İçeriğe atla

Gerze Enerji Santrali

Gerze Enerji Santrali, Sinop ilinin Gerze ilçesindeki Yaykıl köyü civarında kurulması planlanan enerji santralidir.

Santralin elektrik enerjisi üretimi amacıyla 1.200 MW (2x600MW) kurulu gücünde ve yıllık net elektrik üretimi yaklaşık olarak 8,7 milyar kilovat-saat (Türkiye 2012 elektrik ihtiyacının yaklaşık %4'ü) olacak şekilde, 2 milyar USD yatırım bedeli ile gerçekleştirilmesi planlanmaktadır.[1] Buna karşı termik santralin kurulması için gereken ÇED raporunu, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı kabul etmemiştir. Bu nedenle Anadolu Grup'u Gerze'deki bilgilendirme bürosunu 30.09.2013 tarihi itibarıyla kapatmıştır.

Proje Bilgileri

Gerze Enerji Santrali'nde yakıt olarak, dünyanın farklı ülkelerinden temin edilecek olan yüksek kalorili, düşük kükürt, kül ve nem oranına sahip taşkömürü kullanılacaktır. Gerze Enerji Santrali'nin inşaat faaliyetleri 4 yıl sürecek olup, santral 35 yıl boyunca Türkiye'nin elektrik ihtiyacının karşılanmasına katkı sağlayacaktır.

Teknoloji

Gerze Enerji Santrali kurulumunda baca gazı arıtmalı pulverize kömür yakma teknolojisi ve süperkritik buhar santrali kurulacağı belirtilmektedir.[1] Avrupa ve Amerika'da 2010 yılından itibaren kurulmakta olan santrallerde kullanılan teknoloji, temiz kömür yakma teknolojisine dayalı süperkritik teknolojidir. Şu anda plan aşamasında ya da inşaat aşamasında olan bu santrallerin kapasitesi yaklaşık olarak Avrupa'da 33.000 MW, ABD'de ise 26.000 MW'dır.

Süperkritik çevrim ile termik santralin çevrim veriminin artması beklenmektedir. Kritik-altı teknolojiye sahip olan santrallerin veriminin ortalaması %32 iken, yeni teknolojilerle birlikte süperkritik santrallerde verim %44'ün üzerine çıkabilmektedir. Bu da süperkritik santrallerin veriminin eski teknolojiye sahip kritik-altı santrallere oranla %35 daha yüksek verime sahip olduğunu göstermektedir. Verim artışı aynı zamanda daha az kömür yakılmasına neden olacağı için bu şekilde baca gazı emisyonlarının ve atık kül miktarının da bu oranda azalmasını sağlayacaktır.[2]

Gerze Enerji Santrali'nde enerji üretiminin yüksek kalorili, düşük kül içerikli kömür kullanılacaktır. Tesisin azot oksit (NOx), kükürt dioksit (SO2) ve kül için sürekli çalışan baca gazı arıtma üniteleri içermesi planlanmaktadır.

Çevre

Gerze Enerji Santrali projesi kapsamında planlanan santralin çevre özellikleri aşağıdaki gibi belirtilmiştir;

- Denizden su alma ve deşarj sisteminde (Deşarj bölgesindeki sıcaklık artışına yerel mevzuat yaz mevsiminde +1 °C ve diğer aylarda +2 °C izin verirken) sıcaklık artışı tüm yıl +0,5 °C'nin altında tutulacaktır. - %44 gibi yüksek verimle aynı elektriği üretmek için benzer tesislere göre daha az kömür kullanılacaktır. - Kullanılacak kaliteli kömür yüksek kalorifik değerde, düşük kükürt oranı ve düşük kül oranına sahiptir. - Baca yüksekliği 180 metre olarak tasarlanmıştır. Baca gazı emisyonunda Avrupa Birliği standartlarında azot oksit, kükürt dioksit ve partikül madde giderimi uygulanacaktır. - Oluşacak kül, çimento sektörü başta olmak üzere sanayi tesislerine satılacaktır.[1]

Ekonomi

Santralin kurulum aşamasında 2.500 kişinin, çalıştığı sürece ise 500 kişinin doğrudan iş imkânı elde etmesi öngörülmektedir. Şirket merkezi Gerze'de olacak ve santral çalıştığı sürece bölgeye vergi katkısı yapacaktır.

