İçeriğe atla

Geriye uyumluluk

Nintendo'nun ürettiği iki farklı jenerasyondaki ürünün geriye uyumluluğunu gösteren bir görsel. Nintendo Wii(2006) ile Nintendo GameCube'nin(2001) oyun kumandası görülüyor.

Telekomünikasyon ve bilişim teknolojisinde yeni aygıtların eski aygıtlar tarafından üretilmiş girdileri çalıştırabilme yeteneğine geriye uyumluluk denir. Yeni standartlar için tasarlanmış bir ürün eski standartlara erişebiliyor, okuyor veya oynatabiliyorsa o ürüne geriye uyumludur denir. Örneğin veri biçimleri ve iletişim protokolünü içeren standartlar gibi.

Geriye uyumluluğun tersi, eski aygıtların yeni aygıtlarda üretilmiş veri biçimlerine izin vereceğini belirten (veya izin vereceğini bekleyen) ileriye uyumluluktur. Bu belki yeni aygıtta üretilmiş tüm özellikleri kapsamayabilir. Bir standart eğer ürünün eski sürümleri yeni standartlara erişebiliyor, okuyabiliyor ve oynatabiliyorsa ileriye uyumluluğu destekler.

Örneğin, FM radyo alıcıları eski vericiler tarafından üretilen mono sinyallere erişebildiğinden beri FM stereo iletimi geriye uyumluluğa izin vermiştir. Bu aynı zamanda eski mono FM radyo alıcıları yeni vericilerden gelen sinyallere erişebildiğinden ileriye de uyumludur.

Programlama dillerinde geriye uyumluluk, N programlama dili derleyicisinin N-1 ile derlenmiş programları da çalıştırabileceğidir. (Bu örnekler eğer N-1, N-2 gibi sürümler N sürümünde de çalışıyorsa aynı zamanda ileriye uyumlu da olduğunu göstermektedir. Ancak pratikte özellikler geriye uyumludur ve ileriye uyumluluğu desteklemez.)

Başka bir deyişle bir ürün eğer eski sürümünün tüm yükümlülüklerini yerine getiriyorsa geriye uyumludur denir.

Açıklama

Geriye uyumluluk iki bileşenden birinin özelliği olmaktansa ikisi arasındaki bir ilişkidir. Daha genel olarak, yeni bir bileşen eğer eski bileşenin tüm fonksiyonel özelliklerine sahipse geriye uyumludur.

Geriye uyumluluk, yeni bileşenin eskisiyle arasında doğrudan geçmişle ilgili bağını belirten uyumluluğun özel bir durumudur. Eğer bu özel ilişki bulunmuyorsa "geriye" uyumluluk yoktur, sadece "uyumluluk"(birbirinden bağımsız geliştirilmiş bileşenler ve ürünler arası birlikte işlerlik) söz konusudur.

Veri, yorumlayıcı olmadığı zaman işe yaramaz, bu nedenle uyumluluk kavramı doküman dosyaları için geçerli değildir. Örneğin, v2 programıyla üretilmiş dosyalar v1 ile de çalışabilmeli, v1 ile kaydedilen dosyalar v2 de okunabilmelidir aksi takdirde geriye uyumlu değildir.

Eğer yeni bir yazılım sürümü eski sürümün dosyalarını okuyabiliyor ancak kaydedemiyorsa geriye uyumlu değildir. Bu durum yazılım üreticilerini müşterileri belli zaman aralıklarıyla yazılımı yükseltmeye itmektedir.

Uyumluluk seviyeleri çeşitlidir. Yazılımda, ikili uyumluluk ve kaynak uyumluluğu olarak ayrılmaktadır. İkili uyumluluk program yeni sürümün kütüphanesiyle tekrar derlenmeden doğru bir şekilde çalışabilir anlamına gelmektedir. Kaynak uyumluluğu yeniden derlenme gerektirir ancak kaynak kodda değişikliğe gerek duymaz.

