İçeriğe atla

Gelenek (dergi)

Gelenek
30. yıldönümünde çıkan 132. sayısı
EditörAydemir Güler, Cangül Örnek, Neslişah Başaran, Volkan Algan
KategorilerSiyaset
SıklıkAylık
YayımcıGelenek Basım Yayım ve Ticaret Ltd. Şti.
İlk sayı1986
ÜlkeTürkiye
DilTürkçe
Websitehttp://gelenek.org/
ISSN1301-8264

Gelenek, Türkiye Komünist Partisi'nin teorik yayın organı olan, aylık periyotla yayınlanan Marksist siyasi dergi.

Yazarlar

Derginin yayın kurulunda Aydemir Güler, Cangül Örnek, Neslişah Başaran ve Volkan Algan bulunmaktadır.

Dergi yazarları, örgütsel olarak TİP-TSİP çizgilerinin temsil ettiği, ideolojik ve teorik anlamda ise klasik Marksist-Leninist çizgiyi benimseyen bir akım olarak tanımladıkları geleneksel solu sahiplenmektedir; derginin adının "Gelenek" olması da bu sahiplenişin bir ürünüdür.

Derginin sürekli yazarları Aydemir Güler (68. sayıya kadar Aydın Giritli adı ile), Kemal Okuyan (68. sayıya kadar Cemal Hekimoğlu adı ile), Mehmet Kuzulugil, Süleyman Baba (Harun Koçak), İlhan Akalın, Mesut Odman, Ali Mert ve Erkin Özalp'dır (Dünya Armağan, Nadir Koraltan). Ayrışma öncesinde Metin Çulhaoğlu da sürekli yazarları arasındaydı. Ayrıca Kemal Okuyan'ın, Aydemir Güler'in ve dergiyle ilişkili olduğu dönemler içinde Metin Çulhaoğlu'nun kaleme aldığı kitaplar da Gelenek dergisinin teorik-ideolojik yapıtaşları arasında değerlendirilebilir.

Tarihi

1986–1996: Kitap Dizisi

12 Eylül öncesi Sosyalist İktidar dergisini çıkaran grup, darbe ardından 1982 yılında bir ayrışma yaşadı. Bu süreçte Yalçın Küçük ve çevresiyle ayrışan Metin Çulhaoğlu ile Sosyalist İktidar grubundan gençler, Metin Çulhaoğlu'nun Mayıs 1986'da cezaevinden çıkmasının ardından Kasım 1986'da derginin ilk sayısını yayınladılar.

Gelenek düzensiz periyotlarla çıktı ve üç farklı formatta yayımlandı.

İlk 34 sayısı kitap boyutunda olan yayın "dergi" olarak değil, "kitap dizisi" olarak anıldı. Amacı darbe sonrası oluşan karışık ve arayışta olan sol kesim için üretken ve "teorik ihtilalci" bir geleneksel sol taraftarı yayın olmaktı. Derginin bu ilk sayılarında sol akımlar geleneksel sol, devrimci demokrasi ve yeni sol olarak üç kategoride incelendi.

Gelenek, bu dönemde, bir yandan SSCB'de yaşanan Lenin ve Stalin dönemlerini model olarak gösterirken diğer yandan da bu dönemde yaşanan Glasnost ve Perestroyka süreçlerini eleştirdi.

133. sayı (Şubat 2017)

Gelenek çevresi 1980'li yılların sonu ve 1990'ların başında sol dergi çevrelerinin birlik ve partileşmeye yönelik toplantılarında etkin olarak yer aldıysa da, bu tartışma sürecini 1990'lı yıllardan itibaren terk etti. Bu bağlamda yazar kadrosu sırasıyla STP ve SİP'in örgütlenmesini sağladı ve 2001'de kurulan Türkiye Komünist Partisi'nin örgütsel ve ideolojik temelini oluşturdu.

1993'te Metin Çulhaoğlu önderliğinde bir grup, Gelenek çevresi ve STP ile olan bağlarını kopardı ve Sosyalist Politika dergi çevresini kurdu. Bu çevre ayrılık sürecinde, varlığını sırasıyla BSP ve ÖDP bünyesinde sürdürdü ve 2002'de ise Türkiye Komünist Partisi'ne katılarak bir kez daha Gelenek hareketiyle birleşti.

Mart 2009'da 100. sayısı çıkan Gelenek için ilk 100 sayıyı içeren bir CD hazırlandı.[1]

2011–2012: İnternet yayını

111. sayısına kadar basılı olarak yayımlanan dergi, 112-116 sayılarını internet üzerinden yayınladı.

