İçeriğe atla

Geri pas kuralı

Futbolda geri pas kuralı, çoğu durumda kalecinin bir takım arkadaşı tarafından kendisine pas verildiğinde topu elle tutmasını yasaklayan kuraldır. Futbol kurallarının 12. kural, 2. bölümünde açıklanmıştır.

Kuralın hükmü

Kalecilerin normalde kendi ceza alanları içinde topla oynamalarına izin verilmektedir ve kaleci top eline aldıktan sonra rakip oyuncular kalecileri rahatsız edemezler. Ancak geri pas kuralı, kalecilerin, takım arkadaşları tarafından kasıtlı olarak kendilerine atılan topa veya takım arkadaşlarının kullandığı taç atışından doğrudan aldıkları topa müdahale etmelerini yasaklar.[1] Kafa vuruşları gibi ayak dışındaki vücut kısımlarıyla yapılan geri paslara izin verilmektedir. Popüler adı "geri pas kuralı" olmasına rağmen, kurallarda vuruşun veya taç atışının geriye doğru olması zorunluluğu yoktur; topun gittiği yön ne olursa olsun kalecinin elle müdahalesi yasaktır.

Kuralı ihlâl etmenin cezası endirekt serbest vuruştur. Serbest vuruş 5,5 m kale alanı içinde olmadığı sürece, elle müdahalenin gerçekleştiği pozisyondan verilir; bu durumda vuruş, ihlâlin yapıldığı noktaya en yakın 5,5 m çizgisi üzerindeki noktadan yapılır.

Kuralı aşmanın püf noktaları

Eğer top onlara bir kafa vuruşu gibi bir hareketle geri oynanmışsa (bir tekme veya taç atışı dışında) kalecilerin, topu elle tutmalarına izin verilir, ancak savunma oyuncuları kuralı aşmak için topu ayak dışında bir vücut parçasıyla kaleciye bilinçli olarak pas etmeye çalışamazlar. Bu, topu ayakla havaya kaldırıp sonra kafayla kaleciye geri göndermeyi veya yerdeki bir topu normalde ayakla oynanabilecek şekilde kafayla kaleciye göndermeyi içerir.[2][3]

Amerika Birleşik Devletleri Futbol Federasyonu (USSF), kalecilere ceza sahasında topu ne zaman elleriyle kullanamayacaklarına dair aşağıdaki rehberi sağlamıştır:

Üç olayın aşağıdaki sırayla gerçekleşmesi gerekmektedir:

  • Topa kalecinin takım arkadaşı tarafından vurulması (diz, uyluk veya kaval kemiği ile değil ayakla oynanması),
  • Bu hareketin bir saptırma veya yanlış tekme değil, kasıtlı olduğu kabul edilir ve
  • Kaleci topu doğrudan tutar (başka kimsenin topun oyununa müdahalesi yoktur)

Hakemin görüşüne göre, bu üç koşul yerine getirildiğinde ihlâl gerçekleşmiş olur. Topun "pas atılması", topun "geri" gitmesi ve takım arkadaşının bilinçli şekilde kaleciye oynaması gerekmez.


— Jim Allen (USSF Ulusal Eğitmen ve Ulusal Değerlendirici), Ask A Soccer Referee[4]

Tarihi ve etkisi

Geri pas kuralı, 1990 Dünya Kupası'nın aşırı sıkıcı ve zaman kaybıyla dolu, geri paslar ve kalecilerin topu tutarak zaman kaybettikleri için geniş çapta eleştirilmesinin ardından, zaman kaybını ve aşırı defansif oyunu engellemek için 1992 yılında getirildi.[5][6] Turnuva sırasında, İrlanda Cumhuriyeti ile Mısır arasındaki maçta, İrlanda kalecisi Packie Bonner topu neredeyse altı dakika boyunca elinde tuttu. Geri pas kuralından önceki son turnuva, son şampiyon Danimarka'nın sahadaki oyuncuların kalecilerine topu sıkça geri pas attığı ve kalecinin topu tutarak zaman kaybettiği UEFA Euro 1992 idi.[7]

