İçeriğe atla

Georg von Békésy

Georg von Békésy
Doğum3 Haziran 1899(1899-06-03)
Budapeşte, Macaristan
Ölüm13 Haziran 1972 (73 yaşında)
Honolulu, Hawaii, ABD
MilliyetMacar
ÖdüllerNobel Fizyoloji veya Tıp Ödülü (1961)
Kariyeri
DalıBiyofizik

Georg von Békésy (Békésy György) (d. 3 Haziran 1899 - ö. 13 Haziran 1972), Budapeşte, Macaristan doğumlu Macar biyofizikçi. 1961 yılında Nobel Fizyoloji veya Tıp Ödülü'nü memeli işitme organındaki kohleanın işlevi üzerine yaptığı araştırmalar nedeniyle kazanmıştır.[1]

Biyografisi

Békésy, Budapeşte, Macaristan'da doğdu. Ekonomi diplamatı olan Alexander von Békésy ve eşi Paula Mazaly'nin 3 çocuğundan ilki olarak dünyaya geldi. Budapeşte, Münih ve Zürih'te eğitim gördü. Bern'de kimya alanında çalıştı ve 1926 yılında Budapeşte Üniversitesi'nde fizik alanında doktorasını aldı. Sonrasında 1 yıl bir mühendislik firmasında çalıştı.

1946 yılında, İsveç'teki Karolinska Enstitüsü'nde araştırma yapmak amacıyla Macaristan'dan ayrıldı.

1947 yılında ABD'de Harvard Üniversitesi'nde çalışmaya başladı ve 1966 yılına kadar burada kaldı.

1966 yılında Hawaii Üniversitesi'nde profesör oldu.[2] 1972'de Honolulu'da öldü.

Ödülleri

  • Otoloji dalında Denker Ödülü (1931),
  • Berlin Bilimler Akademisi Leibnitz Madalyası (1937),
  • Groningen Üniversitesi Konuşma ve Otoloji dalında Guyot Ödülü (1939)
  • Budapeşte Bilim Akademisi, Akademi Ödülü (1946), *Shambough Otoloji Ödülü (1950)
  • Munster Üniversitesi (1955), Bern (1959), Padova (1962), Buenos Aires (1968), Cordoba (1968), Hawaii (1969) ve Semmelweiss Üniversiteleri tarafından kendisine fahri doktora (M.D.) ödülü takdim edildi.

