İçeriğe atla

Geoffrey Chaucer

Geoffrey Chaucer
Doğum1340-43
İngiltere
Ölüm25 Ekim 1400
İngiltere
EvlilikPhilippa Roet (1366–1387)
İmza

Geoffrey Chaucer (d. 1340-43 - ö. 25 Ekim 1400), İngiltere'nin şairi ve yazarı.

Hayatı

Genç yaşında saray hizmetlisi olarak sarayda bulundu. Kralın oğullarından John of Gaunt onu himayesine aldı. İç oğlanlıktan silahtarlığa geçti. Savaşta Fransa'da esir düştü. Fidyesi ödendi ve serbest bırakıldı. Çeşitli görevlerle değişik ülkelere seyahat etti. Rönesans'ın başlamış olduğu İtalya'da bulundu. Fransızca ile beraber İtalyancayı da öğrendi. Dış görevlerinden ülkesine döndükten sonra parlamento üyeliği dahil değişik memurluklar yaptı. Ölünce Westminster Katedraline gömüldü. Daha sonra ölen bazı şairlerin Chaucer'e yakın yerlere gömülmeleri ile oraya şairler köşesi denildi.

Chaucer yaşamı boyunca farklı ülkelerde bulundu. Birbirinden değişik işler yaptı. Sarayda yaşadı. Rönesans İtalya'sına seyahat etti. Yüzyıl savaşlarına, veba salgınına, köylü ayaklanmasına ve Katolik kilisesi baskısına tanıklık etti. Hayatı boyunca edindiği tecrübeler, okuduğu kitaplar, etkilendiği yazarlar ve doğaya olan bakışı açısından onun edebiyatını anlamaya çalışmalıyız.

Edebiyattaki Yeri

Geoffrey Chaucer çağdaşı William Langland ile beraber İngiliz edebiyatında Rönesans'ın habercileridirler. Kendilerinden önceki edebiyata getirdikleri şöyle özetlenebilir. İçinde yaşadığı çağın felaketlerine ve içinden çıktığı edebiyatın geleneğine rağmen Chaucer karamsar değil, neşeli bir tarzı benimsemiştir. Kuzeyin Anglo-Sakson şiir geleneği ve Orta Çağ Katolik Kilisesinin baskıcı karanlık yapısı Chaucer ile birlikte Normanların aydınlık yapısına dönüşür.

Değindiği konular benzer olsa da Chaucer'i okuyanlar ahlak dersinden çıkmış ve öfkeli hissetmezler kendilerini. Aksine kişilere ve topluma yönelttiği eleştiriler sempatik ve komiktir. Karakterler kendileri bile durumları ile alay ederler.

Orta Çağ'ın sıklıkla tercih edilen alegorik üslubu, sembolik kişilerin ve toplumun ele alınışı Chaucer'de kişilerin gerçekçi tasvirleri biçimindedir. Bu da bireyin değer kazandığı Rönesans'a yönelimdir.

Ele aldığı konular din, kahramanlık öyküleri ve ulaşılmaz aşkların ötesine kişilerin gerçekçi tecrübelerine dönüşür.

Şiirlerinde geleneksel aliterasyonları değil, Fransız ve İtalyan şairlerin kullandıkları uyakları benimsemiştir.

Eserlerinde kendinden öncekiler ve çağdaşlarının aksine tamamen İngilizce yazmıştır. Günümüz İngilizcesinin gelişimi açısından önemli bir basamaktır.

Yazarın başyapıtı The Canterbury Tales (Canterbury Hikâyeleri) hem İngilizce edebiyatın hem de Orta Çağ edebiyatının en önemli eserlerinden biridir[1].

Yapıtları

  • The Book of the Duchess (1369)
  • The Parliament of Fowls (1380)
  • The House of Fame (1380)
  • The Legend of Good Women
  • Troylus and Cryseyde
  • The Canterbury Tales (1386)
  • The Book of the Lion (Yazarın kitapları arasında saydığı ama henüz bulunamamış eseri)
  • Romaunt of the Rose(Çeviri)
  • De Consolatione Philosophiae(Çeviri)
  • Treatise on the Astrolobe(Çeviri)

Kitapları

  • Canterbury Hikâyeleri, Yapı Kredi Yayınları, Nisan 2006
  • Canterbury Hikâyeleri Genel Prolog, Gündoğan Yayınları, Ağustos 1993

Kaynakça

  1. ^ Hıristiyanlık Tarihi. Caroline T. Marshall. Yeni Yaşam Yayınları. 2004. s. 303. ISBN 975 8318 86 1. 

