İçeriğe atla

Gelir İdaresi Başkanlığı

Gelir İdaresi Başkanlığı
GİB
Genel bilgiler
Kuruluş tarihi16 Mayıs 2005
Önceki kurum
  • Gelirler Genel Müdürlüğü
TürüMaliye kurumu
BağlılığıTürkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanlığı
Üst kuruluşTürkiye Cumhuriyeti Hazine ve Maliye Bakanlığı
AdresMerasim Caddesi 06450, Çankaya, Ankara
Personel sayısı38.020 (2019)
Yıllık bütçe3.770.394.000 ₺(2019)[1]
Yönetici(ler)
  • Bekir Bayrakdar, Başkan
Web sitesihttp://www.gib.gov.tr

Gelir İdaresi Başkanlığı eski adıyla Gelirler Genel Müdürlüğü, vergiler ile diğer gelirleri tahsil etmekle sorumlu olan, Türkiye Cumhuriyeti Hazine ve Maliye Bakanlığına bağlı bir devlet kurumudur. Teşkilat yapısı ve görev alanları, 5345 Sayılı Gelir İdaresi Başkanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun ile düzenlenmiştir.

Kurumsal Yapı

Gelir İdaresi Başkanlığı, merkez ve doğrudan merkeze bağlı taşra teşkilatı olarak örgütlenmiştir.

Merkez teşkilatı

Başkanlığın merkez teşkilatı ana hizmet, danışma ve yardımcı hizmet birimlerinden oluşmaktadır.

Ana hizmet birimleri

  • Gelir Yönetimi Daire Başkanlığı
  • Mükellef Hizmetleri Daire Başkanlığı
  • Uygulama ve Veri Yönetimi Daire Başkanlığı
  • Tahsilat ve İhtilaflı İşler Daire Başkanlığı
  • Denetim ve Uyum Yönetimi Daire Başkanlığı
  • Avrupa Birliği ve Dış İlişkiler Daire Başkanlığı
  • Gelir Bütçesi Daire Başkanlığı

Danışma birimleri

  • Strateji Geliştirme Daire Başkanlığı
  • Hukuk Müşavirliği
  • Basın ve Halkla İlişkiler Müşavirliği

Yardımcı hizmet birimleri

  • Personel Daire Başkanlığı[2]
  • Destek Hizmetleri Daire Başkanlığı
Kuruma bağlı Vergi İletişim Merkezi

Taşra teşkilatı

5345 sayılı Gelir İdaresi Başkanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun uyarınca taşra teşkilatı, 29 ilde örgütlenmiş 30 Vergi Dairesi Başkanlığı ile 52 İl Defterdarlıkları bünyesinde yer alan gelir birimlerinden oluşmaktadır. Vergi Dairesi Başkanlıkları;[3] grup müdürlükleri, bunlara bağlı müdürlükler, şubeler ile vergi dairesi müdürlükleri ve komisyonlardan oluşmaktadır. Gelir İdaresi Başkanlığı, ülke genelinde 442 Vergi Dairesi ve 20.000 A kadro kariyer kadro Gelir Uzmanı ve Gelir Uzman Yardımcısı ve 22.126 büro memuru, şoför, güvenlik, veznedar ve hizmetli personel çalışanı ile kayıtlı vergi mükelleflerine yüz yüze ve internet ortamında hizmet vermektedir.[4]

Gelir İdaresi Başkanlığı, ülke genelinde 437 Vergi Dairesi Müdürlüğü ve 557 merkez, 40.659 taşra olmak üzere toplam 41.236 çalışanı ile kayıtlı vergi mükelleflerine yüz yüze ve internet ortamında hizmet vermektedir.