Konuyla ilgili yayınlar

  • Czeizel, Andrew E (2004), "Famous Hungarian physicians", Lancet, 364 (9434), ss. 581-2, doi:10.1016/S0140-6736(04)16847-5, PMID 15195664 
  • Evans, Rand B (2003), "Georg von Békésy: visualization of hearing", American Psychologist (Eylül 2003 tarihinde yayınlandı), 58 (9), ss. 742-6, doi:10.1037/0003-066X.58.9.742, PMID 14584991 
  • Raju, T N (1999), "The Nobel chronicles. 1961: Georg von Békésy (1899–1972)", Lancet (3 Temmuz 1999 tarihinde yayınlandı), 354 (9172), s. 80, doi:10.1016/S0140-6736(05)75353-8, PMID 10406402 
  • Shampo, M A; Kyle, R A (1993), "Georg von Békésy—audiology and the cochlea", Mayo Clin. Proc. (Temmuz 1993 tarihinde yayınlandı), 68 (7), s. 706, PMID 8350644 
  • Tonndorf, J (1986), "Georg von Békésy and his work", Hear. Res., 22, ss. 3-10, doi:10.1016/0378-5955(86)90067-5, PMID 3525485 
  • Bernhard, C G (1986), "Georg von Békésy and the Karolinska Institute", Hear. Res., 22, ss. 13-7, doi:10.1016/0378-5955(86)90069-9, PMID 3525483 
  • "Proceedings of Nobel Symposium 63. Cellular mechanisms in hearing (en hommage à Georg von Békésy). Karlskoga, 2–6 September 1985", Hear. Res., 22, ss. 1-326, 1986, PMID 3525481 
  • Tonndorf, J (1974), "In memoriam Georg von Békésy 1899–1972", J. Acoust. Soc. Am. (Mart 1974 tarihinde yayınlandı), 55 (3), ss. 576-7, Bibcode:1974ASAJ...55..576T, doi:10.1121/1.1914566, PMID 4594785 
  • Glorig, A (1973), "Georg von Békésy 1899–1972", Audiology, 12 (5), ss. 540-1, doi:10.3109/00206097309071667, PMID 4582926 
  • Keidel, W D (1973), "In memorian Professor Dr. phil. Dr. med. h.c. Georg v. Békésy", Kybernetik (Şubat 1973 tarihinde yayınlandı), 12 (2), ss. 116-8, doi:10.1007/BF00272468, PMID 4571620 
  • Ratliff, F (1973), "Georg von Békésy", Experimental brain research. Experimentelle Hirnforschung. Expérimentation cérébrale (29 Ocak 1973 tarihinde yayınlandı), 16 (3), ss. 219-20, PMID 4568685 
  • Keidel, W D (1973), "[In memoriam Professor Dr.phil.Dr.med.h.c. Georg von Békésy]", Zeitschrift für Laryngologie, Rhinologie, Otologie und ihre Grenzgebiete (Ocak 1973 tarihinde yayınlandı), 52 (1), ss. 1-6, PMID 4567951 
  • Davis, H (1972), "Georg von Békésy, 1899–1972", Ann. Otol. Rhinol. Laryngol. (Ekim 1972 tarihinde yayınlandı), 81 (5), ss. 750-1, PMID 4568444 
  • Zwislocki, J J (1972), "Georg von Békésy, 1899–1972", J. Acoust. Soc. Am. (Ekim 1972 tarihinde yayınlandı), 52 (4), ss. 1094-5, PMID 4563147 
  • "Georg von Beksey", ASHA, 14 (9), s. 513, Eylül 1972, ISSN 0001-2475, PMID 4560564 
  • Tonndorf, J (1972), "[Obituary for Georg von Békésy (1899–1972)]", Archiv für klinische und experimentelle Ohren- Nasen- und Kehlkopfheilkunde, 203 (1), ss. 81-5, doi:10.1007/BF00344566, PMID 4564741 
  • "The American Speech and Hearing Association presents the honors of the Association", ASHA (Haziran 1967 tarihinde yayınlandı), 9 (6), s. 222, 1967, PMID 5343023 
  • BERNHARD, C G (1962), "Presentation of the Nobel prize for physiology or medicine (1961) to George von BEKESY", Transactions of the American Otological Society, 50, ss. 332-6, PMID 13971073 
  • KEIDEL, W D (1961), "[G. von BEKESY Nobel prize winner 1961.]", Zeitschrift für Laryngologie, Rhinologie, Otologie und ihre Grenzgebiete (Aralık 1961 tarihinde yayınlandı), 40, ss. 885-8, PMID 14037041 
  • PALVA, T (1961), "[The 1961 Nobel prize in medical science and physiology (Georg von BEKESY).]", Duodecim; lääketieteellinen aikakauskirja, 77, ss. 791-2, PMID 14037251 

Kaynakça

  1. ^ "Nobel resmi biyografisi". 2 Aralık 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Mart 2012. 
  2. ^ "Hawaii Üniversitesi". 5 Mart 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Mart 2012. 

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Irwin Rose</span> Amerikalı biyolog (1926 – 2015)

Irwin A. Rose, Amerikalı biyolog. 2004 yılında "Ubikuitin-aracılı protein yıkımının keşfi" nedeniyle, Aaron Ciechanover ve Avram Hershko ile birlikte, Nobel Kimya Ödülü'nü kazanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">John Howard Northrop</span> Amerikalı biyokimyager (1891 – 1987)

John Howard Northrop Amerikalı biyokimyacı. 1946 yılında, James Batcheller Sumner ve Wendell Meredith Stanley ile birlikte, Nobel Kimya Ödülü'nü kazanmıştır. James Batcheller Sumner, "enzimlerin kristalize edilebildiğini keşfetmesi nedeniyle" bu ödülü kazanırken; John Howard Northrop ve Wendell Meredith Stanley "enzimlerin ve virüs proteinlerinin saf formlarını hazırlamaları nedeniyle" bu ödüle layık görülmüştür.

