İçeriğe atla

Gefirofobi

Gefirofobi
Eski Tappan Zee Köprüsü (2019 yılında yıkılarak yerine daha yeni bir köprü yapıldı), gefirofobisi olanların tereddüt etmeden köprüyü geçmelerine yardımcı olmak için bir süre hizmet verdi.
UzmanlıkPsikoloji, Psikiyatri ve Nöroloji

Gefirofobi köprü ve tünel korkusu ile karakterize edilen anksiyete bozukluğu veya özgül fobidir. Sonuç olarak, gefirofobi hastaları, kendilerini köprülerden geçirecek rotalardan kaçınabilir veya yolcularsa, bir köprüden geçerken çok endişeli davranabilirler.[1][2][3] Gefirofobi terimi, "köprü" anlamına gelen Yunanca γέφυρα (gephura)[4] ve "korku" anlamına gelen φόβος (phobos) sözcüklerinden gelir.[5]

Gefirofobinin bazı olası belirtileri, köprüden araç kullanma korkusu, bir rüzgarın birini köprüden uçuracağı korkusu veya köprüyü geçerken yıkılacağı korkusu (örneğin, köprünün yapısal bütünlüğünden yoksun olduğu korkusu) olabilir. Korku, akrofobi (yükseklik korkusu) ile örtüşür, çünkü gefirofobi, suya veya zemine daha yakın olanlara kıyasla daha uzun köprülerde şiddetlenme eğilimi gösterir.

New York Eyalet Psikiyatri Enstitüsü'ndeki Anksiyete Bozuklukları Kliniği'nin kurucusu Dr. Michael Liebowitz, "Bu izole bir fobi değil, genellikle daha büyük bir takımyıldızın parçası ... Panik atak geçiren insanlardır. Başınız döner; kalbiniz hızla çarpar. Kendinizi kapana kısılmış hissedeceğinizden korkarsınız."[1] Bu durumsal fobidir.[6]

2008 itibarıyla, New York Eyaleti Otoyol Otoritesi, Tappan Zee Köprüsü üzerinde gefirofobiklere yardım etmektedir. Bir sürücü, yetkiliyi önceden aramak şartıyla birisinin arabasını köprüden geçirmesini sağlayabilir. Bu hizmet yılda yaklaşık altı kez gerçekleştirmiştir.[1]

Maryland Ulaşım Otoritesi daha önce Chesapeake Körfezi Köprüsü'nü geçmek için benzer bir hizmet sunmuştu, ancak bu hizmet artık özel şirketler tarafından verilmektedir.[7]

Michigan'ın Yukarı ve Aşağı yarımadalarını birbirine bağlayan Mackinac Köprüsü'nü denetleyen Mackinac Köprü İdaresi, muhtaç gefirofobiklerin arabalarını köprüden ücretsiz olarak geçirmektedir. Her yıl yaklaşık bin sürücü bu programdan yararlanmaktadır.[8] Leslie Ann Pluhar, Yugo'sunu 1989'da köprüden uçurdu.[9] Daha sonra soruşturma, arabasını köprünün açıklığındaki açık çelik ızgara üzerinde durdurduğu ve ızgaradan esen bir rüzgarın aracını köprüden aşağı ittiği sonucuna vardı,[10] ancak bu iddia, kaza anında köprü üzerinde ve çevresinde yapılan kayıtlı rüzgâr hızı ölçümleriyle desteklenmemektedir.[11][12]

Medya

Gephyrophobia, The Middle dizisinin "Köprü" bölümünün ana konusudur. Brick karakteri bu fobiden muzdariptir.

1965'te A Charlie Brown Christmas'da Lucy, Charlie Brown'ın psikiyatrik yardım masasında sorunlarını teşhis etmeye çalışırken (hafif bir yanlış telaffuzla da olsa)[13] gefirofobiye atıfta bulunur.

