İçeriğe atla

Geller etkisi

Geller etkisi kişinin, metal nesneleri, dokunarak veya dokunmadan sözde paranormal olarak eğip bükmesi ve saatleri dokunmaksızın paranormal olarak durdurması veya hızlı çalıştırması fenomenine ve bu tür olaylarda söz konusu olan etkiye Parapsikoloji’de verilen addır. Kontrollü bilimsel deneylerle ispatlanmamıştır, dolayısıyla bilimsel gerçekliği yoktur.

Terim, bu tür sözde paranormal fenomenler oluşturmada eşine pek rastlanmamış bir yeteneğe sahip olmasından dolayı İsrailli Uri Geller’in adına ithafen ortaya atılmıştır.

Uri Geller’in önceleri paranormal olarak adlandırılmış, ancak artık birer illüzyondan ibaret olduğu anlaşılan bu yeteneğini ortaya koyduğu gösteriler, önce Cambridge Üniversitesi uzmanları ve Dr. Andrija Puharich tarafından, daha sonra Londra'daki Birbeck Koleji Fizik Bölümü'nde, Prof. John Hasted, Prof. David Bohm ve Prof. John Taylor tarafından incelenmiştir. Geller, bu incelemelerin hiçbirinde yeterli derecede kontrol uygulanmasına izin vermemiştir. Uri Geller’in yeteneklerini en fazla incelemiş olan araştırmacı, nörolog ve tıbbi aygıtlar uzmanı olan Dr.Andrija Puharich’tir.

Andrija Puharich incelemeleri sonunda Geller etkisi denilen bu güce ilişkin şu iddialara varmıştır:

  • Bu güç madde ile etkileşir.
  • Bu güç zihin tarafından yönlendirilebilir ve değiştirilebilir.
  • Bu güç kuantumla ilgilidir.
  • Bu güç zihne bilgi kaydedebilir.

Geller’in psişik yeteneğini göstermek üzere çeşitli ülkelerde çeşitli televizyon kanallarına çağrılması konunun popüler olmasını sağlamıştır. Gösterileri sırasında çekilen görüntülerin dikkatli incelenmesi ile yaptığı işin paranormal bir olay değil bir illüzyondan ibaret olduğu açıkça görülmüştür.[1][2][3][4]

James Randi davası

Kendisi de eski bir illüzyonist olan James Randi, Uri Geller'in telekinezi, kaşık bükme ve benzeri şovlarını kendi de tekrarlayıp, nasıl yapıldığını açıkça göstererek Geller'in doğaüstü güçlerinin gerçekte illüzyon ve aldatmacalar olduğunu ortaya koymuş, Geller için "şarlatan" tanımlamasını kullanmıştır. Bu söz üzerine Uri Geller, James Randi'ye karşı tazminat davası açtı. 9 Aralık 1994'te sonuçlanan davayı James Randi kazandı. Mahkeme masrafları Uri Geller tarafından ödendi.[5]

Ayrıca bakınız

İç bağlantılar

Dış bağlantılar

Kaynakça

  • Encyclopedia of Mystical& Paranormal Experience, Rosemary Ellen Guiley
  • The Signet Handbook of Parapsychology, Martin Ebon
  1. ^ "Uri Geller kaşığı eli ile eğiyor!". 20 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Haziran 2009. 
  2. ^ "Geller'ın görmenizi istemediği video". 26 Ekim 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Haziran 2009. 
  3. ^ "James Randi "psişik" Uri Geller'ı anlatıyor". 14 Ağustos 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Haziran 2009. 
  4. ^ "Uri Geller'ın anahtar bükme gösterisi incelemesi". 31 Aralık 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Haziran 2009. 
  5. ^ "Arşivlenmiş kopya". 11 Temmuz 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Nisan 2008. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">William James</span> Amerikalı filozof ve psikolog (1842–1910)

William James, psikolojide işlevselcilik hareketinin öngörücüsü, pragmatizmin öncüsü Amerikalı filozof ve psikologdur.

<span class="mw-page-title-main">UFO</span> Tanımlanamayan uçan nesne

UFO ; bilimsel bir açıklaması olmadığı ve genellikle dünya dışı yaşam taşıdığı iddia edilen gizemli nesne. Türkçede uçan daire kavramı da sıklıkla UFO anlamında kullanılır. UFO fenomenleri bazen sadece gözlemcilerin iddiasından, bazen de çeşitli kayıt cihazlarıyla elde edilen görüntü ve/veya seslerden ibarettir. UFO'larla ilgili kayıt ve iddiaları inceleyen kişilere ufolog, bu uğraşa ise ufoloji adı verilir.

