İçeriğe atla

Gengshi

Gengshi
Han Hanedanı İmparatoru
Hüküm süresiMS 23-25
Önce gelenWang Mang
Sonra gelenLiu Penzi
Guangwu
ÖlümMS 25
HanedanHan Hanedanı

Gengshi (Çince: 更始帝; pinyin: Gēngshǐ Dì; ö. MS 25), Çin'in Han Hanedanı'nın 15. imparatorudur. Saltanatı MS 23'ten MS 25 yılında ölümüne kadar sürmüştür.

Gengshi, Wang Mang'ın Xin Hanedanı'nın çöküşünün ardından Han Hanedanı'nı yeniden kurdu. Buna karşın kısa bir süre için bir imparatorluğu yöneten, kendilerini yönetmesine izin vermeye istekli, ancak bu imparatorluğu bir arada tutamayan zayıf ve beceriksiz bir hükümdar olarak görülüyordu. Sonunda Kızıl Kaşlar tarafından tahttan indirildi ve yenilgisinden birkaç ay sonra boğularak öldürüldü.[1]

Kaynakça

  1. ^ Theobald, Ulrich (2000). "Chinese History - Han Dynasty 漢 (206 BC-8 AD, 25-220) event history". Chinaknowledge. 17 Mayıs 2004 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Eylül 2022. 

Konuyla ilgili yayınlar

Gengshi
Resmî unvanlar
Önce gelen:
Wang Mang
Çin imparatoru
MS 23 – 25
Sonra gelen:
Liu Penzi

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Han Hanedanı</span> çinde M.Ö. 206 - M.S. 220 tarihleri arasında hüküm sürmüş hanedan

Han Hanedanı, Çin'de MÖ 206 – MS 220 tarihleri arasında hüküm sürmüş hanedanıdır. Dönemin önemli klanlarından Liu tarafından kurulmuştur.

Aşina Shi, İlteriş/İletmiş Kağan ya da Alp Bilge Kağan, Basmil Kağanlığı'nın Kağanıydı ve 442'de Basmıllar, Karluklar ve Uygurların Ozmış Kağan'a karşı çıkardığı isyanda seçilerek kağan ilan edildi. Asıl adı Aşina Shi olan Kağan, tahta çıktıktan sonra İlteriş Kağan ve Alp Bilge Kağan ünvanını aldı. 744 yılında Basmil hakimiyetinden çıkmak isteyen Karluklar ve Uygurlar tarafından öldürülmüştür.

<span class="mw-page-title-main">Wei Hanedanı</span>

Wei Hanedanı, Üç İmparatorluk döneminde Çin üzerinde hakimiyet mücadelesi veren devletlerden biriydi.

<span class="mw-page-title-main">Çin tarihi</span> ulusal tarih

Çin tarihi, yazılı kaynaklara göre 3500 yıldan fazla geriye uzanmakta olup yazılı Çin tarihi ise MÖ 1500'lerde Shang Hanedanı döneminden başlamaktadır. Çin binlerce yıllık tarihi ile dünyanın en eski medeniyetlerinden biri ve uygarlığın beşiği olarak kabul edilmektedir. Çin uzun tarihi boyunca değişimli olarak birleşik bir devlet olarak veya birçok devlet halinde parçalanmış olarak varlığını sürdürmüştür.

<span class="mw-page-title-main">Guangwu</span>

İmparator Guangwu, Çin'in Han Hanedanı'nın imparatoru ve Doğu Han Hanedanı'nın kurucusudur. Saltanatı MS 25'ten MS 57 yılında ölümüne kadar sürmüştür.

<span class="mw-page-title-main">Liu Bei</span>

Liu Bei, Çin'in Üç İmparatorluk döneminde Shu Han'ın kurucusu ve ilk imparatorudur. Saltanatı MS 221'dan MS 223 yılında ölümüne kadar sürmüştür.

<span class="mw-page-title-main">Sun Quan</span>

Sun Quan, Çin'in Üç İmparatorluk döneminde Wu Hanedanı'nın kurucusu ve ilk imparatorudur. Saltanatı MS 229'dan MS 252 yılında ölümüne kadar sürmüştür.

Wiman Joseon eski Kore tarihinin Gojoseon döneminin bir parçasıydı. Wiman'ın Gojoseon Kralı Jun'dan tahtı ele geçirmesiyle başladı ve Wiman'ın torunu olan Kral Ugeo'nun ölümüyle sona erdi. Arkeolojik veriler dışında, Kore tarihinin bu dönemindeki ana kaynak Sima Qian'ın Shiji'sinin 115. bölümünden geliyor. Wiman aslen Han Hanedanlığı altında Yan Krallığından bir Çin askeri lideriydi.

