İçeriğe atla

Germuş Kilisesi

Germuş Kilisesi
Germuş Kilisesi

Germuş Kilisesi veya Surp Asdvadzadzin Kilisesi, Şanlıurfa ilinin Haliliye ilçesine bağlı Germuş (Dağeteği) mahallesinde yer alan Ermeni kilisesidir.[1] 1881'de Hagop Ardvisyan tarafından restore edilmiştir.[2]

Şanlıurfa kent merkezinin 10 kilometre kuzeydoğusunda yer alan Germuş Dağı'nın eteğindeki Dağeteği Mahallesi'nde bulunan tarihi kilise zamana direniyor.

Kitabesi olmadığı için yapım tarihi kesin olarak bilinmeyen ancak 19. yüzyılın başlarında yaptırıldığı tahmin edilen kilisenin girişinde yapı boyunca yükselen üç sivri kemerli cephe bulunuyor.

Farklı zamanlarda yapılan tadilatlarda kısmen özelliğini kaybeden tarihi kilise, "tarihin başlangıç noktası" olarak nitelendirilen Göbeklitepe'ye de 5 kilometre mesafede bulunuyor.

Kilise, taştan ve iki katlı olarak inşa edilmiştir

Bu köy Atatürk tarafından Uceymi Sümer paşa adında ırak kökenli Hamidiye paşası bir şeyhe hibe edilmiştir. Birinci dünya savaşında Osmanlı devletinin Suriye cephesinde önemli yardımları görülen bu paşa, savaştan sonra Türkiye'ye gelmiş ve buraya yerleşmiştir. Asıl ismi Üceymi Sadun paşadır. 1934'te yürürlüğe giren soyadı kanunu ile ''sümer'' soyadını almıştır.

Kaynakça

  1. ^ "Manastır ve Kiliseler". Şanlıurfa Valiliği. 31 Ekim 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Ekim 2017. 
  2. ^ "Urfa Germüş köyünde imar oyunları". Agos. 19 Mart 2015. 24 Mart 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Ekim 2017. 

http://www.haliliye.gov.tr/sakli-tarih-germushttps://www.sanliurfa.bel.tr/icerik/238/624/germus-kilisesi

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Ayasofya (Trabzon)</span> Türkiyenin Trabzon şehrinde yer alan bir cami

Ayasofya ya da eskiden Ayasofya Kilisesi, Trabzon'un Fatih Mahallesi'nde bulunan tarihi yapı.

<span class="mw-page-title-main">Tarabya</span> Sarıyer, İstanbul, Türkiyede mahalle

Tarabya, İstanbul Boğazı'nın Avrupa yakasında, Sarıyer ilçesine bağlı bir mahalledir. Deniz kenarındaki balık lokantaları ve tavernalarıyla ünlüdür. 2022 nüfus sayımına göre nüfusu 17.852'dir. İstanbul Boğazı'nın Avrupa kıyısında, Yeniköy ve Kireçburnu mahalleleri arasında yer alır. Kıyıdaki balık restoranlarıyla ünlüdür. Pierre Loti Fransız Lisesi ve Tarabya İngiliz Okulları'nın Tarabya'da lise kampüsleri bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Yedi Kilise (Van)</span>

Yedi Kilise, Varagavank ya da Varak Surp Haç manastırı, bugün Van Merkeze bağlı, Yukarı Bakraçlı köyünde yer alan ve 8. yüzyılda inşa edilmiş olan tarihî Ermeni manastırı. 1915 Ermeni Kırımı'nda büyük hasar görmüştür ve 1960 senelerde çoğu kısımları valilik tarafından yıkılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Vefa Kilise Camii</span>

Molla Gürânî Câmii, Vefa Kilise Camii İstanbul'un Vefa semtinde, kiliseden camiye çevrilmiş bir dinî yapıdır. Kilise iken adı, Aziz Teodoros Kilisesi'dir.. Muhtemelen Aziz Theodoros'a adanmıştı. Kompleks, Bizans mimarisinin Komnenos ve Paleologos dönemlerine ait bir örneğidir. Vefa Kilise Camii Doğu Ortodoks kilisesi formunda olup Yunan haçı planına göre yapılmıştır. İstanbul'un fethi'nden sonra cami olarak kullanılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Akdamar Kilisesi</span> Akdamar (Ahtamar) Adasındaki tarihi kilise

Akdamar Kilisesi, Ahtamar Kilisesi, Surp Haç Kilisesi veya Kutsal Haç Katedrali, Türkiye'nin doğusunda, Van Gölü üzerindeki Akdamar Adası'nda yer alan bir kilisedir. Kudüs'ten İran'a kaçırıldıktan sonra 7. yüzyılda Van yöresine getirildiği rivayet edilen Hakiki Haç'ın bir parçasını barındırmak maksadıyla Kral I. Gagik'in emriyle 915-921 yıllarında Mimar Manuel tarafından inşa edilmiştir. Ermeni Kırımı'ndan sonra cemaatsiz kalan dini yapı bugün müze olarak hizmet vermektedir.

