İçeriğe atla

George Marsaglia

George Marsaglia
Doğum12 Mart 1924(1924-03-12)
Denver, Colorado
Ölüm15 Şubat 2011 (86 yaşında)
Tallahassee, Florida
MilliyetAmerikalı
Mezun olduğu okul(lar)Ohio Eyalet Üniversitesi
Kariyeri
DallarıMatematik
Çalıştığı kurumlarFlorida Eyalet Üniversitesi
Washington Eyalet Üniversitesi
Doktora
danışmanı
Henry Mann

George Marsaglia (12 Mart 1924 – 15 Şubat 2011[1]) matematikçi ve bilgisayar bilimcidir. "Rastgele sayılar genellikle düzlemlere düşüyor" adıyla bilinen ve "Marsaglia etkisi" olarak adlandırılan[2] makalesinde sözünü ettiği uyumlu rastgele sayı üreteçleriyle yakından ilintili olan kafes yapısıyla ünlüdür.[3] Marsaglia, bir sayı dizisinin bir rastgele diziden beklenen özelliklere sahip olup olmadığını belirlemeye yarayan Diehard gelişigüzellik testlerini geliştiren kişi olarak da tanınmaktadır.

1995 yılında Diehard testlerini de içeren bir rastgele sayılar CD-ROMu yayımlamıştır.[4]

Marsaglia teoreminin görsel gösterimi

Marsaglia, en sık kullanılan rastgele sayı üretim yöntemlerinin bir bölümünü geliştiren ve farklı dağılımlardan rastgele örneklemler üreten kişi olarak da bilinmektedir. Eldeli çarpma yöntemi rastgele sayılar için kullanılırken Marsaglia kutup yöntemi ve ziggurat algoritmasından düzenli dağılmış rastgele sayı üretiminde yararlanılmaktadır.

Marsaglia, Washington Eyalet Üniversitesi Yalın ve Uygulamalı Matematik ve Berimsel Bilimler bölümleri ile Florida Eyalet Üniversitesi İstatistik bölümünde emekli profesördür.

Notlar

  1. ^ "George Marsaglia Obituary". Tallahassee Democrat. 22 Şubat 2011. 27 Ağustos 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Ocak 2017. 
  2. ^ "Rastgele Sayı Üreteci". 17 Eylül 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Ekim 2009. 
  3. ^ G. Marsaglia,"Random numbers fall mainly in the planes" 6 Aralık 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Proc. Natl. Acad. Sci. 61(1), 25–28 (1968)
  4. ^ The Marsaglia Random Number CD-ROM with The Diehard Battery of Tests of Randomness 26 Haziran 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Supercomputer Computations Research Institute and Department of Statistics, Florida Eyalet Üniversitesi

Kaynakça

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Matematik</span> nicelik, yapı, uzay ve değişim gibi konularla ilgilenen bilim dalı

Matematik ; sayılar, felsefe, uzay ve fizik gibi konularla ilgilenir. Matematikçiler ve filozoflar arasında matematiğin kesin kapsamı ve tanımı konusunda görüş ayrılığı vardır.

<span class="mw-page-title-main">Asal sayı</span> sadece iki pozitif tam sayı böleni olan doğal sayılardır

Bir asal sayı, yalnızca 1'den büyük olup kendisinden küçük iki doğal sayının çarpımı olarak ifade edilemeyen bir doğal sayıdır. 1'den büyük ve asal olmayan doğal sayılara bileşik sayı adı verilir. Örneğin, 5 bir asal sayıdır çünkü onu bir çarpım olarak ifade etmenin mümkün olan yolları, 1 × 5 veya 5 × 1, yalnızca 5 sayısını içermektedir. Ancak, 4 bir bileşik sayıdır çünkü bu, her iki sayının da 4'ten küçük olduğu bir çarpım şeklindedir. Asal sayılar, aritmetiğin temel teoreminden ötürü sayı teorisi alanında merkezi öneme sahiptir: 1'den büyük her doğal sayı, ya bir asal sayıdır ya da asal sayıların çarpımı olarak, sıralamalarından bağımsız bir şekilde, benzersiz olarak çarpanlarına ayrılabilir.

Sözde rassal (rastgele) sayı üreteci, öğeleri arasında kolay kolay ilişki kurulamayacak bir sayı dizisi üreten algoritma türlerine verilen genel isimdir.

