İçeriğe atla

Gediz, Kütahya

Gediz
Kütahya ilinin ilçeleri
Kütahya ilinin ilçeleri
Harita
İlçe sınırları haritası
ÜlkeTürkiye
İlKütahya
Coğrafi bölgeEge Bölgesi
İdare
 • KaymakamHakan Alkan[1]
 • Belediye başkanıNecdet Akel (MHP)
Yüzölçümü
 • Toplam1446 km²
Rakım736 m
Nüfus
 (2018)
 • Toplam49.827
 • Kır
25,118
 • Şehir
24.669
Zaman dilimiUTC+03.00 (TSİ)
Posta kodu43600
İl alan kodu0274
İl plaka kodu43

Gediz, Kütahya ilinin bir ilçesi. İlçe Kütahya'nın 90 kilometre güney batısında yer alır. Daha yakın bir il olan Uşak'a ise 45 km mesafededir. İlçe merkezinin nüfusu 31.12.2020 itibarıyla 24.669, kasaba ve köyler nüfusu ise 25.118 olmak üzere ilçenin toplam nüfusu 49.787'dir. Yüzölçümü 1442 km², deniz seviyesinden yüksekliği ise 736 metredir. Kütahya ilinin genelinin aksine daha ılıman bir iklim görülür; Kütahya'nın sıcaklık ortalamaları en yüksek olan ilçesidir. İlçede Murat Dağı kaplıcaları ve Ilıca kaplıcaları bulunur.

Tarihi

Murat Dağı'nda bulunan bir gölet (Haziran 2019)

MÖ 1000 ve MÖ 700'lü yıllarda (Yaklaşık 3000 yıl önce) Frigler tarafından kurulan ve antik adı "Kadoi" veya "Kodis"dir. Daha sonra Ünlü Hükümdar İskender'in Makedonya hükümdarlığında "Kadus", Roma Döneminde "Kadi" adını aldığını basılmış sikkelerden anlaşılmaktadır. Türklerin Selçuklu ve Germiyanoğulları hakimiyetinden sonra 1429'da Osmanlılar tarafından yönetilmeye başlanmıştır.

Gediz yıllar boyunca doğal afetlerle anıla gelmiştir. Köprünün ve kalenin depremle ikiye bölünmesi ile göl suyunun sele dönüşmesi, çeşitli toprak kaymaları, resmî kayıtlara göre 1086 kişinin öldüğü 28 Mart 1970 Cumartesi saat 23:06'da gerçekleşen Gediz depremi ve 1911'de şehrin tamamen yanması ile sonuçlanan yangın bunlardan sadece bilinenleridir.

5 Ağustos 1970'de Bakanlar kurulu ile Gedizin yerleşim yeri 7 km güneybatıya doğru yeniden inşa edilmiştir. Günümüzde Eskigediz ve Gediz olmak üzere iki yerleşim yeri bulunmaktadır.

Çevre ilçe ve illerden getirilen ürünlerin (tarhana, peynir vb.) satıldığı Gediz Pazarı Gediz'in tarihinde türküsü ile ün kazanmıştır.

Nüfus

Gediz ilçe merkezi nüfusu 1935'te 5549'dur.[4]

Yıl Toplam ŞehirKır
1927[5]37.6885.77231.916
1935[6]42.2405.54936.691
1940[7]43.9966.12837.868
1945[8]46.7205.86640.854
1950[9]51.7365.87445.862
1955[10]51.5497.30344.246
1960[11]55.9567.30648.650
1965[12]58.6257.48651.139
1970[13]66.95110.65156.300
1975[14]65.09710.64954.448
1980[15]68.24313.65454.589
1985[16]74.37017.41656.954
1990[17][a]66.79014.49252.298
2000[18]77.48319.37558.108
2007[19]54.25918.72835.531
2008[20]52.83418.90433.930
2009[21]52.78819.54633.242
2010[22]51.85019.82432.026
2011[23]51.29120.11331.178
2012[24]51.79021.18430.606
2013[25]50.92121.51429.407
2014[26]51.18522.68728.498
2015[27]50.49922.73227.767
2016[27]50.18923.05327.136
2017[27]49.56923.08226.487
2018[27]49.82723.14826.679
2019[27]50.27424.44925.825
2020[27]49.78724.66925.118

Ayrıca bakınız

Notlar

  1. ^ Şaphane ilçesinin kurulması ile nüfus azalmıştır.

