İçeriğe atla

Genleştirilmiş Polistiren (EPS)

Genleştirilmiş Polistiren (EPS), stiren monomerinin polimerizasyonu sonucunda oluşan polistiren polimerinin şişirilmesi yoluyla elde edilen, karakteristik olarak beyaz renkli bir termoplastik malzemedir. Özel üretimler sonucunda karbon/grafit katkılı ve siyah/gri renkli üretimleri de mevcuttur. Bu tip ürünlerde, uzun dalga ışınımının polistiren tanecikleri tarafından yansıtılması amaçlanmıştır. Böylece daha düşük ısıl iletkenlik değerleri sağlanabilmektedir.

Polistiren taneciklerinin şişirilmesi ve taneciklerin kaynaşması için sanayide kullanılan şişirici gaz pentandır. Organik bir bileşen olan pentan gazını, taneciklerin içlerinde gözeneklerin oluşmasını sağlar ve çok kısa bir süre içerisinde hava ile yer değiştirerek atmosfere karışır. Atmosferdeki pentan ise, sera gazı etkisine sebep olmadan CO2 ve su buharına dönüşür. 1 m³ polistiren bünyesinde yaklaşık olarak 3 milyar ile 6 milyar arasında küçük kapalı gözenekler bulunur. Malzemenin yapısı incelendiğinde, yaklaşık olarak %98 hareketsiz hava ve %2 polistiren maddesinden oluştuğu görülebilir.

Üretim Aşamaları

Malzeme, şişirilmemiş tanecikler olan ham maddesinin temininden sonra ön şişirme işlemine alınmaktadır. Bu işlemde tanecikler içerisindeki pentan ile hava yer değiştirerek Genleştirilmiş Polistirenin istenilen yoğunluklara ulaşması sağlanarak dinlendirme silolarına alınmakta ve bir süre bekletilmektedir. Bu aşamadan sonra, dinlenmiş yarı mamul, kalıp makinesi içerisine alınarak su buharı vasıtasıyla kaynaşması ve sonuç özelliklerini kazanması sağlanmaktadır. Birbirleri ile kaynaşmış olan Genleştirilmiş Polistiren (EPS) taneciklerinin görünümü incelendiğinde, petek görüntüsündeki kaynaşmış çokgenleri andırır. Bu aşamadan sonraki işlemler ise kullanım amacına göre şekil değiştirebilir.

Malzemenin %98 oranında bir kısmını oluşturan durgun hava, ısı yalıtım özelliğini artırmaktadır. Düşük üretim enerjisi sayesinde ısı yalıtımının, ekonomik bir şekilde uygulanması açısından Genleştirilmiş Polistiren (EPS) önemli bir malzeme sınıfındadır.

Malzeme Özellikleri

  • Esnek yapı
  • Isı yalıtım özelliği
  • Darbe emiş özelliği
  • Mekanik dayanıklılık
  • Düşük su emme değeri
  • Kolay işlenebilirlik
  • Boyutsal kararlılık
  • %100 geri dönüşümlü
  • Gıda ambalajları dışında alev geciktirici katkılar ile üretilmesi
  • Diğer malzemeler ile kompozit malzeme oluşturmaya yatkın

Başlıca Kullanım Alanları

Bütün özellikleri göz önüne alındığında Genleştirilmiş Polistiren (EPS) için çeşitli kullanım alanları ortaya çıkmaktadır. Bu kullanım alanlarının başlıcaları incelendiğinde;

  • Isı yalıtım levhası
  • Binalarda ve inşaat mühendisliği uygulamalarında dolu malzemesi
  • Koruyucu ambalajlar
  • Soğuk zincir gıda ambalajları
  • Kask dolgu malzemesi, can simidi, can yelekleri
  • Arı kovanları
  • Yeşil çatı zeminleri

gibi kullanım alanları olduğu görülebilir.[1]

Kaynakça

  1. ^ EPS Sanayi Derneği, EPSDER. "EPSDER". epsder.org.tr. 22 Haziran 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Şubat 2015. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Seramik</span> ısı etkisiyle hazırlanan inorganik, metalik olmayan katı

Seramik iyonik veya kovalent bağlara sahip metal ve metal olmayan inorganik bileşik içeren katı bir malzemedir. Yaygın kullanım örnekleri çanak-çömlek, porselen ve tuğladır.

<span class="mw-page-title-main">Refrakter malzemeler</span>

Refrakter malzemeler, ateşe dayanıklı malzemeler olarak tanımlanır. Refrakter malzemeler 538 °C üzerindeki sıcaklıklarda uzun süre kullanılabilir. Başta endüstrinin temel izolasyon malzemesi olan ateş tuğlaları olmak üzere, camlar, mutfak eşyası gibi büyük bir malzeme grubunu oluşturur. Bunlar metalik malzemelerin pahalı olduğu veya kullanılmadığı yerlerde tercih edilir.

