İçeriğe atla

Gemi inşaatı


Gemi inşaatı, bir geminin tasarımına başlanmasından işletmeye alınmasında kadar olan süreçtir. Bu süreç gemi mühendislerinin başında bulunduğu bir ekiple dizayn bürolar ve tersanelerde yürütülür.

Dizayn ve Planlama

Endaze
Bonjean eğrileri
Orta kesit resmi
Dökme yük gemisi genel yerleşim planının bir bölümü

Ön dizayn aşaması, bir gemiden istenen özelliklere göre temel karakteristiklerinin belirlenmesi aşamasıdır. Geminin türü, servis hızı, tonajına göre en-boy-derinlik-draft gibi boyutlarının ve formunun, inşa sürecinde kullanılacak malzemelerin ve ekipmanların belirlendiği, bütçenin oluşturulduğu, tedarikçilerin belirlendiği süreçtir.

Bu aşamada geminin boyutları, formu belirlenir buna göre geminin hidrostatik ve mukavemet hesapları yapılır. Deniz ve hava şartlarına göre geminin davranışlarını en iyi hale getirecek şekilde optimize edilir. Çıkan sonuçlara göre hazırlanan resimlere, tablolara göre üretim süreci başlatılır.

Üretim

Üretim, hazırlanmış olan proje dokümanlarına göre seçilmiş olan malzemelerin uygun biçim ve şartlarda birleştirilmesi ve test edilmesi sürecini kapsar.

Çelik Konstrüksiyon Süreci

Taşınma halinde bir blok
Greenpeace'in Rainbow Warrior gemisi blokları

Geminin tekne ve üst yapı imalat sürecidir. Bu aşamada çelik saclar uygun biçim ve tekniklerle kesilerek (nesting) montaja uygun hale getirilir. Montaj, planlara göre hazırlanmış olan malzemelerin birleştirlmesi aşamasıdır. Bu aşama onaylandıktan sonra kaynak işlemi başlar. Tersanenin çalışma usulune göre önce bloklar imal edilir. Ardından bloklar kızak ya da havuz üzerinde birleştirilmek sureti ile geminin teknesi oluşturulur.

  • Çift Dip Blokları
  • Borda Blokları
  • Güverte Blokları
  • Baş ve Kıç Blokları
  • Üst Yapı Blokları
  • Makine Dairesi Blokları
  • Perdeler


Geminin büyüklüğüne, tersanenin kapasitesine göre blokların büyüklüğü ve sayısı değişebilir.

Donatım

Geminin ana ve yardımcı makineler, güverte makineleri, elektronik aygıtlar, boru ve elektrik devreleri, mobilyalar ve diğer sabit ve tüketilebilir malzemeler ile donatılması sürecidir.

Boru atölyelerinde hazırlanan boru devreleri kullanım yerlerine göre çelik, paslanmaz çelik, galvanizli çelik, bakır, gibi malzemelerden hazırlanır.

Bitirme

Boya, test, kalite kontrol, bürokratik işlemleri kapsayan süreçtir.

Boyama Süreci

  • Yıkama
  • Yüzey Hazırlama (Raspalama)
  • Yüzeydeki raspa tozlarını arındırma
  • Boyama

Testler ve Kalite Kontrol Uygulamaları

  • Çelik Tekne ve Boru Devreleri ile İlgili Uygulamalar
    • Kaynak Kontrolleri
    • Yapısal Dayanıklılık Testleri
    • Sızdırmazlık Testleri
    • Meyil Deneyi
    • Seyir Tecrübesi

Bürokratik İşlemler

Geminin ticari, teknik ve güvenlik konuları ile ilgili olarak sahip olması gereken belgelerin hazırlanması, gerekli başvuruların yapılması ve sonuçlandırılması için yapılan işlemlerdir.

  • Bayrak devleti işlemleri
  • Klas kuruluşu işlemleri
  • Diğer ulusal ve uluslararası kuruluşlar nezdinde yapılan işlemeler

Konu ile İlgili Yayınlar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Gemi inşaatı ve deniz mühendisliği</span> Su taşıtları inşaatıyla ilgilenen bir mühendislik dalı

Gemi İnşaatı ve Deniz Mühendisliği gemilerin ve petrol platformları gibi açık deniz yapılarının tüm proje süreçlerini bilen ve gerekli tüm hesap ve analizleri yaparak tüm tasarım ve planlarının hem hazırlanmasını hem de sahada imalatını yürütülmesini içine alan ileri uzmanlık sahasıdır. Gemi İnşaatı en genel anlamıyla deniz yüzeyinde veya altında yüzebilen her türlü taşıtı ve onların sevk sistemlerini içine alır. Gemi İnşaatı ve Gemi Makineleri Mühendisliği içine gemi makinelerini dahil eder ama açık deniz yapılarını almaz. Her iki saha gemi tasarımında ortak ama makine ve açık deniz yapılarında birbirleriyle ayrılırlar.