<span class="mw-page-title-main">Liu Xiang (bilgin)</span>

Liu Xiang veya onursal adıyla Zizheng, Batı Han Hanedanı döneminde yaşamış bir Çinli matematikçi, tarihçi, astronom ve devlet adamı. Polimatik bilimsel uzmanlık alanları arasında tarih, edebi bibliyografya ve astronomi vardı. Özellikle geniş imparatorluk kütüphanesinin kataloglanması ve düzenlenmesi konusundaki bibliyografik çalışmalarıyla tanınmaktadır.

<i>Zhuangzi</i> (kitap)

Zhuangzi, ideal Taocu bilgenin kaygısız doğasını örnekleyen hikâyeler ve anekdotlar içeren geç Savaşan Devletler Çağı dönemi eski bir Çin metnidir. Geleneksel yazarı "Usta Zhuang" (Zhuangzi) olarak adlandırılan Zhuangzi, Tao Te Ching ile birlikte Taoizm'in iki temel metninden biridir.

<span class="mw-page-title-main">Fu (şiir)</span>

Fu, Han Hanedanı döneminde baskın edebi biçim olan bir Çin kafiyeli düzyazı biçimidir. Fu, şiir ve düzyazı arasında bir yerin, nesnenin, duygunun veya başka bir konunun mümkün olduğu kadar çok açıdan ayrıntılı bir şekilde tanımlandığı ve heyecan edildiği ara parçalardır. Fu'nun karakteristik özellikleri arasında değişen kafiye ve düzyazı, değişen satır uzunluğu, yakın aliterasyon, onomatopoeia, gevşek paralellik ve konularının kapsamlı kataloglanması yer alır. Genellikle mümkün olduğunca geniş bir kelime dağarcığı kullanılarak oluşturuldular ve bu nedenle klasik fu genellikle birçok nadir ve arkaik Çince kelimeyi içerir. Şarkı gibi söylenmeseler de okunurlar veya söylenirler.

<span class="mw-page-title-main">Kızıl Kaşlar</span> Yerleşim yeri

Kızıl Kaşlar, Wang Mang'ın kısa ömürlü Xin Hanedanı'na karşı Lülin ile birlikte iki büyük köylü isyanı hareketinden biriydi. Adını, isyancıların kaşlarını kırmızıya boyamalarından almaktadır.

Ping, Çin'in Han Hanedanı'nın 13. imparatorudur. Saltanatı MÖ 1'den MS 6 yılında ölümüne kadar sürmüştür.

Ruzi Ying, Çin'in Han Hanedanı'nın 14. imparatorudur. Saltanatı MÖ 6'dan MS 9 yılına kadar sürmüştür.

<span class="mw-page-title-main">Cao Pi</span>

Cao Pi, Çin'de Wei Hanedanı'nın kurucusu ve ilk imparatorudur. Saltanatı MS 220'den MS 226 yılında ölümüne kadar sürmüştür.

<span class="mw-page-title-main">Yuan Shao</span>

Yuan Shao, Çin'de Doğu Han Hanedanı döneminde yaşamış siyasetçi ve savaş ağasıydı. Han Hanedanı'nın sonlarına doğru meydana gelen iç savaşlar sırasında Çin'in kuzey bölgelerini işgal etti. Aynı zamanda Huai Nehri bölgesini kontrol eden bir savaş ağası olan Yuan Shu'nun üvey ağabeyiydi, ancak ikisi birbirleriyle iyi ilişkiler içinde değildi.

<span class="mw-page-title-main">Yuan Shu</span>

Yuan Shu, Çin'de Doğu Han Hanedanı döneminde yaşamış siyasetçi ve savaş ağasıydı. Huai Nehri bölgesini kontrol eden bir savaş ağası olup Yuan Shao'nun üvey kardeşiydi, ancak ikisi birbirleriyle iyi ilişkiler içinde değildi.

<span class="mw-page-title-main">Sima Shi</span>

Sima Shi, Çin'de Üç İmparatorluk döneminde yaşamış siyasetçi ve general ve Wei Hanedanı naibiydi.

Yufuluo, Güney Hiung-nu'nun tanınmayan şanyusuydu. Saltanatı MS 188'den MS 195 yılında ölümüne kadar sürmüştür.

Hongnong Yang Klanı (弘農楊氏) birçok yüksek rütbeli memur ve imparatorluk cariyesi yetiştirmesiyle bilinen önde gelen bir Çin klanıydı. Atalarının evi Hongnong Kumandanlığı (農楊郡) idi. Hongnong'un Yang klanının Yangshe klanından (羊舌氏) kaynaklanabileceği belirtilmektedir.