İçeriğe atla

George Marshall

George Catlett Marshall
3. Amerika Birleşik Devletleri Savunma Bakanı
Görev süresi
21 Eylül 1950 - 12 Eylül 1951
BaşkanHarry S. Truman
Yerine geldiğiLouis A. Johnson
Yerine gelenRobert A. Lovett
50. Amerika Birleşik Devletleri Dışişleri Bakanı
Görev süresi
21 Ocak 1947 - 20 Ocak 1949
BaşkanHarry S. Truman
Yerine geldiğiJames F. Byrnes
Yerine gelenDean Acheson
ABD Kara Kuvvetleri Kurmay Başkanı
Görev süresi
1 Eylül 1939 - 18 Kasım 1945
BaşkanFranklin D. Roosevelt
Harry S. Truman
Yerine geldiğiMalin Craig
Yerine gelenDwight D. Eisenhower
Kişisel bilgiler
Doğum 31 Aralık 1880(1880-12-31)
Uniontown, Pensilvanya
Ölüm 16 Ekim 1959 (78 yaşında)
Washington, DC
Evlilik(ler) Katherine Boyce Tupper
Elizabeth Carter Cole
Mesleği Asker, Devlet Adamı
Ödülleri
Nobel Barış Ödülü (1953)
İmzası
Askerî hizmeti
Bağlılığı  ABD
Branşı  Amerika Birleşik Devletleri Ordusu
Hizmet yılları 1902–1945
Rütbesi General
Komutası ABD Kara Kuvvetleri Kurmay Başkanı
Çatışma/savaşları Filipin-Amerikan Savaşı
I. Dünya Savaşı
II. Dünya Savaşı
Çin İç Savaşı

George Catlett Marshall (d. 31 Aralık 1880 - ö. 16 Ekim 1959), II. Dünya Savaşı sırasında ABD Genelkurmay Başkanı (1939-1945).[1] Daha sonra dışişleri (1947-1949) ve savunma bakanı (1950-1951) olarak hükûmette görev almıştır. Türkiye ve diğer 15 Avrupa ülkesinin ekonomik bağlılığını başlatan Marshall Planı olarak bilinen Avrupa Kalkınma Programı'nın yaratıcısıdır.

Hayatı ve Kariyeri

Bir kömür tüccarının oğluydu. 1901'de Lexington'daki Virginia Askeri Enstitüsü'nü bitirdi. 1902-1903 yıllarında Filipinler'de görev yaptı. Ordu içinde hızla yükselerek I. Dünya Savaşı sırasında 1. Tümen'in harekât dairesi başkanı olarak Fransa'ya gönderildi (1917). Meuse-Argonne harekâtı sırasında da 1. Ordu harekât dairesi başkanı olarak görev aldı (1918). Savaştan sonra beş yıl boyunca (1919-1924) General John J. Pershing'in yaverliğini yaptı.

II. Dünya Savaşı'nın başladığı 1 Eylül 1939'da Kara Kuvvetleri kurmay başkanlığına getirildi. Kazablanka, Washington, Québec, Kahire ve Tahran konferanslarına ABD kurmay başkanlarının baştemsilcisi olarak katıldı. Bu konferanslarda İngilizlerin Akdeniz stratejisi olarak bilinen planını benimsemeyerek, Müttefiklerin Alman güçlerine karşı Manş Denizi üzerinden bir saldırı düzenlemeleri gerektiğini ileri sürdü.

21 Kasım 1945'te genelkurmay başkanlığından ayrılmasından birkaç gün sonra, Başkan Harry Truman, Marshall'ı özel temsilcisi olarak Çin İç Savaşı'nda arabuluculuk yapmaya ikna etti. Bu girişiminde başarılı olamamasına karşın Ocak 1947'de dışişleri bakanlığına getirilen Marshall, aynı yıl haziranda kendi adıyla anılan ve savaş sırasında büyük yıkıma uğrayan Avrupa'nın yeniden inşasını amaçlayan Avrupa Kalkınma Planı'nı açıkladı. Ayrıca başlangıçta plan kapsamına alınmayan Yunanistan ve Türkiye'ye yardım sağlanmasında etkili oldu. İsrail Devleti'nin tanınması ve Kuzey Atlantik Antlaşması Teşkilatı'nın (NATO) kurulmasına ilişkin görüşmelerin başlatılması için çaba gösterdi. İki yıl sonra sağlığının bozulması nedeniyle görevinden ayrıldı.

1950'de 70 yaşındayken Başkan Harry Truman'ın Kore Savaşı sebebiyle yaptığı çağrıyı kabul ederek Savunma Bakanı oldu. 1951'de savunma bakanlığı görevinden ayrıldıktan sonra hükûmete askeri konularda danışmanlık yaptı. 1953'te, II. Dünya Savaşı'ndan sonra Avrupa'nın iktisadi kalkınmasına ve dünya barışına yaptığı katkılardan dolayı Nobel Barış Ödülü aldı.

