İçeriğe atla

Genişlemiş Fenotip

Genişlemiş Fenotip
The Extended Phenotype
Türkçe baskısının kapağı
EditörKerem Cankoçak
YazarRichard Dawkins
ÇevirmenÇağatay Tarhan
ÜlkeBirleşik Krallık
Dilİngilizce
KonuEvrimsel biyoloji
Yayım1982 (özgün)
Mayıs 2018 (Türkçe)
YayımcıOxford University Press (özgün)
Alfa Yayınları (Türkçe)
Sayfa444
ISBN9786051717142
Seri
Gen BencildirGenişlemiş FenotipKör Saatçi

Genişlemiş Fenotip, Richard Dawkins tarafından 1982 yılında çıkarılmış bir popüler bilim kitabıdır. Yazar, kitapla aynı adı taşıyan biyolojik bir kavramı tanıtmıştır. Buna göre fenotip, protein biyosentezi veya doku büyümesi gibi biyolojik süreçlerle sınırlı tutulmamalı ve bunun yerine fenotip, bir genin, canlının içine veya dışına ve çevresine sırayet eden tüm etkilerini içerecek şekilde genişletilmeli.

Dawkins'e göre bu kitap, 1976 yılında çıkardığı Gen Bencildir'in profesyonel biyologlara yönelik devam kitabıdır[1] ve evrim teorisine yaptığı temel katkıdır.[2]

Kaynakça

  1. ^ Richard Dawkins, An Appetite for Wonder: The Making of a Scientist, Black Swan, 2013, sayfa 291.
  2. ^ Dawkins, Richard (1989). The Extended Phenotype. Oxford: Oxford University Press. s. xiii. ISBN 0-19-288051-9. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<i>Kör Saatçi</i> Kitap

Kör Saatçi; (İngilizce: The Blind Watchmaker, 1986, Norton & Company, Inc. New York) Richard Dawkins'in evrimsel gelişmeyi basit örneklerle modellendirerek anlattığı popüler bilim kitabı.

<span class="mw-page-title-main">Richard Dawkins</span> İngiliz biyolog, etolog ve yazar

Clinton Richard Dawkins, Britanyalı etolog, evrimsel biyolog ve yazar. Oxford Üniversitesi bünyesinde 1995 yılında Charles Simonyi tarafından oluşturulmuş Bilimin Kamu Tarafından Anlaşılması için Smonyi Kürsüsü'nde 2008 yılında emekli oluncaya kadar görev yapmıştır.

<i>Gen Bencildir</i> 1976da yayımlanan Richard Dawkins tarafından yazılmış kitap

Gen Bencildir, zoolog Richard Dawkins tarafından evrim hakkında yazılmış olan, ilk defa 1976'da yayınlanan kitaptır. Dawkins kitapta, özverili ve bencil davranış kuramları, bencilliğin genetik tanımı, saldırgan davranışların evrimi, kanbağı kuramı, eşey farklarının doğal seçilimi gibi konuları ele alır. Kitap George C. Williams'ın ilk kitabı olan Adaptation and Natural Selection'da yer alan temel teori üzerinde geliştirilmiştir.

Russell'ın çaydanlığı, diğer bir adıyla göksel çaydanlık, filozof Bertrand Russell tarafından dinlerin yanlışlanamaz savlarının yanlışlanması görevinin kuşkuculara düştüğü görüşünü çürütmek amacıyla ileri sürülen bir benzeşim. Illustrated dergisinin 1952'de içeriğine kattığı Bir Tanrı var mı? isimli makalesinde, Russell aşağıdakileri söyler:

<i>Bir Şeytanın Papazı</i>

Bir Şeytan'ın Papazı, Richard Dawkins'in 2003 yılında yayımlanmış; bilim, genetik determinizm, memetik, terörizm, din ve yaratılışçılık üzerine 32 makale içeren kitabı. Kitabın bir bölümü Dawkins'in muhalifi Stephen Jay Gould'a ithafen yazılmıştır.

