İçeriğe atla

Geri tepme

500 Smith, geri tepmeyi idare etmekte zorluk çeken acemi bir atıcı tarafından tam geri tepmeyle ateşlendi.

Geri tepme, bir fişek (veya topun) namluda patlaması sonucu merminin ve hasıl olan gazların ileriye doğru hareketinin sonucunda, Newton'un üçüncü yasasına göre tepki gücüne göre elde olunan, merminin ileriye doğru hareketini dengeleyen ve geriye doğru olan momentumdur. Momentum, küçük silahlarda ateşleyen kişinin vücudu kullanılarak yere aktarılırken, daha büyük ve yere monte edilmiş silahlarda montaj yolu ile yere aktarılır. Geri tepme gücünü durdurmak için silahı bir süreliğine ileriye doğru hareket ettirmek gerekirken, genellikle bu güç geri tepme gücünden daha küçük ve merminin namlu içindeki hareketinden daha uzun sürede olduğundan geri tepme gücü silahı geriye doğru hareket ettirir.

Momentum değişikliği, Newton'un ikinci yasasının göre silahın ivmesinin zaman türevine eşit bir kuvvet ile sonuçlanır. Aynı zamanda momentum, silahın kütlesi ve hızının çarpımına eşittir. Momentumun korunması yasasına göre ileri doğru ivmelenen merminin momentumu, geriye doğru ivmelenen silahın momentumu ile eşit olmalıdır. Dolayısıyla merminin kütle ve hızı biliniyor ise, silahın geri tepme hızı ve enerjisi hesaplanabilir. Pratikte bu enerjinin hesaplanması için bir balistik pandül (sarkaç) veya kronograf tercih edilir.

İlgili Araştırma Makaleleri

Klasik mekanikte momentum ya da devinirlik, bir nesnenin kütlesi ve hızının çarpımıdır; (p = mv). Hız gibi, momentum da vektörel bir niceliktir, yani büyüklüğünün yanı sıra bir yöne de sahiptir. Momentum korunumlu bir niceliktir ; yani bu, eğer kapalı bir sistem herhangi bir dış kuvvetin etkisi altında değilse, o kapalı sistemin toplam momentumunun değişemeyeceği anlamına gelir. Momentum benzer bir konu olan açısal momentum ile karışmasın diye, bazen çizgisel momentum olarak da anılır.

<span class="mw-page-title-main">Newton'un hareket yasaları</span> Bilimsel Yasalar

Newton'un hareket yasaları, bir cisim üzerine etki eden kuvvetler ve cismin yaptığı hareket arasındaki ilişkileri ortaya koyan üç yasadır. İlk kez Isaac Newton tarafından 5 Temmuz 1687 tarihinde yayımlanan Philosophiae Naturalis Principia Mathematica adlı çalışmada ortaya konmuştur. Bu yasalar klasik mekaniğin temelini oluşturmuş, bizzat Newton tarafından fiziksel nesnelerin hareketleri ile ilgili birçok olayın açıklanmasında kullanılmıştır. Newton, çalışmasının üçüncü bölümünde, bu hareket yasalarını ve yine kendi bulduğu evrensel kütleçekim yasasını kullanarak Kepler'in gezegensel hareket yasalarının elde edilebileceğini göstermiştir.

1. Yasa
Eylemsiz referans sistemi adı verilen öyle referans sistemleri seçebiliriz ki, bu sistemde bulunan bir parçacık üzerine bir net kuvvet etki etmiyorsa cismin hızında herhangi bir değişiklik olmaz. Bu yasa genellikle şu şekilde basitleştirilir: “Bir cisim üzerine dengelenmemiş bir dış kuvvet etki etmedikçe, cisim hareket durumunu korur.”
2. Yasa
Eylemsiz bir referans sisteminde, bir parçacık üzerindeki net kuvvet onun çizgisel momentumunun zaman ile değişimi ile orantılıdır:
<span class="mw-page-title-main">Balistik</span>

Balistik veya atış bilimi, mermi ve füzelerin hareketlerini inceleyen bir bilim dalıdır. Uygulamalı mekaniğin bir kolu olarak düşünülebilir. Balistik üç bölüme ayrılır:

  1. Mermi veya füzenin, silahta veya tesir sahasındaki hareketini inceleyen iç balistik,
  2. Uçuş sırasındaki hareketini araştıran dış balistik,
  3. Hedefteki etkileri inceleyen terminal balistik.
<span class="mw-page-title-main">Açısal momentum</span> Fiziksel nicelik

Açısal momentum, herhangi bir cismin dönüş hareketine devam etme isteğinin bir göstergesidir ve bu nicelik cismin kütlesine, şekline ve hızına bağlıdır. Açısal momentum bir vektör birimidir ve cismin belirli eksenler üzerinde sahip olduğu dönüş eylemsizliği ile dönüş hızını ifade eder.