<i>Charmed</i>

Charmed, yayın hayatına 1998'de ABD'de The WB kanalında başlamıştır ve ilk bölümü The WB kanalının Smallville dizisinden önce en çok rating aldığı program olmuştur. Dizi 8 yıl boyunca sürmüş ve geçtiğimiz Mayıs 2006'da 178. bölümüyle yayın hayatına veda etmiştir. Dizi, ABD'nin dizi imparatoru Aaron Spelling'in prodüksüyonluğunda başlamıştır. Türkiye'de Dizimax kanalında 8. sezonu yayınlanmaktadır. Başrollerini kadınların paylaştığı en uzun süren dizidir.

<span class="mw-page-title-main">Parapsikoloji</span> Paranormal ve psişik olayların incelenmesi

Parapsikoloji; duyular-dışı algılama, psikokinezi, ölümden sonra yaşam gibi konulara ilişkin paranormal olayların; deneysel yöntem yoluyla, çok disiplinli etüdü. Parapsikologlar tarafından, telepati, durugörü gibi paranormal yetenekleri, psikokinezi fenomenini ve diğer çeşitli psişik fenomenleri konu alan bir araştırma alanı olarak görülür. Ortodoks psikoloji bilimi tarafından, kapsam dışı ya da açıklanamaz kabul edilir.

<span class="mw-page-title-main">Rüya</span> diğer adıyla düş, uykunun genel bir özelliği olup, uykunun REM evresi ile yakından ilgili, görsel ve işitsel algı ve duyulardır

Rüya ya da düş, uykunun genel ve karakteristik özelliklerinden biri olup, uykunun hızlı göz hareketi (REM) adlı evreleriyle yakından ilişkili bulunan, görsel ve işitsel algı ve duygulardır. Rüyaların biyolojik içeriği, işleyişi ve maksatları tümüyle anlaşılmış değildir. Rüyalara “duyusuz algı”nın bir türü veya nesnesiz algı olarak da bakılabilir. Çeşitli inanışlara ve tahminlere de neden olan rüyalar, her zaman için ilginç ve yoruma açık bir konu oluşturmuşlardır. Farklı psikoloji ekollerinin, parapsikologların ve deneysel spiritüalistlerin rüyaları farklı biçimlerde açıklama çabaları olmuştur. Rüyaların işleyişinin açıklanması bilimsel topluluğun genel kabulüne göre varsayımlar düzeyinden öteye pek gidememiş olup, rüyalar hâlen esrarını korumakta olan bir inceleme alanını oluşturmaktadır. Rüyaların bilimsel incelenmesi oneiroloji adını alır.

<span class="mw-page-title-main">Telekinezi</span> bir cismi ona dokunmadan veya temas etmeden hareket vs. şeyler yapabilme sanatıdır

Telekinezi ya da kısaca TK, maddeler üzerinde düşünce gücüyle etki yapma olarak tanımlanır.

<span class="mw-page-title-main">Telepati</span> bireyler arasında duyulardışı algılama yoluyla düşünce, fikir, duyum veya görüntünün aktarılması

Telepati ya da uzaduyum, bireyler arasında bilinen beş duyunun yardımı olmaksızın gerçekleştiği ileri sürülen bilgi aktarımıdır. Bir başka deyişle, telepati parapsikolojide incelenen paranormal bir yetenek olup, bireyler arasında duyular-dışı algılama yoluyla düşünce, fikir, duyum veya imajların aktarılmasını sağladığı ileri sürülen tesir irtibatıdır. Terim eski Yunancadaki “uzak” anlamına gelen tele (τηλε) sözcüğü ile “etkilenme, tesir almış olma, hissetme” anlamlarına gelen patheia (πάθεια) sözcüğünün birleştirilmesiyle elde edilmiş olup önceden kullanılan “düşünce aktarımı” teriminin yerini almak üzere SPR’nin kurucularından Fredric W. H. Myers tarafından 1882’de ortaya atılmıştır. Birçok Doğu Bloğu ülkesinde telepati yerine "bio enformasyon" terimi kullanılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Psi enerji</span>

Psi enerji ya da psi etkisi Parapsikoloji alanında kullanılan bir terim olup, insanın paranormal yeteneklerinde söz konusu olan gücü ya da etkiyi belirtmek üzere ortaya atılmıştır. Grek alfabesinin 23. harfi olan "psi", kimi filozoflarca "ruh" ya da "yaşamsal güç" anlamında kullanılan "psikhe" sözcüğünün ilk harfi olduğundan, Parapsikoloji'de ESP ve PK fenomenlerinin açıklanmasında kullanılan bir terim haline gelmiştir.

Medyum, ruhlar alemi ile iletişime geçebildiğini ve ölülerle canlılar arasında iletişim kurabildiğini iddia eden kişi. Türkçeye Fransızcadan geçen sözcüğün kökeni Latince medium (aracı) sözcüğüne dayanır.

<span class="mw-page-title-main">Kirlian fotoğrafçılığı</span>

Kirlian fotoğrafçılığı, yüksek voltajlı, yüksek frekanslı, düşük amperli elektrik alanına dayalı aygıtlarla nesnelerden yayılan birtakım ışınımları fotoğrafik olarak saptamayı amaçlayan elektrografik fotoğrafçılık tekniğine verilen addır.