Yeni kuralla oynanan ilk maçlar 1992 Yaz Olimpiyatları'nda yapıldı.[8] Yeni kuralla yapılan ilk maçlarda savunmalarda bazı kafa karışıklıkları yaşandı; nitekim ilk oyunda İtalya bu yeni kurala uymadı ve Amerika Birleşik Devletleri'ne kaleden 14 metre uzaklıkta endirekt serbest vuruş verildi ve bu sayede gol attılar.[9]

1997 yılında geri pas kuralı, kalecilerin takım arkadaşlarından doğrudan gelen taç atışlarını tutmasını önleyecek şekilde genişletildi.[10]

Bayern Münih'in Hamburg'a karşı oynadığı bir maçta, geri pas nedeniyle verilen endirekt serbest vuruş sonucu attığı gol, Bayern'in 2000-01 Bundesliga'yı kazanmasında belirleyici oldu.[11]

Geri pas kuralı, modern oyunda en popüler ve başarılı kural değişikliklerinden biri olarak kabul edilir.[6] Sıkıcı oyunu önlemenin yanı sıra, kalecilerin ayakla top oynama konusunda daha yetkin hale gelmesini gerektirdi ve bu durum,[12] oyun kurucu "libero kaleci"nin evriminin başlangıcı olarak gösterildi.[3]

Kaynakça

  1. ^ "Law 12 - Fouls and Misconduct, Section 1 - Indirect Free Kick". IFAB Laws of the Game. 2016. 22 Kasım 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Ocak 2017. 
  2. ^ "Law 12 - Fouls and Misconduct, Section 3 - Disciplinary Action". IFAB Laws of the Game. 2016. 31 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Ocak 2017. 
  3. ^ a b "The early chaos of the backpass law". ESPN.com (İngilizce). 9 Ağustos 2017. 14 Ağustos 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Aralık 2018. 
  4. ^ Allen, Jim (20 Haziran 2011). "The Ball Deliberately Kicked to the Goalkeeper (Yet Again)". Ask a Soccer Referee. 2 Şubat 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Ocak 2017. 
  5. ^ "The History of the Laws of the Game – From 1863 to the Present Day". ifab.com. 19 Ekim 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Kasım 2017. 
  6. ^ a b Hall, Pete. "The back-pass rule 25 years on - how has the Premier League benefited?". Sky Sports (İngilizce). 9 Şubat 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Şubat 2018. 
  7. ^ "Packie Bonner, Anthony Nash And Others Who Helped Inspire Rule Changes In Their Sport". balls.ie. 2 Ocak 2022. 15 Kasım 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Kasım 2013. 
  8. ^ Miller, Nick (18 Şubat 2015). "Who was the last goalkeeper to legally pick up a backpass?". The Guardian (İngilizce). 22 Haziran 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Şubat 2018. 
  9. ^ Hurrey, Adam (9 Ağustos 2017). "The early chaos of the backpass law". ESPN.com. 9 Şubat 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Şubat 2018. 
  10. ^ "Goalkeepers are not above the Law". FIFA. 31 Ekim 1997. 15 Temmuz 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Haziran 2014. 
  11. ^ "Fußball-Bundesliga: Zweifel am Meister-Tor". Spiegel Online. 20 Mayıs 2001. 13 Haziran 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Aralık 2019. 
  12. ^ Roman Mars (15 Ekim 2019). "Unsure Footing". 99% Invisible (Podcast). Erişim tarihi: 30 Ekim 2019. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Futbol</span> çim veya toprak zeminde, on birer oyuncudan oluşan iki taraf arasında topla oynanan takım sporu

Futbol, on birer oyuncudan oluşan iki takım arasında, kendine özgü küresel bir topla oynanan takım sporudur. 21. yüzyıl itibarıyla 200'ün üzerinde ülkede 250 milyonu aşkın oyuncu tarafından oynanmakta olup dünyadaki en popüler spordur.

