İçeriğe atla

Genelev

Genelev betimlemesi.

Genelev, randevuevi ya da argo tabirle kerhane, seks işçisi kişilerin ücret karşılığında cinsel ilişki kurdukları mekânlar topluluğudur.

Yasal statüsü

Ülkelerine göre fuhuşun yasal durumunu gösteren dünya haritası:Yeşil: Fuhuş yasal ve yasal düzenlemeye tabii. Lacivert: Fuhuş (para karşılığına seks) yasal, ama genelev ve muhabbet tellalığı gibi organize aktiviteler yasadışı; fuhuş yasal düzenlenmeye tabi değil Turuncu: Seks satın almak yasak, fakat seks satmak yasaldır Kırmızı: Fuhuş yasadışı Gri: Bilgi yok

Bazı ülkelerde genelevler yasal olduğu gibi bazılarında da kanun dışı olup cezai sorumlulukları vardır. Yine bazı ülkelerde masaj salonları gibi yerlerin genelev olarak da kullanılmasına izin verilmiştir. Hollanda ve Güney Kore bunlara örnek verilebilir. Yine Türkiye'de genelevler polis koruması altında olup 18 yaş altı alınmamaktadır. Kadınların sağlık kontrolü düzenlidir. Genelev devletin denetimi altındadır ve ruhsatları vardır. Çalışan kadınlar işçi sıfatındadır.[1] Türkiye’de fuhuş yasaldır ve Türk Ceza Kanunu‘nun 5237 sayılı yasanın 227. maddesi tarafından düzenlenmiştir. Ancak, fuhuşa teşvik eden ve yolunu kolaylaştırana iki yıldan dört yıla kadar hapis cezası uygulanır.[2]

Türkiye'de genelev tarihi

Osmanlı İmparatorluğu'nda ilk yerleşik genelev 1812 yılında II. Mahmut döneminde açılmıştır. Resmi olarak ise 1884 yılında dönemin padişahı II. Abdülhamit'in kerhane yönetmeliği izniyle Galata ve Pera'ya açıldı.[3] 1906'da sadece Galata ve çevresinde faaliyet gösteren 100 civarında genelev tespit edilmiştir. Burada bulunan genelevler Cumhuriyetin ilanı'ndan sonra Zürafa Sokağı'na taşındı.

Daha sonraki süreçte genelevler Anadolu'ya da yayıldı. 1915 yılında ülke sınırlarındaki genelev sayısı 359'a ulaştı. Yine 1915 yılında kadınlara çalışma izni olarak bilinen vesika verilmeye başlandı.[4]

Türk Kurtuluş Savaşı sırasında Ankara Hükümeti, genelev sayısını 110'a düşürdü. 1920 yılında İstanbul'da 2171 vesikalı hayat kadını vardı.[5]

1925 yılı itibarıyla hayat ka­dını sayısında azalmalar baş­ladı. İstanbul'da 1926'da bu sayı 869, 1927'de ise 793'e kadar düştü.[6]

İstanbul'un Beyoğlu ilçesinde bulunan Zürafa Sokağı, birçok genelevin bir arada bulunduğu Cumhuriyetin ilanından sonra kurulan 42 genelev bütünüdür. 2020 yılına kadar hizmet veren genelev, COVID-19 pandemisi'yle birlikte kapatılmış, 2022 yılında Beyoğlu Belediyesi tarafından yıkılmıştır[7]

1930'lu yıllarda Ankara Kalesi'nin altında bulunan Bentderesi bölgesinde Ankara Genelevi açıldı.[8] Yaklaşık 80 yıl boyunca 38 ev ile hizmette bulunan genelev[9], bölgenin sit alanı olduğu gerekçesiyle 2010-2012 yılları arasında kentsel dönüşüm projesi kapsamında kademeli olarak Ankara Büyükşehir Belediyesi tarafından yıkıldı. Yıkımdan önce genelevde 173 kadın çalışmaktaydı. Belediye, yıkımdan sonra yeni bir yer tahsis etmediği için eleştirildi. Dönemin Ankara Büyükşehir Belediye Başkanı Melih Gökçek ise, eleştiriler üzerine Kimse artık ısrarcı olmasın. O iş bitti, genelev tarihe karıştı. Bu ay içerisinde kalanları da yıkacağız cevabını verdi.[10]

