İçeriğe atla

Gediz Akdeniz

Kamil Gediz Akdeniz
Gediz Akdeniz RACIP2 Konferansında
Doğum4 Şubat 1947 (77 yaşında)
İstanbul, Türkiye
Mezun olduğu okul(lar)İstanbul Üniversitesi (BS, 1971)
İstanbul Üniversitesi (PhD, 1976)
Kariyeri
DalıParçacık fiziği, kuantum alanlar teorisi, kaos teorisi, fizik felsefesi ve eğitimi
Doktora
danışmanı		Asım Orhan Barut
Ahmed Yüksel Özemre

Kamil Gediz Akdeniz (d. 4 Şubat 1947, İstanbul), Türk fizikçi ve felsefeci.

Hayatı ve eğitimi

4 Şubat 1947'de Üsküdar Zeynep Kamil Hastanesi'nde doğdu. Babası Mehmet Oruç (Gedikli Subaylığından ayrılma), (1919-1976), annesi Münire Akdeniz Çora (İstanbul Adliyesi Zabıt Katibi), (1927-2003). Baba tarafı Selanik-İstanbul-Samatya, anne tarafı Manastırlıdır. Sırasıyla, Mecidiyeköy, Beykoz Ahmet Mithat ve Kadırga İlkokullarında okudu. Ortaöğretimini ise Gedikpaşa Ortaokulu ve Vefa Lisesi’nde (1966) tamamladı. İstanbul Üniversitesi’nde 1968 öğrenci hareketleri içinde yer aldı ve Fen Fakültesi Fizik-Matematik bölümünden 1970 yılında mezun oldu. Teorik Fizik Kürsüsünde kürsü başkanı Prof. Dr. Fikret Kortel’in yanında öğrenci asistan (1968) ve asistan oldu (1970).

Gediz Akdeniz, Kürsü Başkanı Prof. Dr. Fikret Kortel’in teşvikiyle ve Prof. Dr. Abdus Salam’ın (1979 Nobel Fizik Ödülü) desteğiyle 1971-1974 yılları arasında Uluslararası Teorik Fizik Merkezi ICTP, Trieste, İtalya’da doktora çalışmalarında bulundu. Bu dönemde ICTP’de ünlü Türk Fizikçisi Prof. Dr. Asım Orhan Barut’un danışmanlığında yaptığı çalışmaları “Projektif Uzayda Magnetik Mono-pole” başlıklı tezde topladı ve bu tezi 1976 yılında Prof. Dr. Ahmet Yüksel Özemre (Başkan), Prof. Dr. Erdal İnönü ve Prof. Dr. Lütfü Birand önünde savunarak Fizik Doktoru unvanı aldı. 1977-1980 yılları arasında ICTP-Trieste-İtalya'da Prof. Giuseppe Furlan'ın yanında doktora sonrası çalışmalarda bulundu, kuantum alanlar teorisi üzerine yaptığı bu çalışmalarla İstanbul Üniversitesi Fizik Bölümünde Yardımcı Doçent (1980) oldu ve Fizik Doçenti (1983) unvanını aldı. Atom altı parçacıkları üzerine yaptığı teorik fizik yayınlarıyla da 2547 sayılı yasa gereği ilk önce Trakya Üniversitesinde Profesörlüğe yükseltildi (1988) ve daha sonra da İstanbul Üniversitesi Fen Fakültesi Yüksek Enerji ve Plazma Anabilim Dalı'na kurucu başkanı oldu (1989).

Kariyeri

İstanbul Üniversitesi Fen, Edebiyat ve Eğitim Fakültelerinde İleri Kuantum Fiziği, Parçacık Fiziği, Çağdaş Fizik Tarihi, Bilim Felsefesi ve Fizik Eğitimi lisans ve lisansüstü dersleri yanı sıra Trakya Üniversitesinde (1981-1986), Boğaziçi Üniversitesinde (1982-1984) ve Yıldız Teknik Üniversitesinde (1981-1986) yarı-zamanlı çeşitli lisans ve lisansüstü fizik ve matematik dersleri verdi.