<span class="mw-page-title-main">Ofsayt</span> futbol kuralı

Ofsayt, [Offside] Genel Sekreteri Urs Lins imzasıyla ülke federasyonlarına gönderilen 968 nolu sirkülere göre; kendisine pas atılan oyuncunun ayağının, kafasının veya vücudunun herhangi bir bölümünün, pas atıldığı anda kale çizgisine toptan ve sondan ikinci rakipten daha yakın olduğu anlamına gelmektedir. Ofsayt belirlenirken pası atan oyuncunun pas dokunuşunu yaptığı ilk an esas alınır. Topun ayaktan çıktığı anda top kale çizgisine sondan ikinci rakipten daha yakınsa "Son adam" tabiri top için geçerli olur ve bu durumda pası alan oyuncunun ofsayt sayılması için kale çizgisine sondan ikinci rakipten değil, toptan daha yakın olması gerekir. Top ile kale çizgisi arasında hiç rakip olmasa bile "Son adam" tabiri yine top için geçerli olur. Topun ayaktan çıktığı anda pası alan oyuncu kendi yarı alanında ise, oyuncu hiçbir şekilde ofsaytta sayılmaz, ofsayt kuralı yalnızca rakip yarı alanında geçerlidir. Kollar bu tanıma katılmamıştır. Futbol baş, vücut ve ayaklarla oynanan bir oyundur ve sadece bu bölgeler rakibin kale çizgisine yakınsa orada potansiyel bir avantaj vardır. Yalnızca kollar rakibin ilerisindeyse, kazanılacak bir avantaj yoktur şeklinde yapıldı.

<span class="mw-page-title-main">Kale vuruşu</span>

Kale vuruşu, futbolda oyunu başlatmanın bir metodudur. Kale vuruşu ya da başka bir deyişle aut atışıyla top karşı takımın kalesine girerse gol geçerli sayılır, ancak top kale vuruşunu kullanan takımın kendi kalesine girerse gol sayılmaz, rakip takım köşe vuruşuyla oyunu tekrar başlatır.

<span class="mw-page-title-main">Futsal</span> salon futbolu olarak bilinen ve kendine özgü kuralları olan spor

Futsal, salon futbolu olarak bilinen ve genel olarak futbola benzese dahi kendine özgü kuralları olan spordur. Beşe beş futbol, halı saha futbolu ve mini futbol ile benzerlikleri var.

<span class="mw-page-title-main">Kale alanı</span>

Kale alanı veya diğer adıyla altıpas, futbol sahasında ceza alanı içinde bulunan ve kaleye 5,5 metre uzaklıktaki çizginin içinde kalan bölgedir. Alanın boyutu 18,32 x 5,50 metredir. 6 yard olduğu için altıpas adını almıştır.

<span class="mw-page-title-main">Penaltı vuruşu</span> futbolda bir tür direkt serbest vuruş

Penaltı vuruşu, bir oyuncunun yalnızca rakip takımın kalecisi tarafından savunulan kaleye tek bir atış yapmasına izin verilen, federasyon futbolunda oyunu yeniden başlatma yöntemidir. Bir oyuncunun kendi ceza sahasında direkt serbest vuruşla cezalandırılabilecek bir faul yapması veya topa el ile dokunması durumunda hakem tarafından verilir. Şut, kale çizgisine 11 m uzaklıkta olan ve taç çizgileri arasında ortalanmış olan penaltı noktasından yapılır.

<span class="mw-page-title-main">Amerikan futbolu</span> On birer oyuncudan oluşan iki takımın arasında, mekik biçimli bir topla, kendisine özgü bölünmüş oyun alanı bulunan dikdörtgen şeklindeki bir sahada oynanan takım sporudur

Amerikan futbolu ; on birer oyuncudan oluşan iki takımın arasında, mekik biçimli bir topla, kendisine özgü bölünmüş oyun alanı bulunan dikdörtgen şeklindeki bir sahada oynanan bir Kuzey Amerika futbolu çeşididir. Oyundaki temel amaç; belirli kurallar ve mekanikler çerçevesinde daha fazla sayı yapan taraf olmaktır. Bu amaca hücum takımının, topu pas ya da koşu ile ilerletmesi yoluyla ulaşılır. Topun ilerletilmesinde hücum takımının on yardlık mesafeyi geçmek için dört hücum hakkı bulunur ve eğer bu dört hücum hakkı içerisinde on yardlık mesafe geçilirse, hücum takımı yeni dört hücum hakkı kazanır. Savunma takımının amacı ise, hücum takımının ilerlemesine engel olmaktır. Skor kazanmanın temel yolları ise; topun saha sonuna ulaştırılması, yani touchdown ya da topun belirli bir noktadan vurularak sayı direkleri arasından geçirilmesi yani field goal'dır. Bir touchdownun değeri 6 sayıyken, bir field goalın değeri 3 sayıdır.

