İçeriğe atla

Genel denge teorisi

Genel denge teorisi teorik ekonominin bir dalı. Birkaç veya birçok piyasalar ile ekonomideki arz, talep ve fiyat davranışlarını bir bütün içinde açıklamaya çalışır.

Genel olarak, genel denge; bireysel pazarları ve acenteler ile başlayan bir "aşağıdan-yukarıya" bir yaklaşım kullanarak, ekonomiyi bir bütün olarak anlama çabasıdır. Makroekonomi ise, "yukarıda-aşağıya" bir yaklaşım ile "büyük resim"e odaklanır. Bu nedenle genel denge teorisi geleneksel olarak mikroekonominin bir parçası olarak sınıflandırılır. Bir piyasa sisteminde, fiyatlar ve tüm malların üretimi, para ve faiz fiyatları da dahil olmak üzere hepsi birbiri ile ilişkilidir.

Neoklasik ekonomide, tüm bir ekonomideki fiyat modeli için ilk teşebbüs Léon Walras tarafından yapılmıştır. Walras'ın Elements of Pure Economics (Saf Ekonomi Unsurları) adlı çalışması, her biri gerçek bir ekonominin yönlerini de hesaba katan, modellerin sıralamasını sağlamıştır (iki mal, birçok mal, üretim, büyüme, para).

Kaynakça

  • Arrow, K. J., and Hahn, F. H. (1971). General Competitive Analysis, San Francisco: Holden-Day.
  • Arrow K. J. and G. Debreu (1954). "The Existence of an Equilibrium for a Competitive Economy" Econometrica, vol. XXII, 265-90
  • Black, Fischer (1995). Exploring General Equilibrium. Cambridge Mass: MIT Press. ss. 318. ISBN 0-262-02382-2. 
  • Debreu, G. (1959). Theory of Value27 Ağustos 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., New York: Wiley.
  • Eaton, Eaton and Allen, "Intermediate Microeconomics" Chapters 13 and 18.
  • Eatwell, John (1987). "Walras's Theory of Capital", The New Palgrave: A Dictionary of Economics (Edited by Eatwell, J., Milgate, M., and Newman, P.), London: Macmillan.
  • Geanakoplis, John (1987). "Arrow-Debreu model of general equilibrium," The New Palgrave: A Dictionary of Economics, v. 1, pp. 116–24.
  • Georgescu-Roegen, Nicholas (1979). "Methods in Economic Science", Journal of Economic Issues, V. 13, N. 2 (June): 317-328.
  • Grandmont, J. M. (1977). "Temporary General Equilibrium Theory", Econometrica, V. 45, N. 3 (Apr.): 535-572.
  • Hicks, John R. (1939, 2nd ed. 1946). Value and Capital. Oxford: Clarendon Press.
  • Jaffe, William (1953). "Walras's Theory of Capital Formation in the Framework of his Theory of General Equilibrium", Economie Appliquee, V. 6 (Apr.-Sep.): 289-317.
  • Kubler, Felix (2008). "Computation of general equilibria (new developments)," The New Palgrave Dictionary of Economics. 2nd Edition Abstract.11 Ağustos 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  • Mandler, Michael (1999). Dilemmas in Economic Theory: Persisting Foundational Problems of Microeconomics, Oxford: Oxford University Press.
  • Mas-Colell, A., Whinston, M. and Green, J. (1995). Microeconomic Theory, Oxford University Press
  • McKenzie, Lionel W. (1981). "The Classical Theorem on Existence of Competitive Equilibrium", Econometrica.
  • _____ (1983). "Turnpike Theory, Discounted Utility, and the von Neumann Facet", Journal of Economic Theory, 1983.
  • _____ (1987). "General equilibrium", The New Palgrave; : A Dictionary of Economics, 1987, v. 2, pp. 498–512.
  • _____ (1987). Turnpike theory," The New Palgrave: A Dictionary of Economics, 1987, v. 4, pp. 712-20
  • _____ (1999). "Equilibrium, Trade, and Capital Accumulation", Japanese Economic Review.
  • Mitra-Kahn, Benjamin H., 2008, "Debunking the Myths of Computable General Equilibrium Models", SCEPA Working Paper 01-2008
  • Petri, Fabio (2004). General Equilibrium, Capital, and Macroeconomics: A Key to Recent Controversies in Equilibrium Theory, Edward Elgar.
  • Samuelson, Paul A. (1947, Enlarged ed. 1983). Foundations of Economic Analysis, Harvard University Press. ISBN 0-674-31301-1
  • Scarf, Herbert E. (2008). "Computation of general equilibria," The New Palgrave Dictionary of Economics, 2nd Edition. Abstract. 23 Mayıs 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  • Schumpeter, Joseph A. (1954, History of Economic Analysis, Oxford University Press,
  • Walras, Léon (1877, printed 1954). Elements of Pure Economics, Harvard University Press, ISBN 0-678-06028-2

