İçeriğe atla

Gelevera

Gelevera Deresi (2016)

Gelevara Deresi (Özlüce Deresi), Balaban Dağlarından doğup, Espiye ilçesinin doğusunda denize dökülen akarsu. Balaban Dağları'ndan doğar, kuzeye yönelir, 80 km sonra Karadenize ulaşır. Eğimin fazla olduğu akarsuyun akışı hızlıdır. Suyu kış ve yaz mevsiminde boldur. Gelevara üzerine 144 metrelik kaya dolgu gövdeye sahip Gökçebel Barajı yapılmıştır.[1]

Giresun iline bağlı Alucra ilçesi sınırlarındaki Akılbaba dağlarından Boynuyoğun, Karaovacık ve Karadoğa dereleri doğar. Bu dereler derin vadilerden iner, Espiye ilçesi Arpacık köyü yakınlarında birleşerek Gelevera (Gelevar) deresini oluştururlar. Dere, adını Boynuyoğun kolunun doğduğu yayla olan Gelevera'dan alır. Gelevera vadisi Kardeniz sahilini, yüksek yaylalara, oradan iç kesimlere ulaştıran tarihi yolları barındırır. Tarihi yoldan geriye köprüler, han yerleri ve Güce yakınındaki Şaban Kalesi kalıntıları kalmıştır.[2]

Gökçebel barajı Kürtün ilçe sınırlarında, 1.486 m rakımda, 144 metre yüksekliğinde inşa edilmiştir. Gelevera Deresi'nin bir kolu olan Karaovacık Deresi üzerine de 1.797 m rakımda Alaçamdere Barajı yapılmıştır.[3] Gökcebel barajın 94,78 milyon m³ su toplama hacmi bulunmaktadır. Baraj çevresi turizm alanı haline getirme çalışmaları yapılmaktadır.[4]

Gelevera Deresi, Kâzım Koyuncu'nun Hayde albümünde yer alan aynı isimli parçayla adını Türkiye'ye duyurmuştur.

Kaynakça

  1. ^ "Gelevera Deresi" (PDF). GİRESUN İLİ DOĞA TURİZM MASTER PLANI2013-2023. 2013. 22 Aralık 2015 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Aralık 2014. 
  2. ^ FATSA, Mehmet. "XVI.YÜZYILDA GELEVERA VADİSİNDE BİR TÜRKMEN DERVİŞİ KASIM DEDE VE BOYNUYOĞUN ZAVİYESİ". 21 Şubat 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Aralık 2014. 
  3. ^ "Akköy II Hes Projesi". 10 Ağustos 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Aralık 2014. 
  4. ^ "Gelevera Deresi turizm merkezi olacak". kuzeyekspres.com.tr. 21 Eylül 2014. 24 Eylül 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Aralık 2014. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Giresun</span> Giresun ilinin merkezi olan şehir

Giresun, Karadeniz Bölgesi'nin Doğu Karadeniz bölümünde yer alan Giresun ilinin merkezidir. Giresun, Osmanlı'daki idari bölgelerden biri olan Vilayet-i Çepni'nin merkeziydi. Giresun'un yerli nüfusunu Çepniler oluşturmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Karadeniz Bölgesi</span> Türkiyenin Karadeniz kıyısındaki coğrafi bölgesi

Karadeniz Bölgesi, ismini Karadeniz'den alan, Sakarya Ovası'nın doğusundan Gürcistan sınırına kadar uzanan Türkiye'nin yedi coğrafi bölgesinden biridir. Gürcistan, Doğu Anadolu Bölgesi, İç Anadolu Bölgesi, Marmara Bölgesi ve adını aldığı deniz ile komşudur. Türkiye'deki bölgeler arasında büyüklük bakımından üçüncü sırada yer almaktadır, ayrıca doğu batı genişliği ve yerel saat farkı en fazla olan bölgedir. Karadeniz Bölgesi'nin en büyük ve gelişmiş şehirleri sırasıyla 1.371.274 nüfusuyla Samsun, ardından Trabzon ve Ordu'dur.

