İçeriğe atla

Gentianales

Gentianales
Biyolojik sınıflandırma Bu sınıflandırmayı düzenle
Âlem:Plantae
Şube:Tracheophyta
Sınıf:Magnoliopsida
Üst takım:Asteranae
Takım:Gentianales
Juss. ex Bercht. & J.Presl
Familyalar
Sinonimler
  • Apocynales Bercht. & J.Presl
  • Asclepiadales Bercht. & J.Presl
  • Chironiales Griseb.
  • Cinchonales Lindl.
  • Galiales Bromhead
  • Loganiales Lindl.
  • Lygodisodeales Mart.
  • Rubiales Bercht. & J.Presl
  • Strychnales Link
  • Theligonales Nakai
  • Vincales Horan.

Gentianales, iki çenekliler'in asterid sınıfına dahil olan çiçekli bitkilerin bir takımıdır. 5 ailede 1.200 cinste 20.000'den fazla tür içerir.[1] Bu takımdaki türlerin %80'den fazlası Rubiaceae familyasına aittir.

Bu çiçekli bitkilerin çoğu geleneksel tıpta kullanılmaktadır.[2] Ağrı, kaygı, kanser ve nörolojik durumları tedavi etmek amacıyla kullanılmıştır.

Taksonomi

Dahlgren'in sınıflandırma sisteminde Gentiales, Gentianiflorae (Gentiananae olarak da adlandırılır) üst takımındaydı. Aşağıdaki aileler APG III sistemine göre dahil edilmiştir:[3]

Soyoluş

Aşağıdaki filogenetik ağaç, DNA dizilerinin moleküler filogenetik çalışmalarına dayanmaktadır.[4]

Rubiaceae

Gentianaceae

Loganiaceae

Apocynaceae

Gelsemiaceae

Etimoloji

Adını Gentianaceae familyasından alır ve bu da tür cinsinin adı olan Gentiana'ya dayanır. Cins adı, bir İlirya kralı olan Gentius'a ithafen verilmiştir.

Kaynakça

  1. ^ Yang (July 2016). "A supermatrix approach provides a comprehensive genus-level phylogeny for Gentianales: Phylogeny of Gentianales". Journal of Systematics and Evolution (İngilizce). 54 (4): 400-415. doi:10.1111/jse.12192. 
  2. ^ Jin (February 2014). "Medicinal plants of the genus Gelsemium (Gelsemiaceae, Gentianales)—A review of their phytochemistry, pharmacology, toxicology and traditional use". Journal of Ethnopharmacology (İngilizce). 152 (1): 33-52. doi:10.1016/j.jep.2014.01.003. PMID 24434844. 8 Mart 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Haziran 2023. 
  3. ^ Angiosperm Phylogeny Group (2009). "An update of the Angiosperm Phylogeny Group classification for the orders and families of flowering plants: APG III". Botanical Journal of the Linnean Society. 161 (2): 105-121. doi:10.1111/j.1095-8339.2009.00996.x. 
  4. ^ "Phylogenetic relationships within the Gentianales based on NDHF and RBCL sequences, with particular reference to the Loganiaceae". American Journal of Botany. 87 (7): 1029-1043. 2000. doi:10.2307/2657003. PMID 10898781. 
Vikitür'de konuyla ilgili taksonomik bilgiler bulunur:

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Buğdaygiller</span> bitki familyası

Buğdaygiller (Poaceae), tohum kabuğu, meyve kabuğu ile bitişik, sapları boğumlu ve ekseriya içi boş, başakçıklar, başak vaziyetinde toplanmış halde, 4000 kadar türe sahip, Poales takımına bağlı bitki familyası.

<span class="mw-page-title-main">Geraniaceae</span>

Geraniaceae Geraniales takımına bağlı bir bitki familyasıdır. Türkiye'de Geranium tuberosum türü yaygındır.

<span class="mw-page-title-main">Acanthaceae</span>

Acanthaceae (Ayıpençesigiller), iki çenekli çiçekli bitkilerden 246 cins ve yaklaşık 2500 civarında tür içeren bir bitki familyasıdır.

<span class="mw-page-title-main">Achatocarpaceae</span> Bitki familyası

Achatocarpaceae Caryophyllales takımına bağlı bir bitki familyasıdır.