<span class="mw-page-title-main">Subatuk, Oltu</span>

Subatuk, Erzurum ilinin Oltu ilçesine bağlı bir kırsal mahalledir.

<span class="mw-page-title-main">Şendurak, Oltu</span>

Şendurak, Erzurum ilinin Oltu ilçesine bağlı bir kırsal mahalledir.

<span class="mw-page-title-main">Sındıran, Şenkaya</span>

Sındıran, Erzurum ilinin Şenkaya ilçesine bağlı bir kırsal mahalledir.

<span class="mw-page-title-main">Pırnallı</span> Artvin ilinde bir köy

Pırnallı, Artvin ilinin merkez ilçesine bağlı bir köydür.

<span class="mw-page-title-main">Aydınpınar, Mudanya</span>

Aydınpınar, eski ismi Misebolu, Bursa ilinin Mudanya ilçesine bağlı bir mahalledir.

<span class="mw-page-title-main">İbrikli, Borçka</span>

İbrikli, Artvin ilinin Borçka ilçesine bağlı bir köydür.

<span class="mw-page-title-main">Uğurtaşı, Göle</span>

Uğurtaşı, Ardahan ilinin Göle ilçesine bağlı bir köydür.

<span class="mw-page-title-main">Doliskana Manastırı</span>

Doliskana Manastırı, tarihsel Gürcistan’ın güneybatı kesiminde, tarihsel Klarceti bölgesinde, Doliskana köyünde orta çağ Gürcü manastırıdır. Günümüzde Artvin ilinin merkez ilçesine bağlı Hamamlı köyünde yer alır.

Longothevi Kilisesi, tarihsel Klarceti bölgesinde, günümüzde Artvin ilinin Ardanuç ilçesine bağlı ve eski adı Longothevi olan Bulanık köyünde Orta Çağ'dan kalma bir kilisedir.

<span class="mw-page-title-main">Zegani Kilisesi</span>

Zegani Kilisesi veya Zaki Kilisesi, tarihsel Cavaheti bölgesinde, günümüzde Ardahan ilinin Çıldır ilçesine bağlı Dirsekkaya köyünün sınırları içinde Orta Çağ'da Gürcülerden kalma bir kilisesidir. Kilisenin iki adı da ortadan kalkmış olan Zaki veya Zegani köyünden gelir.

<span class="mw-page-title-main">Tzkarostavi Kilisesi</span> Gürcü piskoposluk kilisesi

Tskarostavi Kilisesi, tarihsel Cavaheti bölgesinde erken Orta Çağ'da inşa edilmiş olan Gürcü piskoposluk kilisesidir. Günümüzde Ardahan ilinin Çıldır ilçesinde kalan ve eski adı Tskarostavi olan Öncül köyünde bulunuyordu.

Leksori Manastırı, tarihsel Tao bölgesinde, günümüzde Erzurum ilinin Şenkaya ilçesine bağlı Teketaş köyünde Orta Çağ'dan kalma bir Gürcü manastırdır. Bu yapı topluluğu, Lihsor Deresi kıyısındaki yüksek kayalığın üzerinde inşa edilmiştir.

Sohtoroti Kilisesi, tarihsel Tao bölgesinde, günümüzde Erzurum ilinin Tortum ilçesine bağlı ve eski adı Sohtoroti olan Doruklu köyünde Orta Çağ'da Gürcülerden kalma kilisedir.

<span class="mw-page-title-main">Kemperi</span>

Kemperi, Gürcistan'ın Şida Kartli bölgesinin Haşuri Belediyesi'ne bağlı bir köydür. Köy, Khashuri'den 11,5 km ve Surami'den 6,5 km uzaklıkta, deniz seviyesinden 800 m (2.625 ft) yükseklikte yer almaktadır. 2014 nüfus sayımına göre nüfusu 350'dir.

Turkaşeni Kilisesi, tarihsel Kola bölgesinde, günümüzde Ardahan ilinin Göle ilçesine bağlı ve eski adı Turkaşeni olan Yiğitkonağı köyünde Gürcülerden kalma iki kilisenin ortak adıdır. Eski adları günümüze ulaşmadığı için bu iki yapı köyün eski adıyla anılmaktadır.