Çoğu platform geriye uyumluluğa erişmek için, herhangi bir bilgisayar ortamında kullanılan yazılımlar yoluyla başka bir bilgisayar sisteminin taklit edilmesi anlamına gelen öykünmeye dayanır.

Örnekler

  • RCA tarafından geliştirilen NTSC renk kodlama sistemi siyah-beyaz NTCS televizyonlarıyla geriye uyumludur.
  • Çoğu blu-ray disk sürücüleri standart CD ve DVD diskleri ve çoğu DVD sürücüleri standart CD diskleri çalıştırabilir.
  • Çoğu oyun konsolu geriye uyumludur ve geçmişte yapılmış oyunları çalıştırabilir:
    • Atari 7800 hemen hemen bütün Atari 2600 oyunlarıyla geriye uyumludur.
    • Game Boy Advance serisi (Game Boy Micro hariç) geçmiş Game Boy sistemleriyle geriye uyumludur, yani bütün Game Boy ve Game Boy Color oyunları bu sistemde çalışabilir.
    • Nintendo DS ve Nintendo DS Lite bütün Game Boy Advance oyunlarıyla geriye uyumludur.
    • Nintendo 3DS, Nintendo DS ve Nintendo DSi yazılımlarıyla geriye uyumludur.
    • PlayStation 2, çoğu orijinal PlayStation kütüphanesiyle geriye uyumludur. Ek olarak, PlayStation 3'ün ilk modeli (Bazı yerleri gümüş olmayanlar) de çoğu PlayStation ve PlayStation 2 oyunlarıyla geriye uyumludur. Bu PS2 içerisindeki Emotion Engine çip tarafından sağlanmaktadır.
    • Xbox 360, yazılım emülatörleri aracılığıyla bazı Xbox oyunlarıyla geriye uyumludur.
    • Wii bütün Nintendo oyunlarıyla geriye uyumludur. Nintendo GameCube, PowerPC tabanlı olarak aynı şekilde tüm Nintendo oyunlarıyla geriye uyumludur.
  • Microsoft Windows, platformun önceki 32-bit ve 16-bit sürümlerle uyumluluğu için uygulama uyumluluğu içerir. Örneğin Windows 3.0'da çalışması için tasarlanmış Civilization adlı bilgisayar oyunu Windows Vista'da da çalışabilmektedir.
  • Microsoft Word 2000 Word 97 ile geriye uyumluydu çünkü Word 97 biçimindeki dosyaları okuyabiliyor ve yazabiliyordu.
  • Bazı işletim sistemleri önceki sürümlerde ya da işletim sistemlerinde üretilmiş yazılımları çalıştırabilmek için çeşitli yöntemler geliştirmiştir:
    • Windows NT ve akabindekiler miras uygulamaları çalıştırabilmek için çeşitli alt sistemlere sahipti. MS-DOS ve Win16 alt sistemleri bu platformlar için bazı uygulamaları çalıştırabilmekteydi ve CLI OS/2 uygulamalarını çalıştırmak için OS/2 alt sistemine sahipti.
    • Windows 7 ile birlikte (Business, Ultimate veya Enterprise basımıyla), Microsoft Virtual PC aracılığıyla sunulan Windows XP Modu, eski Windows XP programlarıyla tam uyumluluğu sağladı.
  • Modern Nikon F Mount SLR kamera lensleri (1970 sonları), yeni Nikon DSLR kameralarla bazı kısıtlamalarla birlikte uyumludur.
  • PCI Express 2.0, PCI Express 1.1 ile geriye uyumludur.
  • IBM 7080 bütün IBM 705 vakumlu tüp bilgisayarlarıyla geriye uyumludur.

