İçeriğe atla

Gediminas

Gediminas
Litvanya Büyük Dükü Gediminas, Gediminas Şapkası ile Kodeń'daki Sapieha Soyağacında tasvir edildiği gibi, 1709
Litvanya Büyük Dükü
Hüküm süresi1316–1341
Önce gelenVytenis
Sonra gelenJaunutis
Doğumy. 1275
Ölümy. 1341
Raudonė, Litvanya Büyük Dükalığı
DefinVeliuona, Litvanya
Eş(ler)iVida
Jaunė
Çocuk(lar)ı
  • Manvydas
  • Narimantas
  • Karijotas
  • Jaunutis
  • Algirdas
  • Kęstutis
  • Aldona
  • Liubartas
HanedanGediminids
BabasıButvydas

Gediminas (1275 - 1341 Aralık), 1316 ile 1341 yılları arasında Litvanya Büyük Dükü. Litvanya devletinin kökleşmesine yaptığı katkı nedeniyle devletin asıl kurucusu sayılır. Erken Litvanya tarihinde önemli bir yeri vardır. Onun döneminde Litvanyalılar sınırlarını doğu ve güney yönünde genişleterek Belaruslar'ın yaşadığı toprakları ele geçirdiler. Vilnüs'u başkent yapan Gediminas, 1341'de öldüğünde imparatorluğunu yedi oğlu arasında paylaştırdı. Kendi adıyla kurulan hanedan ondan sonra Lehistan, Macaristan ve Bohemya'yı da yönetti.

Papa ve diğer Hristiyan hükümdarların ülkesini Hristiyanlaştırma girişimlerini başarıyla savuşturması onun Paganizmin savunucusu olarak anılmasını sağlamıştır.

Kaynakça

  • İngilizce Gediminas maddesi

İlgili Araştırma Makaleleri

1951 bir yıldır.

<span class="mw-page-title-main">Litvanya</span> Kuzeydoğu Avrupada yer alan Baltık ülkesi

Litvanya, resmî adıyla Litvanya Cumhuriyeti, Kuzey Avrupa'daki Baltık bölgesinde yer alan bir ülkedir. Baltık Devletlerinden biri olup Baltık Denizi'nin doğu kıyısında yer alır. Kuzeyde Letonya, doğu ve güneyde Belarus, güneyde Polonya ve güneybatıda Rusya ile sınırı vardır. Batıda ise İsveç ile deniz sınırı bulunur. Litvanya, 65.300 km²'lik bir alanı kaplar ve 2,86 milyon nüfusa sahiptir. Ülkenin başkenti, aynı zamanda en büyük şehri de olan Vilnius'tur. Diğer büyük şehirler sırasıyla Kaunas, Klaipėda, Šiauliai ve Panevėžys'dir. Litvanlar, etnolinguistik olarak Balt halklarının bir parçasıdır ve Hint-Avrupa dil ailesinin Baltik kolunda hayatta kalan birkaç dilden biri olan Litvanca dilini konuşurlar.

<span class="mw-page-title-main">Baltık devletleri</span>

Baltık devletleri, Baltık Denizi'ne kıyısı olan tarihi ve coğrafi birliktelikleri olan bağımsız cumhuriyetler. Önceleri sadece Estonya, Letonya ve Litvanya için kullanılan bu tabir günümüzde zaman zaman Baltık Denizi Devletleri Konseyi'ni kastetmek amacıyla da kullanılır.

<span class="mw-page-title-main">Gediminas Kirkilas</span> Litvan siyasetçi

Gediminas Kirkilas, Litvanyalı siyasetçi ve Litvanya'nın 11. Başbakanı.

<span class="mw-page-title-main">Jagiellon Hanedanı</span>

Jagiellon Hanedanı, 14.-16. yüzyıllar arasında Orta Avrupa'da hüküm sürmüş Litvanya kökenli bir kraliyet ailesidir. Hüküm sürdükleri topraklar günümüzdeki Polonya, Litvanya, Belarus, Ukrayna, Letonya, Estonya, Kaliningrad, Rusya'nın bazı bölümleri, Macaristan, Çekya ve Slovakya'yı kapsamaktadır. Hanedanın üyeleri çeşitli dönemlerde Litvanya Grandükü, Lehistan kralı (1386-1572), Macaristan kralı ve Bohemya kralı (1471-1526) görevini yapmışlardır.

<span class="mw-page-title-main">Litvanya Büyük Dükalığı</span> 1236dan 1795e kadar var olmuş bir Avrupa devleti

Litvanya Büyük Düklüğü, Avrupa'da 13. yüzyıl ile 1795 arasında varlığını sürdürmüş bir devlettir. Aukštaitija bölgesindeki çok tanrılı Baltık kabilelerinden biri olan Litvanlar tarafından kuruldu. Daha sonra Kiev Knezliği'nin büyük bir kısmını ve diğer Slav topraklarını ele geçirdi. Böylece bugünkü Belarus, Letonya, Litvanya'nın tamamı ile Moldova, Polonya, Rusya ve Ukrayna'nın bir kısmını kapsar hâle gelmişti. 15. yüzyılda en geniş sınırlara ulaştığında Avrupa'daki en geniş sınırlara sahip ülke konumundaydı. Etnisite ve din açısından çeşitliliğin var olduğu ülkede, kültür unsurları oldukça geniş bir yelpaze oluşturuyordu.

