İçeriğe atla

General Electric F404

F404 / F412
Uçak gemisinde test edilen bir F404 motoru
Tür Turbofan
Ulusal kökenAmerika Birleşik Devletleri
Üretici General Electric Aviation
İlk çalıştırma 1978
Ana kullanıcılarBoeing T-7 Red Hawk
HAL Tejas Mk 1/1A
KAI T-50 Golden Eagle
Lockheed F-117 Nighthawk
McDonnell Douglas F/A-18 Hornet
Northrop F-20 Tigershark
TUSAŞ Hürjet
ÖncülGeneral Electric YJ101
Varyantlar Volvo RM12
ArdılGeneral Electric F414
General Electric GE36
General Electric LM1600

General Electric F404 ve F412, 10,500-19,000 pound-kuvvet (47-85 kN) itki üretebilen artyakıcılı turbofan motor ailesidir. General Electric Havacılık tarafından üretilmektedir. Volvo Aero tarafından üretilen RM12 adlı bir varyantı da bulunmaktadır. F404, daha büyük versiyonu olan F414 turbofan motorunun yanı sıra deneysel olarak geliştirilen GE36 sivil propfan motoruna da öncü olmuştur.

General Electric tarafından üretilmiş, artyakıcılı ve artyakıcısız modelleri bulunan ve özellikle f/a-18 ve f-117 ile ünlenen bir turbofan motordur.[]

Gripen'de kullanılan volvo aero üretimi versiyonu da bulunmaktadır.[]

12 milyon saatten fazla uçuş süresine ulaşmış ve Amerikan Boeing T-7 Red Hawk uçağında da kullanılmıştır.[]

Tasarım ve gelişimi

F404

General Electric, F-15 Eagle için kullanılacak motor yarışmasını Pratt & Whitney'e kaybettikten ve Hafif Savaş Uçağı (LWF) projesi için yapılan yarışmayı Pratt & Whitney F100 motorlu YF-16'ya kaptırdıktan kısa bir süre sonra F/A-18 Hornet için F404'ü geliştirmiştir. General Electric, F404'ün geliştirilmesi sırasında Northrop YF-17 için geliştirdikleri önceki nesil YJ101 motorunu baz alarak, daha yüksek yakıt ekonomisi sağlamak için baypas oranını 0,20'den 0,34'e çıkarmıştır. F404'ün geliştirilmesi sırasında daha iyi performans yerine dayanıklılığa önem verilmiştir. Maliyeti düşürmek, motorun tasarımındaki ana hedeftir.[1]

GE yaptığı analizlerde, pilotların motor gücünü ayarlamak için mühendislerin önceden beklediğinden çok daha sık şekilde gaz kelebeği ayarlarıyla oynadığını buldu, bu da motorlara aşırı yük binmesine sebep olmaktaydı. GE ayrıca F404'le kompresör durmaları ve diğer motor arızalarını önleyip, kontrol girdilerine hızlı yanıt verecek bir tasarım arayışına girdi. Pervaneli uçaklardan jetlere geçen pilotların ortak şikayeti, erken dönem turbojetlerin itme girdisindeki değişikliklere yanıt vermemesiydi. GE yöneticileri Frederick A. Larson ve Paul Setts, yeni üretilecek motorun hedefi için F-4'ün GE J79'undan daha küçük olmasını istedi. F404, maliyet açısından F-16 motoru P&W F100'ün yarısı kadar olup, itki bakımından da en azından onun yarısı kadar güç üretmeliydi.[2]

Hava akışını kompresöre girmeden önce yumuşatmak için tasarlanmış bir fan sayesinde F404, yüksek hücum açılarında bile kompresör durmalarına karşı iyi bir dirence sahiptir. 1000 saatlik uçuş başına hangar seviyesi bakım ihtiyacı ikiden azdır. Ayrıca rölantide beklerken, 4 saniye içinde tam art yakıcılı moda geçebilmesiyle kontrol girdilerine yüksek tepki gösterir. Motor, kritik arızaları izleyen ve parça ömürlerini takip eden bir uçuş sırasında motor durumu izleme sistemi (IECMS) içerir.[3]

GE, F-16 ve F-15'te kullanılması amacıyla Pratt & Whitney F100'e alternatif olarak Hava Kuvvetleri için F101'i temel aldığı ve F404'ün teknolojisini kullandığı F110 motorunu geliştirmiştir.[4] GE, F404-GE-402'yi İsviçre'nin F/A-18 versiyonunda daha fazla güç gereksinimine yanıt olarak geliştirdi.[5] Yeni motor versiyonu Kuveyt F/A-18'lerinde, Amerika'nın C ve D model F/A-18 ve takip eden diğer modellerinde de kullanıldı.[5]

KAI T-50 Golden Eagle,Tam Yetkili Dijital Motor Kontrolü (FADEC) sistemine sahip tek bir General Electric F404-102 turbofan motoru kullanmaktadır. Motor, üç kademeli fanlardan, yedi eksenel kademeli düzenlemeden ve bir art yakıcıdan oluşur. Uçağın maksimum hızı 1.5'Machtır. Motor, art yakıcı ile maksimum 17.700 lbf (78,7 kN) itme kuvveti üretmektedir.