Ayrıca bakınız

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Windows Vista</span> 2007de piyasaya sürülen Windows sürümü

Windows Vista, kişisel bilgisayarlar için geliştirilen Microsoft Windows işletim sistemleri ailesinin sürüm olarak altıncı üyesidir. 22 Temmuz 2005'te gerçek adı duyurulmadan önce Longhorn kod adıyla tanınıyordu. Windows Vista, 30 Ocak 2007'de dünya çapında piyasaya sürülmüştür. Microsoft Türkiye, 24 Ocak 2007 tarihindeki tanıtımıyla Vista'nın resmî lansmanını yapan ilk Microsoft şubesi olmuştur. Windows Vista eski sürümle oranla birçok yeni özellik ve değişikliğe sahiptir. Bu değişim geliştirilmiş grafiksel kullanıcı arayüzü, görsel stil, yeniden tasarlanmış arama fonksiyonları, multimedya araçları, yeniden tasarlanmış ağ iletişimi, görüntü ve yazıcı gibi çeşitli fonksiyonları kapsamaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Nintendo DS</span> oyun konsolu

Nintendo DS, Nintendo'nun 2004'te çıkardığı 1 dokunmatik ekrana ve Wi-Fi bağlantısı sahip olan portatif el konsoludur. Adının açılımı Dual Screen yani çift ekrandır ve kod adı ise NTR dir, anlamı Nitro'dur ve yapım aşamasındaki ismidir. DS Oyunları dışında Game Boy Advance oyunları ile de uyumludur. İlk olarak E3 2004 oyun fuarında Nintendo tarafından duyurularak çıkış resmiyetini kazanmıştır. Rakibi sayılan PSP 'den grafik özellikleri açısından geride olmasına rağmen Nintendo'nun portatif konsollardaki başarısı ve ünü ile satışlar bakımından PSP'yi geride bırakmıştır. DS'in başarısının önemli bir nedeni ise dokunmatik ekranı ve mikrofonu ile oynanıştaki eğlenceyi ön plana çıkarmasıdır. Bu nedenle daha büyük bir oyuncu kitlesine hitap etmektedir. DS'in oyun dışındaki özellikleri ise şunlardır: Pictochat sayesinde başka DS sahipleri ile kablosuz iletişim, DS download Play sayesinde tek kartuştan çoklu oynama olanağı, saat-takvim ve alarm özelliği.

Gameloft, bilgisayar ve cep telefonları için oyun yapan ve yayınlayan bir şirkettir. Merkezi Fransa'dadır.

<span class="mw-page-title-main">PlayStation (konsol)</span> sony tarafından 1994 yılında piyasaya sürülen 5. nesil oyun konsolu

PlayStation,, Sony Interactive Entertainment tarafından geliştirilen PlayStation serisinin ilk modeli olan video ve oyun konsoludur.

<i>FIFA</i> (video oyunu serisi) futbol video oyunu

FIFA ya da diğer ülkelerde bilinen isimiyle FIFA futbol, Electronic Arts'ın bir kolu olan EA Sports tarafından 1993'ten bu yana yıllık çıkarılan futbol oyunudur. 1980'lere damgasını vuran Sensible Soccer, Kick Off, Matchday Soccer'ın geliştirilmiş oyunu olarak EA tarafından çıkarılan seri, daha sonra dalında bir numara olmuş ve Madden NFL'den sonra en çok satan spor oyunu olmuştur

Yedinci nesil video oyunu konsolları 22 Kasım 2005'te Microsoft'un Xbox 360 oyun konsolunun piyasaya sürülmesiyle başladı. Ardından 17 Kasım 2006'da Sony Interactive Entertainment'ın PlayStation 3, ertesi yıl da 19 Kasım 2006'da Nintendo'nun Wii oyun konsollarının piyasaya sürülmesiyle devam etti. Her yeni oyun konsolu yeni teknolojileri de beraberinde getirdi. Örneğin Xbox 360, yüksek çözünürlüklü video (HD) kalitesinde oyunlar sundu, PlayStation 3 yerleşik bir 3D Blu-ray Disc oynatıcı aracılığıyla HD film oynatma olanağı sundu, Wii ise, kontrol cihazlarını hareket sensörlerini oyun çubuklarına entegre ederek farklı bir deneyim sundu. Böylece Wii kontrolcüleri, oyun içi eylemleri kontrol etmek üzere hareket ettirilebilir, bu da oyuncuların oyun sırasında hareket yoluyla gerçek dünyadaki eylemleri simüle etmelerini sağlar. Bu nesil ile birlikte, video oyun konsolları küresel BT altyapısının önemli bir parçası haline geldi; 2007 yılında video oyun konsollarının dünyanın genel amaçlı bilgisayarlar gücünün %25'ini temsil ettiği tahmin edilmektedir.