Ateşli silahlar, barut gazının itici gücüyle mermi atan bütün silahların genel adıdır. Ateşli silah denince, genellikle bir kişi tarafından taşınabilen küçük çaplı silahlar akla gelse de ateşli silahlar kategorisi; büyük toplardan tüfeklere, av tüfeğine ve tabancaya kadar her türde ve boyuttaki silahları kapsar.

<span class="mw-page-title-main">Tanksavar</span> tank imha etmek üzere tasarlanan tahrip gücü yüksek silah

Tanksavar terimi her ne kadar tank türünü işaret etse de aslında tüm askeri amaçlı ZSA sınıf araçları kapsamaktadır. Bu terim bu türden araçların imhasını veya etkisiz hale getirilmesi için kullanılan tüm silah türlerini kapsar. Bunlar başlıca yüksek namlu çıkış hızına sahip topçu sistemleri, füzeler, değişik otomatik top ve tanksavar mayınlarını kapsar.

<span class="mw-page-title-main">Tabanca</span> Şarjörlü ve toplu olmak üzere ikiye ayrılan kısa namlulu ateşli silah

Tabanca; kısa namlulu, ateşli silah.

<span class="mw-page-title-main">Tork</span> bir kuvvetin nesnenin ekseninde, dayanak noktasında ya da çevresinde dönme eğilimi

Tork, kuvvet momenti ya da dönme momenti, bir cismin bir eksen etrafındaki dönme, bükülme veya burulma eğilimini dönme ekseni merkezine indirgeyerek ölçen fiziksel büyüklüktür. Torkun büyüklüğü moment kolu uzunluğuna, uygulanan kuvvete ve moment kolu ile kuvvet vektörü arasındaki açıya bağlıdır.

<span class="mw-page-title-main">152-mm top-obüs M1937 (ML-20)</span>

152-mm obüs-top model 1937 (ML-20), SSCB tarafından geliştirilen ve II. Dünya Savaşı sırasında kullanılan hem obüs ve hem de top olarak kullanılabilen bir silahtı. II. Dünya Savaşı boyunca kullanılan top savaşın ardından uzun süre Kızıl Ordu servisinde kaldı ve 20. yüzyılın ortaları ve sonlarına doğru birçok çatışmada kullanıldı.

<span class="mw-page-title-main">Geri tepmesiz tüfek</span> ağır mermileri fırlatmak için kullanılan hafif yapıdaki silahlar

Geri tepmesiz top veya geri tepmesiz tüfek terimleri ağır mermileri fırlatmak için kullanılan hafif yapıdaki silahlara verilen addır. Teknik olarak namlusu yivli olan silahlara tüfek, yivsiz model namluya sahip geri tepmesiz silahlara ise top denir. Geri tepmesiz tüfeklerde bu fark göz önünde bulundurulmaz.

<span class="mw-page-title-main">Barrett M82</span>

M82, Heavy SASR (Special Application Scoped Rifle) özel amaçlı ağır dürbünlü tüfek. Amerikan Barrett Firearms şirketi tarafından geliştirilmiştir. Amerikan özel kuvvetleri dışında çeşitli ülkelerin silahlı kuvvetleri tarafından kullanılmaktadır. .50 kalibrelik (12.7mm) (.50 BMG) mermi kullanmaktadır. Şarjör kapasitesi genellikle 10'dur fakat 5 mermi alan versiyonları da vardır. Tüfeğin namlusu ufak bir sahra topu gibidir ve mermiyi ateşledikten sonra namlu geriye doğru kuvvetli bir tepme yaratır. Fakat kuvvet sahra toplarındaki gibi bir yayla emilir. Etkili menzili M82A1 versiyonunda 1800 m, M82A2 versiyonunda 2000 m,M82A3 versiyonunda 1968 m, M107 versiyonunda 1830 metredir. Şarjörü boş iken ağırlığı 14 kilogram, A1 versiyonunda 13.5 kg, M107 versiyonunda 12.9 kg, A2 versiyonunda ise 14.75 kilogramdır. .50 BMG mermisi çarptığı düşmanın uzuvlarını koparacak ve başını tamamen parçalayacak kadar güçlüdür. Hafif zırhlı araçları delebilir. Çok ağır olması sebebiyle bullpup tarzında olan M82A2 versiyonu üretimden kaldırılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Newton'un beşiği</span> basit çoklu sarkaç

Newton'un beşiği ya da Newton topları, adını Isaac Newton'dan alan, momentumun korunumu yasasının incelendiği ve basit sarkaçların yan yana bağlanması ile oluşan çoklu sarkaçtır.

