İçeriğe atla

Gergedan (gravür)

Dürer'in Gergedanı
Sanatçı Albrecht Dürer
Yıl 1515
Tür Gravür
Boyutlar 21.4 cm × 29.8 cm (84 in × 117 in)
Konum British Museum, Londra

Gergedan,[1][2] Albrecht Dürer tarafından 1515 yılında yapılan bir gravür çalışmasıdır.[3] Resmin üzerinde bir tasvir bulunmaktadır ve bilinmeyen bir Hint sanatçı tarafından güldürü yazısı da yazılmıştır. Dürer karşısına bir Hint gergedanını alıp bu çalışmayı yapmadı, Roma İmparatorluğu zamanından beri görülmüş olan bu canlıyı betimlemek amacıyla gravürünü yaptı. 1515 yılı sonlarında dönemin Portekiz kralı I. Manuel, gergedanı hediye için X. Leo'ya gönderdi. Ama hediye yerine ulaşamadı, 1516 yılında gemi enkazı İtalya sahillerine vurdu. Bundan sonraki gergedan ise Abada adında, I. Sebastião'nun hükmünde getirildi. Abada, 1577 yılında getirilmişti. 1580 yılında II. Philip'e miras olarak kaldı.[4][5]

Dürer'in gravürü, gergedanı tam olarak betimlememektedir. Gergedanı güçlü plakalar kaplamaktadır, gırtlağında da bu plakalar bulunmaktadır ve katı görünümlü göğsü bir zırh gibi görülmektedir, arka tarafı pullarla kaplıdır. Bunlar gerçekte gergedanların özellikleri değildir.[6] Bu anatomik yanlışlıklara rağmen Dürer'in gravürü Avrupa'da popüler oldu ve sonraki üç yüzyıl boyunca da kopyaları üretildi. 18. yüzyılın sonlarında asıl doğru gergedan temsili çalışması kabul gördü. Sonuçta bu gravürden esinlenerek birçok gergedan çalışması yapıldı, 18. Yüzyılda Clara adında bir gergedan birçok Avrupa bölgesinde gezdirildi ve temsili resimleri yapıldı. Dürer'in çalışması için "Hiçbir hayvan resmi sanatta bu kadar derin bir etki yaratmamıştır" denmiştir.[7]

Gergedan

20 Mayıs 1515 tarihinde bir Hint gergedanı, Uzak Doğu'dan Portekiz'in başkenti Lizbon'a getirildi. 1514 yılının başlarında Afonso de Albuquerque -Hint Portekiz kolonilerinin valisi- Gucerat hükümdarı II. Muzaffer'e elçiler göndermiştir. Diu adasında bir kale yaptırmak için izin istedi, uzlaşı sağlanamadı. Ancak ilişkilerin ilerlemesi için hediye alışverişi olmuştur, bu alışverişte gergedan da bulunuyordu.[8] İki taraf ta birbirine egzotik hayvanlar gönderdi, bu hayvanlar da hayvanat bahçesi'nde tutuluyordu. Hediye edilen gergedan da doğal olarak esaret altında tutuldu. Albuquerque bu gergedanı Portekiz'e göndermeye karar verdi, Guceratça Ganda ismiyle Ocem adındaki bir Hint sorumluya verdi ve Portekiz Kralı I. Manuel'e gönderdi. Nossa Senhora da Ajuda adındaki yelkenli ile[9] 15 Ocak 1515 tarihinde Goa'dan yola çıktılar.[10] Gemi Francisco Pereira Coutinho'nun kaptanlığındaydı,[11] iki yolcu baharatların da bulunduğu gemi ile yolculuğu bitirdi.