Ayrıca bakınız

  • Oyun kuramı
  • Optimum pareto

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Ekonomi</span> belirli bir alandaki farklı temsilciler tarafından sınırlanmış mal veya hizmetlerin üretimi, dağıtımı veya ticaretinden oluşan sistem

Diğer anlam için Ekonomi sayfasına bakınız

<span class="mw-page-title-main">Ekonomi (bilim dalı)</span> İktisat bilimi

Ekonomi veya İktisat, mal ve hizmetlerin üretim, dağıtım ve tüketimini inceleyen sosyal bilimdir. Ekonomi, ekonomik aktörlerin davranış ve etkileşimlerine ve ekonomilerin nasıl işlediğine odaklanır. Mikroekonomi, bireysel ajanlar ve piyasalar, bunların etkileşimleri ve etkileşimlerin sonuçları da dahil olmak üzere ekonomideki temel unsurlar olarak görülen şeyleri analiz eden bir alandır. Bireysel aracılar arasında örneğin hane halkı, firmalar, alıcılar ve satıcılar yer alabilir. Makroekonomi, üretim, tüketim, tasarruf ve yatırımın etkileşim içinde olduğu bir sistem olarak ekonomi ve emek, sermaye ve toprak kaynaklarının istihdamı, para birimi enflasyonu, ekonomik büyüme ve bu unsurlara etkisi olan kamu politikaları gibi ekonomiyi etkileyen faktörleri analiz eder.

<span class="mw-page-title-main">Kenneth Arrow</span> Amerikalı ekonomist (1921 – 2017)

Kenneth Joseph Arrow, Amerikalı iktisatçı.

<span class="mw-page-title-main">Robert Solow</span> Amerikalı ekonomist (1924 – 2023)

Robert Solow, özellikle ekonomik büyüme üzerine yaptığı çalışmalarıyla bilinen A.B.D'li ekonomist. 1961 yılında John Bates Clark Ödülü'nü, 1987 yılında da Nobel Ekonomi Ödülü'nü kazanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">John Hicks</span> İngiliz iktisatçı

John Richard Hicks İngiliz iktisatçıdır. 1972'de Kenneth Arrow ile ortak olarak Nobel İktisat Ödülü kazanmıştır. Hicks 20. yüzyılın en önemli ve en etkili olmuş iktisatçılarından birisidir. İktisat biliminin birçok alanlarında katkılardan en önemlileri mikroekonomi alanında tüketici talep teorisini geliştirmesi ve makroekonomi alanında ise Keynesiyen görüşleri açıklayıp özetleyen IS/LM modeldir.

<span class="mw-page-title-main">Gérard Debreu</span> Amerikalı matematikçi (1921-2004)

Gérard Debreu, Fransız asıllı fakat 1975'te ABD vatandaşlığına geçmiş olan bir matematikçi ve iktisatçı. 1962'de Kaliforniya Üniversitesi, Berkeley'ye iktisat profesörü olarak atanıp ün yapmıştır. 1983'te Nobel Ekonomi Ödülü'nü kazanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Trygve Haavelmo</span>

Trygve Magnus Haavelmo. Norveçli istatistikci, iktisatçı ve ekonometrici. 1989'da Nobel Ekonomi Ödülü'nü kazanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Roger Myerson</span> Amerikalı ekonomist

Roger Bruce Myerson Amerikalı ekonomist. 2007 yılında, Leonid Hurwicz ve Eric Maskin ile birlikte, Nobel Ekonomi Ödülü'nü kazanmıştır. Ödülü kazanma nedenleri "Mekanizma tasarım teorisinin temellerini atmaları" olarak açıklanmıştır."

<span class="mw-page-title-main">Ekonomi tarihi</span>

Ekonomi tarihi veya iktisat tarihi, geçmişte yaşanan ekonomik olguların nasıl geliştiği konusunda çalışan bilim dalı. Ekonomi tarihinin analizi; tarihsel durumlara ekonomik teorilerin uygulanması, tarihsel yöntemler ve istatistiksel yöntemlerin bir kombinasyonu kullanılarak ele alınır. Bu başlık, sosyal tarihin örtüşen bazı alanları ve işletme tarihi konularını içerir. Ekonomi tarihinin kantitatif incelenmesine, cliometri de denmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Rasyonel bekleyişler</span>

Rasyonel bekleyişler veya rasyonel beklentiler birçok makroekonomik modelde kullanılan bir varsayımdır, ayrıca modern ekonomi ve oyun kuramının diğer alanlarında ve rasyonel seçim teorisinin diğer uygulamalarında da kullanılır. Rasyonel beklentiler makroekonominin, ekonomik beklentilerini değerlendirmek için sahip olduğu en uygun modellerindendir. İşçilerin, tüketicilerin ve şirketlerin gelecekteki ekonomik durumlar hakkındaki beklentileri, bu modelin önemli bir parçasıdır.