Askerî görevi
Önce gelen
Malin Craig
Amerika Birleşik Devletleri Ordusu Kurmay Başkanı
1939–1945
Sonra gelen
Dwight D. Eisenhower
Siyasi görevi
Önce gelen
James F. Byrnes
Amerika Birleşik Devletleri Dışişleri Bakanı
1947–1949
Sonra gelen
Dean Acheson
Önce gelen
Louis A. Johnson
Amerika Birleşik Devletleri Savunma Bakanı
1950–1951
Sonra gelen
Robert A. Lovett
Ödüller ve başarılar
Önce gelen
Prens Konoye
Time Dergisi Kapağı
29 Temmuz 1940
Sonra gelen
Sir Alan F. Brooke
Önce gelen
Ed Flynn
Time Dergisi Kapağı
19 Ekim 1942
Sonra gelen
John Vereker
Önce gelen
Patrik Sergi
Time Dergisi Kapağı
3 Ocak 1944
Sonra gelen
Erich von Manstein

Kaynakça

  1. ^ Wells, Anne (2013). Historical Dictionary of World War II. Scarecrow Press. ISBN 978-0810854574. 


İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Dwight D. Eisenhower</span> 34. Amerika Birleşik Devletleri başkanı (1953–1961)

Dwight David Eisenhower , lakabı "Ike", ABD'nin 34. başkanı (1953-1961). II. Dünya Savaşı'nda 1944-45 yıllarında Batı Avrupa'daki Müttefik kuvvetlerinin başkomutanlığını yapmıştır. 1951'de NATO'nun ilk başkomutanı olmuştur. Alman asıllıdır.

<span class="mw-page-title-main">Harry S. Truman</span> 33. Amerika Birleşik Devletleri başkanı (1945–1953)

Harry S. Truman, Amerika Birleşik Devletleri'nin 33. başkanıdır. Göreve 1945 yılında o zamanki başkan olan Franklin D. Roosevelt'in görev başında ölmesi sonucu başkan yardımcısı iken gelmiştir. Başkanlığa geldiğinde II. Dünya Savaşı'nın son ayları yaşanıyordu.

<span class="mw-page-title-main">Truman Doktrini</span>

Truman Doktrini, 1947 yılında Amerika Birleşik Devletleri Başkanı Harry Truman tarafından Sovyet tehdidine karşı hazırlanmış plandır. Truman Doktrini, Amerika Birleşik Devletleri'nin uluslararası politikasının değiştiğini ve Sovyet karşıtlığının bu yeni politikada temel esas olduğunu ilan etmiştir. Bu doktrin ile Amerika Birleşik Devletleri "komünizm tehdidi" altındaki devletlere mali ve askeri yardım yapacağını açıklamıştır.

<span class="mw-page-title-main">Douglas MacArthur</span> Amerikalı general (1880 – 1964)

Douglas MacArthur, II. Dünya Savaşı'nda Pasifik Cephesi'ndeki Müttefik kuvvetlere komuta eden Amerikalı 5-yıldızlı "Ordu Generali". Savaş sonrasında Japonya'daki Müttefik işgal kuvvetlerinin komutanı olarak bu ülkeyi yönetmiş ve Kore Savaşı'nın ilk dokuz ayında Birleşmiş Milletler kuvvetlerinin komutanlığını yapmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Yümnü Üresin</span>

Hasan Yümni Üresin, Türk asker ve siyasetçi.

<span class="mw-page-title-main">Paul-Henri Spaak</span> Belçikalı siyasetçi (1899 – 1972)

Paul-Henri Charles Spaak, Belçikalı devlet adamı. Avrupa Birliği'nin başlıca savunucularından olmuş, Avrupa Ekonomik Topluluğu (AET), Kuzey Atlantik Antlaşması Teşkilatı (NATO) ve Benelüks Ekonomik Birliği'nin kurulmasında önemli rol oynamıştır.

<span class="mw-page-title-main">Dean Acheson</span> Amerikalı siyasetçi ve avukat

Dean Gooderham Acheson, Amerikalı devlet adamı ve avukat; ABD dışişleri bakanı (1949-1953), ABD başkanlarından dördünün danışmanı. II. Dünya Savaşı'nı izleten Soğuk Savaş döneminde ABD'nin dış politikasının mimarlığını yapmış, Sovyetler Birliği ve öteki komünist ülkelere karşı Batı İttifakı'nın oluşturulmasında etkili olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">John Foster Dulles</span> Amerikalı siyasetçi (1953-1959)

John Foster Dulles, Amerikalı avukat ve siyasetçi. Başkan Dwight D. Eisenhower döneminde ABD dışişleri bakanı (1953-1959). II. Dünya Savaşı'nı izleyen soğuk savaş döneminde ABD'nin dış politikasının belirlenmesinde önemli rol oynamıştır.