Kaynakça

Notlar

  1. ^ Zuffi, Stefano (2004). "İmparatorun ve tarihin huzurunda". ArtBook Dürer. Dost Kitabevi. ss. 80-81. ISBN 975-298-130-5. 
  2. ^ Dürer. Boyut Yayın Grubu. 2007. ISBN 978-975-23-0404-8. 
  3. ^ Bazı kaynaklar 1513 yılını da söyler (Bedini, s. 121)
  4. ^ Clarke, II. Bölüm
  5. ^ Madrid'teki bir caddenin adı Abada'dır (Bkz: 1 22 Temmuz 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. ve 2 14 Kasım 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (İspanyolca)
  6. ^ Tarih ve Bilim Teorisi Grubu — Dürer'in Gergedanı 10 Temmuz 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Campinas Devlet Üniversitesi - Brezilya (7 Temmuz 2011'de görüntülenmiştir)
  7. ^ Clarke, s. 20
  8. ^ Bedini, s. 112
  9. ^ Clarke, s. 16
  10. ^ Bedini, s. 113
  11. ^ Alber Dürer'in Ünlü Gergedanının Tarihçesi 18 Şubat 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (Portekizce) (8 Temmuz 2011 tarihinde görüntülenmiştir)

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Kristof Kolomb</span> İtalyan kaptan, kâşif ve sömürgeci (1451–1506)

Kristof Kolomb, Atlantik Okyanusu'na yaptığı dört seferi tamamlayarak coğrafî keşifleri başlatan ve Amerika'nın kolonizasyonunun yolunu açan Cenevizli kaptan ve kâşiftir. Katolik hükümdarlar tarafından desteklenen keşifleri; Karayipler, Orta Amerika ve Güney Amerika ile Avrupalıların ilk temâsı oldu.

<span class="mw-page-title-main">Portekiz</span> Güneybatı Avrupada bir ülke

Portekiz, resmî adıyla Portekiz Cumhuriyeti, Avrupa'nın güneybatısında İber Yarımadası üzerinde yer alan, Avrupa Kıtası'nın en batısındaki ülkedir. Portekiz kuzeyden ve doğudan İspanya ile, güneyden ve batıdansa Atlas Okyanusu ile çevrilidir. Atlas Okyanusu'nun kuzey yarım küredeki bölümünde bulunan Azorlar ve Madeira takımadaları özerk yönetimleriyle birlikte Portekiz'in birer parçasıdır.

<span class="mw-page-title-main">Pîrî Reis</span> Türk denizci ve kartograf (1465–1553)

Pîrî Reis, Türk denizci ve kartograf. Asıl adı Muhyiddin Pîrî Bey'dir. Künyesi Ahmed ibn-i el-Hac Mehmed El Karamanî'dir. Amerika'yı gösteren Dünya haritaları ve Kitab-ı Bahriye adlı denizcilik kitabıyla tanınmıştır. Ayrıca Hadikat'ül Bahriye, Bilad-ül Aminat ve Eşkalname gibi eserleride bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Sokollu Mehmed Paşa</span> 36. Osmanlı sadrazamı

Sokollu veya Sokullu Mehmed Paşa, I. Süleyman döneminde Osmanlı donanmasının Kaptan-ı Deryalığı ve yine I. Süleyman, II. Selim ve III. Murad dönemlerinde 14 yıl Osmanlı Devleti'nin sadrazamlığını yapmış Osmanlı devlet adamıdır. I. Süleyman'ın son sadrazamı olmuştur. Hem Osmanlı İmparatorluğu'nun zirvede bulunduğu dönemi simgelemesi itibarıyla hem de icraatları, projeleri ve kişiliği sayesinde en önemli Osmanlı sadrazamlarından biri kabul edilir. II. Selim'in damadı ve Esmehan Sultan'ın eşidir.

<span class="mw-page-title-main">Lizbon</span> Portekizde belediye

Lizbon, Portekiz’in başkenti ve en büyük şehridir. Lizbon bölgesine bağlı Büyük Lizbon altbölgesinin belediyelerinden biridir. Tejo Nehri’nin oluşturduğu haliç üzerine kurulu olan Lizbon, Atlantik Okyanusu kıyısındadır.