<span class="mw-page-title-main">Taç atışı</span> top sahayı terk ettiğinde , elle topu oyuna sokmak

Taç atışı, futbolda topun, sahanın yan çizgilerinden dışarı çıkmasının ardından oyunun tekrar başlaması yöntemi. Top iki elle tutulup, baş arkası ve üstünden, ayakların yerden kesilmemesi koşuluyla atış yapılır. Top saha dışına çıkmadan önce son olarak hangi takım oyuncusuna temas ettiyse, taç atışını rakip takım kullanmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Ampute futbol</span> Pozitif ayrımcılık bağlamında gerçekleştirilen top oyunu

Ampute futbol, yedişer kişilik takımlarla oynanan ve ampute oyuncuların mücadele ettiği futbol türü. Oyuncuların tek bir bacağı ampute edilmişken, kalecilerin üst kısmında amputasyon bulunmaktadır. Oyuncular, maç sırasında koltuk değneği kullanmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Direkt serbest vuruş</span>

Direkt serbest vuruş, futbolda savunma durumundaki takımın topa ceza sahası dışında elle dokunması veya bir oyuncuya faul yapması sonucunda kullanılan faul atışı.

<span class="mw-page-title-main">Bandy</span> Buz üzerinde raketle ve patenle oynanan top oyunu

Bandy, on birer oyuncudan oluşan 45 dakikalık 2 yarı boyunca küçük bir topu karşı kaleye sokmaya dayanan spordur. Buz hokeyi, çim hokeyi ve futboldan izler taşır. Oyuncuların "bandies" adı verilen eğimli sopaları vardır. Bandy oyuncuları iyi bir patenci olmanın yanında iyi top kullanma becerisine sahip olmalıdır.

<span class="mw-page-title-main">Gal futbolu</span>

Gal futbolu, Hurling'le beraber İrlanda'nın millî sporlarından biridir.Hem erkekler hem de kadınlar tarafından oynanan, sertlik ve hız açısından futbol ile ragbi arası bir oyundur. On beşer oyuncudan oluşan 2 takımdan oluşur. Takımların 15 kişiye kadar yedek oyuncu bulundurma hakları vardır. Fakat maç esnasında sadece 5 oyuncu değiştirebilirler. Gal futbolunun kökleri çok eskilere gider. Ama ilk kez bir sisteme oturtulması 1885 yılına denk gelir. Kısmen, İrlanda'nın "İngiliz" oyunları olan futbol ve ragbiyi reddetmesinden doğmuştur. Erkeklerin şehir takımlarının final karşılaşmaları televizyon'dan canlı verilir ve 80.000'e kadar izleyici çeker. Gal Atletik Birliği (GAA), 1884'te kurulmuştur. Temel işi Gal futbolu ve Hurling'tir. Oyunda kullanılan top görüntü olarak voleybol topuna benzese de yapılış tarzı ve bazı kullanılan maddeler farklıdır.

<span class="mw-page-title-main">Kaleci (futbol)</span>

Kaleci, futbolda yer alan bir pozisyondur. Spordaki en özelleştirilmiş mevkiidir. Kalecinin asıl görevi rakip takımın gol atmasını engellemektir. Bu, kalecinin topu yakalamak veya kale çizgisinden daha uzağa yönlendirmek için topun yörüngesine doğru hareket etmesiyle gerçekleştirilir. Ceza sahası içinde kalecilerin ellerini kullanmalarına izin verilir, bu da onlara sahada topu elle kontrol etme hakkını verir. Kaleci, takım arkadaşlarından ve rakipten farklı renkte bir forma giymektedir.