İlgili kitaplar

  • Canterbury Hikâyeleri tanıtım bölümü (Çeviri), Nazmi Ağıl, Yapı Kredi Yayınları, Aralık 1994
  • İngiliz Edebiyat Tarihi, Mina Urgan, Yapı Kredi Yayınları, Ekim 2003

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Homeros</span>

Homeros Antik Çağ'da yaşamış İyonyalı ozan. Batı edebiyatının ilk büyük eserleri kabul edilen İlyada ve Odysseia destanlarının yazarı veya derleyicisi olduğu kabul edilmektedir. Smyrna (İzmir) bölgesinde yaşamış olduğu sanılmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Rönesans</span> Orta Çağ ve Reformasyon arasındaki tarihi dönem

Rönesans, Orta Çağ ve Reform arasındaki tarihsel dönem olarak bilinir. 15 - 16. yüzyıl İtalya'sında batı ile klasik İlk Çağ arasında güzel sanatlar, bilim, felsefe ve mimarlıkta bağın tekrar kurulmasını sağlayan, Antik Yunan filozoflarının ve bilim insanlarının çalışmalarının çeviri yoluyla alındığı, deneysel düşüncenin canlandığı, insan yaşamı (hümanizm) üzerine yoğunlaşıldığı, matbaanın icat edilmesiyle bilginin geniş kitlelerle paylaşımının arttığı ve kökten değişimlerin yaşandığı bir dönemdir.

İngilizce edebiyat, İngilizce olarak icra edilen edebiyat türüdür. Bu alanda eser veren sanatçıların ille de İngiliz olması gerekmez. Polonyalı Joseph Conrad, İskoç Robert Burns, İrlandalı James Joyce, Galli Dylan Thomas, Amerikalı Edgar Allan Poe, Hint Salman Rushdie, Karayipli V.S Naipaul İngilizce olarak birçok edebi eser vermişlerdir. Diğer bir deyişle, İngilizce Edebiyat dünyada konuşulan İngilizcenin çeşitli varyasyonları ve lehçeleri gibidir. Akademik alanda, İngilizce Edebiyat, İngilizce üzerinde çalışan bazı bölümlere, ikincil ve üçüncül eğitim sistemlerine ad olabilmektedir. İngiliz Edebiyatı'ndaki çok sayıda yazar çeşitliliğine rağmen, William Shakespeare'in eserleri, İngilizce konuşan dünya genelinde en önemli noktada yer almaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Canterbury</span>

Canterbury, Birleşik Krallık'ın İngiltere ülkesinin Güney Doğu İngiltere bölgesinde bulunup Kent Kontluğu'na bağlı ikincil Canterbury Şehir Yerel İdaresi merkezi ve Orta Çağ'dan beri şehir statüsü de taşıyan bir yörel idare ve yerleşim birimidir.

<span class="mw-page-title-main">William Butler Yeats</span> Irdandalı şair, oyun yazar

William Butler Yeats, İrlandalı şair ve oyun yazarıdır. İrlanda'da yetişen en önemli lirik şairlerden biri olmanın yanı sıra, 20. yüzyıl edebiyatının esas figürlerinden biridir. İrlanda edebiyatının rönesans sürecinin öncüsü sayılmaktadır. Abbey Tiyatrosu'nun kurucularından biri olan Yeats, 1923 yılında Nobel Edebiyat Ödülü'ne layık görülmüştür.

Fransız edebiyatı, Fransızca kullanılarak ortaya çıkan edebiyat ürünlerini kapsar. Dünyanın en zengin ve en etkileyici edebiyatlarından biridir. Fransız yazarlar başta epik şiir, lirik şiir, drama ve kurgu olmak üzere edebi yazınların tümüne katkıda bulunmuşlardır.