Sosyal Sorumluluk

Bilgi Paylaşım Merkezi (BPM); Türkiye'de özel sektör tarafından gerçekleştirilen bir termik santral projesinde ilk defa Gerze Enerji Santrali'nin kurulacağı yer olan Gerze ilçesinde, çevre köylerde ve Sinop merkezde yaşayan yerel halka proje hakkında bilgi vermek ve onların görüşlerini alabilmek amacıyla kurulmuştur. Eylül 2009'dan bu yana yaklaşık 2.000 kişinin soruları cevaplanmıştır.[1]

Kaynakça

  1. ^ a b c d "Gerze Enerji Santrali". 17 Aralık 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Şubat 2013.  Kaynak hatası: Geçersiz <ref> etiketi: "Gerze Enerji Santrali Web Sitesi" adı farklı içerikte birden fazla tanımlanmış (Bkz: )
  2. ^ Selçuk, Prof. Dr. Nevin. "Temiz Kömür Yakma Teknolojileri ve Süperkritik Buhar Santralleri" (PDF). Erişim tarihi: 10 Şubat 2013. []

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Kömür</span> katmanlı tortul çökellerin arasında bulunan katı, koyu renkli, karbon ve yanıcı gazlar bakımından zengin kayaç

Kömür, katmanlı tortul çökellerin arasında bulunan katı, koyu renkli, karbon ve yanıcı gazlar bakımından zengin kayaçtır. Taşkömürü torkugillerden oluşur. Kömür çoğunlukla diğer elementlerin değişken miktarlarda bulunmasıyla oluşur. Asıl bileşeni karbondur; bunun yanında değişken miktarda hidrojen, kükürt, oksijen ve azot içerir. Isı için yakılan bir fosil yakıt olan kömür dünyanın birincil enerjisinin yaklaşık dörtte birini ve elektriğinin beşte ikisini sağlar. Bazı demir ve çelik üretimi yapan işletmeler ve diğer endüstriyel faaliyetler kömürü yakar. Kömürün ekstraksiyonu ve kullanımı birçok erken ölüme ve çok fazla hastalığa neden olur. Kömür'den her yıl binlerce kişi erken ölüyor.

Türkiye'de her yıl yaklaşık 300 TWsa elektrik üretilmektedir. Burada en önemli santraller listelenmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Çayırhan Termik Santrali</span>

Çayırhan Termik Santrali, yıllık 5 milyar kilovat saat üretim gerçekleştirerek kömür yakıtlı termik santraldir. Santralin işletme hakkı EÜAŞ tarafından Park Termik Elektrik Sanayii ve Ticaret A.Ş.'ne devredilmiştir. Çayırhan Termik Santrali Nallıhan ilçe sınırları içinde kalmakla birlikte Beypazarı'na 23 km uzaklıktadır. Çayırhan Termik Santrali'nin 14 Kasım 1976'da temeli atılmıştır. 1978 yılında inşatı tamamlanan Çayırhan Termik Santrali zaman içerisinde çeşitli genişletmeler ve ek binalar ile bugünkü halini almıştır.

<span class="mw-page-title-main">Termik santral</span> ısı enerjisinin elektrik enerjisine dönüştürüldüğü santral türü

Termik santral, ana işletici makinesi buhar gücüyle çalışan güç santralıdır. Isıtılan su buhara dönüştürülerek bir elektrik üretecini süren buhar türbinini döndürmekte kullanılır. Türbinden geçen buhar Rankine çevrimi denilen yöntemle bir yüzey yoğunlaştırıcıda yoğunlaştırılırak geri suya dönüştürülür. Termik santralların tasarımları arasındaki en büyük farklılık kullandıkları yakıt tiplerine göredir. Bu tesisler ısı enerjisini elektrik enerjisine dönüştürmekte kullanıldığından bazı kaynaklarda enerji dönüşüm santrali olarak da geçer. Bazı termik santrallar elektrik üretmenin yanı sıra endüstriyel ve ısıtma amaçlı ısı üretimi, deniz suyunun tuzdan arındırılması gibi amaçlarla da kullanılır. İnsan üretimi CO2 emisyonunun büyük kısmını oluşturan fosil yakıtlı termik santralların çıktılarını azaltma yönünde yoğun çabalar harcanmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Çatalağzı Termik Santrali</span>

Resmi adı : Çatalağzı B Termik Santral İşletmesi
Kısa adı : ÇATES

<span class="mw-page-title-main">Elektrik santrali</span> elektrik enerjisi üreten tesis

Elektrik santralı, elektrik üretecek bir fabrikayı meydana getiren tesislerin tümü.