Neredeyse 4.000 adet F404 motoru, dünya çapında hizmet veren F/A-18 Hornets jetlerine güç sağlamaktadır. F404 motor ailesi, 2010 yılına kadar toplam 12 milyon uçuş saatini aşmıştır.[6]

GE, HAL Tejas için F404 ailesindeki en yüksek itme varyantı olan ve art yakıcıyla maksimum 19.000 lbf (84 kN) güç üreten F404-IN20'yi geliştirmiştir.[7] Güvenilir güç ve performans için motorun hot section kısmı, en yeni malzemeler ve teknolojilerin yanı sıra FADEC sistemini de içermektedir. 17 Ağustos 2021 tarihinde Hindistan, General Electric'le 2029 yılına kadar 99 adet F404 motorunun alımı ve servis desteğinin sağlanması için 710 milyon $ değerinde bir sözleşme imzaladı.[8]

F412

GE, McDonnell Douglas A-12 Avenger II için F404'ün art yakıcılı olmayan F412-GE-400 ismindeki turbofan modelini geliştirmeye başladı. A-12 projesinin iptal edilmesinden sonra var olan çalışmalar, F/A-18E/F Super Hornet'te kullanılan F414'e evrilmiştir.

Uygulamalar

USS Kitty Hawk savaş gemisindeki denizciler bir F/A-18 Hornet motorunu konteynere yüklüyor.
F404
F412
  • McDonnell Douglas A-12 Avenger II (tasarım aşamasında kaldı)

Özellikler (F404-GE-402)

Veri kaynağı General Electric.[7]

Genel özellikler

  • Tip: Artyakıcılı turbofan
  • Uzunluk: 154 inç (390 cm)
  • Çap: 35 inç (89 cm)
  • Boş ağırlık: 2,282 lb (1,035 kg)

Komponentler

  • Kompresör: eksenel, 3 fan ve 7 HP aşamalı
  • Yakıcılar: dairesel
  • Türbin: 1 LP ve 1 HP aşamalı

Performans

  • Maximum itki:
    • 11,000 lbf (48.9 kN) asgari itki
    • 17,700 lbf (78.7 kN) artyakıcılı
  • Genel basınç oranı: 26:1
  • Bypass değeri: 0.34:1
  • Hava kütle akışı: 146 lb/s (66 kg/s)
  • Yakıt tüketimi:
    • Asgari itki: 0.81 lb/(lbf⋅h) (23 g/(kN⋅s))
    • Tam artyakıcılı: 1.74 lb/(lbf⋅h) (49 g/(kN⋅s))
  • İtki ağırlık oranı: 4.8 (boş), 7.8 (artyakıcılı)

Ayrıca bakınız

İlgili gelişmeler

Karşılaştırılabilir motorlar

İlgili listeler

Kaynakça

  1. ^ Spick, Mike ed, Great Book of Modern Warplanes, pp. 274-278. MBI, 2000. 0-7603-0893-4.
  2. ^ Hornet: the inside story of the F/A-18. Novato: Presidio Press. 1990. ISBN 0-89141-344-8. 
  3. ^ Jenkins 2000, p. 144.
  4. ^ "GEAE: F110 Engine". 25 Şubat 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Ocak 2022. 
  5. ^ a b Jenkins 2000, pp. 62,-63 93, 97.
  6. ^ "Proven Experience, Program Upgrades Spark GE F110 and F404/414 Popularity". GE Aviation. 19 Ocak 2010. 29 Eylül 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Ocak 2022. 
  7. ^ a b "F404" (PDF). GE Aviation. General Electric. 7 Temmuz 2017 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Ocak 2022. 
  8. ^ "HAL signs contract worth Rs 5,375 crore for supply of engines for Tejas aircraft". The New Indian Express. 17 Ağustos 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Ağustos 2021. 