<span class="mw-page-title-main">Millî muhasebe sistemi</span>

Millî muhasebe sistemi (MMS) veya millî muhasebe, bir ulusun ekonomik faaliyetlerini ölçmek için eksiksiz ve tutarlı muhasebe tekniklerinin uygulanması.

<span class="mw-page-title-main">Bilgi ekonomisi</span>

Bilgi ekonomisi, bilginin iktisadı ve iktisadi kararları nasıl etkilediğini ele alan mikroekonomi dalı. Bilginin kolay yaratılmasına karşın güvenirliliğinin görece güç sağlanıyor oluşu, çabuk yayılmasına karşın kolaylıkla kontrol altında tutulamaması gibi temel özellikleri iktisadi kuramların karmaşık bir biçim almasına yol açmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Ekonomik metodoloji</span>

İktisadi metodoloji iktisadın ve iktisadi düşüncenin temelini oluşturan prensiplerin üzerindeki çalışma yöntemleridir. Bu çalışma yöntemlerinin çoğunu bilimsel yöntem oluşturur. Bu terim aynı zamanda, bir veya birkaç yöntemin teorik veya sistematik yönünü vurgulamakta kullanılır. İktisat metodolojisi, konuları ve yöntemi bakımından, doğa bilimleri ve sosyal bilimlerle pek çok benzerlik taşır.

<span class="mw-page-title-main">Piyasa başarısızlığı</span>

Piyasa başarısızlığı, mal ve hizmetlerin serbest piyasa tarafından tahsisinin Pareto verimliliğine sahip olmaması ve genellikle net ekonomik değer kaybına yol açtığı bir durumdur. Piyasa başarısızlıkları, bireylerin saf kişisel çıkarları artırmalarının, toplumsal açıdan bakıldığında geliştirilebilecek verimli olmayan sonuçlara yol açtığı senaryolar olarak görülebilir. Terimin ekonomistler tarafından ilk olarak 1958'de kullanılması karşın konsept Victoria dönemi filozofu Henry Sidgwick'e kadar uzanıyordu. Piyasa başarısızlıkları genellikle kamu malları, zaman tutarsız tercihler, bilgi asimetrileri, rekabetçi olmayan pazarlar, ana temsilci sorunları veya dışsallıklarla ilişkilidir.

<span class="mw-page-title-main">Paul Milgrom</span>

Paul Robert Milgrom Amerikalı bir ekonomisttir. 1987'den beri yürüttüğü Stanford Üniversitesi'nde Shirley ve Leonard Ely Beşeri Bilimler ve Bilimler Profesörüdür. Milgrom, oyun teorisinde, özellikle de açık artırma teorisinde ve fiyatlandırma stratejilerinde uzmandır. Robert B. Wilson ile birlikte "müzayede teorisindeki gelişmeler ve yeni müzayede formatlarının icatları" nedeniyle 2020 Nobel İktisadi Bilimler Anma Ödülü'nü kazandı.

<span class="mw-page-title-main">Luigi Pasinetti</span> İtalyan ekonomist

Luigi Lodovico Pasinetti, Keynes sonrası ekolün İtalyan bir ekonomistidir. Pasinetti, "Cambridge Keynesçilerinin" varisi ve Piero Sraffa ile Richard Kahn'ın öğrencisi olarak kabul edilir.

<span class="mw-page-title-main">Hirofumi Uzawa</span> Japon ekonomist (1928 – 2014)

Hirofumi Uzawa, Japon akademisyen ve ekonomist.

<span class="mw-page-title-main">Michio Morishima</span> Japon ekonomist (1923 – 2004)

Michio Morishima 1970-88 yılları arasında London School of Economics'te Sir John Hicks Ekonomi Profesörü olan bir Japon heterodoks iktisatçı ve halk entelektüelidir. Ayrıca Osaka Üniversitesi'nde profesör ve İngiliz Akademisi üyesiydi. 1976'da Kültür Nişanı'nı kazandı.

Ekonomide dağıtım, toplam çıktının, gelirin veya servetin bireyler arasında veya üretim faktörleri arasında dağıtılma şeklidir.

Neoklasik iktisat, mal ve hizmetlerin üretim, tüketim ve değerlemesinin (fiyatlandırma) arz ve talep modeli tarafından yönlendirildiğinin gözlemlendiği bir ekonomi yaklaşımıdır. Bu düşünceye göre, bir mal veya hizmetin değeri, geliri kısıtlı bireyler tarafından faydanın ve üretim maliyetleriyle karşı karşıya olan ve mevcut bilgi ve üretim faktörlerini kullanan firmalar tarafından kârın varsayımsal maksimizasyonu yoluyla belirlenir. Bu yaklaşım genellikle rasyonel seçim teorisine başvurularak gerekçelendirilmiştir.