Astronot, kozmonot ya da uzay insanı, uzay çalışmalarına katılmak üzere eğitilen kişidir. İnsanlı uzay uçuşlarının seyrekliği nedeniyle eğitim gören uzay insanlarının bir kısmı yedek kadroda kalarak uzay görevi alamamıştır. Buna karşılık, uzay turistleri, gerekli eğitimi aldıkları için uzay insanı olarak adlandırılabilir.
Uzay Yarışı, Amerika Birleşik Devletleri ile Sovyetler Birliği arasında 20. yüzyılın ikinci yarısında gerçekleşen resmî olmayan uzay rekabetidir. Kökeni, II. Dünya Savaşı'ndan sonra iki ülke arasında balistik füze temelli nükleer silahlanma yarışına dayanmaktadır. Uzaya uydu, roket ve sonda yollamak, insan göndermek; Ay'a insan indirmek gibi çabalar içermektedir. Bu yarış, aynı zamanda ABD ile SSCB arasındaki Soğuk Savaş'ın (1947–1991) bir parçasıdır. Uzay Yarışı, yapay uyduların öncü fırlatmalarını, Ay'a, Venüs'e ve Mars'a yollanan robotik uzay sondalarını ve alçak Dünya yörüngesinde ve nihayetinde Ay'da insanlı uzay uçuşunu getirmiştir.
Valentina Vladimirovna Tereşkova, emekli Sovyet kozmonotu ve siyasetçidir. Uzaya çıkan ilk kadın ve ilk sivildir. 16 Haziran 1963 yılında, Vostok 6 pilotluğu için 400'ü aşkın başvuru ve 5 finalist arasından Tereşkova birinci seçildi. Uzayda, Dünya'nın yörüngesinde 48 tur atarak yaklaşık 3 gün geçirdi.
Aleksey Arhipoviç Leonov,, Sovyet kozmonot ve uzayda yürüyen ilk insan.
Vladimir Mihailoviç Komarov, Sovyet kozmonotu, bir uzay uçuşunda hayatını kaybeden ilk insan.
Soyuz 1 Sovyetler Birliği uzay programı kapsamında 23 Nisan 1967'de gerçekleştirilen mürettebatlı bir uzay uçuşuydu. Mürettebatı Albay Vladimir Mihailoviç Komarov'dan oluşuyordu. Soyuz 1 uzay aracı dünyaya dönüş sırasında paraşütlerinin açılamaması sonucu 24 Nisan'da yere çakıldı. Vladimir Komarov, uzay uçuşunda hayatını kaybeden ilk kişi oldu. Soyuz 1, aynı zamanda gece fırlatılan ilk mürettebatlı uzay aracıydı.
Vostok 2, bir günden uzun süren ilk uzay uçuşu. Sovyetler Birliği tarafından gerçekleştirilen uçuşun amacı, sadece 108 dakika süren Vostok 1'in ardından, daha uzun süreli bir uzay görevinin insan organizması üzerindeki etkilerini araştırmaktı.
"Sovyetler Birliği Kahramanı", Sovyetler Birliği'nin en yüksek dereceli onur madalyası.
Soyuz 38, Sovyetler Birliği ve Küba Cumhuriyeti tarafından Eylül 1980'de gerçekleştirilen ortak uzay görev seferi.Soyuz uzay aracı Salyut 6 uzay istasyonuna iki kozmonot taşımıştır.
Svetlana Yevgenyevna Savitskaya, Sovyet pilot ve kozmonotu. 1982 yılına Soyuz T-7 uçuşuna katılarak Valentina Tereşkova'dan 19 yıl sonra uzaya giden ikinci kadın oldu. Sovyet komutan Yevgeniy Savitskiy'in kızı.
Andriyan Grigoryeviç Nikolayev Çuvaş kökenli Sovyet kozmonotu. Nikolayev, uzaya giden üçüncü insan ve Türk kökenli ilk kozmonottur.
Uzay teknolojisi; uzay bilimi araştırmaları veya havacılık endüstrisi tarafından uzay uçuşları, uydular ve uzayın keşfi konularında kullanılmak üzere geliştirilen teknolojiler. Uzay teknolojisi kavramının içine uzay aracı, yapay uydular, uzay istasyonları ve destek altyapısı, ekipman ve prosedürler ile uzay savaşı konuları girmektedir. Uzayda çalışma yapmak; yeni aletler ve teknikler, kısacası yeni teknolojiler gerektirmektedir. Hava tahmini, uzaktan algılama, GPS sistemleri, dijital uydu ve bazı uzak-mesafe iletişim sistemleri gibi günlük olarak kullanılan hizmetler uzay teknolojisi altyapısına bağımlıdırlar. Bilimler arasında özellikle astronomi ve yer bilimleri uzay teknolojilerinden faydalanmaktadır. Uzay ile ilgili girişimler tarafından üretilen ya da daha da geliştirilen yeni teknolojileri genellikle kısa sürede diğer ekonomik aktiviteler tarafından tüketilmeye başlar.
