütmeyen kurumlar tarafından pek çok türünün neslinin tehlikede olduğu belirlenmiştir. Kuşlar ve diğer vahşi hayvanların ticareti Vahşi Fauna ve Floraya Ait Nesli Tehlikedeki Türlerin Uluslararası Ticareti Konvansiyonu (CITES) ile düzenlenmiştir. Neredeyse bütün papağanlar CITES listesindedir ve ticareti ya yasaktır ya da sınırlandırılmıştır. Vahşi papağanların evcil hayan olarak yakalanması, avcılık, habitat yok olması, istilacı türlerle rekabet vahşi nüfusun azalmasına neden olmuştur. Papağanlar diğer kuş türlerine göre bu durumdan daha fazla etkilenmiştir.[1] Satılması için vahşi ortamında yakalanan hayvanlardan çok azı yakalama ve nakil işlemleri sırasında hayatta kalır. Hayatta kalanlarda hapis sırasındaki kötü koşullar, kötü beslenme ve stresten dolayı ölür. Halk tarafından tanınan türlerin yaşadığı habitatları koruma çalışmaları sırasında aynı ekosistemde yaşayan ve daha az tanınan türler de koruma altına alınmıştır.[2]

Yaklaşık 18 papağan türünün nesli 1500 yılından beri tükenmiştir. Bu türlerin neredeyse hepsi Psittacoidea üst ailesinin üyesidir.

Taksonomi

Papağan ailesinin Psittacidae (Psittacifromes takımını içeren Cacatuidae ailesi ile birlikte) geleneksel olarak iki alt familya içerdiği kabul edilir, Psittacinae (tipik papağanlar ve benzerleri) ve Loriinae (lori ve loriketler).[4] Ancak papağan aile ağacı günümüzde Psittacoidea üst ailesi altında yeniden düzenlenmiştir: Psittacidae ailesi üç ayrılmış, Strigopini ve Nestorini bölünmüş ve Strigopoidea ailesi altına alınmış ve yeni tektip üst aile Cacatuidae ailesini içerecek şekilde Cacatuoidea üst ailesi kurulmuştur.[3]

Aşağıdaki sıralama en güncel bulgulara dayanan en güncel tekliftir.[3][5][6][7][8][9][10]

Papağangiller ailesi, Yeni Dünya ve Afrika papağanları

  • Psittacinae alt ailesi: İki Afrika cins, Psittacus ve Poicephalus
  • Arinae alt ailesi
    • Arini takımı: 17 cins ve bir nesli tükenmiş cins
    • Androglossini takımı: yedi cins
    • (Amoropsittacini takımı adı önerilen) klad dört cins
    • (Forpini takımı adı önerilen) klad bir cins
    • (diğer takımlar) beş cins

Psittrichasiidae ailesi, Hint Okyanusu adaları papağanları

  • Alt aile Psittrichasinae: bir tür, Pesquet papağanı
  • Alt aile Coracopsinae: bir cins altında pek çok tür

Psittaculidae ailesi, Asya ve Avustralasya papağanları ve muhabbet kuşları

  • Platycercinae Alt ailesi
    • Pezoporini takımı: yer papağanları
    • Platycercini takımı: geniş kuyruklu papağanlar
  • Psittacellinae alt ailesi: bir cins (Psittacella) altında pek çok tür
  • Lorrinae alt ailesi
    • Loriini takımı: lori ve loriketler
    • Melopsittacini takımı: bir tür, muhabbet kuşu
    • Cyclopsittini takımı: incir papağanı
  • Agapornithinae alt ailesi: üç cins,
  • Psittaculinae alt ailesi
    • Polytelini takımı: üç cüns
    • Psittaculini takımı: Asya psittakin
    • Micropsittini takımı: pigme papağan

Türler listesi

Galeri

  • Dalların üstündeki iki gerçek papağan
    Dalların üstündeki iki gerçek papağan

Notlar

  1. ^ Diğer iki üst aile Cacatuoidea ve Yeni Zelanda Strigopoidea da papağandır ancak gerçek papağan olarak sınıflandırılmaz.
  2. ^ 4 tür yerde yürür: Pezoporus cinsinde üç tür ve Antipodes parakeet.