Molla Hüsrev d. Karkın - ö. 1480, İstanbul) Fıkıh alimi ve devlet adamı.

<span class="mw-page-title-main">Gergedan</span> Gergedangiller (Rhinocerotidae) familyasına ait tek toynaklılar

Gergedan, Gergedangiller (Rhinocerotidae) familyasından, ağır ve hantal gövdeli, burun kemiğinin üstünde derisine yapışık bir veya iki boynuzu bulunan, kalın derili otçul memelilerin genel adı. Atgiller ve tapir gibi tek toynaklılar (Perissodactyla) takımına dahildir.

<span class="mw-page-title-main">Piyale Paşa</span>

Piyale Paşa, Sultan I. Süleyman ve II. Selim döneminde 14 yıl kaptan-ı derya görevinde bulunmuş ve önemli zaferler kazanmış bir Osmanlı devlet adamı ve komutandır.

<span class="mw-page-title-main">Tek toynaklılar</span> memeli takımı

Tek toynaklılar ya da tek parmaklılar, memeliler (Mammalia) sınıfından otobur hayvanları barındıran bir takımdır. Ayaklarında genelde tek sayıda toynağı bulunan bu takımdaki hayvanlar büyük ve çok büyük hayvanlar olarak nitelenebilir. Çift toynaklılar takımının geviş getiren hayvanlarının aksine tek toynaklılar bitki selülozunu midede değil bağırsaklarda sindirir. Atgiller, gergedanlar ve tapirler mevcut tek toynaklılardır.

<span class="mw-page-title-main">Augustus Tapınağı</span> Ankarada tarihi bir tapınak

Augustus Tapınağı; Ankara'nın Altındağ ilçesinde, Hacı Bayram Camii'nin hemen bitişiğinde bulunan, tahminen MÖ 25-20 yılları arasında inşa edilmiş bir tapınaktır.

<span class="mw-page-title-main">Aden'in Fethi</span>

Aden'in Fethi, 1547 yılında yerel Arap şeyhlerinin eline düşen Aden'in Portekiz İmparatorluğu'nun eline geçme tehlikesine karşı, 26 Şubat 1548'de Osmanlı İmparatorluğu tarafından tekrar ele geçirilişi.

<span class="mw-page-title-main">Twyfelfontein</span>

Twyfelfontein,, resmi adı ile | /Ui-//Ais, kuzey-batı Namibya'da yer alan Kuene Bölgesi'nde bulunan antik kaya gravürleri sit alanıdır.

<i>Historiae animalium</i> (Gessner) 14.yüzyılda yayımlanmış Rönesans zoolojisinin ansiklopedik envanteri

Historiae animalium Conrad Gesner'in hazırladığı ve Zürih'te 1551-58 ila 1587 yıllarında yayımlanmış Rönesans zoolojisinin ansiklopedik bir envanteridir. Gesner tıp doktoruydu ve Zürih Üniversitesi'nin öncülü olan Collegium Carolinum'da profesörlük yapmaktaydı. Historia animalium bilinen tüm hayvanları tanımlamaya gayret eden ilk modern zoolojik metin olmasının yanı sıra doğa tarihi metinlerinin de ilk bibliyografyasıdır. Hayvanların doğasını anlatan beş ciltlik eser 4.500'den fazla sayfa içerir.

<span class="mw-page-title-main">Brezilya Kolonisi</span>

Brezilya Kolonisi, Portekiz'in gelişiyle 1500'den Brezilya'nın Portekiz, Brezilya ve Algarve Birleşik Krallığı'na yükseltildiği 1815'e kadar olan dönemi kapsar. Brezilya'nın sömürge tarihinin ilk 300 yılı boyunca, bu bölgenin ekonomik sömürüsü, öncelikle bölgeye adını veren brasilwood madenciliğine dayanıyordu. Şeker üretimi ; ve son olarak altın ve elmas madenciliği özellikle Afrika'dan getirilenler, kısa bir süre sonra Hint kölelerin brasilwood'u kesmesi olarak Brezilya'nın ihracat ekonomisinin işgücünün çoğunu sağladı.