<span class="mw-page-title-main">Carl Ferdinand Cori</span> Nobel ödüllü Çek biyokimyager ve farmakolog

Carl Ferdinand Cori, Çek biyokimyager ve farmakolog. Eşi Gerty Cori ve Arjantinli fizyolog Bernardo Houssay ile birlikte, glikojenin yıkımı ve vücutta tekrar sentezi yoluyla enerji deposu ve kaynağı olarak kullanılması ile ilgili keşiflerinden dolayı 1947 yılında Nobel Fizyoloji veya Tıp Ödülü'nü kazandı.

<span class="mw-page-title-main">Peter Medawar</span> İngiliz-Brezilyalı biyolog (1915 – 1987)

Sir Peter Brian Medawar, Brezilyalı/İngiliz biyolog. Graft reddi ve kazanılmış immün tolerans ile ilgili keşifleri organ nakli uygulamalarında önemli bir yer edinmiştir. 1960 yılında Nobel Fizyoloji veya Tıp Ödülü'ne Sir Frank Macfarlane Burnet ile birlikte layık görüldü.

<span class="mw-page-title-main">Earl Wilbur Sutherland</span>

Earl Wilbur Sutherland Jr., Amerikalı farmakolog ve biyokimyacı.

<span class="mw-page-title-main">Rodney Robert Porter</span>

Rodney Robert Porter İngiliz biyokimyacı. 1972 Nobel Fizyoloji veya Tıp Ödülü sahibi.

Charles Brenton Huggins, Kanada doğumlu Amerikalı hekim ve fizyologdur.

<span class="mw-page-title-main">George Wald</span> araştırmacı

George Wald, Yahudi kökenli Amerikalı bilim insanı. Retina pigmentleri üzerine yaptığı çalışmalarıyla bilinir. 1967 yılında Haldan Keffer Hartline ve Ragnar Granit ile birlikte Nobel Fizyoloji veya Tıp Ödülü kazanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">George Emil Palade</span> Romanyalı biyolog

George Emil Palade, Romanya doğumlu hücre biyoloğu. Şimdiye kadarki "en etkili hücre biyoloğu" olarak tanımlanır. 1974 yılında Nobel Fizyoloji veya Tıp Ödülü'nü Albert Claude ve Christian de Duve ile birlikte kazanmıştır. Ödül kendisine elektron mikroskobu çalışmalarındaki yenilikleri ve hücre yapısıyla ilgili yaptığı çalışmalar sayesinde hücre biyolojisine getirdiği yenilikler nedeniyle verilmiştir. En önemli keşifleri ilk kez 1955 yılında tanımladığı ribozomlar ve endoplazmik retikulum ile ilgili olanlardır.

<span class="mw-page-title-main">Robert F. Furchgott</span> Amerikalı biyokimyager (1916 – 2009)

Robert Francis Furchgott, 1998 Nobel Fizyoloji veya Tıp Ödülü sahibi Amerikalı biyokimyacı. Ödülü aynı yıl Louis Ignarro ve Ferid Murad ile paylaşmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Edward B. Lewis</span> Amerikalı biyolog (1918 – 2004)

Edward B. Lewis, Amerikalı genetikçi. 1995 yılında Nobel Fizyoloji veya Tıp Ödülü'nü kazanmıştır. Aynı yıl ödülü Christiane Nüsslein-Volhard ve Eric F. Wieschaus ile paylaşmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Baruch Samuel Blumberg</span> Amerikalı hekim (1925 – 2011)

Baruch Samuel "Barry" Blumberg Yahudi kökenli Amerikalı doktor ve 1976 yılı Nobel Fizyoloji veya Tıp Ödülü sahibi. Nobel Ödülü'nü enfeksiyöz olduğu gösterilen ilk insan prion hastalığı olan kuru hastalığı üzerine yaptığı çalışmalarla kazanmıştır. Ayrıca 2005 yılından ölümüne kadar Amerikan Felsefe Topluluğu başkanlığını yürütmüştür.