Elektrik santralinin net kapasite faktörü (KF), santralin belli bir periyotta ürettiği toplam enerjinin tam kapasitede üretebileceği enerjiye bölümüdür. Kapasite faktörü kullanılan yakıt türüne ve santralin tasarımına bağlı olarak aşırı derecede değişir. Kapasite faktörü, uygunluk faktörü veya verimlilik ile karıştırılmamalıdır.

<span class="mw-page-title-main">Afşin-Elbistan B Termik Santrali</span>

Afşin-Elbistan B Termik Santrali Kahramanmaraş İli, Afşin İlçesi'nin, Çoğulhan Belde'sinde Çöllolar sektöründeki 544 milyon ton düşük kalorili linyit kömür rezervlerinin kullanılması ile Türkiye'de devamlı olarak artan enerji ihtiyacına katkı sağlamak amacıyla kurulmuş bir termik santraldir. Afşin-Elbistan B Termik Santrali, 4 üniteden oluşmaktadır ve her bir ünite 360MW kurulu güce sahiptir. Santralin toplam kurulu gücü 1440MW'tır. Mitsubishi, Babcock, Gama-Tekfen-Tokar Ortaklığı, Enka Konsorsiyumu tarafından inşa edilmiştir. Müşaviri ELTEM-TEK 'dir.

Sumgayıt Termik Santrali, Azerbaycan'ın Sumgayıt şehrinde bulunan gaz-buhar türbin tipi bir termik santraldir. Santral bir kamu kuruluşu olan AzerEnerji şirketi tarafından işletilmektedir. 2009 yılından beri elektrik üreten santral 525 MW'lık kapasiteye sahiptir. Yıllık elektrik üretimi 4,150 milyar kW·h'tir.

<span class="mw-page-title-main">Elektrik üretimi</span>

Elektrik üretimi, elektrik ve diğer kaynaklardan birincil enerji üretme sürecidir. Elektrik üretiminin temel ilkeleri İngiliz bilim insanı Michael Faraday tarafından 1820'lerde ve 1830'ların başında keşfedildi. Onun temel yöntemi bugün hâlâ kullanılmaktadır: Elektrik, bakır gibi iletken bir telin manyetik bir alan içinde hareket ettirilmesi ile üretilir. Elektrik jeneratörü, bir mıknatıs içinde dönen sarılı iletken tellerin bulunduğu ve bu tellerin mıknatıs içinde dönmesiyle elektrik akımı üreten bir makinedir. Evlerimizde, işyerlerimizde, endüstride gereksinim duyduğumuz büyük miktardaki elektrik enerjisini elde etmek için, elektrik jeneratörlerini döndürecek büyük güç santrallarına ihtiyaç duyarız. Çoğu güç santrali, jeneratörü döndürmek için ısı üretiminde bulunurlar. Fosil yakıtlı santrallar ısı üretimi için doğal gaz, kömür ve petrol yakarlar. Nükleer santrallar da uranyum yakıtını parçalayarak ısı üretirler. Ancak bütün bu değişik tip santrallar ürettikleri ısıyı, suyu buhar haline dönüştürmek için kullanırlar. Oluşan buhar ise elektrik jeneratörüne bağlı olan türbine verilir. Su buharı, türbin şaftı üzerinde bulunan binlerce kanatçık üzerinden geçerken daha önce üretilen ısıdan almış olduğu enerjiyi kullanarak, türbin şaftını döndürür. İşte bu dönme, jeneratörün elektrik üretmek için gereksinim duyduğu mekanik harekettir. Jeneratörde oluşan elektrik ise iletim hatları denilen iletken teller ile kullanılacağı yere gönderilir. Türbinden çıkan, enerjisi diğer bir deyişle basınç ve sıcaklığı azalmış buhar ise yoğunlaştırıcı (kondenser) denilen bölümde soğutulup su haline dönüştürüldükten sonra, tekrar kullanılmak üzere santralın ısı üretilen bölümüne geri gönderilir. Yoğunlaştırıcıda soğutma işini sağlayabilmek için deniz, göl veya ırmaklarda bulunan su kullanılır. Su kaynaklarından uzak bölgelerde ise santralın hemen yanında bulunan ve uzaktan bakıldığı zaman geniş dev bacalara benzeyen soğutma kuleleri kullanılır. Bu kulelerin üzerinde görülen beyaz duman ise su buharıdır.