<span class="mw-page-title-main">Beyaz gergedan</span>

Beyaz gergedan günümüzde var olan beş gergedan türünden ve kalan birkaç megafauna türünden biridir. Ot yemek için geniş bir ağzı vardır ve tüm gergedan türlerinin en sosyal olanıdır. Kuzey alttürünün çok az bireyi kaldı, 2018'de onaylanmış – ikisi de esaret altında – iki birey kaldı. Dünyanın bilinen son erkek kuzey beyaz gergedanı Sudan, 19 Mart 2018'de Kenya'da öldü.

<span class="mw-page-title-main">Süveyş Seferi (1541)</span>

Süveyş Seferi, Portekiz İmparatorluğu'nun Goa merkezli Hindistan Sömürgeleri Yönetiminin Osmanlı İmparatorluğu'nun Kızıldeniz'deki filosunun ana üssü Süveyş'e yönelik 1541 yılının ilk çeyreğinde icra ettiği ve başarısızlıkla sonuçlanan askerî harekâtı.

<span class="mw-page-title-main">António de Abreu</span>

António de Abreu, 16. yüzyılda Portekizli bir denizci ve deniz subayıydı. Afonso de Albuquerque komutasında 1507'de Ormus'un ve 1511'de Malakka'nın fethine katıldı ve burada yaralandı. Kasım 1511'de dört gemiyle Maluku'nun 'Baharat Adaları'na keşif gezisinde Malakka'dan yola çıkarak, Endonezya'daki Timor ve Benderaçe'ye ulaşan ilk Avrupa seferine öncülük etti.

Duarte Fernandes Portekizli bir diplomat ve kaşifti, ayrıca 1511'de Portekiz'in Malakka'yı fethi sonrası Ayutthaya Krallığı'nda diplomatik bir misyon yönettiği sırada Tayland ile diplomatik ilişkiler kuran ilk Avrupalıydı. Kızı Maria Nunes aynı zamanda filozof Baruch Spinoza'nın anneannesiydi.

<span class="mw-page-title-main">I. Manuel</span> 1495 ile 1521 arasında Portekiz kralı

I. Manuel, Şanslı olarak bilinir, 1495'ten 1521'e kadar Portekiz Kralıydı. Avis Hanedanı'nın bir üyesi olan Manuel, hükümdar olarak kuzeni Portekiz Kralı II. João'nun yerine geçmeden önce Beja ve Viseu Düküydü. Manuel, hükümdarlığı sırasında yapılan çok sayıda Portekiz keşfi nedeniyle Portekiz İmparatorluğu'nun yoğun bir şekilde genişlediği bir dönemi yönetmiştir. Vasco da Gama'ya sponsorluğu, Portekiz'in 1498'de Hindistan'a giden deniz yolunu keşfetmesine yol açmış ve bu, Portekiz'in baharat ticaretinde tekelini garanti eden Portekiz Hindistan Armadalarının kurulmasıyla sonuçlanmıştır. Manuel, Amerika kıtasında ve Portekiz Hindistanı'nda Portekiz kolonizasyonuna başladı ve Afrika ve Asya'da geniş bir ticaret imparatorluğunun kurulmasına nezaret etmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Nicolau Coelho</span>

Nicolau Coelho Keşifler Çağı'nda uzman bir Portekizli denizci ve kaşif. Vasco da Gama tarafından Hindistan'a giden deniz yolunun keşfine katıldı ve geri dönen ilk karavel olan Berrio'ya kumanda etti; Brezilya'ya ayak basan Pedro Álvares Cabral liderliğindeki filodan bir geminin kaptanıydı. Francisco de Albuquerque ile birlikte 5. Portekiz Armadası'nda Hindistan'dan dönerken, muhtemelen Mozambik kıyısı açıklarında denizde öldü.