İçeriğe atla

Georgi Dimitrov

Georgi Dimitrov
Георги Димитров Михайлов
Bulgar Komünist Partisi Merkez Komitesi
Genel Sekreteri
Görev süresi
Aralık 1946 - 2 Temmuz 1949
Yerine geldiğiHristo Kabakçiyev
Yerine gelenVulko Çervenkov
Bulgaristan Başbakanı
Görev süresi
23 Kasım 1946 - 2 Temmuz 1949
Yerine geldiğiKimon Georgiev
Yerine gelenVasil Kolarov
Kişisel bilgiler
Doğum Georgi Dimitrov Mihaylov
18 Haziran 1882(1882-06-18)
Pernik, Bulgaristan
Ölüm 2 Temmuz 1949 (67 yaşında)
Moskova, Rusya
Partisi Bulgaristan Sosyal Demokrat Partisi (1902-1904)
Sosyal Demokrat İşçi Partisi (1904-1919)
Bulgar Komünist Partisi (1919-1949)
Evlilik(ler) Ljubica Ivošević (1906–1933)
Roza Yulievna (1949'a kadar)
Georgi Dimitrov ve Stalin, 1936

Georgi Dimitrov Mihaylov (BulgarcaГео̀рги Димитро̀в Миха̀йлов) veya bilinen adıyla Georgi Mihayloviç Dimitrov (RusçaГео́ргий Миха́йлович Дими́тров) (18 Haziran 1882, Pernik - 2 Temmuz 1949, Moskova), Bulgaristan'da sosyalist yönetimin kurucusu ve ilk başbakanı olan Bulgar siyasetçidir.

Öğrenimini yarıda bıraktı ve küçük yaşlarda çalışmaya başladı. Sofya'ya yerleştikten sonra 1902'de Bulgaristan Sosyal Demokrat Partisine girdi. Parti bölününce 1904'te Sosyal Demokrat İşçi Partisi içinde yer aldı. 1909'da Merkez Komitesi üyesi seçildi. 1913'te milletvekili oldu. 1918'de savaş karşıtı propagandadan dolayı üç yıl hapse mahkûm oldu. Fakat dört ay sonra serbest bırakıldı. Partinin 1919 yılında Bulgar Komünist Partisi adıyla yeniden örgütlenmesinde büyük rol oynadı.

1921'de SSCB'ye gitti. Burada Komintern yönetimine girdi. 1923'te Bulgaristan'da komünist ayaklanmayı yönetti. Ayaklanma bastırıldıktan sonra idama mahkûm edildi. Yurt dışına kaçarak Viyana ve Berlin'e geçti.

1929'da Komintern Orta Avrupa bölümünün başına atandı. 27 Şubat 1933'teki Reichstag yangının çıkmasından sorumlu tutuldu ve başka komünistlerle birlikte yargılandı.

Duruşmalarda Nazi iddialarının asılsız olduğunu savundu ve beraat etti. Bu duruşmalarda yaptığı savunmayla dünya çapında ün kazandı. Ardından Moskova'ya yerleşti.

Stalin tarafından Komintern'in başına getirilip 1935'teki 7. Kongrede Komintern Genel Sekreteri seçildi ve komünistlerin tüm dünyada ulusal bağımsızlık ve demokrasi adına en geniş kesimlerle ittifak kurma politikasına geçerek "faşizme karşı birleşik cephe" oluşturulması üzerine konuşma yaptı. Komintern'in feshedildiği 1943'e kadar Nazi tehdidine karşı örgütlenmede önemli rol oynadı.

Aralık 1943'ten Aralık 1945'e kadar Sovyet komünist partisinin - Komintern'in feshedilmesinden sonra yeni oluşturulan - Uluslararası Politika Bölümü başına getirildi.

1946'da ülkesi Bulgaristan'a döndükten hemen sonra komünist partinin ve komünistlerin egemenliğindeki Vatan Cephesi hükûmetinin başına geçti. Bulgaristan Halk Cumhuriyeti'nin kurulmasına liderlik etti.

2 Temmuz 1949'da Moskova yakınlarında öldü.

Dış bağlantılar

Kaynakça

Parti siyasi görevi
Önce gelen:
Hristo Kabakçiyev
Bulgar Komünist Partisi Merkez Komitesi
Genel Sekreteri

1946–1949
Sonra gelen:
Vulko Çervenkov
Siyasi görevi
Önce gelen:
Kimon Georgiev
Bulgaristan Başbakanı
1946–1949
Sonra gelen:
Vasil Kolarov

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Komünist parti</span> işçi sınıfının önderliğinde üretim araçlarının mülkiyetinin kolektifleştirilmesini hedefleyen siyasi parti

Komünist parti, işçi sınıfının önderliğinde üretim araçlarının mülkiyetinin kolektifleştirilmesini hedefleyen ve tüm dünyada herkesten yeteneğine göre, herkese ihtiyacı kadar ilkesi doğrultusunda sınıfsız, sınırsız ve sömürüsüz bir dünya kurmayı amaçlayan yasal veya yasa dışı olarak örgütlenen, silahlı kanadı da bulunabilen siyasi parti.