<span class="mw-page-title-main">Gemi inşaatı ve gemi makineleri mühendisliği</span> Gemilerin inşaatı ve mimarisi ile ilgilenen mühendislik alanı

Gemi inşaatı ve gemi makineleri mühendisliği, her türlü sivil ya da askerî deniz aracının, bu araçların makinelerinin ve diğer donanımlarının tasarım, üretim ve planlamasından sorumlu mühendislik dalı. İngilizcede Naval Architecture and Marine Engineering olarak karşılık bulur.

<span class="mw-page-title-main">Merkezî işlem birimi</span> bir bilgisayar programının talimatlarını, talimatlar tarafından belirtilen temel aritmetik, mantıksal, kontrol ve giriş/çıkış (G/Ç) işlemlerini gerçekleştirerek yürüten ve diğer bileşenleri koordine eden bir bilgisayar içindeki elektro

Merkezî işlem birimi, dijital bilgisayarların veri işleyen ve yazılım komutlarını gerçekleştiren bölümüdür. Çalıştırılmakta olan yazılımın içinde bulunan komutları işler. Mikroişlemciler ise tek bir yonga içine yerleştirilmiş bir merkezî işlem birimidir. 1970'lerin ortasından itibaren gelişen mikroişlemciler ve bunların kullanımı, günümüzde MİB teriminin genel olarak mikroişlemciler yerine de kullanılması sonucunu doğurmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Gemi</span> Ulaşım aracı

Gemi dünya denizlerini, okyanuslarını, nehir, göl ve diğer yeterince derin su yollarını dolaşan, mal ve yolcu taşıyan veya savunma, araştırma ve balıkçılık gibi özel görevleri yapan büyük bir deniz taşıtı’dır. Gemiler genellikle boyut, şekil, yük kapasitesi ve amaca göre teknelerden ayrılır. Yelken çağı'nda "gemi", en az üç Kabasorta arma‘lı direkleri ve tam cıvadra yelken planıyla yelkenli gemi olarak tanımlanır.

<span class="mw-page-title-main">İnşaat</span> bir bina veya altyapının inşası veya montajı süreci

İnşaat ya da yapım, bina, altyapı, endüstriyel sanayi yapıları gibi insan ihtiyaçlarına karşılık gelen, üretime dayalı her çeşit yapının amacına uygun inşa edilme sürecidir. İnşaat tipik olarak bilinen bir müşteri için yerinde gerçekleşirken, imalattan imalata farklı olarak, belirlenmiş bir alıcı olmadan benzer ürünlerin seri üretimini de gerektirir. Sanayi yapıları gelişmiş ülkelerdeki gayrisafi yurtiçi hasılanın % 6 ila % 9'unu oluşturur. İnşaat planlama, tasarım ve finansman ile başlar; proje inşa edilinceye ve yapı kullanıma hazır oluncaya kadar devam eder.

Havayla çalışan diyaframlı pompalar endüstrinin birçok alanında değişik amaçlarla kullanılmaktadır. Pompa ölçüsüne uygun kapasitedeki bir kompresöre bağlanarak çalıştırılır. Elektrikle çalışmadığı ve içinde elektrikle çalışan parça barındırmadığı için patlamazlık (ex-proof) özelliği vardır. Sıklıkla bu nedenden dolayı patlayıcı üretiminde tercih edilmektedirler.

Tuzla tersane kazaları, İstanbul Tuzla Tersaneler Bölgesi'nde sık sık meydana gelen ve 2007 yılından itibaren ulusal medya tarafından da gündeme getirilmeye başlanan iş kazalarıdır.

<i>Brandenburg</i> sınıfı zırhlı

Brandenburg sınıfı, Alman İmparatorluğu'nun okyanus ötesi ilk dört ön dretnot zırhlının dahil olduğu sınıf. Bu gemiler aynı zamanda kablosuz iletişim yapabilen ilk Alman savaş gemileridir. Bu sınıfta üretilen savaş gemilerinin adları SMS Brandenburg, SMS Kurfürst Friedrich Wilhelm, SMS Weißenburg ve SMS Wörth'tür. Dört geminin inşasına 1890 yılında başlandı, üçü 1893'te tamamlanırken SMS Weißenburg 1894'te bitirildi. Öncü gemi olan Brandenburg 9,3 milyon marka, Kurfürst Friedrich Wilhelm ise 11,23 milyon marka mal oldu. Birleşik Krallık Kraliyet Donanması, bu gemileri alaya alarak "balina avcıları" olarak nitelendirmiştir.

SMS <i>Wörth</i>

SMS Wörth, Alman Donanması'nın 1890'ların başında inşa edilen Brandenburg sınıfı dört ön dretnot zırhlısından biridir. Sınıftaki diğer gemiler SMS Brandenburg, SMS Kurfürst Friedrich Wilhelm ve SMS Weißenburg zırhlılarıdır. SMS Wörth, Alman Donanması için inşa edilen ilk okyanus aşırı gemilerden ve ilk ön dretnot gemidir. Geminin omurgası Mayıs 1890'da Kiel'deki Germaniawerft tersanesinde serildi. 6 Ağustos 1892'de denize indirilen gemi, donatımının tamamlanmasının ardından 31 Ekim 1893'te Alman Donanması'na katıldı. Wörth ve üç kardeş gemisi, taşıdıkları altışar ağır topla dönemin dört ağır top taşıyan zırhlılarına kıyasla daha modern tasarımlardı. Geminin adı 1870-71 Fransa-Prusya Savaşı'nın başındaki Wörth Çatışması'ndan gelmektedir.

<i>Deutschland</i> sınıfı zırhlı Alman İmparatorluk Donanması için inşa edilen beş ön dretnot savaş gemisinden oluşan gemi sınıfı

Deutschland sınıfı, Alman İmparatorluk Donanması için inşa edilen beş ön dretnot savaş gemisinden oluşan gemi sınıfıdır. Sınıf Deutschland, Hannover, Pommern, Schlesien ve Schleswig-Holstein gemilerinden oluşmaktaydı. 1903-1908 arasında inşa edilen gemiler, daha önceki Braunschweig sınıfı zırhlılara çok benzerdi; ancak daha iyi koruma sağlayan zırhları vardı. İngiliz Kraliyet Donanması'nın devrimci gemisi HMS Dreadnought'un hizmete girişiyle daha inşaları tamamlanamadan teknolojinin gerisinde kalan Deutschland sınıfı, Alman donanmasına katılan son ön dretnot gemiler oldular. Deutschland sınıfının ardından inşa edilen Nassau sınıfı zırhlılar ise Almanya'nın ilk dretnot sınıfı oldu.

<span class="mw-page-title-main">Kalite maliyetleri</span>

Kalite maliyeti, mevcut kalitesizlikten ileri gelen ya da potansiyel kalitesizliği önlemek amacıyla alınan önlemler dolayısıyla ortaya çıkan maliyet. Kalite maliyetleri ile ilgili literatürde temel teşkil eden önemli çalışmalar, 1976'da Kaoru Ishikawa, 1979'da Philip B. Crosby, 1986'da William Edwards Deming, 1988'de Joseph Juran ve 1991'de Armand Vallin Feigenbaum tarafından gerçekleştirilmiştir. Kalite maliyeti kavramı, üretilen ürünlerin, müşteri beklentilerini karşılamamasını takiben hem ürün geliştirme hem de süreç iyileştirme çalışmalarının sonucu olarak doğmuştur. Kalite maliyetlerinin ölçülüp hesaplanması Toplam Kalite Yönetimi programının önemli ve gerekli aşamalarından biridir.

<span class="mw-page-title-main">Gemi geometrisi</span>

Gemi geometrisi, gemilerin ve diğer deniz araçlarının boyutları ve formu ile ilgili konuların işlendiği alan ve ilgili dersin adıdır.

<span class="mw-page-title-main">ThyssenKrupp</span> Alman çok uluslu holding şirketi

ThyssenKrupp AG, merkezi Almanya olan çok uluslu holding şirketi. ThyssenKrupp AG dünyanın en büyük Konglomeratlarından biri olup dünya çapında 670 şirketten oluşmaktadır. ThyssenKrupp dünyanın en büyük çelik üreticilerinden biridir. Şirket aynı zamanda bileşenleri ve otomotiv endüstrisi için sistemler, asansörler, yürüyen merdivenler üretmektedir. Ticaret ve sanayi alanlarında hizmet vermektedir. Şirket Thyssen AG ve Krupp şirketlerinin 1999 yılında birleşmesinin sonucudur. Duisburg'da merkez binası ve Essen'de operasyonel merkezi vardır.

<span class="mw-page-title-main">Ekstrüzyon</span>

Ekstrüzyon, enine kesitsel bir profil nesneleri oluşturmak için kullanılan bir süreçtir. Bir malzeme, arzu edilen bir kesitin bir kalıbı boyunca itilir. Basma gerilmeleri ile malzemenin sıkıştırılması ve bir kalıptan o kalıbın şeklini alarak akmaya zorlanması ile gerçekleştirilen şekillendirme işlemidir. Bu sürecin diğer imalat süreçleri üzerindeki iki ana avantajı, çok karmaşık enine kesit oluşturma yeteneği ve basınçlı ve kayma gerilmeleri ile karşılaşan materyallerin kırılgan olmasıdır.

<i>Asar-ı Şevket</i>

Asar-ı Şevket 1860'larda Osmanlı donanması için inşa edilmiş merkezî bataryalı bir zırhlı korvettir. Başlangıçta Mısır Eyaleti tarafından sipariş edilen ancak yapım aşamasındayken Osmanlı İmparatorluğu tarafından el konulan geminin ilk adı Kahire'ydi. Geminin yapımına Fransız Forges et Chantiers de la Gironde tersanesinde 1867'de başlandı, 1868'de denize indirildi ve Mart 1870'te Osmanlı filosunda hizmete girdi. Asar-i Şevket, dört adet 178 mm Armstrong topundan oluşan kazamat içinde bir merkezi batarya ve kazamatın üzerinde yer alan bir döner barbete monte edilmiş bir adet 229 mm Armstrong top ile silahlandırılmıştı.

USS <i>Lexington</i> (CV-2) Birleşik Devletler Donanmasının İkinci Uçak Gemisi

USS Lexington (CV-2), Birleşik Devletler Donanması'nın uçak gemilerinden birisiydi. Lexington sınıfı idi. Başlangıçta bir muharebe kruvazörü olarak tasarlanan Lexington, 1922'de imzalanan Washington Deniz Anlaşması'nın şartlarına uygun olarak için Birleşik Devletler Donanması'nın ilk uçak gemilerinden birine dönüştürüldü. Gemi 1928'de hizmete girdi ve Pasifik Filosu'na atandı. Lexington ve kendisiyle aynı sınıfı olan Saratoga, II.Dünya Savaşı'ndan önce bir dizi yıllık tatbikatta taşıyıcı taktikleri geliştirmek ve iyileştirmek için kullanıldı. Birden fazla vesileyle, bunlar Pearl Harbor'a başarıyla düzenlenen sürpriz saldırıları içeriyordu. Geminin turbo-elektrikli tahrik sistemi, 1929 sonlarında ve 1930 başlarında Tacoma'nın elektrik ihtiyacını karşıladı. Ayrıca 1931 yılındaki bir depremden sonra Nikaragua'nın başkenti Managua'ya sağlık personeli ve yardım malzemeleri götürdü.

<i>Osmaniye</i> (zırhlı fırkateyn)

Osmaniye, Robert Napier and Sons tarafından Osmanlı donanması için 1860'lı yıllarda Birleşik Krallık'ta inşa edilen Osmaniye sınıfı zırhlı fırkateynlerin öncü gemisi olan bir zırhlı savaş gemisiydi. Adını Padişah I. Osman'dan alan gemi, bordalara dizili on dört 203 mm ve on 36 libre Armstrong topa ek olarak, burunda bir adet 229 mm Armstrong top taşıyordu.

<i>Shandong</i> (17)

Shandong, 26 Nisan 2017'de Çin Halk Kurtuluş Ordusu Deniz Kuvvetleri (PLAN) için başlatılan birinci nesil bir Çin uçak gemisi. Liaoning'in tamamlanmasından sonra ülkenin ikinci uçak gemisi ve Çin'de üretilen ilk uçak gemisidir. Shandong başlangıçta geliştirme sırasında Tip 001A hava taşıyıcısı olarak belirlenmişti ancak daha sonrasında Tip 002 olarak bitirildi.

HMHS Britannic, White Star Line'ın Olympic sınıfı buharlı gemilerinin üçüncü ve sonuncusu ve Britannic adını taşıyan ikinci White Star gemisiydi. RMS Olympic ve RMS Titanic'in en küçük kardeşiydi ve transatlantik yolcu gemisi olarak hizmete girmesi planlanmıştı. Kasım 1916'da Ege Denizi'ndeki Yunan adası Kea yakınlarında batana kadar 1915'ten itibaren hastane gemisi olarak işletildi. O dönemde dünyanın en büyük hastane gemisiydi.

Slava sınıfı, Sovyet tanımı Proje 1164 Atlant Sovyetler Birliği'nde Sovyet Deniz Kuvvetleri için tasarlanmış, inşa edilmiş ve halen Rus Donanması tarafından işletilmektedir.