İleriye uyumluluk bir sistemin ileride çıkacak versiyonların çalıştırabileceği girdilerin önceki versiyonlar tarafından kabul edilebilmesidir. Tanım gereği İleriye uyumluluk teknolojisi, eski cihazların, yeni cihazlar tarafından oluşturulan verileri kısmen anlayabilmesini belirtir. Bu kavram elektriksel arayüzlere, iletişim sinyallerine, veri iletişim protokollerine, dosya türlerine ve programlama dillerine uygulanabilir. Eğer eski versiyonun standartları, yeni versiyonun standartlarını okuyabiliyor, görüntüleyebiliyor, oynatabiliyor veya çalıştırabiliyorsa bu versiyon ileriye uyumludur.

<i>Grand Theft Auto: Chinatown Wars</i> 2009 video oyunu

Grand Theft Auto: Chinatown Wars, Nintendo DS, PlayStation Portable, iOS ve Android platformları için Rockstar Leeds ve Rockstar North tarafından geliştirilmiş Grand Theft Auto serisinin 13. oyunudur.

Bu bir Yıldız Savaşları video oyunları listesidir. Film serisinin, fanları tarafından üretilmiş ve ücretsiz olarak dağıtılan birçok bilgisayar oyunu olmasına rağmen, bu liste sadece Lucasfilm lisansına sahip ya da bilgisayar oyunları yayımcısı LucasArts şirketi tarafından geliştirilmiş oyunları içermektedir.

<span class="mw-page-title-main">Unreal Engine</span> video oyunu motoru

Unreal Engine, Epic Games tarafından geliştirilen ve ilk olarak 1998 yılında yayınlanan Unreal isimli birinci şahıs nişancı oyununda kullanılan oyun motoru. Esas olarak birinci şahıs nişancı oyunları için geliştirilmesine karşın, sonraları çeşitli türlerdeki oyunlarda kullanıldı. C++ ile yazılmış kodu sayesinde yüksek derecede taşınabilirliğe sahiptir ve günümüzde birçok oyun geliştirici tarafından kullanılan bir araç haline gelmiştir.

<span class="mw-page-title-main">PlayStation Vita</span>

PlayStation Vita, Sony Interactive Entertainment tarafından geliştirilen ve pazarlanan bir el tipi oyun konsoludur. İlk olarak 17 Aralık 2011'de Japonya'da, ardından 22 Şubat 2012'de Kuzey Amerika, Avrupa ve diğer uluslararası bölgelerde piyasaya sürüldü. Bu konsol, PlayStation Portable'ın halefi ve PlayStation markasının bir parçasıdır; sekizinci nesil video oyun konsollarının bir parçası olarak, Nintendo 3DS ile başlıca rekabet etmiştir.

<i>2006 FIFA World Cup</i> (video oyunu) 2006 video oyunu

2006 FIFA World Cup, EA Canada tarafından geliştirilen ve EA Sports tarafından Game Boy Advance, Java ME, Microsoft Windows, Nintendo DS, Nintendo GameCube, PlayStation 2, PlayStation Portable, Xbox, Xbox 360, cep telefonu platformları için yayınlanan futbol video oyunu. Nintendo DS, PlayStation Portable, Game Boy Advance sürümleri Exient Entertainment tarafından geliştirilmiştir. 2006 FIFA Dünya Kupası temalı oyunun sürümleri, 2006'nın Nisan-Haziran ayları arasında yayınlanmıştır.