<span class="mw-page-title-main">Şişede Bulunan Not</span> ilk kez 19 Ekim 1833te Baltimore Saturday Visitorda yayımlanan Edgar Allan Poe öyküsü

Şişede Bulunan Not, özgün adı MS. Found in a Bottle olan, ilk kez 19 Ekim 1833'te Baltimore Saturday Visiter'da yayımlanan Edgar Allan Poe öyküsüdür. Gazete tarafından düzenlenen bir yarışmada bu öykü birincilik kazanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Refik Halit Karay</span> Türk yazar

Refik Halid Karay, Türk yazar.

Britanya edebiyatı, Birleşik Krallık, Man Adası ve Kanal Adaları'nın edebiyatıdır. Bu edebiyat başlıca İngilizce yazılmış olmakla beraber Galce, İskoçça, İrlandaca ve diğer dillerin de edebiyatlarını da kapsar.

<span class="mw-page-title-main">Türk edebiyatı</span> Türkçe yazılmış edebî eserler

Türk edebiyatı, Türk yazını veya Türk literatürü; Türkçe olarak üretilmiş sözlü ve yazılı metinlerdir.

Batı edebiyatlarının temelini Yunan ve Latin edebiyatı oluşturur. Yunan Edebiyatı'nda İlyada ve Odise destanlarıyla Homeros, trajedileriyle Aiskhilos, Sophokles ve Euripides, komedileriyle Aristophanes, tarih eserleriyle Herodot, felsefe eserleriyle Eflatun, Aristoteles, fablleriyle Ezop kendinden sonrakileri etkilemiştir. Yunan edebiyatı MÖ 2. yüzyılda biter.

Büyülü gerçekçilik, olağan ya da gerçekçi bir çizgide ilerleyen sanat akımlarında bulunmaması gereken sihirli ve mantık dışı ögeleri içeren sanat akımı.

<i>Perikles</i> (oyun)

Perikles, Sur Prensi ünlü İngiliz oyun yazarı ve ozanı William Shakespeare tarafından yazılmış bir tiyatro oyunudur. Bu eser Shakespeare'in ilk yayınlanan tüm eserlerini kapsayan Birinci Folyo edisyonunda bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Canterbury Hikâyeleri</span>

Canterbury Hikâyeleri, 14. yüzyılda Geoffrey Chaucer tarafından yazılan eserdir. İngilizcenin yazılı ilk eserlerinden biri olması bakımından büyük önem taşımaktadır.

<span class="mw-page-title-main">A. S. Byatt</span>

A. S. Byatt, İngiliz şair, romancı ve yazardır. En önemli yapıtı olan Sahipler (Possession) 1990 yılında yayınlanarak ona Man Booker Ödülünü kazandırmış, 2002 yılında ise Amerikalı yönetmen Neil LaBute tarafından beyaz perdeye uyarlanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">William Caxton</span> İngiliz yayıncı (1422-1491)

William Caxton İngiliz asıllı bir tüccar, diplomat, yazar ve matbaacıdır. 15. yüzyılda Avrupa’da Johannes Gutenberg’in bulduğu basım yöntemini İngiltere’de uygulayan ilk kişidir. Bu yüzden, matbaacılığı İngiltere ile tanıştıran ilk insan olduğu düşünülür. Ayrıca, İngiltere'de basılı kitapların perakende ticaretini yapan ilk İngilizdir.

<i>Hoşgör Köftecisi</i>

Hoşgör Köftecisi, Orhan Veli'nin öykülerinin, yazarın ölümünden sonra yayımlanan derlemesi. Kitapta yazarın altı öyküsünün yanı sıra, William Saroyan'ın bir öyküsünün serbest çevirisi ve Orhan Veli ile yapılan bir gazete röportajı yer alır. Kitap ilk defa Nisan 2012'de Yapı Kredi Yayınları tarafından İstanbul'da yayımlanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Orta İngilizce</span>

Orta İngilizce, İngiltere'nin Normanlar tarafından fethinden (1066) sonra 15. yüzyılın sonlarına kadar konuşulmuş eski bir İngilizce türüdür. İngiliz dili, Eski İngilizce döneminden sonra farklı varyasyonlar ve gelişmeler yaşadı. Akademik görüşler değişir, ancak Oxford İngilizce Sözlüğü, Orta İngilizcenin 1150'den 1500'e kadar konuşulduğunu göstermektedir. İngilizce dilinin gelişiminin bu aşaması, tahminen Yüksek ve Geç Orta Çağ'ı takip etti.

Nazmi Ağıl, Türk şair, akademisyen, çevirmen.