Çine Çayı, Muğla'nın Yatağan ilçesinin doğusunda Sarıgerme Deresi ve Karagedik Dağları'ndan beslenen ve Büyük Menderes Nehri'ne dökülen 359 km uzunluğunda bir akarsudur. Yukarı kesimleri Muğla ilinde yer alır. Başlangıç kollarından biri Bayır ve Yeşilyurt ovalarına kadar uzanır. Nitekim Bayır kasabası yakınlarında bu kolun üzerinde Kazan Göleti yapılmıştır. Adını Aydın ilinin Çine ilçesinden almaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Yeşilırmak</span> Karadeniz Bölgesinde nehir

Yeşilırmak, eskiden İris, Sivas'ın kuzeydoğusundaki Suşehri ilçesi sınırları içindeki Kösedağ eteklerinden doğan ve Samsun'un Çarşamba ilçesinden Karadeniz'e dökülen nehir. Hititler döneminde önemli bir nehir olan Yeşilırmak, Kumeşmaha olarak isimlendirilmiştir. Daha sonrasında, antik dönemde kendisine verilen ad ise İris'ti.

<span class="mw-page-title-main">Manavgat Nehri</span>

Manavgat, antik adıyla Melas, Toroslar'da doğarak Antalya'da Akdeniz'e dökülen nehir. Uzunluğu 93 km'dir. Batı Toros sıradağları arasından doğan kolların birleşmesiyle oluşur. Güney batıya yönelerek dar ve dik yamaçlı kanyonlar arasından geçer, ünlü Manavgat Şelalesi'ni meydana getirir ve Manavgat ilçe merkezinin doğusunda alüvyal bir kıyı ovasından denize dökülür.

Abdal Deresi, Samsun yöresindeki Akkuş Yaylalarından doğar ve kuzeybatı yönünde akar. Yeşilırmakın batısı Karaboğaz Gölü'nün doğundan Karadeniz'e dökülen dere 137 km uzunluğundadır. Kaynağını aldığı yer Asarcık ilçesi güneyinde 1000 m rakıma sahip alanlardır.

<span class="mw-page-title-main">Eskişehir coğrafyası</span>

Eskişehir, İç Anadolu Bölgesi'nin kuzeybatısında yer almaktadır. Kuzeyinde Karadeniz, kuzeybatısında Marmara, batı ve güneybatısında Ege Bölgesi ile komşudur. Eskişehir'in ilçelerinden Seyitgazi'nin küçük bir bölümü Ege'nin, Sarıcakaya İlçesi'nin tümü ile Merkez ve Mihalıççık ilçelerinin bir bölümü Karadeniz Bölgesi'nin etkisindedir. Ancak Eskişehir, coğrafi karakterini genellikle İç Anadolu Bölgesi'nden alır.

Aksu Çayı, Kahramanmaraş'ın kuzeydoğusundaki Engizek Dağı eteklerinde ve Küçükcerit Köyü'nün doğusundaki karstik kaynaklardan doğar. Ceyhan Nehri'nin koludur.

Harşit (Doğankent) Çayı, Gümüşhane ilinin doğu sınırındaki dağlarından doğar. Gümüşhane İl Merkezi, Torul, Kürtün ve Doğankent'i geçip Tirebolu'nun 1,5 km doğusundan Karadeniz'e dökülür.

<span class="mw-page-title-main">Çarşamba Çayı</span> Konya da akarsu

Çarşamba Çayı, Konya ilinde bulunan bir akarsu. Bozkır ilçesi sınırları içerisinde Karacahisar köyü yakınlarında doğar, Mavi Boğaz'da Beyşehir Gölü'nden gelen kanal ile birleşir. Çumra ilçesinde kollara ayrılır ve Karakaya'da bataklıklarda sonlanır. Üzerinde Apa Barajı yer alır. 105 km uzunluğundadır. Konya ilinin tarımsal sulamasında önemli bir yer tutmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Yağlıdere (akarsu)</span> Karadenize dökülen akarsu

Yağlıdere, Erimez Dağları'ndan doğan, Espiye'nin batısından Karadeniz'e dökülen akarsu. İçinden geçtiği Yağlıdere ilçesine adını verir.