Kaynakça

  1. ^ "Arşivlenmiş kopya". 26 Ocak 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Ocak 2020. 
  2. ^ "Arşivlenmiş kopya" (PDF). 5 Nisan 2015 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Aralık 2012. 
  3. ^ "Arşivlenmiş kopya". 23 Haziran 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Aralık 2012. 
  4. ^ Tuncel, Metin, Atatürk'ün Doğumunun 100. Yılına Armağan Kütahya, 1981,1982, İstanbul, s, 24
  5. ^ "Fasikül I: Mufassal Neticeler İcmal Tabloları" (PDF). 28 Teşrinevvel 1927 Umumî Nüfus Tahriri. DİE. Erişim tarihi: 28 Mayıs 2021. 
  6. ^ "1935 Genel Nüfus Sayımı" (PDF). 20 İlkteşrin 1935 Genel Nüfus Sayımı. DİE. 2 Haziran 2021 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Şubat 2021. 
  7. ^  . "Vilâyetler, kazalar, Nahiyeler ve Köyler İtibarile Nüfus ve Yüzey ölçü" (PDF). 20 İlkteşrin 1940 Genel Nüfus Sayımı. DİE. 20 Ekim 2016 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ekim 2016. 
  8. ^  . "1945 Genel Nüfus Sayımı" (PDF). 21 Ekim 1945 Genel Nüfus Sayımı. DİE. 15 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Şubat 2021. 
  9. ^  . "Vilayet, Kaza, Nahiye ve Köyler itibarıyla nüfus" (PDF). 22 Ekim 1950 Umumi Nüfus Sayımı. DİE. 15 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Şubat 2021. 
  10. ^  . "1955 Genel Nüfus Sayımı" (PDF). 23 Ekim 1955 Genel Nüfus Sayımı. DİE. 2 Haziran 2021 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Şubat 2021. 
  11. ^  . "İl, İlçe, Bucak ve Köyler itibarıyla nüfus" (PDF). 23 Ekim 1960 Genel Nüfus Sayımı. DİE. 15 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Şubat 2021. 
  12. ^ "1965 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  13. ^ "1970 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  14. ^ "1975 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  15. ^ "1980 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  16. ^ "1985 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  17. ^ "1990 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  18. ^ "2000 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  19. ^ "2007 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  20. ^ "2008 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  21. ^ "2009 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  22. ^ "2010 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  23. ^ "2011 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  24. ^ "2012 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 20 Şubat 2013 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Mart 2013. 
  25. ^ "2013 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 15 Şubat 2014 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Şubat 2014. 
  26. ^ "2014 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 10 Şubat 2015 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Şubat 2015. 
  27. ^ a b c d e f
    • "Merkezi Dağıtım Sistemi" (html) (Doğrudan bir kaynak olmayıp ilgili veriye ulaşmak için sorgulama yapılmalıdır). Türkiye İstatistik Kurumu. Erişim tarihi: 13 Nisan 2016. 
    • "Gediz Nüfusu - Kütahya". nufusu.com. Erişim tarihi: 5 Şubat 2021. 
    • "Kütahya Gediz Nüfusu". nufusune.com. 

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Turgutlu</span> Manisanın ilçesi

Turgutlu Türkiye'nin Ege Bölgesi'nde bulunan Manisa ilinin ilçelerinden biridir. Turgutlu; doğusunda Ahmetli, batısında Manisa, Kemalpaşa, kuzeyinde Saruhanlı, güneyinde Ödemiş ve Bayındır ilçeleri ile çevrilidir. Ege Denizi'nin 55 km doğusunda olup denizden yüksekliği 78 metredir. Yüzölçümü 530 km2'dir. 2022 yılı verilerine göre nüfusu 175.401 kişidir.

<span class="mw-page-title-main">Varto</span> Muşun ilçesi

Varto, Muş iline bağlı bir ilçedir.

<span class="mw-page-title-main">Kızılcahamam</span> Ankaranın kuzeyindeki bir ilçe

Kızılcahamam, eski ismiyle Yabanabad, Ankara ilinin kuzey kısmında yer alan bir ilçesidir. E5 Ankara-İstanbul Devlet karayolu üzerindedir. Kızılcahamam, Çubuk, Kahramankazan, Ayaş, Güdül, Çamlıdere ilçeleri ile Bolu ve Çankırı illeri arasında kalır. Dağlık ve ormanlık bir ilçe olan Kızılcahamam, 1712 kilometrekarelik bir alanı kaplar. İç Anadolu ile Karadeniz arasında geçişi sağlar. Köroğlu Dağları ilçenin en önemli dağı, Sakarya Irmağı'nın kollarından biri olan Kirmir Çayı da ilçedeki en önemli akarsudur. Ankara'ya içme suyu sağlayan Kurtboğazı, Eğrekkaya ve Akyar barajları Kızılcahamam Belediyesi sınırları içerisinde kalmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Fethiye</span> Muğlanın ilçesi

Fethiye, Muğla ilinin 13 ilçesinden birisi ve şehrin yönetim merkezi olan ilçe.