<span class="mw-page-title-main">Şefik Hüsnü Deymer</span> Türk siyasetçi ve yazar

Mehmet Şefik Deymer, tarihsel Türkiye Komünist Partisinin ilk kuruluş yıllarından 1959 yılına dek liderliğini üstlenen komünist siyasetçi, tıp doktoru, gazeteci, yazar ve çevirmen.

<span class="mw-page-title-main">Komintern</span> uluslararası kuruluş

Komintern 1919 Martında, savaş komünizmi döneminin (1918-1921) ortasında Vladimir Lenin ve Sovyetler Birliği Komünist Partisi tarafından kurulan, "silahlı kuvvetler de dahil tüm mümkün araçlarla uluslararası burjuvaziyi yıkmak ve devletin tamamen yok oluşu için bir geçiş aşaması demek olan Uluslararası Sovyet Cumhuriyetini yaratmak için" mücadele etme amacı güden uluslararası bir komünist örgüt.

<span class="mw-page-title-main">Walter Ulbricht</span>

Walter Ulbricht, Alman komünist devlet adamı. Almanya Sosyalist Birlik Partisinin 1950-1971 yılları arasındaki ilk başkanıdır.

Aleksander Dimitrov Paunov, Bulgar siyasetçi ve Bulgaristan Komünist Partisi'nin lideri, aynı zamanda Bulgaristan Ulusal Meclisinin üyesi.

<span class="mw-page-title-main">Bulgar Komünist Partisi</span> Bulgaristan Halk Cumhuriyetinin 1946-1990 arasında iktidar partisi

Bulgar Komünist Partisi Bulgaristan Halk Cumhuriyeti'nin 1946-1990 yılları arasında iktidardaki partisiydi. Vatan Cephesi'ne liderlik eden parti 1944 yılında II. Dünya Savaşı'nın sonuna doğru, Bulgar partizanlar hükûmeti devirmesi sonucu iktidara geldi.

<span class="mw-page-title-main">Vılko Çervenkov</span>

Vılko Velev Çervenkov Bulgar siyasetçi. Bulgar Komünist Partisi genel sekreteri ve Bulgaristan Halk Cumhuriyeti başbakanı.

<span class="mw-page-title-main">Dimitır Blagoev</span>

Dimitır Blagoev Bulgar siyasi lider. Bulgar Komünist Partisi'nin kurucularından.

<span class="mw-page-title-main">Grigori Zinovyev</span> Yahudi kökenli Ukraynalı devrimci ve Sovyetler Birliğinin siyasetçisi (1883-1936)

Grigori Yevseyeviç Zinovyev, Yahudi kökenli Ukraynalı devrimci ve Sovyetler Birliğinin siyasetçisidir.

<span class="mw-page-title-main">Çu Enlay</span>

Çu Enlay, Çin Komünist Partisi'nin (ÇKP) önderlerinden. 1949-1976 arasında başbakanlık, 1949-1958 arasında dışişleri bakanlığı görevlerinde bulunmuştur. Çin Devrimi'nde büyük rol oynamış, daha sonra da Çin'in Afrika ve Asya ülkelerinin önderliğini üstlenmesine yönelik katkılarıyla da tanınmıştır. Müzakereciliği ve ayrıntıları kavramada gösterdiği sınırsız yetenekle 20. yüzyılın en büyük siyaset adamlarınan biri olarak sivrilmiş, parti içi temizliklerden her seferinde önderlik konumunu koruyarak çıkmayı başarmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Andrey Vışinski</span>

Andrey Yanuaryeviç Vışinski, Sovyet devlet adamı, diplomat ve hukukçu. 1930'larda Moskova'da yürütülen Büyük Temizlik duruşmaları sırasında başsavcılık yaptı.

<span class="mw-page-title-main">Bulgaristan Halk Cumhuriyeti</span> Bulgar Komünist Partisi tarafından yönetilen sosyalist cumhuriyet (1946-1990)

Bulgaristan Halk Cumhuriyeti, 1946 ile 1990 yılları arasında Bulgaristan'ın resmî adı.

