Yahudilik, Yahudi milletinin kolektif inancını, kültürünü, hukukî kurallarını ve medeniyetini içeren etnik bir dindir. İlk İbrahimî din olmasının yanı sıra insanlık tarihindeki en eski dinler arasında da yer alan Yahudilik, monoteizm temelli dinlerin ilk örneğidir. Yahudilik, riayetkâr Yahudiler tarafından "Avraham'ın YHVH ile yaptıkları sözleşmenin bir ifadesi" olarak yorumlanır. Geniş metinleri ve uygulamaları, çeşitli teolojik pozisyonları ve örgütlenme biçimlerini kapsayan Yahudilik, bir İbrani felsefi görüşü olmakla birlikte aynı zamanda bir dünya görüşüdür. Torah, Tanah'ın bir parçasıdır ve Midraş ile Talmud gibi ikincil metinlerle birlikte temsil edilen tamamlayıcı bir sözlü geleneğin parçasıdır. Dünya çapındaki toplam 14 ila 15 milyon takipçisi ile Yahudilik, en büyük onuncu dindir.
Tevrat, İbrani Kutsal Kitabı'nın ilk beş kitabının, yani Tekvin, Çıkış, Levililer, Sayılar ve Tesniye kitaplarının derlemesidir.
Kitâb-ı Mukaddes, Mukaddes Kitap veya Kutsal Kitap, Eski Ahit ve Yeni Ahit'i kapsayan, Hristiyan inanışının temelini oluşturan ve Hristiyanlarca kutsal sayılan kitaptır.
Şaman ya da Kam, Şamanizm dinine inanan kavimler tarafından, ruhlarla insanlar arasında iletişim kurduğuna inanılan dini liderdir. Tunguzcada ve Mançucada ''büyücü'' veya ''kahin'' anlamına gelmektedir.
Gürcü alfabesi, Güney Kafkas dillerinin, özellikle Gürcücenin yazımında kullanılan alfabedir. 1940'larda Osetçe ve 1937-1954 arasında Abhazcanın yazımında da kullanılmıştır. Gürcü alfabesi Dağıstan'da Avarlar tarafından da yüzyıllarca Avar dilini yazmak için kullanılmıştır. Avarlar Gürcü krallıkları ile Alazan vadisi yüzünden çatışmaya başlayınca Gürcü alfabesi, 16. yüzyıldan itibaren yerini Avar dili için düzenlenmiş Arap harflerinden oluşan Ajam alfabesine bıraktı.
Davud'un Yıldızı veya Davud'un Kalkanı, Yahudi milletinin MÖ 1000'lerden beri millî sembolüdür. İsmini Antik İsrail'in kralı Davud'dan alan yıldız, Orta Çağ'dan beri Yahudi Yıldızı olarak bilinmiş ve daha eski bir sembol olan Menora ile birlikte adı Yahudilikle beraber anılmıştır.
Yahudi Arapçası, Arap Birliği topraklarında yaşamış veya yaşayan Yahudiler tarafından konuşulan Arapçanın bir lehçesidir. Geçmişte Arap Yarımadası'ndaki Yahudi kabileler tarafından da konuşulmuştur. Konuşulan dilin yanı sıra İbrani Alfabesi ile yazılmış Arapça metinlere de Yahudi Arapçası denir. Arapçada olduğu gibi Yahudi Arapçası'nda da yöreden yöreye göre değişen lehçe farklılıkları vardır. İstanbul Ladino'su ile Balkan Ladino'su arasında nasıl bir fark varsa Libya'daki Yahudi Arapçasıyla Irak'taki Yahudi Arapçası arasında da aynı şekilde benzerlikler ve ufak farklılıklar bulunur.
Şuadit, Yahudi Provençal dili ya da Yahudi Arpitancası Güney Fransa'da ölü bir Yahudi dilidir. 11. yüzyıl Fransız belgelerinde varlığından bahsedilen bu dil Fransa'daki Engizisyonlar sonucu düşüşe geçti. Yahudilerin Fransız Devrimi ile Fransa'nın herhangi bir yerinde yaşama hakkı ve tam vatandaşlık kazanmasıyla Şuadit'in erimesi hız kazandı. Bu dilin son konuşanı olan Armand Lunel'in 1977'de ölmesiyle Şuadit dili tarihe karıştı.
İssakar Tekvin'e göre Yakup'un dokuzuncu Lea'nın beşinci oğlu ve İssakar kabilesinin kurucusudur. Bazı dinbilimcilerce İssakar sembolik bir kişiliktir. Bu tezi savunanlara göre Lea ve Rahel'den gelenler orijinal İsrailoğullarını ve hizmetçilerden gelenler ise İsrailoğullarına sonradan katılan halkları belirtmektedir. İsminin anlamı konusunda iki ana fikir vardır. İlk görüşe göre Lea Yakup'u adam otu karşılığında Yakup ile yattığı için kiralık adam anlamına gelen iş sakar'dan türemiştir. Bir diğer görüşe göre ise Lea hizmetçisi Zilpa'yı Yakup'a cariye olarak verdiği için Tanrı onu ödüllendirmiştir; bu sebeple ismi ödül var anlamına gelen yeş sakar'dan gelmiştir. Dinbilimcilere göre ilk açıklama bir kabilenin ismi olma açısında daha mantıklıdır fakat buna rağmen bazı dinbilimciler üçüncü bir açıklama getirmiştir; buna göre kabile mensupları bir Mısır tanrısı olan Seker'e taptıklarından Seker adamı anlamına gelen iş seker'den türemiştir.