<i>Tanrı Yanılgısı</i> Richard Dawkinsin en mühim eserlerinden bir tanesi

Tanrı Yanılgısı, Britanyalı ünlü etolog Richard Dawkins'in 2006 yılında Birleşik Krallık'ta The God Delusion ismi ile yayımladığı, uluslararası en çok satanlar listesinde yer almış kitaptır. Tanrının neredeyse mutlak denebilecek bir şekilde var olmadığını, dinin, toplum ve özellikle de çocuklar üzerinde zararlı etkileri olduğunu iddia eden kurgusal olmayan bir düzyazı kitabıdır. Türkiye'de Kuzey Yayınları tarafından Temmuz 2007'de yayımlanmıştır. Kitabın içeriğinde bir kişinin kendi inançlarını, herhangi bir tanrının var olmasına yönelik olasılığa göre kategorize etmesini mümkün kılan bir teistik olasılık skalası da vardır. Bu skala Dawkins Skalası olarak da adlandırılmaktadır.

Sosyobiyoloji, davranışların sahip olmuş olabileceği evrimsel avantajları göz önüne alarak türlerin sosyal davranışlarını açıklamaya çalışan bilimsel disiplinlerin neo-Darwinci bir sentezidir. Başka bir ifadeyle, sosyal davranışın biyoloji, daha spesifik olarak evrimsel biyoloji temelli olarak ele alındığı disiplinlerarası bir çalışmadır. Sosyobiyolojinin konuları etoloji, antropoloji, evrim, zooloji, arkeoloji, popülasyon genetiği, davranışsal ekoloji, evrimsel psikoloji, felsefe gibi birçok disiplinin konuları arasındadır.

Mem ya da Même, Richard Dawkins'in ortaya attığı kültürel iletim birimidir.

<i>Ataların Hikâyesi</i>

Ataların Hikâyesi: Yaşamın Kökenine Yolculuk, Richard Dawkins ve Yan Wong'un evrimin dört milyar yıla yayılan hikâyesini günümüzden geriye giderek anlattığı kitabı.

<span class="mw-page-title-main">Peter Atkins</span>

Peter William Atkins İngiliz kimyager, Oxford Üniversitesi Lincoln College emekli öğretim üyesi, yazar. Üniversitede lisans ve yüksek lisans seviyesinde okutulan Physical Chemistry, 8th ed.(with Julio de Paula), Inorganic Chemistry ve Molecular Quantum Mechanics, 4th ed. gibi ders kitaplarının yanı sıra genel okuyucu kitlesi için bilimsel yayınlar da kaleme almıştır.

<i>Yeryüzündeki En Büyük Gösteri</i> Richard Dawkinsin 2009 tarihli kitabı

Yeryüzündeki En Büyük Gösteri, Britanyalı biyolog Richard Dawkins'in onuncu kitabıdır. 3 Eylül 2009 yılında İngilizce olarak İngiltere'de ve 2010'un Mart ayında Türkiye'de Türkçe olarak basılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Richard Dawkins Foundation for Reason and Science</span> Kar amacı gütmeyen kuruluş

Richard Dawkins Foundation for Reason and Science, Britanyalı biyolog Richard Dawkins tarafından 2006 yılında kurulmuş, kâr amacı gütmeyen, pozitif bilimi ve düşünceyi geliştirmeyi amaçlayan vakıftır.

<span class="mw-page-title-main">İnternet meme'i</span> İnternette yayılan ve geniş kitlelerce manası bilinen olgular

İnternet meme'i, meme, İnternet geyiği ya da mem, İnternet üzerinde anonim olarak genellikle popüler resim, video, kelime ya da cümleler şeklinde yayılan ve geniş kitlelerce manası bilinen olgulara verilen isimdir. İnternet fenomenleri, internette yayılmaya müsait olan her türlü olgu olabilir. Herhangi bir bağlantı, web sitesi, resim, yazı veya söz öbeği bir fenomen haline gelebilir. Geyiklerin yayılma şekli genelde forumlar, sosyal medya siteleri, bloglar ve e-posta yoluyla gerçekleşir.