Endirekt serbest vuruş veya çift vuruş, futbol maçlarında bir takımın oyuncusuna faul yapıldığı zaman o oyuncunun takım arkadaşıyla birlikte topun arkasında durup takım arkadaşı topa dokunduktan sonra yayın yakınında ise şut, dışında ise genellikle pas veya orta açabilir. Bu oynayan futbolcuya bağlı olan bir karardır. Endirekt serbest vuruşlarda direkt olarak kaleye gönderilen top kale çizgisini geçerse gol değeri kazanmaz ve rakip takım oyuna kale atışıyla başlar. Gol değeri kazanması için topun, vuruş kullanıldıktan sonra rakip oyuncu ya da takım arkadaşı fark etmeksizin en az bir oyuncuya temas etmesi gerekir.

<span class="mw-page-title-main">Futbol sahası</span> doğal veya yapay çimle kaplı, futbol maçlarının oynandığı dikdörtgen şeklindeki alan

Futbol sahası, doğal veya yapay çimle kaplı, futbol maçlarının oynandığı dikdörtgen şeklindeki alandır. Boyutları ve standartları, futbol kurallarının birinci kuralında belirtilmektedir.

Futbol kuralları, futbolun oynanması için hazırlanan kurallardır. Uluslararası Futbol Birliği Kurulu tarafından yazılmış olup, sporun en büyük yönetim kurumu Uluslararası Futbol Federasyonları Birliği tarafından yayımlanmaktadır. 17 ana kuraldan oluşmaktadır.

Faul, futbol maçlarında oyuncular tarafından yapılan ve hakem tarafından kurallara aykırı olarak tanımlanan hareketler. Futbol kurallarının 12. maddesinde "fauller ve fena hareketler" başlığıyla ele alınmış, yapılan hareketin faul olarak tanımlanması için aşağıdaki şartları sağlaması gerekmektedir:

<span class="mw-page-title-main">Topun oyunda ve oyun dışı olması</span>

Topun oyunda ve oyun dışı olması, futbolda, topun hangi durumlarda oyunda hangi durumlarda oyun dışında olduğunu belirten futbol kurallarının dokuzuncu kuraldır.

Kriket kuralları, kriketin dünya çapında uyumlu ve adil bir biçimde oynanması amacıyla Marylebone Cricket Club (MCC) tarafından hazırlanan kurallar bütünü. Marylebone Cricket Club, günümüzde İngiltere'nin başkenti Londra'da bulunan bir kulüp olarak faaliyetlerine devam etmekte olup, sporun resmî bir yönetim kurumu olmamasına karşın; kuralların telif haklarına sahip olduğundan kuralları yalnızca kendisi değiştirebilmektedir. Ancak bir kural değişikliği yapılabilmesi için sporun dünya genelindeki yönetim teşkilatı olan Uluslararası Kriket Konseyinden (ICC) çıkan kararlar doğrultusunda yapılmaktadır.

Seri penaltı vuruşları, genelde eliminasyon sisteminde oynanan futbol maçlarında normal süre ve uzatmaların beraberlikle sonuçlanması durumunda maçın galibini belirlemek için iki takımın sırayla beşer penaltı kullanmaları, sonucun tayin edilememesi halinde ise penaltı vuruşlarına eşitliğin bozuluncaya kadar seri bir şekilde devam edildiği futbol kuralı. Penaltı vuruşlarında, penaltıyı kullanacak ilk beş oyuncu liste ile belirlenir. Bu oyuncuların kullandıkları vuruşlardan sonra eşitlik bozulmazsa penaltı vuruşları takımdaki diğer oyuncuların vuruşlarıyla devam eder. Maç içerisinde kırmızı kart gören ve oyundan alınan oyuncular penaltı vuruşu kullanamazlar. Eğer tüm oyuncular penaltı kullanmış ve eşitlik yine bozulmamışsa, vuruşlar tekrar en baştan sırayla başlar. Seri penaltı vuruşlarında atıcının yalnızca bir vuruş hakkı vardır. Vuruşunu yaptıktan sonra atıcı topa ikinci defa vuruş yapamaz. Top ilk vuruşun aksiyonu ile kale çizgisini geçerse gol kararı uygulanır.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.