Arnaldo Tamayo Méndez Kübalı kozmonot. ABD dışında Batı Yarımküreden uzaya çıkan ilk insandır. Ayrıca uzaya çıkan ilk Latin Amerikalı ve siyahi kişidir. Soyuz 38 programı kapsamında Sovyet kozmonot Yuri Romanenko ile birlikte uzaya çıktı.
Yuri Viktoroviç Romanenko, eski Sovyet kozmonotu, iki kez Sovyetler Birliği Kahramanı. Kariyeri boyunca toplamda 430 gün 20 saat 21 dakika ve 30 saniye uzayda bulunmuş ve 18 saat uzay yürüyüşü yapmıştır. 1987 yılında Mir uzay istasyonunda kalıcı kozmonot olarak görev yapmış, istasyona Soyuz TM-2 ile ulaşmış ve Soyuz TM-3 ile ayrılmıştır. Mir'de kaldığı 326 gün süreyle o dönem en uzun süre uzay istasyonunda bulunan kozmonot olmuştur. Oğlu Roman Romanenko da kozmonottur ve Mayıs 2009'da Soyuz TMA-15 ile uzaya çıkmıştır.
Uzay yolculuğu, 20. yüzyılda Konstantin Tsiolkovsky ve Robert H. Goddard tarafından geliştirilen teorik ve pratik atılımların ardından insan başarısının bir parçası haline geldi. Sovyetler Birliği, yörüngeye ilk uydu, ilk erkek ve ilk kadını uzaya göndererek savaş sonrası Uzay Yarışında önder oldu. ABD, 1969'da Ay'a ilk insan inişi ile Sovyet rakiplerini yakaladı. Uzay yarışı sona ermesini takiben, uzay uçuşu harika uluslararası işbirliği ile karakterize edilmiştir ve bu Dünya yörüngesine ucuz erişim ve ticari girişimler için bir genişleme oluşturmuştur. Gezegenler arası sondalar Güneş sistemindeki gezegenlerinin hepsiniziyaret etmiş ve insanlar yörüngede Mir ve ISS gibi uzun süre uzay istasyonlarında kalmıştır. Çin, insanlı misyonlar da dahil olmak üzere önemli uzay uçuş yeteneğine sahip üçüncü ülke olarak ile ortaya çıkmıştır.
John Herschel Glenn Jr., Amerikalı havacı, mühendis, astronot ve Ohio'dan ABD Senatörüydü. 1959 yılında NASA tarafından Mercury Projesi uzay aracını uçurmak için seçilen askerî test pilotlarının oluşturduğu Merkür yedilisi'nin üyelerinden birisiydi.
Sovyetler Birliği'nin uzay programı, 1930'lu yıllardan 1991'de dağılıncaya kadar eski Sovyetler Birliği (SSCB) tarafından yürütülen roket ve uzay keşif programlarından oluşuyordu. Altmış yıllık geçmişi boyunca, bu öncelikle sınıflandırılmış askeri program, uzay uçuşlarında bir takım öncü başarılar göstermişti, bunlar; ilk kıtalararası balistik füze (R-7), ilk uydu, Dünya yörüngesine ilk canlı taşıma görevi, uzayda ve Dünya yörüngesinde ilk insan, uzayda ve yörüngedeki ilk kadın, ilk uzay yürüyüşü, Ay'la ilk çarpışma, Ay'ın karanlık tarafının ilk görüntüsü ve insansız olarak Ay'a yumuşak iniş, ilk uzay gezgincisi, otomatik olarak ayıklanan ve Ay'dan Dünya'ya getirilen ilk Ay örneği ve ilk uzay istasyonundan oluşmaktadır. İlk gezegenler arası sondalar, kayda değer başka kayıtlar içeriyordu: Venera 1 ve Mars 1, sırasıyla Venüs ve Mars'a uçmuş, Venera 3 ve Mars 2, ilgili gezegen yüzeyi ile çarpışmış ve Venera 7 ve Mars 3 bu gezegenlere yumuşak iniş yapmıştır.
Lev Stepanovich Dyomin 1974 yılında Soyuz 15 uzay uçuşu ile uçan bir Sovyet kozmonottur. Bu uzay uçuşu uzay istasyonu Salyut 3'ün içine girmesi için tasarlandı, ancak başarısız oldu.
Valentin Ignatyevich Filatyev disiplin sorunları nedeniyle Sovyet uzay programından çıkarılan Sovyet kozmonottur.
Ivan Nikolayevich Anikeyev disiplin sorunları nedeniyle Sovyet uzay programından çıkarılan Sovyet kozmonottur.