<span class="mw-page-title-main">Karasu Nehri</span> Fırat Irmağını oluşturan iki akarsudan biri

Karasu Nehri, Erzurum Dumlu Dağı'ndan doğan, Keban yakınlarında Murat nehriyle birleşerek, Fırat nehrini oluşturan akarsu. Keban barajına kadar uzunluğu 460 km'dir.

Aladereçam Barajı, Gümüşhane İli Karaovacık Deresi üzerinde 1.843 metre kret, 1.797 metre talveg kotunda yer almaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Gökçebel Barajı</span>

Gökçebel Barajı, ön yüzü RCC beton kaplamalı 144 metre yüksekliğinde Akköy II HES Projesi kapsamında olan kaya dolgu bir barajdır.

<span class="mw-page-title-main">Yaşmaklı Barajı ve Hidroelektrik Santrali</span>

Yaşmaklı Barajı ve Hidroelektrik Santrali, Akköy II HES projesinin önemli bir parçasıdır. Bu gibi HES projeleri, özellikle 2005 yılında yürürlüğe giren 5346 sayılı, “Yenilenebilir Enerji kaynaklarının Elektrik Enerjisi Üretimi Amaçlı Kullanımına İlişkin Kanun”un devreye girmesinden sonra ivme kazanmıştır. Proje, Akköy I HES projesinin devamı olup Türkiye genelinde yenilenebilir enerjide yapılan en önemli adımlarından biridir.

<span class="mw-page-title-main">Çekerek Çayı</span> Yeşilırmakın kolu

Çekerek Çayı, Yeşilırmak'ın kollarından biri. Sivas Çamlıbel Dağları'ndan doğar, Akdağ'dan gelen dereleri alır. Sulusaray'da ovada akarken Alan Dağı'nı geçtiği yerlerde dar derin vadiler oluşturur. Çorum Çayı'nın katılmasıyla iyice büyür. Kayabaşı Ovası'nda Tokat tarafından gelen Yeşilırmak'ın ana kolu ile birleşerek Yeşilırmak'ı oluşturur. İlkbahar ve sonbaharda taşıdığı su artmakta ve nehir kabarmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Anamur Çayı</span> Mersinde akarsu

Anamur Çayı , Mersin ili, Anamur ilçesinde bulunan akarsu. Toros Dağları'ndan yeraltı akarsuyu olarak doğar, 35 km sonra Anamur merkezden Akdeniz'e dökülür.

Karasu Çayı, Bozüyük'den doğup, Vezirhan'da Sakarya Nehri'ne karışan bir akarsudur. 65 km uzunluğunda olan çayın yıllık ortalama debisi 1,4 m³/s'dir. Bursa'da akarsu üzerine Babasultan Barajı kurulmuştur. Sulama amaçlı yapılan baraj 45 m yükseklik, 15,8 hm³ su hacmine sahiptir. Karasu Çayı, Bozüyük'ün Bozalan köyü çevresinden doğar. Dikilitaş Deresi'ni Bozüyükten alır, demiryolunu izleyerek ilerler. Sorgun Deresini Pazaryeri ilçesinden alır, batısından Selöz Deresi, Hamsu Deresi ve Bekdemir Deresi'ni alır. Kızıldamlar Çayı doğusundan katılır.

Çoruh Havzası, kuzeydoğu Türkiye ve Gürcistan topraklarında bulunan Çoruh Nehri'nin havzası. Büyüklüğü 19.654 km2, yıllık ortalama yağışı 540 mm'dir.

Murgul Çayı, Murgul Suyu ve Murgul Deresi olarak da bilinir, Artvin ilinde, Çoruh Nehri'nin kollarından biri olan bir akarsudur. Murgul Çayı ile kollarının oluşturduğu Murgul Vadisi, Çoruh Havzası'nın önemli vadilerinden biridir.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.