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. ^ a b c Foderaro, Lisa W. (8 Ocak 2008). "To Gephyrophobiacs, Bridges Are a Terror". New York Times. 5 Kasım 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Ocak 2008. 47 yaşındaki Bayan Steers, gefirofobi adı verilen ve az bilinen bir rahatsızlık olan köprü korkusundan muzdaripti. Üstelik, yükseklikleri ve açıklıkları nedeniyle, öğleden sonra yapılan basit bir araba yolculuğunu perili bir evin içinden geçer gibi hissettiren 26 büyük köprünün bulunduğu bir bölgede yaşama talihsizliğine sahipti. 
  2. ^ "Gephyrophobia: A Fear Of Crossing Bridges. Even Before The Minnesota Collapse, Many Have Severe Phobia About Bridges". CBS News. 10 Ağustos 2007. 12 Ocak 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ocak 2008. Korktuğu canavar Maryland'deki Chesapeake Körfezi Köprüsü. Dört mil (6 km) uzunluğunda ve 185 fit (56 m) yüksekliğindeki Ayers, köprüye doğru sürme düşüncesinin - havada dümdüz yükselme şekliyle - onda bir panik duygusu uyandırdığını söylüyor. 
  3. ^ "Reasonable fear or bridge phobia?". USA Today. 8 Ağustos 2007. 29 Mayıs 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ocak 2008. Psikoterapist ve Amerika Anksiyete Bozukluğu Derneği başkanı Jerilyn Ross, fobilerin belirli bir nesneden korkmaktan daha fazlası olduğunu; panikle ortaya çıktıklarını, gefirofobisi olanların illaki köprünün kendisinden değil, bir köprüde panik yapmaktan korktuklarını belirtmektedir. 
  4. ^ γέφυρα 7 Şubat 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Henry George Liddell, Robert Scott, A Greek-English Lexicon, on Perseus
  5. ^ φόβος 25 Şubat 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Henry George Liddell, Robert Scott, A Greek-English Lexicon, on Perseus
  6. ^ Bragazzi1, Nicola Luigi; Del Puente, Giovanni (16 Mayıs 2014). "A proposal for including nomophobia in the new DSM-V". Psychology Research and Behavior Management. Dove Medical Press. 7: 155-160. doi:10.2147/PRBM.S41386. PMC 4036142 $2. PMID 24876797. 
  7. ^ Miller, Susan. "Don't look down: How I crossed the Bay Bridge". USA TODAY. 17 Ağustos 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Ekim 2020. 
  8. ^ Tom Carr, Record-Eagle 16 Şubat 2013 tarihinde Archive.is sitesinde arşivlendi
  9. ^ Zacharias, Pat (6 Haziran 2000). "The Breathtaking Mackinac Bridge". The Detroit News. 21 Ocak 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Eylül 2010. 
  10. ^ Propson, David (14 Ekim 2004). "How to Build a Better Bridge". New York Sun. 14 Kasım 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Ekim 2007. 
  11. ^ McGraw, Bill (8 Temmuz 2007). "Mackinac Bridge Q&A". Detroit Free Press. 3 Ocak 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Ocak 2014. 
  12. ^ "Accident Report Claims Ms. Pluhar Was Speeding". The Argus-Press. Owosso, MI. Associated Press. 8 Kasım 1989. s. 20. 8 Şubat 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Ocak 2014. 
  13. ^ "It's Not Just You, Charlie Brown : Gephyrophobia". www.merriam-webster.com (İngilizce). 22 Aralık 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Aralık 2019. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Fobi</span> Bir nesne veya durumun sürekli ve aşırı korkusu ile tanımlanan anksiyete bozukluğu

Fobi, korku ya da yılgı, bir şeye karşı duyulan korkunun, bireyin gündelik yaşamını olumsuz yönde etkilemesi hali. Fobi kelimesi, Yunanca Phobos kelimesinden gelir. Phobos, Yunan mitolojisinde korku tanrısıdır.