<span class="mw-page-title-main">Begoniaceae</span>

Begoniaceae Cucurbitales takımına bağlı bir bitki familyasıdır.

<span class="mw-page-title-main">Lythraceae</span>

Lythraceae Myrtales takımına bağlı bir bitki familyasıdır.

<span class="mw-page-title-main">Ranunculales</span>

Ranunculales, çeşitli çiçekli bitkileri içine alan bitki takımı.

<span class="mw-page-title-main">Asterales</span>

Asterales, kompozit çiçekler olarak da bilinen Asteraceae ve 10 familyayı içeren çiçekli bitkilerden birisidir. Ağaçları az sayıda olsa da ve çalıları da vardır, ancak bitkiler çöl ve soğuk bölgeleri de dahil olmak üzere dünyanın birçok yerinde bulunan bir kozmopolit ve çoğunlukla otsu türler içermektedir.

<span class="mw-page-title-main">Solanales</span>

Solanales veya Tubiflorae, çiçekli bitkilerin bir takımıdır. 5 familya 165 cins ve yaklaşık 4.145 tür ile temsil edilir.

<span class="mw-page-title-main">Fabales</span>

Fabales, Rosanae üsttakımına bağlı bir bitki takımıdır.

<span class="mw-page-title-main">Oxalidales</span>

Oxalidales, Rosanae üsttakımına bağlı bir bitki takımıdır.

<span class="mw-page-title-main">Angiosperm Phylogeny Group</span>

Angiosperm Phylogeny Group filogenetik araştırmalarla keşfedilen bitki ilişkileri hakkında yeni bilgileri yansıtan, çiçekli bitkilerin (anjiyospermler) taksonomisi üzerinde bir fikir birliği oluşturmak için işbirliği yapan, gayri resmi bir uluslararası sistematik botanikçiler grubudur.

<span class="mw-page-title-main">Myrtales</span>

Myrtales, Rosanae üsttakımına bağlı bir bitki takımıdır.

<span class="mw-page-title-main">Mesangiospermae</span>

Mesangiospermae, gayri resmi olarak "mezanjiyospermler" olarak adlandırılan bir çiçekli bitki grubudur. İki ana kapalı tohumlular sınıfından biridir. Filogenetik isimlendirme PhyloCode sisteminin kuralları altında oluşturulmuş bir isimdir. Yaklaşık 350.000 mezanjiyosperm türü vardır. Bu grupta olmayan yaklaşık 175 tür ve toplam yaklaşık 350.000 tür olduğu varsayılırsa mezanjiyospermler çiçekli bitkilerin yaklaşık %99,95'ini içerir. Diğer 175 tür ilkel kapalı tohumlular grubu içinde sınıflandırılır. APG III sisteminde de benzer sınırlamalara sahip böyle bir sınıf var olmasına rağmen, ona bir isim verilmemiştir.

APG IV çiçekli bitki sınıflandırma sistemi; Angiosperm Phylogeny Group (APG) tarafından geliştirilen, çiçekli bitkiler için modern, çoğunlukla moleküler tabanlı bir bitki taksonomisi sisteminin dördüncü versiyonudur. 2016 yılında, selefi APG III sisteminin 2009'da yayınlanmasından 7 yıl sonra ve 1998'de ilk APG sisteminin yayınlanmasından 18 yıl sonra yayınlanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Loganiaceae</span>

Loganiaceae Gentianales takımına bağlı bir bitki familyasıdır.

<span class="mw-page-title-main">Gentianaceae</span>

Gentianaceae Gentianales takımına bağlı bir bitki familyasıdır.

<span class="mw-page-title-main">Xyridaceae</span> Çiçekli bitkiler ailesi

Xyridaceae, çiçekli bitkilerin bir ailesidir. Bu aile birçok taksonomist tarafından tanınmıştır ve sarı gözlü çimen ailesi olarak bilinir.

<span class="mw-page-title-main">Cornales</span>

Cornales, yaklaşık 600 tür içeren çiçekli bitkiler takımıdır. Bu bitkiler genellikle dört parçalı çiçeklere, sert çekirdekli meyvelere ve disk şeklindeki nektarlarla kaplı gynoecia'ya sahiptir.

<span class="mw-page-title-main">Proteales</span>

Proteales, üç aileden oluşan bir çiçekli bitki takımıdır. Proteales neredeyse tüm taksonomistler tarafından kabul edilmiştir.