Başkanlar

Gelirler Genel Müdürleri (1943-2005)
Genel MüdürGörev BaşlangıcıGörev Bitişi
1Ferit Melen20 Kasım 19439 Haziran 1950
2Sami Şehbenderler31 Ocak 195115 Mart 1955
3Zeyyat Baykara24 Mart 195524 Ekim 1960
4Ahmet Tevfik Alpaslan30 Haziran 19611 Kasım 1962
5Cavit Kınay24 Ekim 19621 Mayıs 1963
6Ali Mesut Erez7 Eylül 196310 Ekim 1965
7Adnan Başer Kafaoğlu25 Ağustos 196615 Temmuz 1972
8İsmail Ertan15 Temmuz 197212 Haziran 1974
9Erdoğan Koçak10 Eylül 19742 Haziran 1975
10Aykon Doğan2 Haziran 19757 Temmuz 1978
11Ahmet Esen17 Temmuz 197814 Mayıs 1980
12Ahmet Senvar Doğu14 Mayıs 198023 Ekim 1981
13Aykon Doğan15 Temmuz 198210 Mayıs 1984
14Nejat Altan Tufan25 Temmuz 19845 Temmuz 1992
15Zekeriya Temizel5 Temmuz 199220 Eylül 1993
16Murat Semercigil21 Eylül 199329 Eylül 1994
17Hasan Basri Aktan3 Ekim 199429 Temmuz 1997
18Doç. Dr. Nevzat Saygılıoğlu30 Temmuz 199711 Ocak 1999
19Akif Hamzaçebi4 Mart 19998 Ağustos 2002
20Metin Özşahin10 Ekim 200221 Ocak 2003
21Osman Arıoğlu22 Ocak 200317 Mayıs 2005
Gelir İdaresi Başkanları (2005-günümüz)
BaşkanGörev BaşlangıcıGörev Bitişi
1Osman Arıoğlu17 Mayıs 200516 Kasım 2007
2Mehmet Akif Ulusoy16 Kasım 200716 Mart 2009
3Mehmet Kilci16 Mart 20092 Mayıs 2014
4Adnan Ertürk2 Mayıs 201423 Haziran 2018
5Necmi Keskinsoy (vekil)24 Haziran 201811 Ocak 2019
6Bekir Bayrakdar12 Ocak 2019Görevde

Dış bağlantılar

Kaynakça

  1. ^ "2019 Yılı Merkezi Yönetim Bütçe Kanunu Tasarısı" (PDF). gib.gov.tr. 1 Aralık 2020 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Aralık 2020. 
  2. ^ "Organizasyon Yapısı | Gelir İdaresi Başkanlığı". www.gib.gov.tr. 17 Ağustos 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Aralık 2020. 
  3. ^ "Vergi Dairesi Başkanlıklarının Kuruluş ve Görev Yönetmeliği". 18 Haziran 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Haziran 2016. 
  4. ^ Unvanlara Göre Dağılım 7 Mart 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Erişim tarihi: 6 Mart 2017

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Vergi</span>

Vergi, ekonomik birimlerden siyasi cebir altında ve karşılıksız devlete kaynak (para) olarak aktarılmasıdır. Kamu hizmeti yapmak durumunda olan devlet, bunu yaparken mal ve hizmet üretiminde bulunur. Gerekli üretim faktörlerini sağlarken kamu fonlarını kullanır. Bu fonlar içerisinde vergi gelirlerinin oranı yüksektir. Sanayileşmiş toplumlarda %100'e ulaşmaktadır. Devlet, belirtilen temel amaç dışında kamu faaliyetlerine paralel diğer bazı fonksiyonları da vergilere yükleyebilir. Bu arada gelir dağılımının kontrolü, piyasada fiyat istikrarının sağlanması gibi fonksiyonlar da kısmen vergiye yüklenebilir.

Gelir uzmanı, Türkiye, Maliye Bakanlığı Gelir İdaresi Başkanlığına bağlı vergi daireleri başkanlıklarında çalışan A kadro kariyer meslek uzmanıdır. Asli görev yerleri vergi daireleri olmakla birlikte, vergi dairesi başkanlıklarının diğer tüm birimlerinde de çalışırlar. Ayrıca Gelir İdaresi Başkanlığının merkez teşkilatı ve Vergi Denetim Kurulu Başkanlığının çeşitli birimlerinde de görev almaktadırlar. 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu 36. Madde 11/A bendine göre kariyerli, liyakatli ve özel yarışma sınavına tabi üst düzey meslektir. 213 sayılı Vergi Usul Kanunu na göre yoklama, tespit ve denetim yetkileri bulunmaktadır. Devlet gelirlerinin vergi, harç vb. %90'ını oluşturduğu sistemde tüm gelirlerin Gelir Uzmanları aracılığı ile elde edildiği görülmektedir. Hazineye ve vergi uygulamaları açısından ağır ceza mahkemelerine karşı sorumluluğu bulunmaktadır. Tüm kariyer mesleklerin arasında devletin rücu hakkına muhatap tek unvandır.