<span class="mw-page-title-main">Panik atak</span> aniden başlayan yoğun korku ve endişe nöbeti

Panik atak; çarpıntı, terleme, titreme, nefes darlığı, uyuşma veya kötü bir şeyin olacağı hissiyle karakterize; aniden gelen yoğun korku dönemidir. Semptomların şiddeti dakikalar içinde yükselmektedir. Genellikle bir atak yaklaşık 30 dakika sürer, ancak bu süre saniyeler ila saatler arasında değişebilir. Atak sırasında kontrolünü kaybetme korkusu ve göğüs ağrısı da görülebilir. Panik ataklar kişiye fiziksel olarak herhangi bir zarar vermez.

<span class="mw-page-title-main">Klostrofobi</span> klostrofobi genel anlamı küçük bir alan veya dar bir alanda sıkışıp nefessiz kalma korkusu

Klostrofobi, genel anlamıyla küçük bir alana ya da odaya girmenin veya kaçmanın korkusu. Birçok durum veya uyaranlar tarafından tetiklenebilir; kalabalık asansörler, penceresiz odalar ve hatta dar boğaz kazaklar da dahildir. Genellikle anksiyete bozukluğu olarak sınıflandırılır ve bu genellikle panik atak ile sonuçlanır.

<span class="mw-page-title-main">Araknofobi</span> Örümcek korkusu

Araknofobi veya Araknofobya bir spesifik fobidir, Örümcek korkusuna verilen addır.

Sosyal fobi veya sosyal anksiyete bozukluğu (SAB), sosyal ortamlarda başkaları tarafından olumsuz değerlendirilmekten yoğun şekilde kaygı duyma ve korkulan durumlardan kaçınma eğilimi ile tanımlanabilecek bir anksiyete bozukluğudur. Bu korkular, başkalarından algılanan veya gerçekten yapılan bir gözlemleme ile tetiklenebilir. Sosyal anksiyete bozukluğu olan bireyler, diğer insanların onlar hakkında olumsuz bir şekilde düşünmelerinden korkarlar.

<span class="mw-page-title-main">Agorafobi</span> Ruhsal hastalık, fobi

Agorafobi kişinin kendini güvende hissettiği ortamlar dışında bulunması ile gelişen bir anksiyete bozukluğudur. Açık alanlardan, kalabalık yerlerden uzak durma, evde tek başına kalmak istememe gibi durumlar görülür. Dışarıya yalnız çıkmaktan korkar ve sosyal olmaktan kaçınır.

Aerofobi, uçma korkusu ya da uçakta olma korkusu veya bir helikopter gibi diğer uçan araçlarda uçuş sırasında bulunma korkusu.

Aquafobi veya su korkusu (Yunanca:ὕδωρ+φόρος), suya karşı olan anormal bir korkudur. Aquafobi, hastanın kontrolünün ötesinde veya günlük yaşantıya müdahale edebilecek düzeyde korku içeren özel bir fobidir. İnsanlar birçok açıdan aquafobi hastalığına uğrarlar ve bir okyanusta, nehirde ya da hatta bir küvette suyun yakın bir tehdit oluşturmadığını fark etmiş olsa da deneyimleyebilirler. Botla dolaşma, yüzme gibi aktivitelerden veya temel yüzme becerilerine hakim olmasına rağmen, derin okyanusta yüzmekten kaçınırlar. Bu endişenin kaynağı genellikle ıslanmaya, beklenmeyen bir su geldiğinde sıçramaya ya da bir su kütlesine itilmesine ya da atılmasına kadar uzanır.

Hafefobi dokunma ya da dokunulma korkusunu içeren nadir bir fobidir. Bulaşma ya da istila korkusu olarak ifade edilen, kişinin kişisel alanını korumak için normal eğilimlerin şiddetli bir abartısıdır ve hatta fobiye sahiplerin tanıdıklarına karşı da bu fobiye sahip oldukları bilinir.

