Özbekistan, resmî adıyla Özbekistan Cumhuriyeti, Orta Asya'da bir ülkedir. Yedi bağımsız Türk devletinden biridir. Kuzeyde Kazakistan, kuzeydoğuda Kırgızistan, güneydoğuda Tacikistan, güneyde Afganistan ve güneybatıda Türkmenistan ile komşudur. Lihtenştayn ile birlikte sadece denize kıyısı olmayan ülkelere sınırı bulunan iki ülkeden biridir. Seküler ve üniter bir cumhuriyet olan Özbekistan 12 il ve bir özerk cumhuriyete (Karakalpakistan) ayrılmıştır. Başkenti Taşkent'tir. Ülke tarihî önemi ve stratejik konumu nedeniyle zengin bir kültürel mirasa sahiptir. Halkın %85'i Özbekçe konuşur. Rusça, yönetimde ve ülkenin farklı etnik grupları arasında ortak dil olarak kullanılmaktadır. Ayrıca Tacik ve Kazak azınlıklar bulunur. Ülkede İslam en yaygın dindir, bunu %5 ile Rus Ortodoksluğu takip eder. Müslümanların çoğu Hanefilik mezhebindendir.
Buhara, Orta Asya'nın en eski yerleşim bölgelerinden olan ve günümüzde Özbekistan sınırları içinde bulunan tarihî şehir. Arkeolojik bulgular şehrin tarihinin en az 2500 yıl civarında olduğunu göstermiştir. Şehirde yapılan Arkeolojik kesit çalışmalarında yaklaşık 20 m kadar derinlikteki alt katmanda; kamusal binalar, askeri tahkim yapıları, çanak-çömlek ve madeni paralar gibi çeşitli arkeolojik buluntulara rastlanılmıştır.
Hokand Hanlığı,, bugünkü Özbekistan, Kırgızistan, Kazakistan, Tacikistan ve Doğu Türkistan'ı da kapsayan bölgede 1709 ile 1876 yılları arasında hüküm sürmüş Mangıt-Ming Hanedanlığı. Buhara Hanlığı ve Hive Hanlığı ile birlikte Buhara Hanlıkları olarak anılmıştır. Başkenti Hokand olan hanlığın yönetimi içerisinde Tacikler, Özbekler, Kırgızlar, Kazaklar, Farslar, Kıpçaklar, Soğdlar, Uygurlar bulunmaktaydı. Yönettiği şehirler arasında; Hokand, Taşkent, Buhara, Semerkand, Margilan, Namangan, Fergana, Andican, Türkistan, Çimkent, Taraz(Talas), Bişkek, Oş, Zaferabad, İsfara, Aksu, Kaşgar, Hoten vb şehirler bulunmaktaydı.,
Taşkent, Özbekistan'ın başkenti ve büyük şehridir. Bu şehir, Özbekistan'ın kuzeydoğu kesiminde yer almaktır ve şehrin yüzölçümü 334,8 km2 'dir. 2021 yılı sayımlarına göre şehrin nüfusu 2.694.400'dir. 2018 yılı verilerine göre Taşkent'in GSYİH'sı $2,74 milyar olup, onu Özbekistan'ın en büyük GSYİH'ye sahip şehri yapmaktadır.
Semerkant, Özbekistan'ın 12 ilinden biri olan Semerkant ilinin yönetim merkezi olan şehir. Zerefşan Nehri vadisinde, başkent Taşkent'in 275 km güneybatısında yer alır. Nüfus açısından Özbekistan'ın en büyük ikinci şehri, tarihi ve sosyo-kültürel açıdan en önemli şehridir. 2500 sene öncesine dayanan tarihiyle dünyanın en eski şehirleri arasında yer alan Semerkant, İpek Yolu'nun önemli bir kavşağında yer almasından dolayı tarih boyunca siyasi, ekonomik ve kültürel açıdan önemli bir yerleşim yeri oldu.
Uygurlar veya Uygur Türkleri, Orta ile Doğu Asya'dan kaynaklanan ve kültürel olarak bu bölgelerle bağlı bir Türk azınlık etnik grubudur. Uygurlar Çin'in resmî olarak tanıdığı 55 etnik azınlıktan biridir. Çin'in kuzeybatısındaki Sincan Uygur Özerk Bölgesi, Uygurların memleketi olarak tanınır. Bununla birlikte, Çin Hükûmeti, Uygurları yalnızca çok kültürlü bir ulusa ait olan bölgesel bir azınlık olarak tanır ve Uygurların yerli bir halk olduğu yönündeki kavramı reddetmektedir.