<span class="mw-page-title-main">Genetik kanalizasyon</span>

Genetik kanalizasyon, yaşadıkları çevrenin değişebilirliği veya sahip oldukları genotipin değişkenliği ne ölçüde olursa olsun, bir popülasyonun aynı fenotipi üretebilme yeteneğinin bir ölçüsüdür. Diğer bir deyişle "dayanıklılık" veya "performans" anlamına gelir ve popülasyonun sağlamlığını ifade eder. Genetik kanalizasyon terimi ilk defa Conrad Hal Waddington tarafından kullanılmıştır. Waddington bu terimi, daha ziyade popülasyonun dayanaklılığını dikkate almak yerine, örneğin tasarlanmış sistemler gibi biyolojik sistemlerin tam olarak aynı şekilde sağlam ve dayanıklı olmadıklarını ifade etmek için kullanmıştır. Biyolojik dayanıklılık veya kanalizasyon, gelişimsel yolların evrim tarafından şekillendirildiğinde belirir. Waddington, organizmaların gelişimleri sırasında "yokuş aşağı" yuvarlandıkları durum için epigenetik yüzey terimini ortaya atmıştır. Bu benzetmede, kanalize edilmiş bir özellik, güvenli bir şekilde fenotipi onun "kaderine" doğru yönlendiren ve yüksek sırtlar ve tepelerle çevrili bir vadi olarak gösterilmiştir. Waddington, bu kanalların evrim süreçleri sırasında epigenetik yüzey tarafından şekillendirildiği ve bu sezginin biyolojik dayanıklılığın benzersiz niteliklerini anlamak için yararlı olduğunu öne sürmüştür.

Seçilim birimi, doğal seçilimin etki ettiği biyolojik yapı veya düzenler hiyerarşisi içinde yer alan her biyolojik birime veya varoluş şekline verilen isim. Birkaç on yıl boyunca, bu farklı seviyelerde hareket eden seçici baskılar aracılığıyla evrimin şekillendirdiği boyutlar hakkında evrimsel biyologlar arasında yoğun tartışmalar yaşanmıştır.

Nihai Boeing 747 gambiti, Fred Hoyle'un Boeing 747 benzetmesi ve bir araç hurdalığından ileri gelir, Richard Dawkins tarafından Tanrı Yanlıgısı kitabında ele alınıp işlenmiştir. Evrenin, tanrının ve canlıların düzenli ve kusursuz oluşu iddiasının farklı bir açıklaması olarak kullanılmaktadır. Gambitin temel taşı, düzenli gibi görünen her şeyin bir tasarımcısı olduğu düşüncesidir. Aynı zamanda bu gambit kusursuz tasarım iddiasının alt görüşlerinden biridir.

Endless Forms Most Beautiful, Finlandiyalı senfonik metal grubu Nightwish'in sekizinci stüdyo albümü. 27 Mart 2015 tarihinde yayımlanmıştır. Bu albüm, grubun son vokalisti Floor Jansen'ın ve daha önce grupta konuk üye olarak çalan Troy Donockley'in sabit üye olarak katıldığı ilk albümdür. Albüm kaydında grubun davulcusu Jukka Nevalainen kronik insomnia hastalığından dolayı yer alamamış, davullar Wintersun'ın davulcusu Kai Hahto tarafından çalınmıştır.

Yeni Ateizm, bazı yirmi birinci yüzyıl ateistleri tarafından ileri sürülen bir akımdır. Bu modern ateizm ve laiklik akımı, din eleştirmenleri olarak da bilinen, batıl inanç, din ve usdışılıkçılık gibi görüşlerin anlayışla karşılanmaması gerektiğini; tam tersine, özellikle de bunların etkilerinin devlet, eğitim ve politikada hissedildiği her dönemde bunlarla mücadele edilmesi, bunların eleştirilmesi ve yalanlarının açığa çıkarılması gerektiğini düşünen bir grup yazar ve düşünür tarafından savunulmaktadır. "Yeni Ateizm" terimi, Gary Wolf tarafından 2006 yılında Wired dergisinde yayımlanan bir makalede ilk defa kullanılmıştır.

Memetik, Darwinci evrim ile bir analojiye dayanan bilgi ve kültür çalışmasıdır. Destekçiler memetiği, kültürel bilgi aktarımının evrimsel modellerine bir yaklaşım olarak tanımlarlar. Memetik, bir fikrin nasıl başarılı bir şekilde yayılabileceğini açıklar, ancak mutlaka bu fikrin gerçek olması gerekmez. Eleştirmenler teorinin "denenmemiş, desteklenmemiş veya yanlış" olduğunu ileri sürerler. Pek çok bilim insanı memetiği sözde bilim olarak nitelendirmiş, memetiğin bir araştırma programı olarak kabul görmesine engel teşkil etmişlerdir.

<span class="mw-page-title-main">Richard Dawkins bibliyografyası</span>

Richard Dawkins bibliyografyası, İngiliz etolog ve evrimsel biyolog Richard Dawkins tarafından yazılmış tüm kitapları, makaleleri ve denemeleri içeren kronolojik bir listedir.