<span class="mw-page-title-main">IMI Uzi</span> 1950 yılında üretilmeye başlanmış bir hafif makineli silah

Uzi,, Teğmen Uziel Gal tarafından 1948 yılında tasarlanıp 1950 yılında üretilmeye başlanmış bir hafif makineli silahdır. Bu silah hafif makineli silahlar için devrim yaratacak, yıllarca kullanılacak bir silahtı. 1950 yılında ise bu hafif-atışlı silah IMI tarafından denenmek üzere kabul edildi ve seri üretimine geçildi. Zamanla .45 ACP, .41 AE gibi kalibreler üzerinden de üretilmeye başlandı.

<span class="mw-page-title-main">Makineli silah</span>

Makineli silah, tam otomatik ve/veya portatif silahtır, genellikle şarjör, mermi kayışı veya büyük kapasiteli magazinlerden mermi alarak ve yine genellikle dakikada birkaç yüz mermi atma oranıyla tasarlanmışlardır. İlk makineli tüfekler bir el kolunun çevrilmesi gibi, manuel olarak kullanılıyordu. Birleşik Devletler kanunlarında terim olarak, özellik kullanılmamak suretiyle tam otomatik silahları tanımlar, örneğin medya haberlerinde veya yasal kodlarda.

<span class="mw-page-title-main">Momentum aktarımı</span>

Momentum aktarımı, akışkanlar mekaniği, parçacık fiziği, dalga mekaniği ve optik gibi alanlarda bir parçacığın bir diğerine aktardığı momentum miktarı olarak ifade edilir.

Çarpışma iki ya da daha fazla cismin birbirlerine kısa bir süreliğine uyguladıkları kuvvet olayına denir. Çarpışma kelimesinin en yaygın kullanımı iki ya da daha fazla cismin birbirleriyle çarpışması anlamına gelmesine rağmen, kelimenin bilimsel olarak kullanımına baktığımızda çarpışma aslında kuvvetlerin büyüklükleri hakkında hiçbir şey ima etmez.

<span class="mw-page-title-main">Otomatik av tüfeği</span>

Bir otomatik av tüfeği, Ateşlenen fişeğin oluşturduğu gaz basıncının tüfeğin mekanizmasını otomatik olarak kurması ve bu sayede arka arkaya sadece tetiğe basarak atış yapma imkânı sunar. Otomatik av tüfeği çok sınırlı bir menzile sahiptir, ancak yakın mesafeden muazzam bir ateş gücü sağlar.

<span class="mw-page-title-main">Uzun namlulu silah</span> yivli veya düz namlulu, omuzdan ateşlenen silahlara ait kategori

Uzun namlulu silah, uzun namlulu ateşli silahlar kategorisidir. Küçük silahlarda, uzun silah veya uzun kol, tek elle tutularak ateş edilebilen bir tabancanın aksine, genellikle iki elle tutulacak ve omuza dayandırılacak şekilde tasarlanmıştır. Toplar ve yuvalı ateşli silahlar bağlamında, bir topçu uzun silahı, bir sahra topu veya obüs ile karşılaştırılabilir.

<span class="mw-page-title-main">Gaz tahliye silindiri</span>

Gaz tahliye silindiri veya duman boşaltma silindiri, özellikle tanklarda ve kundağı motorlu obüslerde, ateş ettikten sonra zırhlı savaş aracının silahının namlusunda geriye kalan gazları ve havadaki kalıntıları gideren bir aygıttır. Mermi kovanı namludan çıktıktan sonra silindir, namluda bir basınç farkı yaratarak, itici gazların ve yanma artıklarının çoğunun namludan dışarı atılmasına neden olur. Böylece, yeniden doldurma için namlu kaması içeriden açıldığında, bu gazlar ve artıklar mürettebat bölmesine geri gelmez ve mürettebat için tehlike oluşturmaz.