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">General Dynamics F-16 Fighting Falcon</span> Amerikan Üretimi Tek Motorlu 4.Nesil Savaş Jeti

F-16 Fighting Falcon, çok amaçlı, tek jet motorlu, 4. nesil savaş uçağı. General Dynamics şirketi tarafından, ABD Hava Kuvvetleri için geliştirilmiştir. Hafif avcı uçağı olarak tasarlanmış olmasına rağmen birçok başka amaç için de kullanılmakta olan avcı uçağıdır. Geniş kullanım alanı ve yüksek manevra kabiliyeti sayesinde birçok ülkeye ihraç edilmiştir. Faal olarak çeşitli ülkeler tarafından kullanılmaktadır. II. Dünya Savaşı sonrası üretilen uçaklar içinde, MiG-21'den (10,000+) ve F-4 Phantom-II'den (5.195) sonra en çok üretilen 3'üncü savaş uçağıdır. Temmuz 2016 itibarıyla 4.573 adet üretilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Airbus A330</span> Airbus tarafından üretilen yüksek kapasiteli, orta-uzun menzilli yolcu uçağı

Airbus A330, Airbus ailesinin yüksek kapasiteli, orta ve uzun menzilli bir uçağıdır. Teknik olarak aynı A340 gibi geniş gövdeli, iki koridorlu yapıda olup A340'dan farklı olarak iki adet turbofan motora sahiptir. Bu özellikleri ile Airbus ailesinin A350 modelinden sonraki çift motorlu en büyük ikinci üyesidir.

Pratt & Whitney bir Amerikan havacılık ve uzay şirketidir, merkezi Hartford, Connecticut'tadır. United Technologies Corporation (UTC)'ye bağlı bir kuruluştur. Pratt & Whitney'in uçak motorları hem sivil havacılıkta hem de askeri havacılıkta yaygın olarak kullanılır.

<span class="mw-page-title-main">Northrop Grumman X-47B</span>

Northrop Grumman X-47B, Amerikan savunma teknolojisi şirketi Northrop Grumman tarafından geliştirilen bir insansız muharebe hava aracıdır.

<span class="mw-page-title-main">Northrop Grumman E-8 Joint STARS</span>

Northrop Grumman E-8, Amerika Birleşik Devletleri üretimi bir Müşterek gözetim hedef saldırı radar sistemi uçağıdır. Uçağın ana görevleri yer üstündeki araçların ve bazı hava taşıtlarının izlenmesi, görüntülenmesi ve konum bilgilerinin savaş veya barış zamanında bölge komutanlarına aktarılmasıdır. Uçak sadece Amerika Birleşik Devletleri Ordusunda de görev yapmaktadır.

General Electric F118, GE Aviation tarafından üretilen ve General Electric F110 temelli bir non-afterburning turbofan motordur.

<span class="mw-page-title-main">Pratt & Whitney F119</span>

Pratt & Whitney F119, şirket içi adı PW5000, Pratt & Whitney tarafından Lockheed Martin F-22 Raptor gelişmiş taktik avcı uçağı için geliştirilmiş bir artyakıcılı turbofan jet motorudur.

<span class="mw-page-title-main">Pratt & Whitney F100</span>

Pratt & Whitney F100 ,Pratt & Whitney tarafından üretilen, F-16 ve F15 savaş uçaklarına güç veren artyakıcı turbofan motor.

<span class="mw-page-title-main">Pratt & Whitney J57</span> 1950lerin başında Pratt & Whitney tarafından geliştirilen eksenel akışlı bir turbojet motoru

Pratt & Whitney J57, 1950'lerin başında Pratt & Whitney tarafından geliştirilen eksenel akışlı bir turbojet motorudur. J57, Amerika Birleşik Devletleri'ndeki ilk 10.000 lbf (45 kN) itme sınıfı motordu. J57 / JT3C, J75 / JT4A turbojet, JT3D / TF33 turbofan ve PT5 / T57 turboprop olarak geliştirildi. J57 ve JT3C, onlarca yıldır savaş uçakları, uçaklar ve bombardıman uçakları üzerinde yoğun bir şekilde kullanıldı.

<span class="mw-page-title-main">Pratt & Whitney J48</span>

Pratt & Whitney J48, Rolls-Royce Tay'ın lisanslı bir versiyonu olarak Pratt & Whitney tarafından geliştirilen bir turbojet motorudur. Tay / J48, Rolls-Royce Nene'nin genişletilmiş bir geliştirmesiydi.

<span class="mw-page-title-main">Pratt & Whitney J52</span> turbojet uçak motoru

Pratt & Whitney J52, başlangıçta Amerika Birleşik Devletleri Donanması için 40 kN (9,000 lbf) sınıfında tasarlanmış, eksenel akışlı çift makaralı bir turbojet motordur. A-6 Intruder ve AGM-28 Hound Dog seyir füzesine güç sağladı. 2017 itibarıyla motor hala A-4 Skyhawk ve EA-6B Prowler modellerinde kullanılıyordu.