<span class="mw-page-title-main">Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü</span> Kamu kurumu

Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü (DSİ), ülkedeki bütün su kaynaklarının planlanması, yönetimi, geliştirilmesi ve işletilmesi amacıyla kurulan, Tarım ve Orman Bakanlığına bağlı, kamu tüzel kişiliğini haiz, merkezi Ankara'da bulunan özel bütçeli bir genel müdürlük. 6200 Sayılı Kanun'la 25 Aralık 1953 tarihinde kurulmuş ve 1954 yılında teşkilatlanmıştır. Daha sonra 4 sayılı Cumhurbaşkanlığı Kararnamesiyle yeniden düzenlenmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Millî Savunma Bakanlığı (Türkiye)</span> Türkiyede bir bakanlık

Türkiye Cumhuriyeti Millî Savunma Bakanlığı, Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanlığına bağlı olarak çalışan, savunma politikaları ve Türk vatandaşlarının askerlik işlerinden sorumlu olan bakanlık.

<span class="mw-page-title-main">Yüksek Seçim Kurulu (Türkiye)</span> Türkiyede seçim işleriyle ilgili en yüksek devlet kurumu

Yüksek Seçim Kurulu (YSK), Türkiye Cumhuriyeti'nde, Yargıtay ve Danıştay'ın kendi içlerinden çıkardıkları üyelerden oluşan, Türkiye'deki seçimlerin genel yönetimi ile denetimini sağlayan ve seçimlerin yargısal denetimini sağlayan bir karma idari ve yargı merciidir. 1950 yılında kurulun oluşturulması ile seçimler üzerinde yargı denetimi esas alındı. Milletvekili tutanaklarının iptali yetkisi meclise verildi. 1954'te yapılan değişikliklerle bu yetki YSK'ye verildi ve kurulun teşekkülü belirlendi. Kurulun başkanının Yargıtay Başkanı olacağı, üyelerin de Yargıtay ve Danıştay üyelerinden seçileceği, kurulun vereceği kararların kesin nitelikte olduğu hükme bağlandı. 1957 yılında yapılan değişiklikle, partilerin seçimlere ittifak yaparak girmeleri engellendi.

<span class="mw-page-title-main">İçişleri Bakanlığı (Türkiye)</span> Türkiyede bir bakanlık

Türkiye Cumhuriyeti İçişleri Bakanlığı, Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanlığına bağlı olarak çalışan, genellikle güvenlik ve asayiş ile iller idaresinden sorumlu olan bakanlık. Başında 2023 yılından beri Ali Yerlikaya bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı</span> Türkiyede bir bakanlık

Türkiye Cumhuriyeti Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı, Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanlığı'na bağlı olarak çalışan çevre, şehircilik ve iklim değişikliği işlerinden sorumlu bakanlıktır.

<span class="mw-page-title-main">Türkiye Cumhuriyeti Sosyal Güvenlik Kurumu</span> Devlet kurumu

Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK), 16 Mayıs 2006 tarihinde kabul edilen 5502 sayılı Sosyal Güvenlik Kurumu Kanunu ile Sosyal Sigortalar Kurumu, Bağ-Kur ve Emekli Sandığı kurumlarının devredilmesi ile kurulmuş devlet kurumu. Kurum; genel kurul, yönetim kurulu ve başkanlık olmak üzere üç organdan oluşur.

<span class="mw-page-title-main">İller Bankası</span> Kamusal sermayeli Türk kalkınma ve yatırım bankası

İLBANK A.Ş., bütün işlemlerinde kuruluş kanunu ve özel hükümlerine bağlı, tüzel kişiliğe sahip, Türkiye Cumhuriyeti Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı'nın ilgili kuruluşu olan bir kamu kurumudur.

Vergi İncelemesi

<span class="mw-page-title-main">Gençlik ve Spor Bakanlığı (Türkiye)</span> Türkiyede bir bakanlık

Türkiye Cumhuriyeti Gençlik ve Spor Bakanlığı, Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanlığına bağlı olarak çalışan, gençlik ve spor işlerinden sorumlu olan bakanlık.