Kaynakça

  1. ^ Snyder, N; McGowan, P; Gilardi, J; & A Grajal (2000), Parrots: Status Survey and Conservation Action Plan, 2000-2004 29 Mart 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. Chapter 1. vii. IUCN 2-8317-0504-5. Chapter 1. vii.
  2. ^ Snyder, N; McGowan, P; Gilardi, J; & A Grajal (2000), Parrots: Status Survey and Conservation Action Plan, 2000-2004 29 Mart 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. Chapter 1. vii. IUCN 2-8317-0504-5. Chapter 2. page 12.
  3. ^ a b c Joseph, Leo; Toon, Alicia; Schirtzinger, Erin E.; Wright, Timothy F.; Schodde, Richard (2012). "A revised nomenclature and classification for family-group taxa of parrots (Psittaciformes)". Zootaxa, 3205. ss. 26-40. doi:10.11646/zootaxa.3205.1.2. 
  4. ^ del Hoyo (1997). Handbook of Birds of the World, Vol.4. Lynx Editions. s. 281. 
  5. ^ Nicole E. White (2011). "The evolutionary history of cockatoos (Aves: Psittaciformes: Cacatuidae)" (PDF). Molecular Phylogenetics and Evolution. 59 (3): 615-622. doi:10.1016/j.ympev.2011.03.011. PMID 21419232. 31 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 3 Ağustos 2020. 
  6. ^ Manuel Schweizer, Ole Seehausen (2011). "Macroevolutionary patterns in the diversification of parrots: effects of climate change, geological events and key innovations". Journal of Biogeography. 38 (11): 2176-2194. doi:10.1111/j.1365-2699.2011.02555.x. 17 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Ağustos 2020. 
  7. ^ Leo Joseph (2011). "Molecular systematics of two enigmatic genera Psittacella and Pezoporus illuminate the ecological radiation of Australo-Papuan parrots (Aves: Psittaciformes)". Molecular Phylogenetics and Evolution. 59 (3): 675-684. doi:10.1016/j.ympev.2011.03.017. PMID 21453777. 
  8. ^ Wright (2008). "A Multilocus Molecular Phylogeny of the Parrots (Psittaciformes): Support for a Gondwanan Origin during the Cretaceous". Mol Biol Evol. 25 (10): 2141-2156. doi:10.1093/molbev/msn160. PMC 2727385 $2. PMID 18653733. 
  9. ^ Schweizer (2009). "The evolutionary diversification of parrots supports a taxon pulse model with multiple trans-oceanic dispersal events and local radiations". Molecular Phylogenetics and Evolution. 54 (3): 984-94. doi:10.1016/j.ympev.2009.08.021. PMID 19699808. 
  10. ^ de Kloet (2005). "The evolution of the spindlin gene in birds: Sequence analysis of an intron of the spindlin W and Z gene reveals four major divisions of the Psittaciformes". Molecular Phylogenetics and Evolution. 36 (3): 706-721. doi:10.1016/j.ympev.2005.03.013. PMID 16099384. 

Konu hakkında yayınlar

  • Bruce Thomas Boehner - Parrot Culture. Our 2,500-year-Long Fascination with the World's Most Talkative Bird (2004)

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Muhabbet kuşu</span> Avustralyaya özgü küçük papağan türü

Muhabbet kuşu, papağan türleri içerisinde yer alan, evcil bir kuş türü.

<span class="mw-page-title-main">Papağan</span>

Papağanlar, Psittaciformes takımını oluşturan kıvrık gagalı, etli ve kalın dilli, parlak tüylü, sıcak yerlerde yaşayan kuşlardır. Ayrıca bu kuşların bazı türleri söylediğiniz bazı şeyleri tekrar edebilirler.

<span class="mw-page-title-main">Eulipotyphla</span>

Eulipotyphla, filogenetik yapılandırmanın moleküler yöntemlerine daynark önerilmiş ve içinde artık geçerli olmayan polifiletik Lipothphla takımının Laurasiatheria kladında bulunan üyeleri içeren ama Afrotheria kladında bulunan üyelerini içermeyen memelilerden oluşan bir takımdır. Lipotyphla takımı da yine artık geçerli olmayan Insectivora takımından bir grup memelinin çıkarılmasıyla oluşturulmuş bir takımdı. Eulipotyphla, Latince "gerçek şişman ve kör" anlamına gelir.

<span class="mw-page-title-main">Cisticolidae</span>

Cisticolidae, ötücü kuşlar takımına ait bir familyadır.

Papağansılar, tropikal ve subtropikal bölgelerin büyük bir bölümünde bulunan, Psittaciformes takımını oluşturan, 387 türü günümüzde yaşayan 402 tür kuştur. Takım üç üst familyaya ayrılır: Psittacoidea, Cacatuoidea ve Strigopoidea. Genel olarak pantropikal bir dağılıma sahip olan papağanların bazı türleri Güney yarımkürede ılıman bölgelerde de yaşar. Papağanlarda en büyük çeşitlilik Güney Amerika ve Avustralasya'da görülür.