İzmir'in Konak ilçesinde, Kemer Tren İstasyonu'nun yanında bulunan ve Tepecik Sosyal Tesisleri olarak isimlendirilen İzmir Genelevi[11], COVID-19 pandemisi nedeniyle hizmetlerine ara verdiyse de 2021 yılında tekrar açılmıştır.[12]

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. ^ "Genel Kadınlar ve Genelevlerinin Tabi Olacakları Hükümler ve Fuhuş Yüzünden Bulaşan Zührevi Hastalıklarla Mücadele Tüzüğü" (PDF). Mevzuat. 10 Mart 1961. 21 Nisan 2015 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Haziran 2013. 
  2. ^ "Arşivlenmiş kopya". 12 Ekim 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ekim 2014. 
  3. ^ "Arşivlenmiş kopya". 21 Nisan 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Nisan 2024. 
  4. ^ "Arşivlenmiş kopya". 21 Nisan 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Nisan 2024. 
  5. ^ Barış Celep (Eylül 2022). "1940'LI YILLARDA İSTANBUL'DA FUHUŞ PROBLEMİ". Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. 11 Mayıs 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Mayıs 2024. 
  6. ^ "Arşivlenmiş kopya". 21 Nisan 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Nisan 2024. 
  7. ^ "Arşivlenmiş kopya". 21 Mart 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Nisan 2024. 
  8. ^ "10 yıl önce yıkılan genelevlerin altından tarih çıktı: Ankara Kalesi kazılarında Osmanlı dönemine ait bir hamam ve iki madalyon bulundu". Independent Türkçe. 24 Ocak 2023. 26 Haziran 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Mayıs 2024. 
  9. ^ "Arşivlenmiş kopya". 21 Nisan 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Nisan 2024. 
  10. ^ "Arşivlenmiş kopya". 21 Nisan 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Nisan 2024. 
  11. ^ "Arşivlenmiş kopya". 18 Nisan 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Nisan 2024. 
  12. ^ "Arşivlenmiş kopya". 21 Nisan 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Nisan 2024. 

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Beyoğlu</span> İstanbul ilçesi (Avrupa Yakası)

Beyoğlu veya eskiden Pera, İstanbul ilinin Avrupa yakasında bulunan ilçelerinden biridir. Kuzeybatıda Şişli ve Kâğıthane, doğuda Beşiktaş ve İstanbul Boğazı, güneyde ve batıda ise Haliç ile sınırlı ilçenin yüzölçümü 8,76 km2'dir ve 45 mahalleden oluşmaktadır. İsmini Pera da denen, Tünel–Taksim arasında uzanan İstiklal Caddesi ve ona açılan sokakların belirlediği alanı kapsayan Beyoğlu semtinden alır.

<span class="mw-page-title-main">İstanbul Modern</span> modern sanat galerisi

İstanbul Modern Sanat Müzesi veya kısaca İstanbul Modern, İstanbul'un Karaköy semtinde 2004 yılında kurulmuş modern sanat müzesi.

Başak Köklükaya, Türk oyuncudur.

Şerif Sezer, Türk sinema ve dizi oyuncusudur.

Zürafa Sokak, İstanbul'un Beyoğlu ilçesinde yer alan ve Alageyik ile Yüksek Kaldırım sokaklarıyla birlikte eskiden üzerinde yer almış genelevleri ile tanın bir çıkmaz sokaktır. Sokak, Karaköy semtinde, Karaköy İskelesi'nin hemen arkasında yer alır. Surp Pırgiç Ermeni Katolik Kilisesi bu sokaktadır. Sokağın yakınında Saint Benoît Fransız Lisesi ve bir Gürcü sinagogu vardır. 2020^'de genelevler kapatılmış, 2022'de ise bölgedeki yapılar yıkılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Seks işçisi</span> seks endüstrisinde çalışan kimse