<span class="mw-page-title-main">/dev/random</span>

Unix türevi işletim sistemlerinde, /dev/random yalancı rastsal sayılar üreten bir stream dosyasıdır. Cihaz sürücülerinden ve diğer kaynaklardan toplanan çevresel gürültüye erişim sağlar. Bloklama ile çalışır. /dev/random normalde talep edildiğinden daha az entropi mevcutsa engeller, /dev/urandom tipik olarak asla engellemez, /dev/arandom yeterli entropi ile güvenli bir şekilde başlatılana kadar önyükleme sonrası bloklar ve daha sonra asla bloklanmaz. /dev/random ve /dev/urandom farklı işletim sistemlerinde farklı şekillerde uygulanmaktadır ve pek azı /dev/arandom desteğine sahiptir.

Örnekleme istatistikte belirli bir yığından alınan kümeyi ifade eder. Örneğin; Türkiye'deki tüm üniversite sayıları bir yığın iken Ankara'daki üniversite sayısı bu yığından alınmış bir örnektir.

<span class="mw-page-title-main">Monte Carlo yöntemi</span>

Monte Carlo benzetimi, çok sayıda tekrarlanan rastgele örneklemelerle, bir takım nümerik sonuçlar elde etmeye yarayan ve bilimin birçok alanında yaygın olarak kullanılan bir sayısal hesaplama algoritmaları sınıfıdır. Stokastik olayların yer aldığı fiziksel süreçlerin sonuçlarının tahmin edilmesinde çok kullanışlıdır. Ayrıca, rastgele seçimlerin işe yaradığı ve prensipte deterministik olan bir takım problemlerin çözümünde de kullanılmaktadır. Monte-Carlo yöntemi, Nicholas Constantine Metropolis (1915-1999) tarafından bulunmuştur ve Atom bombasının geliştirildiği Los Alamos Ulusal Labratuvarında, bombanın patlamasından sonra dağılan nötronlara karşı kalkan modellemek için Stanislaw Ulam tarafından günümüze taşınmıştır.

<span class="mw-page-title-main">4chan</span> Resim tabanlı forum

4chan, İngilizce dilini kullanan resim tabanlı forumdur. Kullanıcılar genellikle anonimdir ve yeni gönderiler sayfada diğer gönderilerin üstünde yer almaktadır. 4chan, kendi içeriği ve kuralları olan çeşitli bölümlere ayrılmıştır. Kayıt olmak gerekli olmamakla beraber mümkün de değildir.

D'Hondt yöntemi, Belçikalı hukukçu ve matematikçi Victor D'Hondt tarafından 1878'de tasarlanmış nispi temsil hesaplama yöntemidir. Türkiye'de 1961'den bu yana –1965 Millet Meclisi genel seçimi ile 1966 Millet Meclisi ara seçimi dışında– bütün milletvekili genel ve ara seçimlerinde d'Hondt sistemi uygulanmıştır; günümüzde de yürürlükte olan sistem budur.

George Joseph Stigler. Amerikalı bir iktisatcı. 1982'de Nobel Ekonomi Ödülünü kazanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Sonsuz maymun teoremi</span> Bir matematik teoremi

Sonsuz maymun teoremi, bir daktilonun tuşlarına sonsuz bir süre boyunca gelişigüzel basan bir maymunun belirli bir metni neredeyse kesin olarak yazabileceğini ortaya koyan matematik teoremidir.

Rastgele dizi rastgele değişkenlerden oluşan bir dizidir.

Arif Zaman, Pakistan asıllı Amerikalı matematikçi. 1994'te Lahore University of Management Sciences'a katılmadan önce Purdue Üniversitesi İstatistik bölümünde ve 12 yıl Florida State Üniversitesi'nde görev yapmıştır. Şu anki araştırma alanı, modern bilgisayarların ihtiyaçlarına uygunluğu nedeniyle geniş uygulama alanı bulan yalancı rastgele sayı neslidir. Ayrıca Markov zincirinin genellemeleri ve bilgisayarların matematik ve istatistik alanlarındaki sayısız teorik problemin çözümünde kullanılması üzerine makaleleri bulunmaktadır. Yazıları The Annals of Probability, Mathematics of Computation, Journal of Applied Probability ve Journal of Statistical Computation gibi bazı dergilerde yayımlanmıştır.