<span class="mw-page-title-main">Türkiye Elektrik Dağıtım</span>

Türkiye Elektrik Dağıtım Anonim Şirketi (TEDAŞ), Türkiye'de elektrik enerjisinin; dağıtımından ve perakende satışından sorumlu iktisadi devlet teşekkülü.

<span class="mw-page-title-main">Emniyet Genel Müdürlüğü</span> Türk Polis Teşkilatı

Emniyet Genel Müdürlüğü (EGM) veya Türk Polis Teşkilatı, ilk kez 10 Nisan 1845 tarihinde kurulan, günümüzde Türkiye'deki tüm il ve ilçelerde örgütlenmiş iç güvenlikten sorumlu devlet teşkilatıdır. Emniyet Genel Müdürlüğü şehirlerde görev yapmakta olup, sahillerde Sahil Güvenlik Komutanlığı, kırsallarda ise Jandarma Genel Komutanlığı sorumludur.

<span class="mw-page-title-main">Vergi Denetim Kurulu Başkanlığı</span>

Vergi Denetim Kurulu Başkanlığı (VDK), Hazine ve Maliye Bakanlığı merkez teşkilatı bünyesinde doğrudan Hazine ve Maliye Bakanına bağlı olarak faaliyet gösteren denetim birimi.

Türkiye'deki vergi mükellefiyeti, Türk vergi sisteminde yer alan vergi mükellefiyeti kavramını inceler.

Türkiye'deki vergi daireleri, mükellefi tespit eden, vergi tarh eden, tahakkuk ettiren ve tahsil eden dairelerdir.

<span class="mw-page-title-main">Türkiye Yazma Eserler Kurumu Başkanlığı</span>

Türkiye Yazma Eserler Kurumu Başkanlığı, yazma eser kütüphanelerinin alanında uzmanlaşmış birimler olarak etkin şekilde hizmet vermesine, kültür mirası yazma ve eski harfli nadir basma eserlerin toplanması, korunması, sağlıklı biçimde geleceğe ulaştırılması ile bilim, kültür ve sanat dünyasının hizmetine sunulmasına yönelik faaliyetlerde bulunmak üzere kurulan, Kültür ve Turizm Bakanlığına bağlı, tüzel kişiliği haiz, özel bütçeli ve merkezi İstanbul’da olan bir devlet kurumu. 28 Aralık 2010 tarihinde kabul edilen 6093 sayılı "Türkiye Yazma Eserler Kurumu Başkanlığı Kuruluş ve Görevleri Hakkında Kanun" ile kurulmuştur. Daha sonra 4 sayılı Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi'yle yeniden düzenlenmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Hazine ve Maliye Bakanlığı (Türkiye)</span> hazine ve maliye işlerinden sorumlu olan bakanlık

Türkiye Cumhuriyeti Hazine ve Maliye Bakanlığı, Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanlığına bağlı olarak çalışan, hazine ve maliye işlerinden sorumlu olan bakanlıktır.

<span class="mw-page-title-main">İletişim Başkanlığı</span> Türkiye cumhurbaşkanlığına bağlı devlet kurumu

Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanlığı İletişim Başkanlığı ya da İletişim Başkanlığı, cumhurbaşkanlığına bağlı olarak devletin her türlü iletişim, basın, yayın ve bilgi alışverişi faaliyetini denetleyen ve idare eden kurumdur. 24 Temmuz 2018 tarihinde kuruldu ve Basın-Yayın ve Enformasyon Genel Müdürlüğü'nün yerini aldı.

<span class="mw-page-title-main">Gümrükler Genel Müdürlüğü</span>

Gümrükler Genel Müdürlüğü, görev ve yetki alanına giren hususlar itibarıyla gümrük ve dış ticaret mevzuatının uygulayıcısı olarak faaliyet gösteren Gümrük ve Dış Ticaret Bölge Müdürlükleri ve bağlantıları gümrük müdürlükleri ile eş güdüm içerisinde çalışmakta olup Ticaret Bakanlığı'na bağlı bir genel müdürlüktür.