I. Vasık (الحاکم) ya da tam adıyla Ebû İshâk İbrâhîm "el-Vâsık", 61. İslam halifesi.

Toplu intihar, çok sayıda insanın birlikte ve/veya aynı sebeple kendilerini öldürmesi eylemidir.

<span class="mw-page-title-main">Artūras Paulauskas</span> Litvan siyasetçi

Artūras Paulauskas, Litvanya'lı politikacı. 2000-2006 yılları arasında Litvanya parlamentosu Seimas'ın başkanı olarak çalışmış ve 6 Nisan 2004'ten 12 Temmuz 2004'e kadar Litvanya devlet başkanı vekili olarak görev yapmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Zigmas Zinkevičius</span> Litvan akademisyen ve siyasetçi (1925-2018)

Zigmas Zinkevičius, Litvan dilbilimci ve tarihçi. Vilnius Üniversitesi'nde profesör ve Litvanya Bilimler Akademisi üyesi olarak görev yaptı. Dillerin onomastik tarihi gelişimi üzerine ve diğer alanlardaki çalışmalara katkıda bulunmuştur. Zinkevičius, çalışmalarıyla 1994 yılında Herder Ödülü'nü kazandı ve çeşitli dilde 30 akademik kitap ve yüzlerce bilimsel yayının yazarıydı.

<span class="mw-page-title-main">Algimantas Nasvytis</span>

Algimantas Nasvytis, Litvan mimar ve siyasetçidir. Bağımsızlık yanlısı Sąjūdis hareketinde faaldi ve Litvanya'nın Sovyetler Birliği'nden ayrılıp devlet olarak bağımsızlığını kazanmasıyla Litvanya'nın ilk dört hükûmetinde İnşaat ve Kentsel Kalkınma Bakanı olarak görev yaptı.

Litvanya başbakanı, Avrupa ülkesi Litvanya'da hükûmetin başında yer alan kişiye verilen unvandır. İlk olarak 16 Şubat 1918 yılında ilan edilen bağımsızlık ile kullanılmaya başlanan unvan, ülkenin Litvanya Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti ismi ile Sovyetler Birliği içerisinde yer aldığı 1940 ile 1990 yılları arasında kullanımda olmamıştır.

<span class="mw-page-title-main">Semyon</span> Moskova prensi ve Vladimir Büyük Prensi (1316-1353; hd. 1340-1353)

Simeon Ivanovich Gordiy 1340-1353 yılları arasında hüküm süren Moskova Büyük Prensi. Semyon, babası I. İvan'ın devletinin gücünü ve prestijini artırmaya yönelik politikalarını devam ettirdi. Novgorod Cumhuriyeti ve Litvanya Büyük Dükalığı'na karşı siyasi dostluk teklif etti. Komşu Rus beylikler ile olan ilişkileri pasif olsa bile barışçıl kaldı. Semyon, alt kademe prenslerin çatışmalarının dışında yer aldı. Sadece savaş kaçınılmaz ise savaşa başvururdu. 1353'te tüm çocukları ve kendisi Kara Ölüm yüzünden öldü.

<span class="mw-page-title-main">Litvanya Dükalığı</span>

Litvanya Dükalığı, 13. yüzyıldan 1413 yılına kadar var olan, etnik Litvanyalıların devlet-toprak oluşumuydu. Çoğu zaman bu, Litvanya Büyük Dükalığı'nın kurucu bir parçası ve çekirdeğiydi. Farklı dönemlerde kullanılan bölgesel oluşumun diğer alternatif isimleri Aukštaitija veya Litvanya Toprakları, Vilnius Dükalığı, Litvanya Propria veya sadece Litvanya idi.

<span class="mw-page-title-main">Steponas Kairys</span> Litvan siyasetçi (1879-1964)

Steponas Kairys (

<span class="mw-page-title-main">Polonya'da İslam</span>

Polonya'da sürekli bir İslam varlığı 14. yüzyılda başladı. Polonya'da İslam'ın başlangıcı, Lipka Tatarları ile ilişkilendirilir.

<span class="mw-page-title-main">Gediminas Orelik</span> Litvan basketbolcu

Gediminas Orelik, Litvan profesyonel basketbolcu. 2 metre boyundadır ve uzun forvet pozisyonunda oynamaktadır. En son Basketbol Süper Ligi ekiplerinden Beşiktaş forması giydi.

<span class="mw-page-title-main">Gediminas Vagnorius</span> Litvan siyasetçi

Gediminas Vagnorius, Litvanyalı bir siyasetçi ve Litvanya Devleti'nin Yeniden Kurulması Yasası'nın imzacısıdır. 1991 ile 1992 yılları arasında ve yine 1996 ile 1999 yılları arasında hükûmete başkanlık ederek Litvanya Başbakanı olarak görev yaptı.