<span class="mw-page-title-main">Omar Bradley</span> Amerikalı general (1893 – 1981)

Omar Nelson Bradley, Amerikalı asker. II. Dünya Savaşı'nda Müttefiklerin Almanya karşısında zafer kazanmasını sağlayan 12. Ordu Grubu'nun komutanı. 1949-1953 arasında ABD Kurmay Başkanları Kurulunun ilk başkanlığını yaptı.

<span class="mw-page-title-main">Henning von Tresckow</span>

Henning von Tresckow, , Almanya ve Nazi Almanyası'nın kurmay subayı, tümgenerali ve Fedor von Bock'un yeğeni. Gerd von Rundstedt'in emrinde Ordular Grubu A'nın kurmayı, Günther von Kluge'nin emrinde Doğu Cephesi'nde Merkez Ordu Grubu harekât birinci kurmayı, Batı Cephesi'nde Oberbefehlshaber West kurmay başkanı. Henning von Tresckow, 1941'de Ordu Grubu Merkez'de bir direniş örgütlemeye başlar. 13 Mart 1943'te Tresckow'un Hitler'in uçağına yerleştirdiği saatli bomba patlamaz ve Hitler'e yaptığı suikast başarısız olur. Ardından Von Stauffenberg ile 20 Temmuz Suikastini planlar fakat sonuç başarısız olur. Başarısız suikast girişiminin ardından von Tresckow ertesi gün intihar etmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Friedrich Olbricht</span>

Friedrich Olbricht, Alman subay. Nazi Almanyası'nda OKH Normal Kara Kuvvetleri Dairesi Başkanı ve OKW Yedek Savunma Dairesi Başkanı.

<span class="mw-page-title-main">Walther von Brauchitsch</span>

Walther Heinrich Alfred Hermann von Brauchitsch, II. Dünya Savaşı'nda belli bir süre Alman Ordusu'nda başkumandanlık görevi üstlenmiş Alman mareşal. Asil bir subay ailesinde doğdu; 1900'de Prusya muhafızlarına atandı. I. Dünya Savaşı esnasında Batı Cephesi'nde tümen ve kolordu kademesindeki görevlerde üstün başarı gösterdi.

<span class="mw-page-title-main">Marshall Planı</span> Amerikan merkezli ekonomik yardım planı

Marshall Planı, II. Dünya Savaşı sonrasında 1947 yılında önerilen ve 1948-1951 yılları arasında yürürlüğe konmuş ABD kaynaklı, antikomünist hedefleri olan bir ekonomik yardım paketidir. 16 ülke, bu plan uyarınca ABD'den ekonomik kalkınma yardımı almıştır.

Hüseyin Nusret Taşdeler Türk asker. Eski Eğitim ve Doktrin Komutanı.

<span class="mw-page-title-main">Walter Warlimont</span>

Walter Warlimont, OKW iç daire başkan yardımcısı rolüyle bilinen bir Alman subayıydı.

Abdullah Recep Türk asker. Eski Ege Ordusu Komutanı.

<span class="mw-page-title-main">Şahap Yardımoğlu</span> Türk asker

Şahabettin Yardımoğlu Türk asker. Eski Jandarma Genel Komutanı.

Bernard Beck Fransız bürokrat ve siyasetçi.

<span class="mw-page-title-main">Morgenthau Planı</span>

Morgenthau Planı veya asıl adıyla Suggested Post-Surrender Program for Germany, II. Dünya Savaşı sonrasında Nazi Almanyası'nın ardından kurulacak olan Almanya'nın silah sanayiinin tamamen ortadan kaldırılmasını ve ilgili endüstriyel üretimin sınırlandırılmasını öneren tasarıdır. 1944 yılında dönemin Amerika Birleşik Devletleri hazine bakanı Henry Morgenthau Jr. tarafından önerilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Henry Morgenthau Jr.</span> Amerikalı siyasetçi (1891 – 1967)

Henry Morgenthau Jr. Franklin D. Roosevelt'in ABD Başkanı olduğu dönem boyunca Amerika Birleşik Devletleri hazine bakanı görevinde bulunmuş olan devlet adamı. Roosevelt dönemindeki New Deal programının mimarlarındandır. ABD'nin II. Dünya Savaşı'na katılımının ekonomik arka planını örmüştür. Savaş sırasında uyguladığı Lend-Lease programıyla bilinir. Ayrıca savaşın ardından Nazi Almanyası'nın savunma sanayii alanındaki altyapısının tamamen tasfiye edilmesini savunan Morgenthau Planı'nın mimarıdır. Roosevelt'in ölümünün ardından ABD Başkanı olan Harry S. Truman görevden alınmıştır.