<span class="mw-page-title-main">Pratt & Whitney JT3D</span>

Pratt & Whitney JT3D, Pratt & Whitney JT3C turbojetten türetilen erken dönem turbofan uçak motoru. İlk olarak 1958'de çalıştırıldı ve 1959'da bir B-45 Tornado test uçağında ilk deneme uçuşu gerçekleştirildi. 1959 ile 1985 yılları arasında 8.000'den fazla JT3D üretildi. Bugün hala hizmette olan JT3D motorlarının çoğu askeri uçaklarda kullanılmaktadır ve USAF tarafından belirlenmiş TF33 ile kodu tanımlanmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Pratt & Whitney TF30</span>

Pratt & Whitney TF30, aslen Pratt & Whitney tarafından ses altı F6D Füze filosu savunma avcı uçağı için tasarlanmış askeri bir düşük baypaslı turbofan motorudur, ancak bu proje iptal edilmiştir. Daha sonra süpersonik tasarımlar için bir afterburner ile uyarlandı ve bu formda, F-111 ve F-14A Tomcat'i çalıştırmanın yanı sıra A'nın ilk versiyonlarında da kullanılmaya devam eden dünyanın ilk yanma sonrası turbofan üretimi oldu. -7 Art yakıcı olmadan Corsair II. TF30'un ilk uçuşu 1964'te yapıldı ve üretim 1986 yılına kadar devam etti.

<span class="mw-page-title-main">Pratt & Whitney JT8D</span>

Pratt & Whitney JT8D, Pratt & Whitney tarafından Şubat 1963'te Boeing 727'nin ilk uçuşu ile tanıtılan düşük baypaslı bir turbofan motorudur. ABD Donanması A-6 Intruder saldırı uçağına güç veren Pratt & Whitney J52 turbojet motorunun bir modifikasyonuydu. Volvo RM8, Saab 37 Viggen avcı uçağı için İsveç'te lisanslı olarak üretilmiş bir son yakma sürümüdür. Pratt & Whitney ayrıca FT8 olarak elektrik santrali ve gemi tahrik sistemi için statik versiyonlar satıyor.

<span class="mw-page-title-main">Pratt & Whitney PW1120</span>

Pratt & Whitney PW1120 turbofan, F100 turbofan'ın bir türevidir. Tek bir F-4E savaş uçağının bir modifikasyonu olarak kuruldu ve iptal edilen IAI Lavi'ye güç sağladı.

<span class="mw-page-title-main">Pratt & Whitney J75</span>

Pratt & Whitney J75 (sivil adı: JT4A), ilk kez 1955'te uçan eksenel akışlı bir turbojet motordur.

<span class="mw-page-title-main">Pratt & Whitney JT12</span>

Pratt & Whitney JT12, küçük bir turbojet motorudur. Pratt & Whitney T73, ilgili bir turboşaft motorudur.

<span class="mw-page-title-main">Rolls-Royce Nene</span> uçak motoru

Rolls-Royce RB.41 Nene, 1940'ların İngiliz santrifüj kompresörlü turbojet motorudur. Nene ölçeklendirilmiş bir Rolls-Royce Derwent yerine 5.000 lbf tasarım hedefi ile tamamıyla bir yeniden tasarımdı ve bu da onu çağının en güçlü motoru yapıyor. Rolls-Royce'un üretime giren üçüncü jet motoruydu ve ilk olarak tasarımın başlamasından itibaren 6 aydan daha kısa bir sürede çalıştı. Adını, şirketin jet motorlarına nehirlerden sonra isim verme geleneği doğrultusunda Nene Nehri'nden almıştır.

<span class="mw-page-title-main">General Electric F110</span>

|} General Electric F110, GE Aviation tarafından üretilen sonradan yanmalı birturbofanjet motorudur. F110 motoru, General Electric F101 ile aynı motor çekirdeği tasarımını kullanır. F118, sonradan yanmalı olmayan bir çeşittir. Motor ayrıca, TUSAŞ Motor Sanayii (TEI) tarafından Eskişehir, Türkiye'de lisanslı olarak üretilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">General Electric J79</span>

General Electric J79, çeşitli savaş ve bombardıman uçaklarında ve süpersonik bir seyir füzesinde kullanılmak üzere inşa edilmiş eksenel akışlı bir turbojet motorudur. J79, Amerika Birleşik Devletleri'ndeki General Electric Aircraft Engines tarafından ve dünya çapında birçok başka şirket tarafından lisans altında üretildi. Başlıca kullanımları arasında F-104 Starfighter, B-58 Hustler, F-4 Phantom II, A-5 Vigilante ve IAI Kfir vardı.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.