Çeşitli dönemlerde CERN (Avrupa Nükleer Araştırma Merkezi), ICTP (Abdus Salam Uluslararası Teorik Fizik Merkezi ), LSE (Londra Ekonomi Okulu) Science, Center for Philosophy of Natural and Social Science ve Imperial College London’da (Londra) ziyaretçi araştırmacı olarak bulundu.

İstanbul Üniversitesi Fizik Bölümü Başkanlığı (1989-1992, 2001-2007 ve 2012-2014), İstanbul Üniversitesi Seçilmiş Senato üyesi (2011-2014), Yüksek Enerji ve Plazma Fiziği Anabilim Dalı Başkanlığı (1988-2014 ), Türk Fizik Derneği Genel Başkanlığı (1987-1997), Balkan Fizik Birliği Başkanlığı (1989-1997), Türk Fizik Vakfı Yönetim Kurulu Üyeliği (1989-1995), Avrupa Fizik Derneği Konsey Üyeliği (1989-1997), Bilim ve Ütopya Vakfı Kurucu Başkanlığı (1997-1999) ve Balkan ve Rumeli Dernekleri Koordinasyon Başkanlığı (1996-1999) görevlerinde bulundu.

2014 yılında yaş haddinden emekli oldu. Halen Emekli Profesör olarak İstanbul Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsünde tez danışmanlığı yapmaktadır ve Türkiye Düzensiz Sistemler Çalışma Grubu kurucu başkanlık görevini sürdürmektedir.

Yayınları

Gediz Akdeniz 1985 yılında yaptığı bir çalışmada[1] teorik fizik literatüründe “1956 Feza Gürsey Modeli”[2] dalga denkleminin kuarkların hapis olma mekanizmasını açıklamada yer alan “instanton” tipi çözümlerini bulmuştur. Ayrıca bu çözümlerin 1956 yılında Fikret Kortel tarafından bulunan çözüm sınıfı[3] içinde de mevcut olduğu göstermiştir. Bu makale yıllar sonra Gürsey Modeli'nin yeniden teorik atom altı fiziği araştırmalarının gündemine girmesini sağlamıştır. Bu makalenin[1] yayınlanmasından sonra başta Türk fizikçileri olmak üzere Gürsey Modeli ve onun yeni versiyonları üzerine önemli çalışmalar yapılmış ve halen yapılmaktadır. Gediz Akdeniz bu çalışmasıyla 1985 yılında TÜBİTAK Teşvik Ödülü'nü almıştır.

Akdeniz, son yıllarda Doğrusal Olmayan Bilim (Non-linear Science) yanı sıra fizik felsefesi ve eğitimi üzerine de çalışmalar yapmaktadır. Bu çalışmalar sonucunda “Düzensiz Duyarlı Simülasyon Kuramı”nı geliştirmiştir. Bu kuramıyla “Bilimde Yeni Kimlikler”[4] ve “Karmaşık Ütopyalar ve Yeni Anarşi”[5] üzerine yeni modeller önermiştir.

Parçacık Fiziği, Kozmoloji, Kuantum Alanlar Teorisi, Non-lineer Sistemler ve Soliton Fiziği yanında Fizik Felsefesi, Tarihi ve Eğitimi konularında yayınlanmış çok sayıda uluslararası bilimsel makalesi vardır[5] Ayrıca çeşitli dergilerde ve gazetelerde deneme yazıları yayınlanmıştır.