Kinofobi, köpeklerden korkma durumudur. Kinofobi, "hayvan fobileri" altında belirli bir fobi olarak sınıflandırılır. Teksas Üniversitesi Anksiyete Bozuklukları Araştırmaları Laboratuvarı'ndan Dr. Timothy O. Rentz'e göre hayvan fobileri, spesifik fobilerin en yaygın olanı arasındadır ve bunların %36'sı kedi ve köpek fobileridir.

Autofobi aynı zamanda monofobi, isolofobi veya eremofobi, olarak adlandırılan, yalnız kalma fobisidir; bencil olma korkusu veya yalnız kalma korkusudur. Hastaların fiziksel olarak hasta olmaları gerekmez, ama göz ardı edildiklerini ya da sevilmediklerini düşünürler. İfade edilenin aksine, kelimenin anlamı, autofobiyi "kendinden korkma" olarak tanımlamaz. Bozukluk tipik olarak diğer anksiyete bozukluklarından kaynaklanır ve bunlarla ilişkilidir.

Glossofobi veya konuşma kaygısı halka açık konuşma ya da genel olarak konuşma korkusudur. Kelime glossofobi Yunancadaki γλῶσσα glōssa, dil anlamına gelir ve φόβος phobos, korku veya endişe anlamına gelir. Birçoğu yalnızca bu korkuya sahipken, küçük bir azınlık diğer sosyal fobi veya sosyal anksiyete bozuklukları yaşayabilir.

<span class="mw-page-title-main">Tsakona Kemer Köprüsü</span>

Tsakona Kemer Köprüsü, dünyanın en uzun çok açıklıklı kemer köprülerinden biridir. Tsakona Vadisi'ni geçmek için inşa edilmiştir ve Megalopolis yakınlarında son yıllarda birçok toprak kayması yaşanan tehlikeli bir bölgeye bağlanmaktadır.

Özgül fobi, belirli nesnelere veya durumlara maruz kalmayla ilgili mantıksız veya irrasyonel bir korkuya denk gelen her türlü kaygı bozukluğuna verilen isimdir. Sonuç olarak, etkilenen kişi nesnelerle veya durumlarla ve ciddi vakalarda herhangi bir söz veya tasvirle temastan kaçınma eğilimindedir. Korku, kişileri günlük yaşamlarında verimsiz hale getirebilir.

<span class="mw-page-title-main">Dentofobi</span>

Dişçi korkusu ve ya dişte meydana gelen bazı semptonlardan korkma.

Hodophobia, bir çeşit korku ya da fobi. Hodophobia ayrıca seyahat fobisi ya da seyahat korkusu olarak da bilinir. Hodophobia seyahat nefreti ile karıştırılmamalıdır.

Ruh sağlığı uzmanları genellikle genelleştirilmiş sosyal fobi ile özgül sosyal fobi arasında ayrım yapar. Genel sosyal fobisi olan insanlar, çok çeşitli sosyal durumlarda büyük sıkıntı yaşarlar. Özgül sosyal fobisi olanlar, yalnızca birkaç durumda kaygı yaşayabilir. "Özgül sosyal fobi" terimi, klinik olmayan sosyal kaygının spesifik formlarına da karşılık gelebilir.

Fobofobi, fobilerden korkma veya korkmaktan korkma olarak tanımlanan ve yoğun anksiyete ve somatik hislere neden olan bir fobidir. Fobofobi, agorafobi gibi anksiyete bozuklukları ve panik atak ile doğrudan ilişkilidir. Bir hasta fobofobi geliştirdiğinde, durumu teşhis edilmeli ve tedavi edilmelidir.

DSM-IV ruhsal bozukluk sınıflamasına göre yaralanma fobisi, kan-enjeksiyon-yaralanma tipi, özgül bir fobidir. Anormal ve patolojik boyutta bir yaralanma korkusudur.

İhtiyofobi veya balık korkusu, balık yeme korkusu, çiğ balığa dokunma korkusu veya ölü balık korkusu gibi kültürel fenomenlerden irrasyonel korkuya kadar değişir. Selakofobi veya galeofobi ise, köpekbalıklarına özel gelişen korkudur.