Burnout, Criterion Games ve EA UK tarafından geliştirilen yarış video oyunu serisidir. Seride agresif sürüş ve yüksek hız vurgusuyla bilinmektedir. PlayStation 2, GameCube, Xbox, PlayStation Portable, Nintendo DS, PlayStation 3 ve Xbox 360 gibi oyun konsolları için üretilmiş olup Burnout Paradise oyunu Microsoft Windows için de piyasaya sürüldü. Seri, eleştirmenleri tarafından övgüyle karşılanmış olup oyunları birçok defa yılın en iyi yarış oyunu ödülünü kazanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">PlayStation 3 sistem yazılımı</span>

PlayStation 3 sistem yazılımı, PlayStation 3'ün güncellenebilir bellenimi ve işletim sistemidir. Sony'nin Playstation 3 için kullandığı taban, hem FreeBSD'nin hem de CellOS adlı NetBSD'nin bir çatalıdır. PlayStation 2 Linux'un ardılı, PlayStation 4 sistem yazılımının öncülüdür.

Nintendo DSi sistem yazılımı, bir dizi güncellenebilir bellenim sürümü ve Nintendo DSi video oyun konsolunda bir yazılımdır. Nintendo 3DS sistem yazılımının öncülüdür. Sistemin İnternet bağlantısı üzerinden indirilen güncellemeleri, Nintendo'nun özellikler ve yazılım ekleyip kaldırmasına izin verir. Tüm güncellemeler ayrıca önceki güncellemelerdeki tüm değişiklikleri de içerir.

Creat Studios, altıncı ve yedinci nesil el bilgisayarları ve konsollar için bir video oyunu geliştiricisi ve yayıncısıydı.

Bu liste çeşitli Looney Tunes karakterlerinin video oyunlarını barındırır. Platformlar: Arcade, Atari 2600, PC, Commodore 64, Nintendo Entertainment System, Amstrad CPC, ZX Spectrum, Game Boy, Taşınabilir Oyun Konsolu, DOS, Super Nintendo Entertainment System, Sega Genesis, Sega Master System, Sega Game Gear, Game Boy Color, PlayStation, Microsoft Windows, Nintendo 64, PlayStation 2, GameCube, Xbox, Game Boy Advance, Nintendo DS, Tarayıcı, Wii ve Xbox 360.

<span class="mw-page-title-main">Homebrew (video oyunları)</span>

Homebrew, genellikle kullanıcı tarafından programlanamayan veya tescilli depolama yöntemlerini kullanan tescilli donanım platformlarını hedefleyen hobi sahipleri ve amatör geliştiriciler tarafından üretilen video oyunlarına veya diğer yazılımlara sıklıkla uygulanan bir terimdir. Homebrew, resmi olmayan, topluluk tarafından sağlanan araç zincirleri kullanılarak yapılan yazılımları veya Net Yaroze, PlayStation 2 için Linux veya Microsoft XNA gibi resmi geliştirme kitleri kullanılarak geliştirilen oyunları içerebilir. Commodore 64 gibi, tüketici tarafından programlanabilir olması amaçlanan bir sistem için profesyonel olmayan bir geliştirici, basitçe hobi olarak adlandırılır.

<i>SüngerBob KarePantolon video oyunları listesi</i> Vikimedya liste maddesi

SüngerBob KarePantolon video oyunları, aslen Stephen Hillenburg tarafından yaratılan ve aynı adı taşıyan Nickelodeon animasyon televizyon dizisine dayanan video oyunlarıdır. Oyunların büyük çoğunluğu 2013 yılına kadar THQ tarafından yayınlanmıştır. 2013'ten 2015'e kadar çoğu oyunun lisansı Activision'a verilmiştir. Oyunların güncel lisansı THQ Nordic'e aittir.

Bink Video, Epic Games'in bir parçası olan Epic Games Tools tarafından geliştirilmiş olup video için tescilli bir dosya biçimidir.