Yahudi mezarlığı diğer mezarlıklar gibi ölülerin gömüldüğü yer olup Hristiyan mezarlarında bulunmayan niteliklere sahiptir.
Kahire Genizası, Eski Kahire'nin doğusunda Basatin mezarlığında, Fustat'ın Ben Ezra Sinagogu'nun genizasıdır. Burada 280.000 adet Yahudi el yazması parçalar bulunmuştur. Bu parçalar başta Cambridge ve Manchester olmak üzere üniversite kütüphanelerine dağıtılmıştır.
Cambridge Belgesi olarak da bilinen Schechter Mektubu Kahire Genizası'nda Solomon Schechter tarafından keşfedildi.
Aşkelon Karay ihtiyarlarının mektubu (~1100), Aşkelon Karay cemaatinden altı ihtiyarın, Birinci Haçlı seferinin ardından Kudüs'ün düşüşünden dokuz ay sonra İskenderiye'deki dindaşlarıyla yaptığı mektuplaşmadır. Mektupta, Aşkelon ihtiyar heyetinin, Haçlıların elindeki Kudüs'te rehin tutulan Yahudiler ve dini nesneler için toplanan fidye parası, mülteciler salıverildikten sonra yaşananlar ve diğer rehinlerin kurtarılabilmesi için maddi yardım isteği ile ilgili bilgiler bulunur. Bu mektup Yahudi Arapçasıyla yani İbrani alfabesi kullanılarak dönemin Arapçasıyla yazılmıştır.
El-Geniza Sinagogu olarak da bilinen Ben Ezra Sinagogu Koptik Kahire, Mısır'da bulunur. Geleneğe göre bebek Musa'nın bulunduğu yerdir. Sinagogun bulunduğu topraklar 882'de Kudüslü Abraham ibn Ezra tarafından 20,000 dinar karşılığında alınmıştır. Sinagog son şeklini 1892'de almıştır.
Krallar Kitabı, Kral David'in ölümünden Yekoniya'nın Babil'de esir düşmesine kadar geçen 400 yıllık sürede antik İsrail ve Yehuda krallıklarıyla ilgili hikâyeleri anlatır. Yeşu, Hâkimler ve Samuel kitaplarının bulunduğu bir dizi tarihsel kitabın sonuncusudur ve ana amacı Yahudi krallığın Babilliler tarafından neden yıkıldığını dini açıdan anlatmak ve sürgünden dönüşün temelini hazırlamaktı.
Yeremya Kitabı, Eski Ahit'te Son Peygamberler kısmının ikinci kitabı olup, Yeşaya kitabından sonra ve Hezekiel ile On İki Küçük Peygamber kitaplarından önce gelir. Görümleri aktarıldığı için kitap adını, MÖ 7. yüzyılın sonları ve MÖ 6. yüzyılın başlarında Kudüs'te, Yehuda Krallığı Babillilere yenik düştüğü zamanki kral Yoşiya zamanında yaşamış peygamber Yeremya'dan alır. Kitap, karmaşık ve şiirsel olarak İbranice yazılmıştır.
Yahudilikte matem Yahudiliğin klasik Tora ve rabbani metinlerindeki minhag ve mitsvaların bileşiminden türemiştir. Matemin uygulanış şekli, Yahudi cemaatinden Yahudi cemaatine çeşitlilik gösterir.
Piramit metinleri, Eski Krallık dönemi 5., 6. ve 8. hanedana ait firavunların inşa ettirdiği piramitlerin iç duvarlarına yazılmış dini içeriğe sahip özlü sözlerdir. Bu piramitler 5. hanedana ait firavun Unas Piramidi, 6. Hanedana ait firavun II. Teti, I. Pepi, Merenre ve II. Pepi ile kraliçeler II. Anchenespepi, Behenu, Neith, Wedjebten ve II. Iput piramitleri ve son olarak 8. hanedana ait Qakare Ibi piramididir. Eski Mısır diline ait günümüze dek ulaşabilmiş en büyük metin grubu olan piramit metinleri daha sonra Orta Krallık döneminde tabutların iç taraflarında yeniden ortaya çıkmaktadırlar. Ancak daha yeni olarak ve piramitlerden ziyade tabutlarda ortaya çıkan bu metinler tabut metinleri olarak adlandırılırlar. Gerek piramit metinlerinde gerekse tabut metinlerinde karşılaşılan çoğu özlü sözün eski Mısır'ın geç dönemlerine kadar kullanıldığı kabul edilir.
Antik Mısır Edebiyatı, Antik Mısır'da milattan önce 2800 yılından milattan sonra 300 yılına kadar icra edilen, Eski, Orta ve Yeni Mısır dili ile demotik metinlerle günümüze aktarılan, bilge öğretiler ve otobiyografik metinler içeren bir edebiyattır.
Rabbânî Yahudilik, altıncı yüzyılda Babil Talmud'unun derlenmesinden beri Yahudiliğin ana akım formunu oluşturan dini hareket. Farisi Yahudilikten köklenmiş Rabbânî Yahudilik, Sina Dağı'nda Musa'nın Tanrı'dan Yazılı Tevrat ile yorumlamaları ve tefsirleri içeren "Sözlü Tevrat'ı" birlikte aldığı ve halkına beraber aktardığı, bu yorumlamaların ise kesintiye uğramadan daha sonra yazıya geçirildiği inancına dayanır. Sözlü Tevrat'ın yazılı hale getirilmesinde dönemin hahamlarının Hristiyan metinlerin kanonlaştırılmasından etkilendikleri düşünülmektedir.