Türkistan Millî Özerk Hükûmeti, Türkistan Millî Muhtar Hükûmeti, 1917'de Rus devriminin meydana geldiği dönemlerde eski Hive, Hokant ve Buhara hanlıklarının topraklarının üzerinde özerkliğini ilan eden ve ileride diğer iki Türki bölgeyle birleşmeyi öngören hükûmet.
Buhara Emirliği, Aştarhan hanedanı'nın son hanı olan Ebül Gazi zamanında, Muhammed Rahim Han yönetimindeki Moğol kökenli Mangıtlar tarafından kurulan Özbek devleti. Moğol kökenli ancak Cengiz Han soyundan olmayan Mangitler 1747'de Buhara'yı işgal ederek 1753'te Emirliğini ilan etmişti. Dönemin Orta Asya'nın töresine göre Cengiz Han soyundan gelmeyen Han olamadığı için 1756'de "Amīr al-Mu'minīn" unvanını kullanmıştı. Ve 1785 yılında Aştarhan hanedanının Buhara Hanlığını yok etmişti.
Buhara Yahudileri, Farsçanın bir lehçesi olan Buhori dilini konuşan Orta Asya'daki Yahudilerdir. İsimleri, zamanında oldukça büyük bir Yahudi cemaati olan Buhara Emirliği'nden gelir. Sovyetler Birliği'nin dağılmasıyla cemaatin çoğunluğu İsrail ve ABD'ye bir kısmı da Avrupa ve Avustralya'ya göç etti.
Muhammed Alim Han, Buhara Emirliği'nin ve Özbek Mangıt Hanedanı'nin son Emiri.
Özbek Yahudileri iki ana cemaate bölünmüştür; bunlardan biri dindar ve gelenekçi olan Buhara Yahudileri diğeri ise daha yenilikçi olan Avrupa kökenli Aşkenaz Yahudileridir. Özbekistan'da 1989'da 94,900 Yahudi bulunmasına rağmen bu sayı 2007'de çoğu Taşkent'te olmak üzere 5000'den de az kalmıştır. Özbekistan'da 12 sinagog bulunmaktadır.
Abdurrauf Fitrat, Orta Asya'nın en önde gelen modernistidir.
Buhara Sovyet Halk Cumhuriyeti, 1920 ile 1924 yılları arasında Sovyetler Birliği himayesinde kurulan bağımsız devlet.
Feyzullah Ubeydullayeviç Hocayev Özbek politikacı.
Buhara Komünist Partisi, 1918 yılında Rus İmparatorluğu'na bağlı olan Buhara şehrinde kurulan siyasi parti. Cedidizm (terakkiperver) hareketinden yola çıkarak, N. Husainovym, A. Aliyev, N. Kurbanovym, A. Turaevym ve arkadaşlarının öncülüğünde kurulmuştur. Başlangıçta bolşeviklere karşı bir hareket iken, bir süre sonra Sovyet sistemine dahil olmuştur.
Buhara Operasyonu (1920), RSFSC ile Genç Buharalılar karşısında Buhara Emirliği arasında askeri çatışma. Savaş 28 Ağustos ile 2 Eylül 1920 tarihleri arasında sürmüştür. Buhara Emirliği'nin yenilgisi ve RSFSC kontrollü Buhara SHC kurulması ile sonuçlanmıştır.
Sırderya Oblastı, Rus İmparatorluğu'nun oblastlarından biriydi. Oblast, günümüz Özbekistan'ın kuzeyini ve Kazakistan'ın güneyini kapsamaktaydı. Oblastın merkezi Taşkent idi.
Hindistan-Özbekistan ilişkileri, Hindistan Cumhuriyeti ve Özbekistan Cumhuriyeti arasındaki uluslararası ilişkilerdir. Hindistan'ın Taşkent'te; Özbekistan'ın Yeni Delhi'de elçiliği vardır.
Sovyet Orta Asyası, Orta Asya'nın bir dönem Sovyetler Birliği tarafından kontrol edilen bölümünü ve Sovyet yönetiminin kontrol sağladığı zaman aralığını ifade eder (1918-1991). Orta Asya Sovyet Sosyalist Cumhuriyetleri (SSC) 1991'de bağımsızlıklarını ilan etti. Bölgesel kullanım açısından, bölgenin adı Rus İmparatorluğu sırasında kullanılan Rus Türkistanı ile neredeyse eş anlamlıdır. Sovyet Orta Asyası, mevcut sınırlar 1920'lerde ve 1930'larda oluşturulmadan önce birçok bölgesel bölünmeden geçti.
Osman Kocaoğlu, kısa ömürlü Buhara Sovyet Halk Cumhuriyeti’nin ilk cumhurbaşkanıdır. Adı yabancı kaynaklarda Polat Usmon Khodzhayev olarak geçmektedir. Ancak burada Türkiye’deki bulunduğu süre içinde kullandığı isim esas alınmıştır.