<span class="mw-page-title-main">Rosalyn Sussman Yalow</span> Amerikalı fizikçi (1921 – 2011)

Rosalyn Sussman Yalow Amerikalı hekim ve 1977 Nobel Fizyoloji veya Tıp Ödülü sahibi bilim insanı. Radioimmunoassay (RIA) tekniğini geliştirmesiyle bu ödülü kazanmıştır. Gerty Cori'den sonra Nobel Fizyoloji veya Tıp Ödülü kazanan ikinci kadın Amerikalı bilim insanıdır.

<span class="mw-page-title-main">Werner Arber</span>

Werner Arber İsviçreli mikrobiyolog ve genetikçi. Amerikalı araştırmacılar Hamilton Smith ve Daniel Nathans ile birlikte, Werner Arber 1978 yılı Nobel Fizyoloji veya Tıp Ödülü'nü restriksiyon endonükleaz enzimlerini keşfi nedeniyle kazanmıştır. Bu araştırmacıların çalışmaları rekombinant DNA teknolojisinin gelişimine öncülük etmiştir.

Daniel Nathans Amerikan Nobel Fizyoloji veya Tıp Ödülü sahibi mikrobiyolog.

<span class="mw-page-title-main">George H. Hitchings</span> 1988 yılında Nobel Fizyoloji veya Tıp Ödülü sahibi Amerikalı hekim

George Herbert Hitchings Amerikalı hekim. 1988 yılında Nobel Fizyoloji veya Tıp Ödülünü James W. Black ve Gertrude Elion ile birlikte "ilaç tedavisine ilişkin önemli ilkeleri keşifleri için" kazanmıştır. Hitchings özellikle kemoterapi çalışmalarıyla bu ödüle hak kazanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Frederick Sanger</span>

Frederick Sanger, İngiliz biyokimyager. 1958 ve 1980 yıllarında 2 kez Nobel Kimya Ödülü kazanmıştır. 1958 yılında "proteinlerin, özellikle de insülinin yapısı üzerine çalışmaları için" Nobel Kimya Ödülü kazanmıştır ve bu ödülü aynı kategoride 2 kez kazanan tek kişidir. 1980 yılında da "nükleik asitlerdeki baz dizilerinin belirlenmesiyle ilgili katkıları nedeniyle" Walter Gilbert ile birlikte bu ödülü kazanmıştır. Aynı yıl ayrıca Paul Berg, "nükleik asitlerin, özellikle de rekombinant DNA'nın biyokimyası üzerine temel çalışmaları için" ödülü kazanan diğer isim olmuştur.

Georg Wittig Alman kimyager. Wittig reaksiyonunda fosfonyum ilürleri olarak adlandırılan bileşikler kullanılarak aldehit ve ketonlardan alkenlerin sentezi için bir yöntem bulmuştur. 1979 yılında Herbert C. Brown ile birlikte Nobel Kimya Ödülü'nü paylaşmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Arieh Warshel</span>

Arieh Warshel,, Bir İsrail-Amerikalı asıllı biyokimyacı ve biyofizikçidir. Kendisi Biyolojik moleküller ile ilgilenmeye başlamıştır. Güney Kaliforniya Üniversitesi'nde okumuş ve 2013 yılında Nobel ödülü kazanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Gregory Winter</span> Nobel ödüllü İngiliz biyokimyacı

Sir Gregory Paul Winter Nobel Ödülü sahibi, İngiliz biyokimyagerdir. En bilinen çalışması monoklonal antikorların tedavide kullanımı üzerinedir.