Rastgele sayı üretici herhangi bir örüntü barındırmayan bir sayı ya da simgeler dizisi üreten berimsel ya da fiziksel aygıttır. Rastgele sayı üretiminde sıkça kullanılan donanım tabanlı sistemler genellikle beklentilerin altında kalmaktadırlar. Ne var ki, bu sistemlerin tahmin edilmesi oldukça güç sayı dizileri ortaya koydukları da açıktır. Rastgele sayı üretim yöntemleri eskiden bu yana ilgi konusu olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Dizi şifresi</span> simetrik anahtar şifreleme metodu

Kriptografide, bir kesintisiz şifreleme, dizi şifresi veya akış şifresi bir simetrik anahtardır. Düz metin bitlerinin bir exclusive-or (XOR) işlemi kullanılarak bir sözde rastgele şifre bit akışı ile birleştirildiği şifrelemedir. Bir akış şifresinde düz metin sayısal basamakları her seferinde bir tane şifrelenir ve ardışık basamakların dönüşümü şifreleme durumu sırasında değişir. Her bir basamağın şifrelenmesi mevcut duruma bağlı olduğundan alternatif bir isim durum şifresidir. Pratikte, basamaklar tipik olarak tek bitler veya baytlardır.

Ki-kare testi veya χ² testi istatistik bilimi içinde bir sıra değişik problemlerde kullanılan bazıları parametrik olmayan sınama ve diğerleri parametrik sınama yöntemidir. Bu çeşit istatistiksel sınamalarda test istatistiği için "örnekleme dağılımı", sıfır hipotez gerçek olursa ki-kare dağılımı gösterir veya sıfır hipotez "asimptotik olarak gerçek" olursa, eğer sıfır hipotez gerçekse ve eğer örnekleme hacmi istenilen kadar yeterli olarak büyük ise bir ki-kare dağılımına çok yakın olarak yaklaşım gösterir.

Matematikte üretim fonksiyonu veya üretim işlevi verilen bir dizinin girdilerinin bilgisini katsayılarında tutan bir biçimsel kuvvet serisidir.

<span class="mw-page-title-main">Halka salınıcı</span>

Halka salınıcı, çıkışı mantık doğru (true) ve yanlış (false) arasında salınan, bir halkadaki tek sayıda DEĞİL (NOT) kapılarından oluşan aygıttır. DEĞİL kapıları veya eviriciler, bir zincire eklenmiştir ve son eviricinin çıkışı ilkinin girişine geri beslenmiş şekildedir.

<span class="mw-page-title-main">Gerçek rassal sayı üreteci</span>

Programlama alanında kullanılan donanım rassal sayı üreteci bilgisayar programı kullanmayarak, fiziksel bir işleyiş ile rassal sayı üretimi için kullanılır. Bu tip cihazlar genel olarak mikroskobik olay tabanlı, istatistiksel olarak rassal gürültü sinyalleri içeren; ısıl gürültü, fotoelektrik etkisi kullanan hüzme bölücü ve diğer kuantum etkisi içeren olayları kullanır. Bu stokastik süreçler, teoride önceden kestirilemez ve teorinin öne sürdüğü sava göre deneysel test sonuçlarına tabiidir. Bir donanım rassal sayı üreteci genel olarak bir tip fiziksel bir gücü elektrik sinyaline dönüştürmek için güç çevirici, rassal dalgalanma genliklerini ölçülebilir seviyelere getirebilmek için güç yükselteç ve diğer elektrik devreleri ve de çıkışı sayısal bir veriye dönüştürebilmek için bir çeşit analog sayısal çevirici içerir. Genel olarak elde edilen sayı ikili sayı sisteminin elemanları olan 0 veya 1 dir. Arka arkaya alınan rassal değişen sayı örnekleri sayesinde sıralı olarak rassal sayılar elde edilir.

Cem Kaner JD, Ph.D. Florida Teknoloji Enstitüsü'nde Yazılım Mühendisliği Profesörü ve 2004'ten beri Florida Tech Yazılım Test Eğitim ve Araştırma Merkezi'nin (CSTER) Direktörüdür. Akademi dışında yazılım kullanılabilirliği ve yazılım testi savunucusu olarak tanınır.

Ağ trafiği simülasyonu, telekomünikasyon mühendisliğinde bir iletişim ağının verimliliğini ölçmek için kullanılan bir süreçtir.