<span class="mw-page-title-main">Almanya Komünist Partisi</span>

Almanya Komünist Partisi, 1918-1933 yılları arasında önde gelen Alman siyasi parti. KPD, 1918'in sonunda Spartakusbund'un daha küçük radikal sol gruplarla birleşmesinden ortaya çıktı. Bu birleşmenin amacı, Almanya'da komünizmin hakim rejim hâline getirilmesiydi. 30 Aralık 1918'den 1 Ocak 1919'a kadar aşırı solcuların hakim olduğu kurucu parti kongresi, partinin Alman Ulusal Meclisi seçimlerine katılmasını reddetti. 1919'daki ocak ayaklanmasının ardından rejim güçleri, önce KPD liderleri Karl Liebknecht ve Rosa Luxemburg'u, kısa bir süre sonra da kurucu üye Leo Jogiches'i öldürdü. Aralık 1920'de KPD, Almanya Bağımsız Sosyal Demokrat Partisi' nin sol çoğunluğuyla birleşti ve geçici olarak Birleşik KPD adını aldı. KPD, kuruluşundan itibaren SPD'nin devrimci alternatifi olarak görüldü. Weimar Cumhuriyeti döneminde sosyalist üretim koşulları ve Sovyetler Birliği'ni model alan bir proletarya diktatörlüğünü savundu. Parlamentarizm ve demokrasi hakkındaki görüşleri, “burjuva demokrasisini” parti liderliğinde bir sosyalist konsey cumhuriyeti ile değiştirmek istedikleri için bölünmüştü, ancak yine de seçimlere katıldılar. 1919'dan itibaren Lenin'in ve daha sonra Stalin'in egemen olduğu Komünist Enternasyonal'in bir üyesiydi. KPD, işçi hareketinde sosyal demokrasiye karşı mücadele etmek için, 1928'den itibaren SPD'yi sosyal faşist ve baş düşman ilan ederek Nasyonal Sosyalizm'e karşı ortak bir mücadeleyi engelledi. 1929'dan itibaren KPD, otoriterleşti. Parti, Stalin ve Ernst Thälmann etrafında giderek bir şahıs kültü hâline geldi.

1927 Tevkifatı, Türkiye'de gizli faaliyet gösteren Türkiye Komünist Partisi (TKP) üyelerine karşı 1927 sonbaharında yapılan yaygın tutuklamalardır. Dönemin TKP Merkez Komitesi Genel Sekreteri Vedat Nedim Tör'ün gizli parti belgelerini ve üye listelerini polise teslim etmesi üzerine o sırada Türkiye'de Komintern sorumlusu olarak bulunan Şefik Hüsnü'yü ve TKP Merkez Komitesi üyelerini de içine alan büyük bir tutuklama yapılarak 1928 TKP Davası açılmıştır. Bu tutuklamalarda Merkez Komitesi üyelerinden Şevket Süreyya Aydemir de Vedat Nedim Tör'le birlikte hareket ederek daha sonra Kadro dergisi hareketini başlatmışlardır.

Georgi Mihov Dimitrov, bilinen diğer adıyla Gemeto Bulgar siyasetçi. 1930 - 1940 yılları arsında komünizm ve nazizm karşıtlığının en önemli figürlerindendi. G. M. Dimitrov Tekirdağ'ın Ereğli ilçesine bağlı Yeniçiftlik kasabasında doğdu. 1913 yılında Balkan Savaşı çıkması üzerine ailesi ile birlikte Bulgaristan'ın Lofça iline göç etti.

<span class="mw-page-title-main">Yelena Stasova</span> Rus Marksist-Leninist devrimci ve gazeteci

Yelena Dmitrievna Stasova, Sovyet Rus Marksist-Leninist devrimci, gazeteci, Komintern temsilcisi. 1921'de Almanya'da Komintern temsilciliği yaptı. 1927-1938 yılları arasında Enternasyonal Kızıl Yardım başkanlığı yaptı. 1938'den 1946'ya kadar Internatsionalnaya Literatura dergisinin editörlüğünü yaptı.

<span class="mw-page-title-main">Bogdan Filov</span> 28. Bulgaristan başbakanı

Bogdan Dimitrov Filov Bulgar arkeolog, sanat tarihçisi ve politikacı. II. Dünya Savaşına denk başbakanlığı döneminde, Bulgaristan, Mihver Devletlerinin yedinci üyesi haline gelmişti.

<span class="mw-page-title-main">Vasil Kolarov</span> 33. Bulgaristan başbakanı (1877-1950)

Vasil Petrov Kolarov, Bulgar bir komünist siyasi liderdi. Komünist Enternasyonal'de (Komintern) liderlik yapıyordu.

<span class="mw-page-title-main">Balkan Federasyonu</span>

Balkan Federasyonu projesi, Yugoslavya, Arnavutluk, Yunanistan, Bulgaristan ve Romanya'yı birleştirerek Balkanlar'da bir ülke kurmaya yönelik sol görüşlü bir siyasi hareketti.

<span class="mw-page-title-main">Bulgar Vatan Cephesi</span>

Bulgar Vatan Cephesi II. Dünya Savaşı sırasında Bulgaristan Komünist Partisi öncülüğünde bir direniş hareketi olarak başlamıştır. Sonraki dönemde bünyesine çeşitli farklı örgütler katılmıştır. Bulgaristan Halk Cumhuriyeti'nin kurulmasıyla beraber kurumsallaşmıştır.