Seks işçisi, cinsel hizmet sunarak para kazanan kişidir. Seks işçisi terimi zaman zaman fahişe, rent, jigolo gibi kelimelerle ile aynı anlamlı kullanılsa da akademisyenler "seks işçisi"ni seks endüstrisinde yer alan striptizciler, porno oyuncuları, telefonla seks çalışanları insanların bütününü kastedecek şekilde kullanır. Bu kavramı genelde feminist akademisyenler ve yazarlar da, erkekegemen toplumun "fahişe" sözcüğüne yüklediği kötü yan anlamlara ve aşağılamak amacıyla kullanılmasına tepki olarak, yine belirli bir kısmı sanat için seks işçiliği yapan bu insanların emeğine saygılarını göstermek için yerine "seks işçisi" terimini kullanmaktadırlar.

<span class="mw-page-title-main">Fuhuş</span> para karşılığı cinsel ilişkiye girme eylemi

Fuhuş, belli bir ödeme karşılığında cinsel ilişkiye girilerek yapılan bir eylemdir. Bu işi yapan kadın seks işçisine "fahişe", erkek seks işçisine "jigolo" denir. Fuhuş; pornografi, striptiz ve erotik dansla birlikte seks sektörü ve seks turizminin bir dalıdır.

Ülkü Erakalın,, Türk yapımcı ve yönetmen.

Or Hodeş Sinagogu, geçmişte İstanbul'da bulunan bir sinagogtu. Beyoğlu ilçesinin Galata semtinde, Polonya göçmeni Museviler tarafından kurulmuştu. 1897 yılında, Hahambaşılık Polonyalı Musevilerin kendilerine ait bir ibadethaneleri ve okulları bulunmamasını gerekçe göstererek, Galata semtinde bir sinagog kurmak için başvuruda bulundu. Başvuruları kabul edilince Zürafa Sokağı'nda küçük bir arsa satın alındı ve üzerine sinagog inşa edildi. Sinagogun bir bölümü yaşlılarevi olarak kullanıldı. Polonyalı Aşkenaz cemaatine ait olan sinagog, cemaatin sayısının yıllar içinde azalması nedeniyle Gurjim olarak anılan Gürcü Yahudileri cemaatine devredildi. 1985 yılında Hahambaşılığın kararıyla satıldı.

Türkiye'de fuhuş yasaldır ve Türk Ceza Kanunu'nun 5237 sayılı yasanın 227. maddesi tarafından düzenlenmiştir. Ancak, fuhuşa teşvik eden ve yolunu kolaylaştırana iki yıldan dört yıla kadar hapis cezası uygulanır. Ayrıca, fahişelerin yabancı olmaması gerekir. Pasaport Kanununun 8. maddesine göre Türkiye'ye girmeleri izinli olmayan kimseler arasında "Fahişeler ve kadınları fuhuşa sevkederek geçinmeyi meslek edinenlerle beyaz kadın ticareti yapanlar ve her nevi kaçakçılar" bulunmaktadır. Türkiye'de genelevlere ruhsat verilir, bunu düzenleyen tüzük "Genel kadınlar ve Genelevlerin Tabi Olacakları Hükümler ve Fuhuş Yüzünden Bulaşan Zührevi Hastalıklarla Mücadele Tüzüğü"dür.

<span class="mw-page-title-main">SALT</span> kar amacı gütmeyen sanat müzesi

SALT, İstanbul'da ve Ankara'da araştırma, sergi, yayın, web ve dijitalleştirme projeleri; söyleşi, konferans, gösterim ve atölye gibi programlar gerçekleştiren, disiplinler arası araştırma projeleri yürüten bir kültür kurumu.

Fuhş-i Atîk ya da ilk basımındaki tam adıyla Fuhş-i Atîk - Eski maceralardan, Ahmet Rasim'in bir kitabıdır. İlk olarak 1922 yılında İkdam matbaası'nca iki cilt olarak basılmıştır. 19. yüzyıl İstanbul'undaki kadın ticareti ve seks işçiliği konusu hakkında başvuru kaynaklarından biridir. Kitapta İstanbul'un fuhuş âlemi gerçekçi bir ifadeyle yer bulur.