<span class="mw-page-title-main">Polimer</span> tekrar eden yapısal birimlere sahip makromoleküllerden oluşan madde

Polimer, bir veya daha çok monomer türünden türetilen birçok tekrarlayan alt birimden oluşan çok büyük moleküllerden veya makromoleküllerden oluşan bir madde veya malzemedir. Geniş özellik spektrumları nedeniyle, hem sentetik hem de doğal polimerler günlük yaşamda temel ve yaygın roller oynar.

<span class="mw-page-title-main">Katı</span> maddenin 4 halinden biri

Katı, maddenin atomları arasındaki boşluğun en az olduğu halidir. "Katı" olarak adlandırılan bu haldeki maddelerin kütlesi, hacmi ve şekli belirlidir. Bir dış etkiye maruz kalmadıkça değişmez. Sıvıların aksine katılar akışkan değildir. Fiziksel yollarla, diğer üç hal olan sıvı, gaz ve plazmaya dönüştürülebilirler. Altın demir gibi madenler katı maddelere örnektir. Ayrıca katı maddeler atomlarının en yavaş hareket edebildiği haldir. Doğa'da amorf veya kristal yapıda bulunurlar. Amorf katılar maddenin taneciklerinin düzensiz olma durumudur. Kristal katılar ise de maddenin taneciklerinin düzenli olma durumudur. Kristal katılar da aralarında 4'e ayrılır.

<span class="mw-page-title-main">Stirling motoru</span>

Stirling motoru, sıcak hava motoru olarak da bilinir. Dıştan yanmalı motorlu bir ısı makinesi tipidir. Isı değişimi prosesi, ısının mekanik harekete dönüşümünün ideal verime yakın olmasına izin verir.

<span class="mw-page-title-main">Tuğla</span> yapı malzemesi

Tuğla, harç gibi karışımlar ile birbirine tutturularak duvar inşasında kullanılan, pişmiş veya kurutulmuş kil bazlı topraktan elde edilen ses ve ısı yalıtımı için ana yapı malzemelerindendir. Çoğunlukla dikdörtgenler prizması şeklinde yapılmaktadır. Ev ve iş yeri yapımında, birden fazla alanda kullanılır. Örnek: Duvar oluşturma, havalandırma, soba ve ocak bacaları.

<span class="mw-page-title-main">Malzeme bilimi</span> yeni malzemelerin keşfi ve tasarımı ile ilgilenen disiplinlerarası alan; öncelikli olarak katıların fiziksel ve kimyasal özellikleriyle ilgilidir

Malzeme bilimi, malzemelerin yapı ve özelliklerini inceleyen, yeni malzemelerin üretilmesini veya sentezlenmesini de içine alan disiplinlerarası bir bilim dalıdır.

<span class="mw-page-title-main">Ahşap</span> Ağaçtan elde edilen doğal ve organik bir malzeme

Ahşap, ağaçtan elde edilen doğal ve organik bir malzemedir. Tarih öncesi çağlardan beri insanların ihtiyaçlarını karşılamada ve gereksinimlerini gidermede kullandığı en yaygın malzemelerdendir.

<span class="mw-page-title-main">Bina yalıtımı</span>

Bina yalıtımı ya da bina izolasyonu, herhangi bir yalıtım malzemesi kullanılarak, ortamdan dışarı veya dışarıdan ortama olan enerji akışının indirgenmesidir. Yalıtım malzemelerinin (yalıtkan) çeşitli tipleri vardır:

<span class="mw-page-title-main">Çadır</span>

Çadır. Doğal hayatta sığınak olarak kullanılan kamp malzemesi.

<span class="mw-page-title-main">Kaynak (imalat)</span>

Kaynak, malzemeleri, genellikle metalleri veya termoplastikleri, esas olarak parçaları birbirine eritmek ve soğumalarını sağlamak için yüksek sıcaklık kullanarak birleştiren bir üretim sürecidir ve füzyona neden olur. Yaygın alternatif yöntemler arasında, ısı olmadan bağlanan malzemeleri eritmek için kimyasallar kullanan çözücü kaynak (termoplastikler) ve basınç, soğuk kaynak ve difüzyon bağlama gibi erimeden bağlanan katı hal kaynak işlemleri vardır.