<span class="mw-page-title-main">Kaşık bükme</span>

Kaşık bükme, paranormal yollarla veya fiziksel güç kullanmaksızın nesnelerde deformasyon oluşturulabileceğini iddia eden inanca verilen genel addır.

<span class="mw-page-title-main">Backster etkisi</span>

Backster etkisi parapsikoloji'de bitkisel algılamayı ya da bitkilerdeki psişik algılamayı ifade eden bir terimdir. Bu alanda ilk incelemeleri gerçekleştiren ve bitkilerin de belli ölçülerde paranormal bir duyarlılığa sahip olduğu varsayımını ilk ortaya atan Cleve Backster’a ithafen bitkisel duyarlılık tepkileri onun adıyla adlandırılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Yedi kök soy</span>

Yedi kök soy veya Kök ırklar, teozofist Helena Petrovna Blavatsky'nin Gizli Öğreti (1888) adlı kitabında anlattığı ezoterik kozmolojide insan evrimindeki aşamalardır.

<span class="mw-page-title-main">Doğaüstü</span> terim olarak "fizik yasalarına tabi olmayan" anlamında

Doğaüstü veya tabiatüstü, doğa kanunlarının bilimsel anlayışının kapsamı dışında kalan tüm varlıkları, yerleri ve olayları kapsayan olgulardır. Buna melekler, tanrılar ve ruhlar gibi manevi varlıkları içeren gözlemlenebilir evreni aşan varlık kategorileri dahildir. Aynı zamanda büyü, telekinezi, prekognisyon ve duyu dışı algılama gibi iddia edilen insan yeteneklerini de içerir.

<i>Avatar: Son Havabükücü</i> "Avatar Aang" ve arkadaşlarının dünyayı acımasız Ateş Kralından kurtarmak için çıktıkları macerayı anlatan Emmy Ödüllü çizgi dizi

Avatar: Son Havabükücü, ABD kaynaklı Emmy Ödüllü çizgi dizi. Asya etkileri taşıyan dövüş sanatları ve elementler etrafında dönen "Avatar Aang" ve arkadaşlarının dünyayı acımasız Ateş Kralı'ndan kurtarmak için çıktıkları macerayı anlatmaktadır. Dizinin senaryosu bir kitap serisi olarak yazılmıştır. Her sezon bir "kitap" ve her bölüm bir "bölüm" olarak tanımlanır. İlk olarak Kasım 2004'te yayınlanması planlanan dizi, ancak 21 Şubat 2005'te televizyonda gösterilmeye başlamıştır. Dizi ayrıca DVD olarak piyasaya çıkmıştır. Michael Dante DiMartino ve Bryan Konietzko yapımcı ekibin başındadır. Dizi, NickToons'da 6-11 yaş arası grubun dışında da çok yüksek reytinglere ulaşmıştır. Dizinin bu büyük başarısı üzerine 2. ve 3. sezonun siparişi verilmiştir. 3. sezon ABD'de başlamış ve 2008 yılında bitmiştir. Dizideki kahramanların oyuncak figürleri, bilgisayar oyunları, kart oyunları vb. satışa sunulmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Uri Geller</span> İsrailli illüzyonist

Uri Geller, psişik güçleri olduğunu iddia eden İsrailli şovmen.

<span class="mw-page-title-main">Dovsing</span>

Dovsing su cadılığı olarak da bilinen bir okült tekniktir. Dovsing uygulaması toprak altında bulunan suyu, metalleri, değerli taşları veya başka objeleri, herhangi bir bilimsel aparat kullanmadan bulma çalışmasıdır. Çatalsopa denen ve genellikle Y veya L şeklinde bir ince dal, çırpı veya özel yapılmış tahta kullanılır. Bazıları farklı aletler kullanırken bazıları hiçbir alet kullanmaz.

İlkay Özdemir, Türk sihirbaz.

<span class="mw-page-title-main">Brian Josephson</span>

Brian David Josephson, Galli teorik fizikçi ve Cambridge Üniversitesi’nden emekli olmuş fizik profesörüdür. En iyi bilindiği çalışmaları süper iletkenlik ve kuantum tünellemedir. 1962 yılında 22 yaşında doktorasını yaparken Cambridge’te yaptığı Josephson etkisi öngörüsü için 1973 yılında Nobel Fizik Ödülü aldı. Josephson Gallerli olup da Nobel Fizik Ödülü alan tek kişidir. Ödülü fizikçiler Leo Esaki ve Ivar Giaever ile paylaştı.

<span class="mw-page-title-main">Friedrich Eduard Beneke</span>

Friedrich Eduard Beneke bir Alman psikolog ve Kant sonrası filozoftur. Ağırlıklı olarak Immanuel Kant, John Locke'dan etkilenmiştir.