<span class="mw-page-title-main">Kadın Kapısı</span>

Kadın Kapısı, 1996 yılında İstanbul Beyoğlu'nda bir grup seks işçisi tarafından kurulan, seks işçilerine cinsel sağlık başta olmak üzere yasal, sosyal, ruhsal ve çeşitli sorunlarında destek olmayı amaç edinen, danışmanlık vazifelerini yerine getiren dernektir. Bir danışma merkezi konumundayken başvuru yapmaları sonrasında tüzel kimlik kazanmışlardır. Cinsel yolla bulaşan hastalıkları önleme derneği adı altında kurumsallaşmıştır. Türkiye'de HIV/AIDS hastalığına savaş açan ve seks işçisi kavramını ilk kullanan sivil toplum kuruluşudur. Süreç içinde seks işçilerinin haklarını koruyan, dayanışma işlevi görecek bir dernek olmayı amaçlamışlardır. Sağlık konularında sıkça etkinlikler ve eğitimler düzenleyerek kadınları bilgilendiren bir kurum olmuştur. İnsan hakları ihlallerinde hak arayan, sokaklara çıkarak öldürülen, tecavüz edilen, erkek şiddetine maruz kalan kadınlar için savaş veren bir dernek haline gelmiştir.

Kuzey Kıbrıs'ta kadın hakları konusu, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'nde yaşayan kadınların; eğitim, adalet, bilim, politika gibi alanlarda katılımını, kadınlara yönelik pozitif ya da negatif ayrımcılığı ve bunlara yönelik çalışmaları içermektedir.

<span class="mw-page-title-main">Çin'de fuhuş</span>

Çin'de fuhuş, hem boyutlarında hem de yasal düzenlemelerinde önemli değişiklikler geçirmiş bir fenomendir. 1949'da Çin Komünist Partisi'nin iktidara gelmesinden kısa süre sonra hükûmet, fuhuşun tamamen ortadan kaldırılması amacıyla, 1960'ların başında ulaşılması hedeflenen bir dizi reform başlattı. 1980'lerin başında sosyal kontrollerin kaldırılmasının ardından, Çin'de fuhuş sadece kentsel alanlarda daha fazla görünür hale gelmekle kalmadı; aynı zamanda kırsal alanlara da yayılmaya başladı. Çin hükûmetinin gayretlerine rağmen fuhuş, çok sayıda insan kapsayan ve paranın sürekli el değiştiği bir endüstri haline geldi. Aynı zamanda organize suç, hükûmet yolsuzluğu ve cinsel yolla bulaşan hastalıklar gibi çeşitli sorunlarla ilişkilidir.

<span class="mw-page-title-main">Eşcinsel hamamı</span>

Eşcinsel hamamları ya da gay hamamları, eşcinsel/gay saunaları olarak da bilinir, erkeklerin diğer erkeklerle seks yapmak için buluştukları ticari alanlardır. Halk banyosu olmaktan çok, başlıca olarak seks için işlev gösteren mekanlardır.

Seks işçilerine yönelik şiddet, dünya çapında hem fiziksel hem de psikolojik düzeyde rapor edilmiştir. Kurbanlar ağırlıklı olarak kadınlardır, aşırı durumlarda bu şiddete cinayet de dahildir.

Saliha Ermez, Türk aktivist.

<span class="mw-page-title-main">Avrupa'da fuhuş</span>

Avrupa'da fuhuşun yasallığı ülkeye göre değişir.

Küçük Bayram Sokak, İstanbul'un Beyoğlu ilçesinde yer alan ve seks işçiliği ile trans birey nüfusu vasıtasıyla tanınan bir sokaktır. Sokak, İstiklal Caddesi ve Tarlabaşı Bulvarı arasında, Demirören İstiklal Alışveriş Merkezi'nin arkasında yer alır.