2012–günümüz: Yeniden basılı yayını

Yeniden basılı yayına geçti.

2 Mayıs 2017'de, Gelenek 30 yıllık arşivini internet sitesi üzerinden okurlarının erişimine olanak sağladı.[2][3]

Kaynakça

  1. ^ TKP resmî internet sitesindeki konuyla ilgili açıklama 4 Ocak 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. 1 Ocak 2011 tarihinde erişilmiştir.
  2. ^ "Türkiye'nin en eski marksist dergisi Gelenek'in 30 yıllık arşivi artık internette". soL Haber Portalı. 2 Mayıs 2017. 2 Mayıs 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Mayıs 2017. 
  3. ^ Güncel bağlantı linki 21 Mayıs 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.23 Mayıs 2020 tarihinde erişilmiştir

Ayrıca bakınız

Dış bağlantılar

Konuyla ilgili yayınlar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Sosyalist İktidar Partisi</span> Türkiyede bir siyasi parti (1993–2001)

Sosyalist İktidar Partisi (SİP), Türkiye'de faaliyet yürüten siyasi parti. İsim değiştirerek Türkiye Komünist Partisi adını aldı.

Sosyalist Türkiye Partisi, Türkiye'de faaliyet gösteren eski siyasi parti.

<span class="mw-page-title-main">Marksizm</span> Alman filozof Marxın düşüncelerine dayanan devrimci sosyalist akım

Marksizm, özgün bir siyasal felsefe akımı, tarihin diyalektik materyalist bir yorumuna dayanan ekonomik ve toplumsal bir dünya görüşü, kapitalizmin Marksist açıdan çözümlenmesi, bir toplumsal değişim teorisi, Karl Marx'ın ve Friedrich Engels'in çalışmalarından çıkarılan, insanın özgürleşmesiyle ilgili bir düşünce sistemidir.

<span class="mw-page-title-main">Türkiye Devrimci Komünist Partisi</span> Yasa dışı sol görüşlü siyasi parti

Türkiye Devrimci Komünist Partisi, Türkiye'de faaliyet gösteren yasa dışı siyasi partidir. Parti 2 Şubat 1980'de İzmir'de toplanan I. (Kuruluş) Kongresi'yle Halkın Kurtuluşu hareketinin partileşmesi sonucu kurulmuştur.

İlk sayısı Aralık 2004'te çıkan Marksist Bakış dergisi, işçi sınıfı ve gençlik mücadelelerine Marksist bir önderlik yaratmak ve bu doğrultuda devrimci kadroları bir araya getirip örgütlemek için, ideolojik-politik perspektifler sunmak çabasındadır.

<span class="mw-page-title-main">Türkiye Komünist Partisi (2001)</span> Türkiyede bir siyasi parti

Türkiye Komünist Partisi, 11 Kasım 2001 tarihinde kurulan ve Türkiye'de faaliyet gösteren siyasi partidir. Parti tüzüğüne göre resmî kısaltması "TKP" şeklindedir. Simgesi çarkla çevrelenmiş çekiç ve üstünde bulunan yıldızdır. Genel Sekreteri Kemal Okuyan'dır. Ancak kolektif liderlik ilkesi gereği en yetkili karar organı parti kongresinde seçilen Merkezi Komite'dir.

Aydemir Güler, Türk teorisyen ve siyasetçidir. Türkiye Komünist Partisi Merkez Yürütme Kurulu (MYK) üyeliği görevini sürdürmektedir. soL gazetesinde ve Gelenek dergisinde düzenli olarak yazılar yazmaktadır.

soL (gazete)

soL, 1 Ekim 2012 tarihinde yayın hayatına başlayan, maddi yetersizliklerden dolayı 4 Haziran 2014'te son günlük sayısını çıkaran günlük siyasi gazete. Daha sonra haftalık basılı yayına devam edecekleri açıklamada yer alırken ilk haftalık sayıları da çıkmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Türkiye'de komünizm</span>

Türkiye'de komünizm, 1920 yılında Türkiye Komünist Partisi ile partileşme sürecine giren ve günümüzde devam eden siyasi hareket.

<span class="mw-page-title-main">Kemal Okuyan</span> Türk gazeteci, yazar ve siyasetçi

Kemal İbrahim Okuyan, Türk siyasetçi ve yazar. Türkiye Komünist Partisi Merkez Komite üyesi, genel sekreteri ve genel başkanıdır.