<span class="mw-page-title-main">Termik santral</span> ısı enerjisinin elektrik enerjisine dönüştürüldüğü santral türü

Termik santral, ana işletici makinesi buhar gücüyle çalışan güç santralıdır. Isıtılan su buhara dönüştürülerek bir elektrik üretecini süren buhar türbinini döndürmekte kullanılır. Türbinden geçen buhar Rankine çevrimi denilen yöntemle bir yüzey yoğunlaştırıcıda yoğunlaştırılırak geri suya dönüştürülür. Termik santralların tasarımları arasındaki en büyük farklılık kullandıkları yakıt tiplerine göredir. Bu tesisler ısı enerjisini elektrik enerjisine dönüştürmekte kullanıldığından bazı kaynaklarda enerji dönüşüm santrali olarak da geçer. Bazı termik santrallar elektrik üretmenin yanı sıra endüstriyel ve ısıtma amaçlı ısı üretimi, deniz suyunun tuzdan arındırılması gibi amaçlarla da kullanılır. İnsan üretimi CO2 emisyonunun büyük kısmını oluşturan fosil yakıtlı termik santralların çıktılarını azaltma yönünde yoğun çabalar harcanmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Buhar kapanı</span>

Buhar kapanı veya kondenstop, buhar sistemlerinde yoğuşma sonucu oluşan kondensin sistemden dışarı atılması için kullanılan tesisat elemanlarıdır. Uzun yıllar, "kondenstop" olarak, dilimize yanlış bir isimlendirmeyle girmiş ve bu yanlış isimlendirme, teknik uygulayıcılarda yanlış anlamalara sebebiyet vermiştir. Ancak günümüzde, "buhar kapanı" olarak ifade edilimi yaygınlaşmış ve Türkçemize doğru anlamı ile yerleşmeye başlamıştır.

<span class="mw-page-title-main">Poliüretan</span> karbamat (üretan) bağlantılarıyla birleştirilen organik birimler zincirinden oluşan polimer

Poliüretan, karbamat bağlantıları ile birleştirilen organik üniteler zincirinden oluşan bir polimerdir. Esnek ve esnemeyen köpükler, dayanıklı elastomerler ve yüksek performanslı yapıştırıcılar, sentetik lifler, contalar, prezervatifler, halıların alt kısmı ve sert plastik yapımında kullanılırlar.

<span class="mw-page-title-main">Cam elyafı</span>

Cam elyafı (fiberglas), çok ince cam telciklerinden üretilen bir maddedir.

<span class="mw-page-title-main">Yalıtkan (elektrik)</span>

Elektriksel yalıtkan, elektrik yükünün serbestçe akamadığı maddelerdir. Bu yüzden elektrik alanının etkisi altında kaldıklarında, elektrik akımını iletmeleri zordur. Mükemmel yalıtkanlar bulunmamaktadır. Ancak, cam kâğıt ve polietilen tabanlı vesaire gibi yüksek özdirence sahip bazı maddeler çok iyi elektrik yalıtkanlarıdır. Daha düşük özdirençleri olan maddeler hala elektrik kablolarında kullanılmak için yeterlidir. Kauçuk benzeri polimerler ve birçok plastik bu gruba dâhildir. Bu tür malzemeler düşükten orta dereceli gerilimleri güvenli bir şekilde yalıtılmasına hizmet eder.

<span class="mw-page-title-main">Poliüretan Sprey</span> Çoğunlukla ısı olsa da farklı yalıtımlar sağlamak için de kullanılabilen bir sprey türü

Poliüretan sprey uygulaması günümüzde bilinen ve kullanılan en son teknoloji ısı yalıtımı uygulamasıdır.Uygulama ek yeri bulundurmadığı için ısı köprülerini tamamen ortadan kaldırır ve ısı köprüsü oluşumuna izin vermez.

<span class="mw-page-title-main">Cam yünü</span>

Cam yünü, bir ısı yalıtımı malzemesidir ve pek çok yerde kullanılır. Kullanımına göre boyut ve yoğunlukta değişiklikler olabilir.

<span class="mw-page-title-main">Döküm</span>

Döküm, metal işçiliği ve mücevher yapımında, sıvı bir metalin amaçlanan şeklin negatif bir izlenimini içeren bir kalıba döküldüğü ve metalurji ve malzeme mühendisliğinin doğrudan iş kolu olan oldukça önemli bir prosestir. Metal, havşa adı verilen içi boş bir kanaldan kalıba dökülür. Daha sonra metal ve kalıp soğutulur ve metal kısım (döküm) çıkarılır. Döküm genellikle diğer yöntemlerle yapılması zor veya ekonomik olmayan karmaşık geometriler üretmek için kullanılır.

Plastik kaynak, yarı bitmiş plastik malzemeler için kaynaktır ve ISO 472'de, malzemelerin yumuşatılmış yüzeylerini genellikle ısı yardımıyla birleştirme işlemi olarak tanımlanır. Termoplastiklerin kaynağı yüzey hazırlığı, ısı ve basınç uygulaması ve soğutma olmak üzere üç ardışık aşamada gerçekleştirilir. Yarı mamul plastik malzemelerin birleştirilmesi için çok sayıda kaynak yöntemi geliştirilmiştir.