<span class="mw-page-title-main">Yatağan Termik Santrali</span> termik santral

Yatağan Termik Santrali, Muğla ili Yatağan ilçesinde bulunan termik santraldir. 4.500 GWH yıllık enerji üretimi kapasitesinin yanında 630 MWe kurulu güce sahip olan santral 20.11.1982 tarihinde ilk defa faaliyete geçmiştir.

Kemerköy Termik Santrali, Muğla ili Milas ilçesinde, linyit ile çalışan termik santraldir. Muğla'nın en büyük, Türkiye'nin ise 30. elektrik santrali ve 4. linyit santralidir.

Eren Enerji Çatalağzı Termik Santrali (ZETES-Zonguldak Eren Termik Santrali), Zonguldak, Çatalağzı'nda kurulu, Eren Holding'e ait termik santraldir. Toplam kurulu gücü 2790 MW olan üç kömür santrali bulunur. Bir yılda Türkiye'nin sera gazı emisyonlarının % 2'sinden fazlasına karşılık gelen 10.25 Mt CO2 yaydığı tahmin edilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Türkiye'de elektrik</span>

Türkiye'de her yıl yaklaşık 300 TWs elektriği, yani Türkiye'nin birincil enerjisinin miktar karşı beşte bir, kullanılır. Türkiye'de elektriği çok kömür yakıyor, hem yerel hem ital. O yüzden Türkiye'nin sera gaz emisyonlarının en büyük kaynağı Türkiye'nin kömür yakan termik santralleri. Onlar'dan çok hükûmet sübvansiyon veriyor.

Afşin Elbistan C Termik Santrali 1800 MW Kahramanmaraş taki Elektrik Üretim Anonim Şirketi (EÜAŞ)tan önerilen kömür yakan termik santralidir. ₺17 milyar yatırımlı termik santrali açıldığı takdirde ÇED raporunu göre yıllık 61 Mt dan fazla CO2 salması tahmin ediliyor, Türkiye’nin toplam sera gaz emisyonları %10 dan fazla artış gösterecek. Açılırsa Afşin Elbistan C yakın sahadan linyit alacak.

<span class="mw-page-title-main">Orhaneli Termik Santrali</span>

Orhaneli Termik Santrali, Bursa ili, Orhaneli Karıncalı mahallesi sınırlarında bulunan 210 MW kurulu güce sahip termik santral. Türkiye'nin en büyük 16. termik santralidir. Santralde yakılan linyit, Bursa Linyitleri İşletmesinden temin edilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Ugljevik Enerji Santrali</span>

Ugljevik Enerji Santrali, Bosna-Hersek'in Ugljevik kentinde bulunan yakıtı kömür olan bir elektrik santralidir. Elektroprivreda Republike Srpske'nin ortaklığıyla enerji santrali Rudnik i termoelektrana Ugljevik'e aittir ve Rudnik i termoelektrana Ugljevik tarafından işletilmektedir. RiTE Ugljevik, entegre bir kömür madenciliği ve enerji üretim şirketidir.

Sırbistan'da enerji, Sırbistan'daki enerji ve elektrik üretimi, tüketimi ve ithalatını açıklar.

<span class="mw-page-title-main">Türkiye'de kömür enerjisi</span>

Türkiye'de kömür, ülkenin elektriğinin dörtte biri ila üçte birini karşılamaktadır. Türkiye'de toplam kapasitesi 21 gigawatt (GW) olan 54 adet aktif kömür yakıtlı elektrik santrali bulunmaktadır.

Kardemir Termik Santrali Türkiye'de kömür yakıtlı bir termik santraldir.