Metin Çulhaoğlu, Türk Marksist yazar, siyasetçi ve çevirmen.

Türkiye Devrimci Komünist İşçi Hareketi (TDKİH), 1989'da kurulan Marksist-Leninist görüşe sahip yasa dışı komünist örgüt.

<span class="mw-page-title-main">Sol komünizm</span> Siyasi fikir

Komünist sol olarak da bilinen sol komünizm, Komünist Enternasyonal'in sol kanadını teşkil eden ve Komünist Enternasyonal'den 1920'lerden ayrılmış akımlardan gelen siyasi geleneğin ismidir. Komünist Enternasyonal'in dünyanın pek çok yerindeki partilerinde, oportünizme karşı, devrimci görüşleri savunan sol kanatlar gelişmiş olsa da, bu akımlar en net biçimde Almanya-Hollanda komünist solu ve İtalyan komünist solu tarafından ifade edilmişlerdir.

Kurtuluş Hareketi, 1971'deki örgütsel yenilgiden sonra hapisten çıkan bir kısım Türkiye Halk Kurtuluş Partisi-Cephesi kadrolarının, THKP-C'nin aynı isimli haftalık yayın organı Kurtuluş dergisinin ismini alarak 1976'da aylık olarak yayımlamaya başladıkları Kurtuluş Sosyalist Dergi çevresinde oluşturdukları Marksist-Leninist siyasi harekettir.

<span class="mw-page-title-main">Komünist Parti (Türkiye)</span> Türkiyede bir siyasi parti

Komünist Parti, Türkiye'de 17 Temmuz 2014'te Arif Hikmet Basa tarafından kurulan ve Türkiye'de faaliyet gösteren bir siyasi partidir. Partinin genel merkezi Çankaya, Ankara'da bulunmaktadır. Marksizm-Leninizmi benimsemiş olan ve komünizmi hedefleyen bir komünist partidir.

<span class="mw-page-title-main">Halkın Türkiye Komünist Partisi</span> Türkiyede bir siyasi parti (2014-2017)

Halkın Türkiye Komünist Partisi, Türkiye Komünist Partisi'nde 2014 yılı Nisan ayında başlayan ayrışmanın ardından 12. Kongre etrafında toplanan Erkan Baş, Metin Çulhaoğlu, Kurtuluş Kılçer, Erkan Kılıç, Can Soyer ve Doğan Ergün'ün de dahil olduğu partililerin kurduğu Marksist-Leninist siyasi partidir.

Türk Solu, 1967 yılında çıkmaya başlayan ve Millî Demokratik Devrim hareketinin sözcülüğünü üstlenen haftalık siyasi dergi.

<span class="mw-page-title-main">Bolşevik Parti (Kuzey Kürdistan-Türkiye)</span> yasadışı komünist örgüt

Bolşevik Parti/Kuzey Kürdistan-Türkiye (BP/KK-T) Türkiye'de faaliyet gösteren Marksist-Leninist çizgiye sahip komünist parti. Türkiye Komünist Partisi/Marksist-Leninist'ten 1981 yılında kopan bir grubun oluşturduğu partidir. İlk kurulduğunda ismi Türkiye Komünist Partisi/Marksist-Leninist (Bolşevik)'ti. Parti isminde geçen Kürdistan kelimesiyle ayrılıkçı bir Kürt partisi değil, halkların kardeşliği ilkesini savunan bir parti olduğunu söylemektedir.

Sosyalist Emekçiler Partisi, 21 Nisan 2016 tarihinde Güneş Gümüş liderliğinde kurulan ve Türkiye'de faaliyet gösteren bir siyasi partidir. Partinin genel merkezi Çankaya, Ankara'da bulunmaktadır. Genel başkanı Ankara Üniversitesi'nden ihraç barış akademisyeni sosyolog Güneş Gümüş'tür.

<i>Ürün Sosyalist Dergi</i>

15-16 Haziran 1996'da İzmir'in Gümüldür ilçesinde Türkiye Komünist Partisi'nin likidasyona uğradığını savunan 10 Eylül dergi çevresinin de dahil olduğu çevrelerce bir konferans düzenlenmiş ve 1979 yılında sıkıyönetim komutanlığı tarafından kapatılan Ürün Sosyalist Dergi'nin tekrar çıkartılmasına ve parti kadrolarının bir araya getirilmesine dönük çalışma yapılmasına karar verilmiştir.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.