<span class="mw-page-title-main">Simav</span> Kütahyanın ilçesi

Simav, Kütahya'nın bir ilçesidir. İl merkezinin 143 km güneybatısında yer alır.

<span class="mw-page-title-main">Kangal</span> Sivasın ilçesi

Kangal, Sivas ilinin bir ilçesidir. Kuzeyde Sivas'ın Merkez, Hafik, Zara, Ulaş ilçeleri, güneyde Gürün ile Malatya'nın Kuluncak ve Hekimhan ilçeleri, doğuda Divriği, batıda Altınyayla ve Kayseri'nin Pınarbaşı ilçeleriyle sınırdır.

<span class="mw-page-title-main">Karlıova</span> Bingölde bir ilçe

Karlıova, Bingöl iline bağlı bir ilçedir.

<span class="mw-page-title-main">Seben</span> Bolunun ilçesi

Seben, Bolu ilinin 56 km güneyinde bulunan ilçedir. Elması ile meşhurdur. Bir rivayete göre ilçe ismini kuzeyinde bulunan Seben Dağı'ndan almıştır. Ormanda yetişen Semen çiçeğinin de ilçeye ismini verdiği düşünülmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Diyadin</span> Ağrı ilinin bir ilçesi

Diyadin, Ağrı ilinin bir ilçesidir.

<span class="mw-page-title-main">Dursunbey</span> Balıkesirin ilçesi

Dursunbey, Balıkesir ilinin yüzölçümü bakımından en büyük ilçesidir. Balıkesir'in doğusunda, Kütahya ve Bursa illerine sınırı bulunmaktadır. Denizden yüksekliği 672 metredir. Bölge dağlıktır, ormanları ve kerestesi ile meşhurdur. Dursunbey'den Balıkesir-Kütahya kara ve demiryolları geçer. En büyük geçim kaynağı ormanlar ve hayvancılıktır. Dursunbey çamı dünyaca ünlü ve kalitelidir.

<span class="mw-page-title-main">Çermik</span> Diyarbakır ilçesi

Çermik, Diyarbakır ilinin kuzeybatısında bulunan bir ilçedir. İlçe, Doğu Anadolu Bölgesi' nin Yukarı Fırat Bölümü'nde bulunmaktadır. Ayrıca Diyarbakır' ın Fırat Havza' sında bulunan iki ilçesinden biridir.

<span class="mw-page-title-main">Pasinler</span> Erzurumun ilçesi

Pasinler Erzurum ilinin bir ilçesidir. Pasinler bölgede Hasankale olarak da adlandırılır. Erzurum il merkezine 37 km uzaklıktadır. Tarihi İpek Yolu'nun üzerindedir. Kalesi, şifalı kaplıcaları, maden suları ve patatesi ile ünlüdür. İlçe merkezine 4 km uzaklıkta bulunan Serçeboğazı mahallesinin hemen girişinde diüretik maden suyu bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Altıntaş</span> Kütahyanın ilçesi

Altıntaş, Türkiye'nin Kütahya ilinin bir ilçesidir. Kütahya il merkezine 50 km, Uşak'a 90 km, Afyonkarahisar'a 65 km uzaklıktadır. İlçe Kütahya-Afyonkarahisar, Kütahya-Uşak-İzmir arasında kavşak konumundadır. Eski adı Kurt Köy olarak bilinmektedir. 2020 yılı nüfusu 15.835'tir.

<span class="mw-page-title-main">Şaphane, Kütahya</span> Kütahyanın ilçesi

Şaphane, Kütahya ilinin bir ilçesidir. İl merkezinin 130 km güneybatısında yer alır.

<span class="mw-page-title-main">Alaşehir</span> Manisanın ilçesi

Alaşehir, Türkiye'nin Ege Bölgesi'nde bulunan Manisa ilinin ilçelerinden biridir.

<span class="mw-page-title-main">Ladik</span> Samsunun ilçesi

Ladik, Samsun ilinin bir ilçesi ve bu ilçenin idari merkezidir. Ladik merkezinde kahvehaneleri ve dükkânların çevrelediği bir merkez bulunmaktadır. Kaymakamlık binası 1943 yılında yaşanan depremle yerle bir olmuştur. O zamandan bu zamana kadar eserler hâlâ dikkat çekmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Banaz</span> Uşakın ilçesi

Banaz, Uşak ilinin bir ilçesidir.

<span class="mw-page-title-main">Yenice, Çanakkale</span> Çanakkale ilçesi

Yenice, Çanakkale ilinin bir ilçesidir. Çanakkale'nin en doğusundaki ilçesidir.

Hisarcık, Ege Bölgesi'nde Kütahya ilinin ilçesidir.

<span class="mw-page-title-main">Kütahya'nın ilçeleri</span> Vikimedya liste maddesi

Kütahya ilinde 12 ilçe ve 1 il merkezi vardır: