İçeriğe atla

Gelveri ekmeği

Gelveri ekmeği
TürüEkmek
Ana malzemelerekmeklik buğday unu, su, ekşi maya

Gelveri ekmeği, bir tür ekşi mayalı ekmektir.

Türkiye'nin Aksaray iline Kapadokya bölgesinde yer alan Güzelyurt ilçesinin yöresel bir ekmeğidir.[1] İlçede yüz yıllık bir gelenekle yapılmaya devam eden gelveri ekmeği,[2] ekmeklik buğday unu, su, tuz ve genellikle ekşi maya kullanılarak üretilir. Yuvarlak şekilli ve içi yumuşaktır. 15 gün boyunca tazeliğini koruyabilme özelliğine sahiptir.[3]

2022 yılında Türk Patent ve Marka Kurumu tarafından tescillenmiş ve coğrafi işaret almıştır.[4] Ekmeğin başlıca ayırtedici özellikleri ekşi maya kullanımı, taş zeminli fırınlarda veya tandırlarda pişirilmesi, mayalanma süreci, pişirilmesi ve üretiminde kullanılan bileşenlerdir.

Taş fırınlar kullanılarak benzer pişirme metodu ile pişirilen Karadeniz Vakfıkebir ekmeğinden farkı, fırın dizaynın (yapı malzemesinin farklı ve fırın içine kubbe şeklinin verilmesi), fırının farklı materyaller içermesi (çakıl taşları, kaya tuzu, ince kum ve cam kırıkları) ve fırın sıcaklıklarının farklı olmasıdır. (220 ve 250 °C arasında)[3]

Ayrıca Bakınız

Kaynakça

  1. ^ "Gelveri Ekmeği" (PDF). Mahreç İşareti Başvurusu. 
  2. ^ "Aksaray'ın Gelveri Ekmeği coğrafi işaret aldı". TRT Haber. 6 Mart 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Haziran 2022. 
  3. ^ a b "Aksaray İli Güzelyurt İlçesi'nin Geleneksel Bir Gıdası Gelveri Ekmeği" (PDF). Journal of Tourism and Gastronomy Studies. 2017. 5 Haziran 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 5 Haziran 2022. 
  4. ^ https://ci.turkpatent.gov.tr/cografi-isaretler/detay/3625 []

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Höşmerim</span> Türk mutfağına (Marmara, Ege, İç Anadolu, Doğu Marmara, Doğu Karadeniz yörelerine) ait tatlı

Höşmerim ya da Hoşmerim, Marmara başta olmak üzere Ege, İç Anadolu bölgelerinde üretilen bir çeşit irmik helvasının adıdır; Türkiye'nin bazı illerinde ise un helvasına höşmerim denilmektedir. Rize'de ve diğer bazı Doğu Karadeniz yörelerinde de Kaymaklı taze süt süzgeçle süzülerek bir tavaya boşaltılır. Sonrasında tavaya mısır ununun, peynir ve tuzun eklenmesiyle Hoşmerim-Hoşmer (Höşmerim-Höşmer) yapılır. Doğu Karadeniz'de geleneksel olarak güneş duasına çocuklarca çıkıldıktan sonra evlerden toplanılan un, yağ, tuz, süt gibi yiyeceklerden helva ve höşmer yapılıp yenir.

<span class="mw-page-title-main">Güzelyurt, Aksaray</span> Aksarayda bir ilçe

Güzelyurt, Aksaray'ın ilçesi. Aksaray merkeze 45 km, Ihlara Vadisi'ne ise 15 km. uzaklıktadır.

<span class="mw-page-title-main">Tarhana çorbası</span>

Tarhana çorbası, Anadolu, Balkanlar ve Orta Asya gibi geniş bir coğrafyada çeşitli yapım şekilleriyle görülen çorba çeşididir. Önemli bölümü yoğurttan oluşan Tarhana çorbası besleyici olduğu kadar kuru toz şeklinde olduğu için uzun süre saklanabilir.Mecmuâ-i Fevâid, Ali Eşref Dede'nin Yemek Risalesi, Melceü’t-Tabbâhînde tarifi verilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Kete</span>

Kete Doğu Anadolu Bölgesi, Doğu Karadeniz ve Güney Kafkasya'da da tüketilen bir şekerli ekmek çeşididir. Yapılan bölgeye göre farklılıklar göstermektedir. Türkiye'de başta Gümüşhane, Bayburt, Erzincan, Artvin, Ardahan, Kars, Van gibi illerde yapılır.

<span class="mw-page-title-main">Vakfıkebir ekmeği</span> Doğu Karadeniz bölgesine has ekmek

Vakfıkebir ekmeği ekşi mayalı ekmektir. Yuvarlak şekillidir. Taş fırınlarda pişirilir. En büyük özellikleri büyük olması ve kolay bayatlamamasıdır. Lezzetini yörenin unundan ve suyundan aldığı söylenir. Vakfıkebir ile özdeşleşen ekmek ülke çapında ünlüdür. Vakfıkebir ilçesinde her yıl Ağustos ayının ilk haftası Vakfıkebir ekmeğini tanıtmak amacıyla festival düzenlenir. Vakfıkebir Ekmeği 03.08.2018 tarihinde Türk Patent ve Marka Kurumu tarafından tescillenmiş ve coğrafi işaret almıştır.

<span class="mw-page-title-main">Kâğıt kebabı</span>

Kâğıt kebabı hazırlanan kebabın yanmaz kâğıdın içine konulmak suretiyle bir miktar daha pişirilmesiyle yapılır. Kâğıt kebabın lezzetli olması için yağsız kuzu etinin ince dilimler hâlinde kesilmesi ve uzun süre hafif ateşte pişirilmesi gerekir. Kâğıt kebabın kalitesini pişirilme süresi belirler. Kâğıt ne kadar yanmaz olursa olsun fırında fazla kalmamalıdır. Kâğıt bir süre sonra kokusunu yemeğe vermeye başlar.

<span class="mw-page-title-main">Testi kebabı</span>

Testi kebabı bir kebap türüdür.

<span class="mw-page-title-main">Simit</span> geleneksel Türk susamlı halka ekmeği

Simit veya İzmir'de kullanılan ismiyle gevrek, susamla kaplı yuvarlak biçimli ekmeklere verilen genel addır. Türkiye dahil olmak üzere Orta Doğu ve Balkanlar'da yaygın olarak tüketilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Güveç (yemek)</span>

Güveç, Türk mutfağında güveç içinde pişirilen yemeklerin genel adı.

<span class="mw-page-title-main">Karadeniz pidesi</span> pide hamuru ile fırında yapılan ve genellikle Karadeniz Bölgesine atfedilen yemek

Karadeniz pidesi veya Karadeniz içli pidesi Karadeniz illerinde çok tüketilen pide türü.

Tandır kebabı tandırda pişirilen kebap çeşididir.

<span class="mw-page-title-main">Ekşi mayalı ekmek</span>

Ekşi hamur ekmeği, doğal yollarla oluşan laktobasiller ve maya bakterileri kullanılarak hamurun fermante olması ile yapılır. Ekşi hamur ekmeği, laktobasil tarafından üretilen laktik asit nedeniyle fırıncı mayası ile yapılan ekmeklerden daha ekşi bir tada ve daha iyi doğal olma özelliklerine sahiptir.

Gümüşhane ekmeği taş fırında pişirilen ekşi mayalı ekmektir. Yuvarlak şekillidir. Ağırlığı 2 kg ile 5 kg arasında olabilir. Gümüşhane Ekmeği 27.10.2017 tarihinde Türk Patent ve Marka Kurumu tarafından tescillenmiş ve coğrafi işaret almıştır.

Parmak çöreği, Türk mutfağında yer alan bir çörek türüdür.

Yağlı, bir çeşit çörektir.

Kakırdaklı börek veya Kağırdaklı ekmek, bir çeşit börektir.

Alaşehir ekmeği ekşi mayalı ekmektir. Yuvarlak şekillidir. Ekşi maya üzüm suyu kullanılarak hazırlanır. Alaşehir Ekmeği 23.05.2022 tarihinde Türk Patent ve Marka Kurumu tarafından tescillenmiş ve coğrafi işaret almıştır.

Kapak ekmeği ekşi mayalı ekmek çeşididir. Aksaray ilinin Güzelyurt ilçesinde yapılmaktadır. İsmini, sac kapağın altında pişirilmesinden almıştır. Yöreye 1900 yılında Selanik göçmenleri tarafından getirilmiştir.

Bilik ekmeği, ekşi mayalı ekmektir. Malzemeleri;ekmeklik buğday unu, hamur mayası veya kuru maya, tereyağı, ay çiçek yağı, tuz, su, süttür. Ekmeğin üzerine sürmek için malzemeler; çörek otu, susam, yumurta, dut pekmezi ve sudur. Malatya Bilik Ekmeği 27.05.2022 tarihinde Türk Patent ve Marka Kurumu tarafından tescillenmiş ve coğrafi işaret almıştır.

Cihanbeyli gömeç ekmeği ekşi mayalı ekmektir. Daire şekillidir. Keveke taşından yapılmış kara fırınlarda pişirilir. Cihanbeyli gömeç ekmeği 17.10.2022 tarihinde Türk Patent ve Marka Kurumu tarafından tescillenmiş ve coğrafi işaret almıştır.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.