Generallerin Gecesi
| Die Nacht der Generale | |
 Romanının Türkiye'de 1972'de "Tel Yayınları" tarafından yapılan ilk Türkçe baskısın kapağı. | |
| Yazar | Hans Hellmut Kirst |
|---|---|
| Çevirmen | Faik Baysal |
| Ülke | Batı Almanya |
| Dil | Almanca |
| Konular | Savaş, psikolojik gerilim, suç |
| Tür | Roman |
| Yayım | 1962 (özgün) 1972 (Türkçe) |
| Yayımcı | Tel Yayınları |
| Sayfa | 408 sayfa |
| Dünya Edebiyatı serisi | |
Generallerin Gecesi, Alman yazar Hans Hellmut Kirst'ün 1962 yılında yayımladığı cinayet, gerilim romanıdır. Özgün adı Die Nacht der Generale olan roman İngilizce konuşulan ülkelerde The Night of the Generals adıyla yayımlanmıştı.
Kendisi de bir II. Dünya Savaşı gazisi olan Kirst, daha çok içinde yer almış olduğu bu savaşla ilgili romanlar yazdı. Eserlerinde özellikle Nazizm'in etkisiyle yozlaşan Almanya'yı ve Alman Ordusu'nu ele aldı. "Generallerin Gecesi" yazarın en ünlü romanıdır. Yazarın birçok romanı gibi bu romanı da farklı dillere çevrildi. Roman Türkiye'de 1972 yılında Tel Yayınları tarafından Faik Baysal'ın Türkçe çevirisiyle yayımlandı.
Roman 1967 yılında Anatole Litvak tarafından aynı adla sinemaya da aktarıldı.
Konusu
Roman II. Dünya Savaşı başlarında Nazi işgali altındaki Polonya'nın başkenti Varşova'da başlar, 1944 yılında Paris'te devam eder, son bölümde ise öykü ağırlıklı olarak 1965 yılında Hamburg'da sona erer. Romanda üç farklı zamanda ve farklı yerlerde aynı biçimde vahşice işlenen üç fahişe cinayeti için açılan soruşturmanın öyküsü anlatılmaktadır. Alman ordusunun yüksek kademesinde bulunan ve Hitler'in de gözdesi olan bir general tarafından işlendiği için bu seri katilin, böylesi savaş şartlarında yakalanması oldukça güçtür. Ancak işine bağlı, adalete inanmış, dürüst ve inatçı bir soruşturma subayı olan Binbaşı Grau yıllara yayılan bir insan avı başlatır. Bu cinayetleri 7. Kolordu'da görevli korgeneral Tanz'ın işlemiş olduğu kesin gibidir. Çünkü aralarında cinsel saplantıların da olduğu bazı psikolojik bozukluklarının olduğu çok aşikar olan bu general, öldürdüğü fahişeleri dilim dilim kesmekte, özellikle de cinsel organlarına yaptığı saldırılarla adeta cinayetlere imzasını bırakmaktadır.
Artık bir yarbay olan Grau, 1942'de Varşova'da elinden kaçırdığı katili bu kez Paris'te, 1944 yılında ikinci cinayetini işledikten hemen sonra yeniden köşeye sıkıştırır ama bu onun hayatına malolacaktır. Zira o esnada Hitler'e henüz düzenlenmiş bir suikast teşebbüsü başarısızlıkla sonçlanmıştır ve Hitler'e sadık kalmış olan Tanz, suikast yanlısı olduğunu ileri sürerek Grau'yu adamlarına öldürtür (filmde bizzat Tanz öldürüyordu).
Bu insan avı, savaş bittikten sonra da Avrupa'nın dört bir köşesinde onlarca yıl boyunca devam eder. Bu kez Tanz'ın peşinde olan Interpol müfettişi Prevert'dir (film uyarlamasında adı Morand yapılmıştır). Savaş sırasında Paris'te direnişçilere yardım etmiş olan Prevert'in o tarihte kendisini ele vermemiş olan arkadaşı Grau'ya bir minnet borcu vardır ve bu borcu ödemek için Avrupa'nın her köşesinde Tanz'ı arar ve nihaye 1965 yılında onu Hamburg'da Panzer tümeninden eski asker arkadaşlarıyla bir araya geldikleri bir anma toplantısı yemeğinde bulur. Müfettiş Prevert, onbaşı Hartmann'ın da şahit olarak ifade vereceğini söyleyince, artık kaçacak yeri kalmadığını anlayan Tanz boş bir odaya geçerek tabancasıyla intihar eder.
Sinema uyarlaması
Kirst'ün romanı Ukrayna kökenli olan ve Fransa'da ölen yönetmen Anatole Litvak tarafından 1967 yılında aynı adla sinemaya da aktarıldı. Bir İngiliz-Fransız ortak yapımı olan bu filmin başlıca rollerinde Peter O'Toole, Ömer Şerif, Tom Courtenay, Donald Pleasence, Charles Gray ve Philippe Noiret oynamışlardı. Özgün müziğini Maurice Jarre'ın bestelediği ve görüntülerini Henri Decaë'nın çektiği filmdeki psikopat general Tanz rolüyle Peter O'Toole'a "en iyi yabancı oyuncu" dalında David di Donatello Ödülü verilmiştir. Birkaç ististası dışında filmin romana oldukça sadık kalmış olduğu belirtilmiştir.[1] Romandan uyarlanan film Türkiye'de 25 Ocak 1971 tarihinde sinemalarda gösterime girdi.[2] Oysa 1962'de yazılmış olan roman ancak filmden bir yıl sonra, 1972'de Türkiye'de yayımlanabildi.
Filmle farkları
- Filmin romandan farkları Romanla film arasındaki küçük farklar için bakınız.
Kaynakça
- ^ "The Night of the Generals /Book Vs. Movie" (İngilizce). v. 24 Kasım 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Ağustos 2010.
- ^ "Milliyet Gazetesi Arşivi". gazetearsivi.milliyet.com.tr. 19 Ocak 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Ağustos 2010.