<i>Aratinga</i>

Aratinga, Psittacinae altfamilyasına bağlı Güney Amerika'da yaşayan bir kuş cinsidir. Çoğunun tüy örtüsü asıl olarak yeşildir ama birkaç türü asıl olarak sarı ya da turuncu tüy örtüsüne sahiptir. Sosyal hayvanlardır ve doğal ortamlarında yaygın olarak gruplar hâlinde gözlenir. Pyrrhura cinsi papağanlardan daha büyük olan bu cinsin birçok türü evcil hayvan olarak kullanılmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Neotropikal papağan</span>

Neotropikal papağanlar veya Yeni Dünya papağanları Güney ve Orta Amerika, Meksika ve Karayipler'de yaşayan 32 cins altıdaki yaklaşık 150 türü kapsar. Eskiden Kuzey Amerika'da da yaşanyan iki türden birinin nesli tükenmiştir. Galápagos Adaları gibi Pasifik'teki birkaç adada da yaşarlar. Mavi-sarı ara ve sarı başlı amazon papağanı gibi tanınan ve ikonik papağan türleri bu ailenin üyesidir.

<i>Amazona tucumana</i>

Amazona tucumana, Psittacidae ailesinden bir papağan türüdür. Çoğunlukla yeşildir ve başının önünde gagasının üzerindeki bölge kırmızıdır. Arjantin ve Bolivya'daki Yungas'ta ormanlık alanda bulunur. Habitat kaybı ve papağan ticareti nedeniyle tehdit altındadır.

<i>Nestor meridionalis</i>

Nestor meridionalis Yeni Zelanda'nın doğal ormanlarında bulunan Nestoridae ailesinden büyük bir papağan türüdür. İki alt türü tanınır. Nesli tükenmektedir ve eski dağılım alanının çoğundan yok olmuştur.

<i>Nestor</i> (cins)

Nestor cinsi, Nestoridae papağan ailesinden kaybolmamış olan tek cinstir. Kakapo ve Nelepsittacus cinsindeki soyu tükenmiş papağanlar ile birlikte, papağan üst familyası Strigopoidea'yı oluştururlar. Nestor cinsi, Yeni Zelanda'dan iki mevcut papağan türü ve sırasıyla Yeni Zelanda'daki Norfolk Adası ve Chatham Adası'ndan iki soyu tükenmiş tür içerir. Tüm türler kısa kare kuyruklu büyük tıknaz kuşlardır. Cinsin tanımlayıcı bir özelliği, saç benzeri bir saçak ile eğimli dildir. Bu dilin lorikeetlere yüzeysel benzerliği, bazı taksonomistlerin iki grubu yakından ilişkili olarak düşünmelerine neden olmuştur, ancak DNA kanıtları öyle olmadığını göstermektedir.

<span class="mw-page-title-main">Arini (oymak)</span>

Arini oymağı neotropikal papağanların altıda macaw ve parakelerin monofilik kladıdır. Renkli tüyleri ve uzun, konik kuyrukları ayırt edici özellikleridir. Meksika, Orta ve Güney Amerika'da görülürler. Eskiden Karayip Adaları ve Kuzey Amerika'da da görülürdü. Bir cinsinin ve birden fazla türün nesli tükenmiştir; bir başka cinsin nesli doğada tükenmiştir. İki cinsin varlığı sadece fosil kalıntılarıyla kanıtlanmıştır. Karayipler bölgesi yerlisi yaklaşık on tane türün neslinin tükendiği varsayılmaktadır ancak bu türlerin varlığı ile ilgili bir kanıt bulunmamaktadır. Arini oymağındaki kuşlar dünyada en nadir görülen kuşlar arasındadır. Örneğin Spix macaw'ın nesli doğada tükenmiştir ve kafeste yaşayanların sayısı 100'den azdır. Ayrıca en dünyanın uzun tüylü papağanı Anodorhynchus hyacinthinus bu oymaktandır.

<i>Amazona ochrocephala panamensis</i>

Panama sarı başlı amazonu olarak da bilinen Panama amazonu sarı taçlı amazonun bir alt türüdür ve Panama ve Kuzeybatı Kolombiya'ya endemiktir. Kuş yetiştiriciliğinde, bazen ayrı bir tür olarak listelenir ve bu potansiyel olarak doğrudur; en azından bir filogenetik tür olarak.