Kitapları

  1. 7 Hariç (Deneme, Everest Yayınları, 2007)
  2. Düzenden Kaosa Zuhur (Söyleşi, Tayfun Gönül ile, Kaos Yayınları, 2008)
  3. Kara Kefali (Roman, Everest Yayınları, 2008)

Ödülleri

  • 1980 - Abdus Salam ICTP Associate Üyeliği
  • 1985 - Tübitak Bilim Teşvik
  • 1998 - Uluslararası İnsanlık Birliği Altın Karakter
  • 1998 - Balkan Fizik Birliği Onur Üyeliği

Kaynaklar ve notlar

  1. ^ a b K. Gediz Akdeniz, “ Classical Solutions of Gursey’s Conformal –invariant Spinor Model” Lettera al Nuova Cimento, vol. 33, p.40 1982.
  2. ^ Feza Gürsey, “ On a Conform- Invariant Spinor Wave Equation”, Il Nuova Cimento, vol. 3, p.988 1956
  3. ^ Fikret Kortel, “ On some Solution of Gursey’s Conformal –invariant Spinor Wave Equations” Il Nuova Cimento, vol. 4, p.210 1956;
  4. ^ K. Gediz Akdeniz, “Post-Fizikçi Manifestosu”, İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Sosyoloji Dergisi, 3,15., 2007/2, s. 31-39 (2007).
  5. ^ a b Bu makaleler için http://www.gedizakdeniz.com 10 Mart 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Erdal İnönü</span> Türk fizikçi ve siyasetçi (1926–2007)

Erdal İnönü, Türk fizikçi, akademisyen ve siyasetçi. Türkiye Cumhuriyeti'nin ikinci Cumhurbaşkanı İsmet İnönü'nün küçük oğludur.

<span class="mw-page-title-main">Feza Gürsey</span> Türk matematikçi ve fizikçi

Feza Gürsey, Türk fizikçi ve matematikçi.

Türk Matematik Derneği, Türkiye'de matematikçi Cahit Arf önclüğünde 1948 yılında kurulmuş, kamu yararına çalışan bir dernektir.

<span class="mw-page-title-main">Remziye Hisar</span> Türk akademisyen ve kimyager

Remziye Hisar, Türk kimyager.

<span class="mw-page-title-main">Sivas Cumhuriyet Üniversitesi</span> Sivasta kurulu devlet üniversitesi

Sivas Cumhuriyet Üniversitesi, Cumhuriyet'in kuruluşunun 50. yılı anısına, 9 Şubat 1974 tarihinde 1788 Sayılı Kanunla Sivas'ta 11000 dönüm arazi üzerinde kurulmuştur. 1974 yılında tıp fakültesi ile eğitime başlamıştır. Görevdeki rektörü Prof. Dr. Alim Yıldız'dır.

<span class="mw-page-title-main">Ankara Üniversitesi Fen Fakültesi</span>

Ankara Üniversitesi Fen Fakültesi Cumhuriyet döneminin ilk kurulan fakültesi Ankara Üniversitesi'nin mühendislik ve temel bilim alanlarındaki öncü kuruluşlarındandır. Kuruluşundan bu yana fakülte Türkiye'de bilim ve teknolojinin gelişmesinde, ülkenin kalkınmasında, çağdaş düzeyde temel ve uygulamalı araştırmalar yapılmasında önemli katkılarda bulunmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Muhammed Abdüsselam</span> Pakistanlı fizikçi (1926-1996)

Muhammed Abdüsselam, elektrozayıf etkileşim ile ilgili çalışmalara katkılarından dolayı 1979 yılında Nobel Fizik Ödülünü paylaşan kuramsal fizikçidir. Abdüsselam Nobel Ödülü kazanan ilk Pakistanlı ve Mısırlı Enver Sedat'tan sonra Nobel Ödülü kazanan ilk Müslüman olmakla birlikte fen alanında bu ödülü kazanan ilk Müslüman olarak tanındı.

Ahmed Yüksel Özemre, ilk Türk atom mühendisi ve yazar.

<span class="mw-page-title-main">Paul Dirac</span> İngiliz teorik fizikçi

Paul Adrien Maurice Dirac, İngiliz teorik fizikçi ve matematikçi. Kuantum mekaniğinin kurucularındandır. Fermiyonların davranışını açıklayarak antimaddenin keşfine olanak veren ve kendi adı verilen Dirac denklemi ile tanınır. Dirac, 1933 Nobel Fizik Ödülü'nü Erwin Schrödinger ile paylaşmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Sheldon Glashow</span> Amerikalı teorik fizikçi

Sheldon Lee Glashow "temel parçacıklar arasındaki zayıf ve elektromanyetik etkileşimlerin birleşik kuramına katkıları ve bu çalışmaları kapsamında zayıf nötr akımı öngörmeleri" nedeniyle Steven Weinberg ve Abdus Salam ile birlikte 1979 Nobel Fizik Ödülü'nü kazanan Amerikalı fizikçidir.

Hikmet Ahmet Birand,, Türk akademisyen, üniversite idarecisi, botanik bilgini ve yazar.

<span class="mw-page-title-main">Gerard 't Hooft</span>

Gerardus 't Hooft, hâlen Utrecht Üniversitesine bağlı Spinoza Enstitüsü ve Teorik Fizik Enstitüsünde profesörlük yapan Hollandalı teorik fizikçidir. 1999 yılında, tez danışmanı Martinus J.G. Veltman ile elektrozayıf etkileşimlerin kuantum yapısını keşifleri dolayısıyla Nobel Fizik Ödülünü kazanmışlardır.

Prof. Dr. Tekin Dereli,, Türk teorik fizikçi, uygulamalı matematikçi ve akademisyen. Halen Koç Üniversitesi Fizik Bŏlũmünde Profesör ve Bilimsel Diploma Üstü Eğitim başkanı.

Ahmet Nihat Berker, Türk bilim insanı, araştırmacı ve fizik akademisyenidir. 2009-2016 yılları arasında Sabancı Üniversitesi'nde rektörlük görevini yürütmüştür. Kadir Has Üniversitesi'nde, Rektör Yardımcılığı ile birlikte ve Massachusetts Teknoloji Enstitüsü'nde emeritus öğretim üyesi olarak ders ve araştırmalarına devam etmektedir.

Suha Suat Gürsey, Türk fizikçi ve bilim tarihçisi.

Yavuz Nutku, İTÜ Gemi İnşaat Fakültesi kurucularından Ord. Prof. Dr. Ata Nutku ile Öğretmen Naciye Nutku'nun oğlu, Türk bilim insanı.

<span class="mw-page-title-main">Fahir Yeniçay</span> Türk nükleer fizikçi ve futbolcu

Mustafa Fahir Yeniçay İlk Türk atom fiziği profesörü, Fenerbahçe SK eski futbolcusu ve İstanbul Üniversitesi eski rektörü. Fahir Bey, “Su ve Cıva Üzerinde Tek Moleküllü Filmler” adlı teziyle, bir Türk bilim insanı tarafından tarihteki ilk fizik doktorasını hazırlayan kişi unvanına sahip olmuştur. Ayrıca, 60 yıllık bilim-eğitim hayatı boyunca Türkiye'de Çağdaş Atom Fiziği dalının kurulması için birçok hamleler yapmış, Türk Fizik Derneği, Türkiye Atom Enerjisi Kurumu ve Çekmece Nükleer Araştırma ve Eğitim Merkezi gibi Türkiye atom fiziği birimi için önemli kurumların kurucu başkanı olmuş bir bilim insanıdır. Ayrıca Fahir Bey, Türk edebiyatının önemli simalarından Abdülhak Hamit Tarhan'ın torunudur.

Prof. Dr. Rahmi Güven - Fizikçi ve matematikçi. 1948 yılında Karaman'da doğdu. Annesi Ümmühan Güven, babası doktor Ziya Güven'dir. Prof. Dr. Asuman Güven Aksoy ve Prof. Dr. Bilgehan Güven'in ağabeyidir.

Belkıs Celal Özdoğan (Antel), Türk fizikçi.

İstanbul Üniversitesi Coğrafya Bölümü, İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi bünyesinde, coğrafya eğitimi veren bölümdür. Türkiye'de kurulan ilk coğrafya bölümüdür.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.