<i>Ara guadeloupensis</i>

Küçük Antiller makavı veya Guadeloupe makavı, Guadeloupe'nin Küçük Antiller ada bölgesine endemik olduğu düşünülen, soyu tükenmiş varsayımsal bir Amerika papağanı türüydü. Korunan örneklerin noksanlığına rağmen, Küçük Antiller makavı hakkındaki birçok ayrıntı, birkaç çağdaş anlatımdan bilinmektedir ve kuş, bazı resimlerin konusu olmuştur. Austin Hobart Clark, 1905'te bazı hesaplamalara dayanarak türü tanımladı. Fiziksel kalıntıların bulunmaması ve Güney Amerika anakarasında Amerika papağanının görülme olasılığının düşük olması nedeniyle, bu türün varlığı hakkında şüpheler ortaya çıktı. Marie-Galante adasından bir falanks kemiği, insanların gelişinden önce bölgede yaşayan benzer büyüklükte bir Amerika papağanının varlığını doğruladı ve bu örnek 2015'te Küçük Antiller makavı ile ilişkilendirildi. O yılın ilerleyen günlerinde, Guadeloupe'nin kırmızı papağanı ile anakaradaki kızıl papağanı birbirinden ayıran tarihi kaynaklar tespit edildi.

<i>Poicephalus flavifrons</i>

Sarı başlı papağan, Etiyopya Yükseltileri'ne endemik bir papağandır. Çoğunlukla yeşil ve sarı başlıdır. Hakkında nispeten az şey bilinmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Platycercinae</span>

Platycercinae, Okyanusya'da yaşayan Psittaculidae familyasına ait bir kuş alt familyasıdır. İki oymaktan, yer papağanları ve akrabalarından (Pezoporini) ve birçok geniş kuyruklu papağan türünden (Platycercini) oluşur.

<span class="mw-page-title-main">Mavi lori</span>

Mavi lori, Fransız Polinezyası ve Cook Adaları'nda yaşayan küçük bir lorikettir. Aynı zamanda Tahiti loriketi, menekşe loriket, Tahiti lorisi, mavi loriket, rahibe kuşu ve indigo lori olarak da bilinir. Eskiden Tahiti çevresindeki 23 adada görülen tür günümüzde muhtemelen sadece sekiz adada yaşamaktadır: Motu, Manuae, Tikehau, Rangiroa, Aratua, Kaukura, Apataki, Aitutaki ve muhtemelen Harvey Adası ve Manihi. Tüyleri ağırlıklı olarak koyu mavidir ve göğsünün üst kısmında, boğazında ve yüzünde beyaz bir alan vardır. Birleşik Krallık'taki ilk esir yetiştirme 1930'larda Tavistock Markisi tarafından yapıldı. Bu başarısından dolayı Yabancı Kuş Ligi tarafından gümüş madalya ile ödüllendirildi.

<span class="mw-page-title-main">Sauropsida</span> dört üyeli omurgalılar grubu

Sauropsida, büyük ölçüde Reptilia sınıfına eşdeğer olan bir amniyot grubudur. Sauropsida, memelileri içeren amniyotların kladı olan Synapsida'nın kardeş taksonudur. Erken sinapsidler tarihsel olarak "memeli benzeri sürüngenler" olarak anılsa da, tüm sinapsidler, herhangi bir modern sürüngenden çok memelilerle daha yakından ilişkilidir. Sauropsidler ise memelilerden çok modern sürüngenlerle daha yakından ilişkili tüm amniyotları içerir. Buna, Linnaean taksonomisinde başlangıçta ayrı bir sınıf olarak adlandırılmasına rağmen, şu anda arkosauriyen sürüngenlerinin bir alt grubu olarak tanınan Aves (kuşlar) dahildir.

<span class="mw-page-title-main">Artamidae</span>

Artamidae, Avustralya, Hint-Pasifik bölgesi ve Güney Asya'da yaşayan kuşların bulunduğu, Passeriformes takımında sınıflandırılan bir kuş familyasıdır. Üç alt familya içerisinde, altı cinse dağılmış yaşayan 24 türü vardır. Yalnızca Artamus cinsini içeren monotipik familya iken 1994 yılında Cracticidae familyası da dahil edilerek genişlemiştir. Yine de bazı takson otoriteleri iki familyayı ayrı olarak kabul etmeye devam etmektedir. Bu familya içinde yeralan türlerin bazıları güzel şakımalaıryla bilinir.

<span class="mw-page-title-main">Pembe armadillo</span> Arjantinli memeli

Pembe armadillo, ilk olarak 1825'te Richard Harlan tarafından tanımlanan, armadilloların en küçük türüdür. Bu yalnız, çöle adapte olmuş hayvan, orta Arjantin'e özgüdür ve kumlu ovalarda, kum tepelerinde ve çalılık otlaklarda yaşar.

<span class="mw-page-title-main">Kazıcı papağan</span> Kuş türü

Kazıcı papağan, Arjantin ve Şili'ye özgü bir papağan türüdür. Şu anda tanınan dört alt türle birlikte monotipik Cyanoliseus cinsine aittir.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.